37

Lời cầu nguyện của Ê-xê-chia và lời tiên tri của Ê-sai. – Sự giải cứu Giê-ru-sa-lem

¹ Nghe tin đó, vua Ê-xê-chia liền xé áo mình, quấn bao gai, vào đền Đức Giê-hô-va. ² Đoạn, sai quan cung giám Ê-li-a-kim, thơ ký Sép-na, và các trưởng lão trong hàng thầy tế lễ, đều quấn bao gai, đến cùng đấng tiên tri Ê-sai, con trai của A-mốt, ³ nói với người rằng: Vua Ê-xê-chia phán như vầy: Ngày nay là ngày hoạn nạn, quở phạt, và hổ nhuốc; vì con đã đến kỳ đẻ rồi, nhưng không có sức mà đẻ ra. ⁴ Có lẽ Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi sẽ nghe những lời của Ráp-sa-kê, mà chủ nó là vua A-si-ri đã sai đến để đố thách Đức Chúa Trời hằng sống; và có lẽ Ngài sẽ quở phạt nó theo như những lời mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi đã nghe: vậy xin hãy vì những người còn lại đây mà cầu nguyện!
⁵ Các tôi tớ của vua Ê-xê-chia bèn đến cùng Ê-sai. ⁶ Ê-sai bảo rằng: Nầy là lời các ngươi sẽ tâu lại cùng chủ mình: Đức Giê-hô-va có phán như vầy: Chớ sợ về những lời ngươi đã nghe, là lời của tôi tớ vua A-si-ri dùng mà nói phạm ta. ⁷ Nầy ta đặt thần linh trong nó, rồi nó sẽ nghe tin mà trở về xứ mình; tại đó, ta sẽ làm cho nó ngã dưới gươm.
⁸ Vả, khi Ráp-sa-kê nghe chủ mình là vua A-si-ri đã đi khỏi La-ki, bèn trở về chầu người, gặp người đương đánh thành Líp-na. ⁹ Bấy giờ vua A-si-ri có nghe tin báo về Tiệt-ha-ca, là vua Ê-thi-ô-bi, rằng: Người kéo ra để đánh cùng vua; bèn sai các sứ giả đến cùng Ê-xê-chia, và dặn rằng: ¹⁰ Các ngươi hãy nói cùng Ê-xê-chia, vua Giu-đa, rằng: Vua chớ để cho mình bị lừa bởi Đức Chúa Trời mà mình tin cậy, nói rằng: Giê-ru-sa-lem sẽ chẳng phó vào tay vua A-si-ri đâu. ¹¹ Nầy, vua hẳn có nghe những sự các vua A-si-ri đã làm ra ở các nước. Các nước ấy đã bị hủy diệt cả rồi; còn vua, vua sẽ được cứu khỏi ư! ¹² Các thần của các nước mà tổ tiên chúng ta đã diệt, tức là các thần của Gô-xan, của Cha-ran, của Rết-sép và của con cái Ê-đen ở Tê-la-sa, có cứu được họ không? ¹³ Chớ nào vua của Ha-mát, vua của Ạt-bát, các vua của thành Sê-phạt-va-im, thành Hê-na và thành Y-va ở đâu?
¹⁴ Ê-xê-chia đã nhận thơ tại tay sứ giả và đọc rồi, thì lên nhà Đức Giê-hô-va, mở thơ ra trước mặt Đức Giê-hô-va, ¹⁵ cầu nguyện Đức Giê-hô-va rằng: ¹⁶ Hỡi Đức Giê-hô-va vạn quân, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, là Đấng ngự trên các chê-ru-bim, chỉ một mình Ngài là Đức Chúa Trời của mọi nước trên đất, Ngài đã dựng nên trời và đất.⚓ ¹⁷ Hỡi Đức Giê-hô-va, xin nghiêng tai mà nghe! Hỡi Đức Giê-hô-va, xin mở mắt mà xem! Xin nghe mọi lời mà San-chê-ríp đã khiến nói cùng tôi để đố thách Đức Chúa Trời hằng sống! ¹⁸ Hỡi Đức Giê-hô-va, thật rằng các vua nước A-si-ri đã hủy diệt các nước và phá hại đất đai, ¹⁹ ném các thần trong lửa. Nhưng ấy chẳng phải là các thần, bèn là việc của tay người ta, bằng gỗ và bằng đá, cho nên họ đã hủy diệt đi được. ²⁰ Hỡi Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng tôi, vậy, bây giờ, xin Ngài cứu chúng tôi khỏi tay San-chê-ríp, hầu cho mọi nước trên đất đều biết chỉ một mình Ngài là Đức Giê-hô-va!
²¹ Ê-sai, con trai của A-mốt, bèn khiến người tâu cùng vua Ê-xê-chia rằng: Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên phán như vầy: Vì ngươi đã cầu xin ta nghịch cùng San-chê-ríp, vua A-si-ri; ²² nầy là lời Đức Giê-hô-va đã phán về nó: Gái đồng trinh Si-ôn khinh dể ngươi, nhạo cười ngươi; gái Giê-ru-sa-lem lắc đầu sau ngươi! ²³ Ngươi đã đố thách và nói phạm đến ai? Ngươi đã cất tiếng lên và ngước mắt lên cao nghịch cùng ai? Ấy là nghịch cùng Đấng thánh của Y-sơ-ra-ên. ²⁴ Ngươi đã dùng các tôi tớ mình mà đố thách Chúa, nói rằng: Ta đem muôn vàn cỗ xe lên trên chót núi, là nơi xa thẳm của Li-ban; ta sẽ đốn những cây bách rất cao, cây tùng rất xinh; vào đến trên đỉnh rất cao, trong rừng của ruộng tốt. ²⁵ Ta đã đào đất và uống nước; dùng bàn chân làm cho cạn mọi sông Ê-díp-tô.
²⁶ Ngươi há chẳng nghe rằng ta đã làm sự đó từ lâu, đã định từ đời xưa hay sao? Hiện nay ta khiến xảy ra, hầu cho ngươi phá các thành bền vững nên gò đống đổ nát.
²⁷ Những dân cư các thành ấy đã kém sức, khiếp sợ, xấu hổ, trở nên như rau ngoài đồng và cỏ xanh, như cỏ trên mái nhà, như lúa mì chưa trồi đọt mà đã héo. ²⁸ Ta xem thấy ngươi khi ngồi, khi ra, khi vào và khi náo loạn nghịch cùng ta. ²⁹ Vì ngươi náo loạn nghịch cùng ta, lời xấc xược của ngươi đã thấu đến tai ta, nên ta tra cái khoen nơi lỗ mũi ngươi, và cái khớp nơi miệng ngươi, khiến ngươi theo con đường mình đã noi đến mà trở về.
³⁰ Hỡi Ê-xê-chia, điều nầy sẽ là dấu: năm nay sẽ ăn hoa lợi chính ruộng tự sanh ra, sang năm còn ăn lúa tự nhiên mọc lên không gieo giống. Nhưng, đến năm thứ ba, hãy gieo và gặt, hãy trồng vườn nho và ăn trái. ³¹ Trong nhà Giu-đa kẻ nào tránh khỏi nạn và còn sót lại sẽ châm rễ mới ở dưới và ra trái ở trên. ³² Vì sẽ có dân sót ra từ Giê-ru-sa-lem, và mấy kẻ trốn khỏi nạn ra từ núi Si-ôn: lòng sốt sắng của Đức Giê-hô-va vạn quân sẽ làm điều đó.
³³ Vậy nên, Đức Giê-hô-va phán về vua A-si-ri như vầy: Nó sẽ không vào thành nầy, chẳng bắn vào một mũi tên, cũng chẳng dùng một cái thuẫn mà nghịch với, và chẳng đắp lũy mà cự lại. ³⁴ Nó sẽ theo con đường mình đã noi đến mà trở về, không vào thành nầy đâu, Đức Giê-hô-va phán vậy. ³⁵ Ta sẽ binh vực thành nầy, để giải cứu nó, vì cớ ta và vì cớ Đa-vít là tôi tớ ta.
³⁶ Bấy giờ, một thiên sứ của Đức Giê-hô-va vào trại quân của người A-si-ri, và giết mười tám vạn năm ngàn người. Sáng hôm sau, người ta dậy sớm, thấy rặt những thây chết. ³⁷ San-chê-ríp, vua A-si-ri, bèn đi, trở về ở tại Ni-ni-ve. ³⁸ Một ngày kia người đương quì lạy trong đền Nít-róc, thần của mình, thì con trai người là A-tra-mê-léc và Sa-rết-se lấy gươm giết người. Đoạn, hai người đó trốn trong xứ A-ra-rát. Con trai người là Ê-sạt-ha-đôn trị vì thay người.

37

He^se^ki^yaa Lorz I^saa^yaa Tengx

(Beiv mangc 2 Hungh Douh 19:1-7)

¹He^se^ki^yaa Hungh haiz liuz wuov dauh domh baeng-bieiv gorngv nyei waac, ninh ⟨betv ninh nyei lui-houx⟩ aengx zuqv jienv la'maah ndie-cou bieqc zaangc Ziouv nyei biauv. ²Ninh paaiv goux hungh dinc wuov dauh E^li^yaa^kim caux Sepv^naa sou-biuv caux zoux gauh hlo⚓ wuov deix sai mienh, yietc zungv zuqv jienv la'maah ndie-cou, mingh lorz Aamortv nyei dorn, ⟨betv ninh nyei lui-houx⟩ I^saa^yaa. ³Ninh mbuo gorngv mbuox I^saa^yaa, “He^se^ki^yaa hnangv naaiv nor gorngv, ‘Ih hnoi se ndortv naanc, zuqc daanh, zuqc nyaiv nyei hnoi. Se hnangv m'sieqv dorn oix yungz gu'nguaaz yaac maiv maaih qaqv yungz. ⁴Nziex Ziouv, meih nyei Tin-Hungh, muangx haiz wuov dauh domh baeng-bieiv, dongh ninh nyei ziouv, Atc^si^lie nyei hungh, paaiv daaih gorngv ki ziangh jienv nyei Tin-Hungh wuov deix waac. Ziouv, meih nyei Tin-Hungh, ziouc weic ninh haiz naaiv deix waac hatc ninh. Weic naaiv tov meih tengx naaiv deix zengc njiec nyei mienh daux gaux.’+”
⁵He^se^ki^yaa nyei jien mingh taux I^saa^yaa wuov. ⁶I^saa^yaa gorngv mbuox ninh mbuo, “Oix zuqc mbuox meih mbuo nyei ziouv, ‘Ziouv hnangv naaiv nor gorngv, “Maiv dungx gamh nziex meih mbuo haiz liuz naaiv deix waac, dongh Atc^si^lie nyei hungh nyei bou gorngv ki yie nyei waac. ⁷Yie oix bun ninh maaih nyungc hnyouv. Ninh duqv haiz nyungc waac-nziaaux ziouc nzuonx ninh ganh nyei deic-bung. Yiem ninh ganh nyei deic-bung, yie bun ninh zuqc nzuqc ndaauv daix daic.”+’+”

Atc^si^lie Mienh Aengx Daaih Zoux Henv

(Beiv mangc 2 Hungh Douh 19:8-13)

⁸Wuov dauh domh baeng-bieiv haiz gorngv Atc^si^lie nyei hungh cuotv Laakitv Zingh, ninh ziouc tuix aengx lorz buatc hungh diex yiem Lipv^naa Zingh mborqv jaax.
⁹Atc^si^lie nyei hungh haiz gorngv, I^yipv Deic-Bung, Kutv Mienh nyei hungh, Ti^laa^haa^kaa, cuotv daaih oix caux ninh mborqv jaax. Haiz liuz ninh ziouc paaiv douc fienx mienh mingh He^se^ki^yaa wuov hnangv naaiv nor gorngv, ¹⁰“Oix zuqc gorngv mbuox Yu^ndaa nyei hungh, He^se^ki^yaa, ‘Meih maiv dungx muangx meih kaux nyei Tin-Hungh nduov meih. Ninh gorngv, “Ye^lu^saa^lem zungv maiv zuqc jiu bun yiem Atc^si^lie hungh nyei buoz-ndiev.” ¹¹Meih haiz gorngv Atc^si^lie nyei zuangx hungh hnangv haaix nor zoux bun maanc guoqv zuqc mietc nzengc mi'aqv. Meih hnamv daaih meih haih duqv njoux nyei fai? ¹²Wuov deix ziex norm guoqv nyei zienh haih njoux ninh mbuo fai? Se yie nyei ong-taaix mietc wuov deix guoqv nyei zienh, dongh Gosaan, Haalaan, Lesepv caux yiem Ten Atc^saax nyei E^nden Mienh nyei zienh. ¹³Haamatv nyei hungh, Aanbatc nyei hungh, Se^faan^waa^im Zingh fai Henaa fai Ipc^waa nyei hungh diex yiem haaix?’+”

He^se^ki^yaa Daux Gaux

(Beiv mangc 2 Hungh Douh 19:14-19)

¹⁴He^se^ki^yaa doqc liuz douc fienx mienh dorh daaih nyei fienx, ninh ziouc bieqc zaangc Ziouv nyei biauv koi fienx an jienv Ziouv nyei nza'hmien. ¹⁵He^se^ki^yaa daux gaux gorngv mbuox Ziouv, ¹⁶“O Nernh Jiex nyei Ziouv, I^saa^laa^en nyei Tin-Hungh, dongh yiem wuov deix i dauh ⟨ke^lu^mbim⟩ mbu'ndongx⚓ nyei weic⚓ wuov dauh aah! Kungx meih ganh zoux lungh ndiev maanc guoqv nyei Tin-Hungh. Meih zeix lungh zeix ndau. ¹⁷O Ziouv aac, tov baeng m'normh muangx. O Ziouv aac, tov nungx nqoi m'zing mangc. Muangx Sen^naa^ke^lipv nyei waac, se ninh paaiv mienh daaih ki ziangh jienv nyei Tin-Hungh nyei yietc zungv waac.
¹⁸“O Ziouv aac, za'gengh zien nyei. Atc^si^lie nyei hungh baaic waaic naaiv deix maanc guoqv maanc fingx yaac bun ninh mbuo nyei deic-bung benx ndau-huaang nzengc. ¹⁹yaac zorqv deic-bung nyei zienh zoi bieqc douz mietc nzengc, weic zuqc maiv zeiz zienh, se mienh ganh nyei buoz longc ndiangx, longc la'bieiv zoux daaih. ²⁰O Ziouv, yie mbuo nyei Tin-Hungh aac, tov njoux yie mbuo biaux ndutv Atc^si^lie hungh nyei buoz-ndiev weic bun lungh ndiev maanc guoqv mienh hiuv duqv meih ganh zoux Ziouv. ”

Sen^naa^ke^lipv Zuqc Baaic

(Beiv mangc 2 Hungh Douh 19:20-37)

²¹Aamortv nyei dorn, I^saa^yaa, bun waac mingh mbuox He^se^ki^yaa, “Ziouv, I^saa^laa^en Mienh nyei Tin-Hungh, hnangv naaiv nor gorngv, ‘Meih daux gaux gorngv taux Atc^si^lie nyei hungh, Sen^naa^ke^lipv, wuov deix waac yie haiz mi'aqv.’ ²²Naaiv se Ziouv nyei waac gorngv ninh,
“ ‘Si^on Zingh nyei mienh⚓
mangc piex meih, huotv meih.
Ye^lu^saa^lem Mienh⚓ yiem meih mbuo nyei nqa'haav nqaang huangx m'nqorngv bun meih.
²³Meih gorngv doqc ki haaix dauh?
Meih longc meih nyei qiex gorngv haaix dauh?
Meih longc meih nyei m'zing zoux maux bun haaix dauh?
Meih zoux bun I^saa^laa^en nyei Cing-Nzengc Tin-Hungh.
²⁴Meih longc meih nyei douc fienx mienh ki Ziouv.
Meih gorngv, “Yie longc yie mborqv jaax nyei maaz-cie camv
faaux hlang haic nyei mbong,
zungv bieqc Le^mbaa^norn ndo jiex nyei dorngx.
Yie goix gauh hlang jiex nyei si^ndaa zongh ndiangx
yaac goix gauh longx jiex nyei zongh.
Yie bieqc lomc taux gauh go jiex nyei dorngx,
bieqc taux gauh hoz jiex nyei gemh.
²⁵Yie yiem ganh norm deic-bung wetv wuom-kuotv
yaac yiem wuov hopv wuom.
Yie longc yie nyei zaux-benv
guaaih I^yipv Deic-Bung nyei yietc zungv ndoqv nqaai.”+’
²⁶“Ziouv gorngv, ‘Meih mbuo maiv haiz jiex fai?
Yie dingc ziangx lauh aqv.
Loz-hnoi yie daav za'eix,
ih zanc bun cuotv daaih aqv.
Se yie longc meih zoux bun weih wuonv nyei zingh
mbaang benx ga'naaiv-ndui.
²⁷Naaiv deix zingh nyei baeqc fingx nyei qaqv nzengc mi'aqv.
Ninh mbuo ziouc hnyouv waaic nzengc yaac zuqc nyaiv.
Ninh mbuo se hnangv yiem ndau-huaang nyei miev,
hnangv miev-yaang lunx nyei nor,
se hnangv yiem biauv-ngorh cuotv daaih nyei miev,
maiv gaengh hlo, zuqc nyutc douz buov nqaai.
²⁸“ ‘Mv baac yie hiuv duqv meih yiem haaix,⚓
yaac hiuv duqv meih haaix zanc cuotv mingh aengx bieqc daaih.
Yie yaac hiuv meih qiex jiez nouz yie.
²⁹Laaix meih qiex jiez, nouz yie, gorngv yie,
meih bungx nyei waac-maux yaac taux yie nyei m'normh.
Yie ziouc longc yie nyei hlieqv-ngau, ngau jienv meih nyei mba'zorng,
yaac zorqv yie nyei hanh kouv fapv jienv meih nyei nzuih,
bun meih daaux nqaang nzuonx
meih daaih nyei jauv.
³⁰“+‘O He^se^ki^yaa aah! Naaiv se weic meih zoux norm jangx-hoc.
Ih hnyangx meih mbuo duqv nyanc ninh ganh cuotv nyei ga'naaiv,
da'nyeic hnyangx fih hnangv nyei duqv nyanc ninh ganh cuotv daaih nyei ga'naaiv.
Mv baac da'faam hnyangx oix zuqc zuangx yaac oix zuqc siou,
oix zuqc zoux huingx zuangx a'ngunc biouv yaac nyanc wuov deix biouv.
³¹Yu^ndaa nyei zeiv-fun duqv maengc cuotv zengc njiec nyei mienh,
ziouc hnangv ga'naaiv-zuangx,
gorn njiec nzungh, gu'nguaaic ziangh biouv.
³²Weic zuqc maaih deix zengc njiec nyei mienh oix yiem Ye^lu^saa^lem cuotv,
aengx maaih deix biaux ndutv maengc nyei mienh yiem ⟨Si^on Mbong⟩ cuotv daaih.
Nernh Jiex nyei Ziouv ndongc haaix zungv oix hnangv naaiv nor zoux.’⚓
³³“Weic naaiv Ziouv hnangv naaiv nor gorngv Atc^si^lie nyei hungh,
“+‘Ninh maiv duqv bieqc naaiv norm zingh,
yaac maiv buonv yietc nzitv forng bieqc.
Ninh maiv duqv nanv torngv-baaih yiem naaiv norm zingh nyei nza'hmien,
yaac maiv duqv ndui nie hlang mborqv zingh.⚓
³⁴Ninh yangh haaix diuh jauv daaih,
ninh yaac oix zuqc yangh wuov diuh jauv nzuonx.
Ninh zungv maiv bieqc naaiv norm zingh.’
Naaiv se Ziouv gorngv nyei waac.
³⁵“+‘Weic yie ganh yaac weic yie nyei bou, Ndaawitv,
yie oix beu jienv naaiv norm zingh,
yaac oix njoux naaiv norm zingh.’+”
³⁶Wuov muonz Ziouv nyei fin-mienh cuotv mingh yiem Atc^si^lie Mienh nyei ciangv daix yietc sinx hietc waanc biaa cin dauh mienh daic. Da'nyeic ndorm nziouv nyei mienh jiez sin daaih buatc yietc zungv benx sei nzengc mi'aqv. ³⁷Atc^si^lie nyei hungh, Sen^naa^ke^lipv, ziouc leih nqoi wuov norm dorngx nzuonx mingh yiem Ni^naa^we.
³⁸Maaih hnoi Sen^naa^ke^lipv yiem miuc-biauv gu'nyuoz baaix ninh nyei zienh, Nitv^lokv, wuov zanc, maaih i dauh ninh nyei dorn, Atc^lam^me^lekv caux Saa^le^se, longc nzuqc ndaauv daix ninh. Nqa'haav ziouc biaux mingh yiem Aa^laa^latv Deic-Bung. Sen^naa^ke^lipv nyei dorn, E^saanx^hatv^ndon, nzipc jienv ninh zoux hungh.