12

Lời răn dạy các môn đồ

(Mat 10:26-31)

1 Khi ấy, dân chúng nhóm lại kể hàng ngàn người, đến nỗi giày đạp nhau, Đức Chúa Jêsus mới trước hết phán cùng môn đồ rằng: Hãy giữ mình về men của người Pha-ri-si, là sự giả hình. 2 Chẳng có sự gì giấu mà không phải lộ ra, chẳng có sự gì kín mà không được biết. 3 Vậy nên mọi điều mà các ngươi đã nói nơi tối, sẽ nghe ra nơi sáng; mọi điều mà các ngươi đã nói vào lỗ tai trong buồng kín, sẽ giảng ra trên mái nhà. 4 Ta nói cùng các ngươi, là bạn hữu ta: Đừng sợ kẻ giết xác rồi sau không làm gì được nữa. 5 Song ta chỉ cho các ngươi biết phải sợ ai: Phải sợ Đấng khi đã giết rồi, có quyền bỏ xuống địa ngục; phải, ta nói cùng các ngươi, ấy là Đấng các ngươi phải sợ! 6 Người ta há chẳng bán năm con chim sẻ giá hai đồng tiền sao? Nhưng Đức Chúa Trời không quên một con nào hết. 7 Dầu đến tóc trên đầu các ngươi cũng đã đếm cả rồi. Đừng sợ chi, vì các ngươi trọng hơn nhiều chim sẻ.
8 Ta nói cùng các ngươi, ai sẽ xưng ta trước mặt thiên hạ, thì Con người cũng sẽ xưng họ trước mặt thiên sứ của Đức Chúa Trời. 9 Nhưng ai chối ta trước mặt thiên hạ, thì họ sẽ bị chối trước mặt thiên sứ của Đức Chúa Trời. 10 Ai nói nghịch cùng Con người, thì sẽ được tha; song kẻ nói lộng ngôn phạm đến Đức Thánh Linh, thì không được tha đâu. 11 Khi người ta đem các ngươi đến nhà hội, trước mặt quan án và quan cai trị, thì chớ lo về nói cách nào để binh vực mình, hoặc nói lời gì; 12 bởi vì chính giờ đó Đức Thánh Linh sẽ dạy các ngươi những lời phải nói.

Sự hà tiện

13 Bấy giờ, một người giữa dân chúng thưa rằng: Thưa thầy, xin biểu anh tôi chia gia tài cho tôi. 14 Nhưng Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Hỡi người kia, ai đặt ta làm quan xử kiện hay là chia của cho các ngươi? 15 Đoạn, Ngài phán cùng chúng rằng: Hãy giữ cẩn thận chớ hà tiện gì hết; vì sự sống của người ta không phải cốt tại của cải mình dư dật đâu.
16 Ngài lại phán cùng chúng lời ví dụ nầy: Ruộng của một người giàu kia sinh lợi nhiều lắm, 17 người bèn tự nghĩ rằng: Ta phải làm thể nào? Vì không có đủ chỗ chứa hết sản vật. 18 Lại nói: Nầy, việc ta sẽ làm: Ta phá cả kho tàng và cất cái khác lớn hơn, thâu trữ sản vật và gia tài vào đó; 19 rồi sẽ nói với linh hồn ta rằng: Linh hồn ơi, mầy đã được nhiều của để dành dùng lâu năm; thôi, hãy nghỉ, ăn uống, và vui vẻ. 20 Song Đức Chúa Trời phán cùng người rằng: Hỡi kẻ dại! Chính đêm nay linh hồn ngươi sẽ bị đòi lại; vậy những của cải ngươi đã sắm sẵn sẽ thuộc về ai? 21 Hễ ai thâu trữ của cho mình mà không giàu có nơi Đức Chúa Trời thì cũng như vậy.

Sự lo lắng

(Mat 6:24-34)

22 Đức Chúa Jêsus bèn phán cùng môn đồ rằng: Ấy vậy, ta nói cùng các ngươi, đừng vì sự sống mà lo đồ mình ăn, cũng đừng vì thân thể mà lo đồ mình mặc. 23 Sự sống trọng hơn đồ ăn, thân thể trọng hơn đồ mặc. 24 Hãy xem con quạ: Nó không gieo, không gặt, cũng không có hầm vựa kho tàng chi, mà Đức Chúa Trời còn nuôi nó; huống chi các ngươi quí hơn chim chóc là dường nào! 25 Có ai trong các ngươi lo lắng mà làm cho đời mình dài thêm một khắc không? 26 Vậy nếu đến việc rất nhỏ các ngươi cũng không có thể được, sao các ngươi lo việc khác? 27 Hãy xem hoa huệ mọc lên thể nào: Nó chẳng làm khó nhọc, cũng không kéo chỉ; song ta phán cùng các ngươi, dầu vua Sa-lô-môn sang trọng đến đâu, cũng không được mặc áo như một hoa nào trong giống ấy. 28 Hỡi kẻ ít đức tin, nếu loài cỏ ngoài đồng là loài nay sống mai bỏ vào lò, mà Đức Chúa Trời còn cho mặc thể ấy, huống chi là các ngươi! 29 Vậy các ngươi đừng kiếm đồ ăn đồ uống, cũng đừng có lòng lo lắng. 30 Vì mọi sự đó, các dân ngoại ở thế gian vẫn thường tìm, và Cha các ngươi biết các ngươi cần dùng mọi sự đó rồi. 31 Nhưng thà các ngươi hãy tìm kiếm nước Đức Chúa Trời, rồi mọi sự đó sẽ được cho thêm.
32 Hỡi bầy nhỏ, đừng sợ chi; vì Cha các ngươi đã bằng lòng cho các ngươi nước thiên đàng. 33 Hãy bán gia tài mình mà bố thí. Hãy sắm cho mình túi không hư, và của báu không hề hao kém ở trên trời, là nơi kẻ trộm không đến gần, sâu mọt không làm hư nát. 34 Vì của báu các ngươi ở đâu, thì lòng cũng ở đó.

Khuyên về sự tỉnh thức

35 Lưng các ngươi phải thắt lại, đèn các ngươi phải thắp lên. 36 Hãy làm như người chờ đợi chủ mình ở tiệc cưới về, để lúc chủ đến gõ cửa thì liền mở. 37 Phước cho những đầy tớ ấy, khi chủ về thấy họ thức canh! Quả thật, ta nói cùng các ngươi, chủ sẽ thắt lưng mình, cho đầy tớ ngồi bàn mình, và đến hầu việc họ. 38 Hoặc canh hai, canh ba, chủ trở về, nếu thấy đầy tớ như vậy thì phước cho họ! 39 Hãy biết rõ, nếu chủ nhà hay kẻ trộm đến giờ nào, thì sẽ tỉnh thức, chẳng để cho nó đào ngạch nhà đâu. 40 Các ngươi cũng vậy, hãy chực cho sẵn sàng, vì Con người sẽ đến trong giờ các ngươi không ngờ.
41 Phi-e-rơ bèn thưa Ngài rằng: Lạy Chúa, thí dụ nầy Chúa phán cho chúng tôi, hay là cũng cho mọi người? 42 Chúa đáp rằng: Ai là người quản gia ngay thật khôn ngoan, chủ nhà đặt coi cả người nhà mình, để đến dịp tiện, phát lương phạn cho họ? 43 Phước cho đầy tớ ấy khi chủ nhà về, thấy làm như vậy! 44 Quả thật, ta nói cùng các ngươi, chủ sẽ cho nó quản lý cả gia tài mình. 45 Nhưng nếu đầy tớ ấy tự nghĩ rằng: Chủ ta chậm đến; rồi cứ đánh đập đầy tớ trai và gái, ăn uống say sưa, 46 thì chủ nó sẽ đến trong ngày nó không dè, và giờ nó không biết; lấy roi đánh xé da nó, và để cho nó đồng số phận với kẻ bất trung. 47 Đầy tớ nầy đã biết ý chủ mình, mà không sửa soạn sẵn và không theo ý ấy, thì sẽ bị đòn nhiều. 48 Song đầy tớ không biết ý chủ, mà làm việc đáng phạt, thì bị đòn ít. Vì ai đã được ban cho nhiều, thì sẽ bị đòi lại nhiều; và ai đã được giao cho nhiều, thì sẽ bị đòi lại nhiều hơn.

Những lời răn dạy khác

49 Ta đã đến quăng lửa xuống đất; nếu cháy lên rồi, ta còn ước ao chi nữa! 50 Có một phép báp-têm mà ta phải chịu, ta đau đớn biết bao cho đến chừng nào phép ấy được hoàn thành! 51 Các ngươi tưởng ta đến đem sự bình an cho thế gian sao? Ta nói cùng các ngươi, không, nhưng thà đem sự phân rẽ. 52 Vì từ nay về sau, nếu năm người ở chung một nhà, thì sẽ phân ly nhau, ba người nghịch cùng hai, hai người nghịch cùng ba; 53 cha nghịch cùng con trai, con trai nghịch cùng cha; mẹ nghịch cùng con gái, con gái nghịch cùng mẹ; bà gia nghịch cùng dâu, dâu nghịch cùng bà gia.
54 Ngài lại phán cùng đoàn dân rằng: Khi các ngươi thấy đám mây nổi lên phương tây, liền nói rằng: Sẽ có mưa; thì quả có vậy. 55 Lại khi gió nam thổi, các ngươi nói rằng: Sẽ nóng nực; thì quả có vậy. 56 Hỡi kẻ giả hình! Các ngươi biết phân biệt khí sắc của trời đất; vậy sao không biết phân biệt thời nầy? 57 Lại sao các ngươi cũng không tự mình xét đoán điều gì là công bình?
58 Vậy, khi ngươi đi với kẻ kiện mình đến trước mặt quan tòa, dọc đường hãy gắng sức giải hòa cùng họ, e họ kéo ngươi đến trước mặt quan án, quan án giao cho thầy đội, rồi bỏ tù ngươi chăng. 59 Ta nói cùng ngươi, ngươi trả còn thiếu một đồng tiền, thì không ra khỏi tù được.

12

Răng kơ Klei Ai Ngăm

(Mat 10:26-27)

1 Êjai anăn tơdah mâo lu êbâo čô mnuih bi kƀĭn mđrăm mbĭt tơl bi juă hdơ̆ng găp, êlâo hĭn Yêsu dơ̆ng blŭ kơ phung ƀĭng kna Ñu, “Răng bĕ kơ kpei phung Pharisi, jing klei ai ngăm. 2 Ya klei mdăp leh arăng srăng bi êdah, leh anăn ya klei bi hgăm leh arăng srăng bi mthâo. 3Ya klei diih lač leh hlăm anôk mmăt arăng srăng hmư̆ hlăm anôk mngač; leh anăn ya klei diih blŭ mhač leh hlăm adŭ hgăm, arăng srăng hưn ti dlông čuôr sang.”

Pô Năng kơ Arăng Huĭ

(Mat 10:28-31)

4“Kâo lač kơ diih, Ơ phung mah jiăng kâo, đăm huĭ ôh kơ phung bi mdjiê asei mlei, ƀiădah leh klei anăn diñu amâo dưi ngă êbeh hĭn ôh. 5Ƀiădah kâo srăng hưn kơ hlei pô brei diih huĭ: huĭ bĕ kơ Pô, leh Ñu bi mdjiê mâo klei dưi hwiê hlăm war pui; Ơ, kâo lač kơ diih, huĭ bĕ kơ Ñu! 6Amâo djŏ hĕ êma drei čĭm hrai arăng čhĭ kơ dua lui? Ƀiădah Aê Diê amâo wơr bĭt ôh sa drei hlăm digơ̆. 7Wăt ƀŭk ti boh kŏ diih Aê Diê yap leh jih. Đăm huĭ ôh, diih jing yuôm hĭn kơ lu čĭm hrai.”

Klei Hưn Amâodah Hngah Yêsu Krist

(Mat 10:32-33; 12:32; 10:19-20)

8“Kâo lač kơ diih, grăp čô hlei pô hưn kơ ñu đăo kơ kâo ti anăp mnuih, msĕ mơh Anak Mnuih srăng hưn kơ Ñu tŭ pô anăn ti anăp phung dĭng buăl jăk Aê Diê. 9Ƀiădah hlei pô srăng hngah kơ kâo ti anăp mnuih, kâo srăng hngah kơ ñu ti anăp phung dĭng buăl jăk Aê Diê.
10 Grăp čô hlei pô blŭ bi kdơ̆ng hŏng Anak Mnuih srăng mâo klei pap brei; ƀiădah hlei pô blŭ mgao bi kdơ̆ng hŏng Yang Mngăt Jăk amâo srăng mâo klei pap brei ôh. 11 Tơdah arăng atăt ba diih ti anăp sang bi kƀĭn, phung khua phat kđi, leh anăn phung khua kiă kriê, đăm rŭng răng ôh kơ si diih srăng lač mgang diih pô, amâodah ya klei diih srăng lŏ wĭt lač. 12Kyuadah Yang Mngăt Jăk srăng bi hriăm diih ti mông anăn mtam ya klei djŏ diih srăng lač.”

Klei Bi Hriêng kơ Pô Mdrŏng Mluk

13Sa čô hlăm phung lu lač kơ Yêsu, “Ơ Nai, mtă kơ ayŏng kâo bi mbha ngăn dưn hŏng kâo.” 14Ƀiădah Yêsu lač kơ ñu, “Ơ mnuih, hlei brei kâo jing khua phat kđi amâodah pô bi mbha ngăn dưn diih?” 15Leh anăn Yêsu lač kơ digơ̆, “Răng bĕ, đăm tluh kơ dŏ dô ôh, kyuadah klei hdĭp sa čô mnuih amâo djŏ ôh kyua ñu mâo lu êbeh dŏ ngăn.” 16Leh anăn Yêsu blŭ sa klei bi hriêng kơ digơ̆, lač, “Lăn sa čô mnuih mdrŏng mboh lu, 17leh anăn ñu mĭn hlăm ai tiê ñu, ‘Ya kâo srăng ngă, kyuadah kâo amâo lŏ mâo anôk pioh mdiê kâo ôh?’ 18Ñu lač, ‘Kâo srăng ngă snei: kâo srăng ruh hĕ jih hjiê kâo leh anăn lŏ mdơ̆ng lu boh hjiê prŏng hĭn; leh anăn tinăn kâo srăng mkăm jih mdiê kâo leh anăn dŏ dô kâo. 19Leh anăn kâo srăng lač kơ mngăt kâo pô, Mngăt kâo ơi, ih mâo lu dŏ dô mkăm leh pioh kơ lu thŭn. Mdei bĕ ih, huă ƀơ̆ng, mnăm, leh anăn dôk hơ̆k mơak.’ 20Ƀiădah Aê Diê lač kơ ñu, ‘Ơ mnuih mluk! Mlam anei Aê Diê srăng sua mă mngăt ih. Leh anăn mnơ̆ng ih mkra leh, hlei pô srăng dưn lĕ?’ 21Msĕ snăn mơh pô mkăm pioh lu ngăn drăp kơ ñu pô, leh anăn amâo jing mdrŏng hlăm Aê Diê ôh.”

Klei Knang kơ Aê Diê

(Mat 6:25-34)

22Leh anăn Yêsu lač kơ phung ƀĭng kna Ñu, “Kyuanăn kâo lač kơ diih, đăm rŭng răng ôh kơ klei hdĭp diih, kơ ya mnơ̆ng diih srăng ƀơ̆ng huă, kăn rŭng răng rei kơ asei mlei diih kơ ya mnơ̆ng diih srăng hơô. 23Kyuadah klei hdĭp jing yuôm hĭn kơ mnơ̆ng ƀơ̆ng huă, leh anăn asei mlei jing yuôm hĭn kơ čhiăm ao. 24Ksiêm bĕ kơ ak; digơ̆ amâo rah, kăn wiă rei. Digơ̆ amâo mâo anôk pioh mdiê, kăn mâo hjiê rei; ƀiădah Aê Diê ăt čiêm digơ̆. Dŭm bliư̆ diih jing yuôm hĭn kơ phung čĭm anăn? 25Hlei hlăm phung diih hŏng klei uêñ đei dưi lŏ thiăm đa đa hruê kơ klei hdĭp ñu? 26Snăn tơdah diih amâo dưi ngă ôh bruă điêt msĕ snăn, si ngă diih rŭng răng kơ klei mkăn? 27 Ksiêm bĕ kơ mnga lili, si gơ̆ čăt. Gơ̆ amâo tuôm mă bruă amâodah mñam ôh, ƀiădah kâo lač kơ diih, wăt mtao Y-Salômôn hlăm jih klei guh kơang ñu amâo tuôm hơô ôh čhiăm ao siam msĕ si mta mnga anăn. 28Ƀiădah tơdah Aê Diê bi hơô rơ̆k msĕ snăn, hruê anei gơ̆ dôk hlăm hma leh anăn mgi arăng srăng hwiê gơ̆ hlăm kpur pui, dŭm bliư̆ kdlưn hĭn Aê Diê srăng brei čhiăm ao kơ diih, Ơ phung mâo klei đăo điêt. 29Leh anăn đăm duah ya mnơ̆ng diih srăng ƀơ̆ng huă amâodah mnăm ôh, leh anăn kăn mâo klei uêñ đei rei. 30Kyuadah jih jang găp djuê mnuih ti lăn ala tui duah mnơ̆ng anăn. Leh anăn Ama diih thâo leh jing yuôm kơ diih mâo mnơ̆ng anăn. 31Ƀiădah duah bĕ ƀuôn ala mtao Ñu, leh anăn arăng srăng thiăm brei kơ diih jih jang mnơ̆ng anăn msĕ mơh.”

Klei Mdrŏng Hlăm Adiê

(Mat 6:19-21)

32“Đăm huĭ ôh, Ơ êpul biăp điêt, kyuadah Ama diih mơak brei kơ diih ƀuôn ala mtao Ñu. 33Čhĭ bĕ ngăn dŏ diih, leh anăn brei mnơ̆ng pap. Bi mâo hĕ kơ diih pô kdŭng prăk amâo thâo sô, ngăn yuôm hlăm adiê amâo thâo jih ôh. Tinăn pô knĕ amâo dưi truh, leh anăn muôr amâo dưi bi rai ôh. 34Kyuadah ti anôk ngăn yuôm diih dôk, tinăn mơh ai tiê diih srăng dôk.”

Phung Dĭng Buăl Thâo Răng

35 “Brei diih hyuă hdrăng kơiêng, leh anăn brei pui kđen diih dôk trơ̆ng nanao. 36 Brei diih jing msĕ si phung mnuih dôk guôn khua digơ̆ lŏ wĭt mơ̆ng klei huă mnăm bi kuôl ung mô̆, kăp pŏk ƀăng bhă kơ ñu mtam tơdah ñu truh leh anăn khŏk. 37Jăk mơak yơh phung dĭng buăl anăn tơdah khua digơ̆ truh leh anăn ƀuh digơ̆ dôk răng. Sĭt nik kâo lač kơ diih, ñu srăng hyuă hdrăng kơiêng ñu, brei digơ̆ dôk gŭ leh anăn ba mnơ̆ng ƀơ̆ng huă kơ digơ̆. 38Tơdah ñu truh ti krah mlam amâodah jĕ aguah leh anăn ƀuh digơ̆ dôk răng, jăk mơak yơh phung dĭng buăl anăn! 39 Brei diih thâo klei anei, tơdah pô sang thâo êlâo ya mông pô knĕ srăng truh, ñu srăng dôk răng leh anăn amâo brei ôh arăng ƀoh mŭt sang ñu. 40Răng bĕ diih msĕ mơh, kyuadah Anak Mnuih srăng hriê ti mông diih amâo mĭn ôh.”

Dĭng Buăl Sĭt Suôr leh anăn Dĭng Buăl Amâo Sĭt Suôr Ôh

(Mat 24:45-51)

41Y-Pêtrôs lač, “Ơ Khua Yang, ih blŭ klei bi hriêng anei kơ hmei mơ̆ amâodah kơ jih jang?” 42Leh anăn Khua Yang lač, “Snăn hlei pô jing dĭng buăl kiă sĭt suôr leh anăn thâo mĭn? Kơ pô anăn khua ñu srăng brei ñu kiă jih phung hlăm sang gơ̆, čiăng kơ ñu bi mbha mnơ̆ng ƀơ̆ng huă djŏ mông kơ phung anăn. 43Jăk mơak yơh dĭng buăl anăn tơdah khua ñu truh leh anăn ƀuh ñu ngă snăn. 44Sĭt nik kâo lač kơ diih, khua ñu srăng brei ñu kiă kriê jih jang ngăn dŏ gơ̆. 45Ƀiădah tơdah dĭng buăl anăn lač hlăm ai tiê ñu, ‘Khua kâo hnui hriê,’ leh anăn ñu dơ̆ng čăm phung dĭng buăl êkei leh anăn dĭng buăl mniê, leh anăn dơ̆ng huă mnăm leh anăn kpiê ruă, 46khua dĭng buăl anăn srăng hriê ti hruê ñu amâo mâo mĭn leh anăn ti mông ñu amâo thâo ôh. Gơ̆ srăng čăm bi rai dĭng buăl anăn leh anăn yap ñu mbĭt hŏng phung amâo đăo ôh. 47Dĭng buăl anăn thâo leh klei khua ñu čiăng, ƀiădah amâo mkra leh anăn amâo ngă ôh tui si khua ñu čiăng, srăng tŭ klei čăm ktang. 48Ƀiădah hlei pô amâo thâo ôh leh anăn ngă klei năng arăng čăm, srăng tŭ klei čăm êdu. Arăng srăng akâo lu mơ̆ng grăp čô arăng brei leh lu; leh anăn arăng srăng akâo lu hĭn mơ̆ng pô arăng jao leh lu hĭn.”

Yêsu Jing Pô Bi Kah Phung

(Mat 10:34-36)

49“Kâo hriê čiăng tuh pui ti dlông lăn, leh anăn ya kâo lŏ čiăng tơdah pui anăn trơ̆ng leh! 50 Kâo mâo sa mta klei ƀaptem kâo srăng tŭ, leh anăn kâo mâo klei gĭr guôn tơl klei anăn bi truh leh! 51Diih mĭn mơ̆ kâo hriê ba klei êđăp ênang ti lăn ala? Hơăi, kâo hưn kơ diih kâo hriê ba klei bi kah mbha. 52Kyuadah mơ̆ng anei kơ anăp hlăm sa boh sang êma čô mnuih srăng mâo klei bi kah mbha, tlâo čô bi kdơ̆ng hŏng dua čô, leh anăn dua čô bi kdơ̆ng hŏng tlâo čô. 53 Diñu srăng bi kah mbha, ama srăng bi kdơ̆ng hŏng anak êkei, leh anăn anak êkei srăng bi kdơ̆ng hŏng ama; amĭ srăng bi kdơ̆ng hŏng anak mniê, leh anăn anak mniê srăng bi kdơ̆ng hŏng amĭ ñu; kmha mniê srăng bi kdơ̆ng hŏng mtâo mniê ñu, leh anăn mtâo mniê srăng bi kdơ̆ng hŏng kmha mniê ñu.”

Klei Thâo Săng kơ Ênuk

(Mat 16:2-3)

54Msĕ mơh Ñu lač kơ phung lu, “Tơdah diih ƀuh knam kbiă mơ̆ng yŭ, diih lač mtam, ‘Adiê srăng hjan,’ leh anăn truh sĭt. 55Leh anăn tơdah diih ƀuh angĭn thut mơ̆ng dhŭng, diih lač, ‘Srăng mâo mđiă,’ leh anăn truh sĭt. 56Ơ phung ai ngăm! Diih thâo mblang klei bi knăl kơ lăn adiê, ƀiădah si ngă diih amâo thâo ôh mblang klei bi knăl kơ ênuk anei?”

Klei Lŏ Bi Grăng hŏng Pô Roh

(Mat 5:25-26)

57“Si ngă diih kăn thâo ksiêm kơ diih pô ya jing djŏ? 58Êjai ih êbat nao ti anăp khua phat kđi mbĭt hŏng pô kčŭt kơ ih, brei ih duah klei lŏ bi grăng hŏng ñu êjai ktuê êlan, huĭdah ñu atăt ih kơ khua phat kđi, leh anăn khua phat kđi jao ih kơ khua mnă, leh anăn khua mnă krư̆ ih. 59Kâo lač kơ ih, ih amâo srăng kbiă ôh mơ̆ng war mnă tơl ih ba kđi ênŭm leh.”