6

Bứt bông lúa mì

(Mat 12:1-8; Mac 2:23-28)

1 Nhằm ngày Sa-bát, Đức Chúa Jêsus đi qua giữa đồng lúa mì, môn đồ bứt bông lúa, lấy tay vò đi và ăn. 2 Có mấy người Pha-ri-si nói rằng: Sao các ngươi làm điều không nên làm trong ngày Sa-bát? 3 Đức Chúa Jêsus phán rằng: Vậy các ngươi chưa đọc chuyện vua Đa-vít làm trong khi vua cùng kẻ đi theo bị đói sao? 4 Thể nào vua vào đền Đức Chúa Trời, lấy bánh bày ra mà ăn, và cho kẻ đi theo ăn nữa, dầu là bánh chỉ các thầy tế lễ mới được phép ăn thôi? 5 Ngài lại phán rằng: Con người cũng là Chúa ngày Sa-bát.

Người teo tay

(Mat 12:9-14; Mac 3:1-6)

6 Một ngày Sa-bát khác, Đức Chúa Jêsus vào nhà hội dạy dỗ. Tại đó, có một người bàn tay hữu bị teo. 7 Vả, các thầy thông giáo và người Pha-ri-si chăm chỉ xem Ngài, coi thử Ngài có chữa bịnh trong ngày Sa-bát chăng, để tìm dịp mà cáo Ngài. 8 Nhưng Ngài biết ý tưởng họ, nên phán cùng người teo tay rằng: Hãy chờ dậy, đứng giữa chúng ta. Người ấy chờ dậy, và đứng lên. 9 Đức Chúa Jêsus liền phán cùng họ rằng: Ta hỏi các ngươi: Trong ngày Sa-bát, nên làm điều lành hay là làm điều dữ, nên cứu người hay là giết người? 10 Đoạn, Ngài lấy mắt liếc khắp mọi người xung quanh mình, rồi phán cùng người bịnh rằng: Hãy giơ tay ra. Người giơ ra, thì tay được lành. 11 Nhưng họ giận lắm, bèn bàn cùng nhau về việc mình có thể xử với Đức Chúa Jêsus cách nào.

Sự chọn mười hai sứ đồ

(Mat 10:1-4; Mac 3:13-19)

12 Trong lúc đó, Đức Chúa Jêsus đi lên núi để cầu nguyện; và thức thâu đêm cầu nguyện Đức Chúa Trời. 13 Đến sáng ngày, Ngài đòi môn đồ đến, chọn mười hai người gọi là sứ đồ: 14 Si-môn, Ngài đặt tên là Phi-e-rơ, Anh-rê em ruột của Phi-e-rơ, Gia-cơ và Giăng, Phi-líp và Ba-thê-lê-my, 15 Ma-thi-ơ, và Thô-ma, Gia-cơ con của A-phê, Si-môn gọi là Xê-lốt, 16 Giu-đe con của Gia-cơ, và Giu-đa Ích-ca-ri-ốt là kẻ phản Ngài.

Các sự dạy bảo khác

(Mat 5:1-12,38-48; 7:12a)

17 Kế đó, Ngài cùng môn đồ xuống, dừng lại nơi đồng bằng. Ở đó, có nhiều môn đồ Ngài cùng đoàn dân rất đông từ khắp xứ Giu-đê, thành Giê-ru-sa-lem, và miền biển Ty-rơ, Si-đôn mà đến, để nghe Ngài dạy và cho được chữa lành bịnh mình. 18 Những kẻ mắc tà ma khuấy hại cũng đều được lành. 19 Cả đoàn dân đến kiếm cách rờ Ngài, vì từ Ngài có quyền phép ra, chữa lành hết mọi người.
20 Đức Chúa Jêsus bèn ngước mắt ngó môn đồ, mà phán rằng: Phước cho các ngươi nghèo khó, vì nước Đức Chúa Trời thuộc về các ngươi! 21 Phước cho các ngươi hiện đương đói, vì sẽ được no đủ! Phước cho các ngươi hiện đương khóc lóc, vì sẽ được vui mừng! 22 Phước cho các ngươi khi vì cớ Con người, thiên hạ sẽ ghét, đuổi, mắng nhiếc các ngươi, bỏ tên các ngươi như đồ ô uế! 23 Ngày đó, hãy vui vẻ, nhảy nhót và mừng rỡ, vì phần thưởng các ngươi trên trời sẽ lớn lắm: Bởi tổ phụ họ cũng đối đãi các đấng tiên tri dường ấy.
24 Song, khốn cho các ngươi là người giàu có, vì đã được sự yên ủi của mình rồi! 25 Khốn cho các ngươi là kẻ hiện đương no, vì sẽ đói! Khốn cho các ngươi là kẻ hiện đương cười, vì sẽ để tang và khóc lóc! 26 Khốn cho các ngươi, khi mọi người sẽ khen các ngươi, vì tổ phụ họ cũng xử với các tiên tri giả như vậy!
27 Nhưng ta phán cùng các ngươi, là người nghe ta: Hãy yêu kẻ thù mình, làm ơn cho kẻ ghét mình, 28 chúc phước cho kẻ rủa mình, và cầu nguyện cho kẻ sỉ nhục mình. 29 Ai vả ngươi má bên nầy, hãy đưa luôn má bên kia cho họ; còn nếu ai giựt áo ngoài của ngươi, thì cũng đừng ngăn họ lấy luôn áo trong. 30 Hễ ai xin, hãy cho, và nếu có ai đoạt lấy của các ngươi, thì đừng đòi lại. 31 Các ngươi muốn người ta làm cho mình thể nào, hãy làm cho người ta thể ấy.
32 Nếu các ngươi yêu kẻ yêu mình, thì có ơn chi? Người có tội cũng yêu kẻ yêu mình. 33 Nếu các ngươi làm ơn cho kẻ làm ơn mình, thì có ơn chi? Người có tội cũng làm như vậy. 34 Nếu các ngươi cho ai mượn mà mong họ trả, thì có ơn chi? Người có tội cũng cho người có tội mượn, để được thâu lại y số. 35 Song các ngươi hãy yêu kẻ thù mình; hãy làm ơn, hãy cho mượn, mà đừng ngã lòng. Vậy, phần thưởng của các ngươi sẽ lớn, và các ngươi sẽ làm con của Đấng Rất Cao, vì Ngài lấy nhân từ đối đãi kẻ bạc và kẻ dữ.
36 Hãy thương xót như Cha các ngươi hay thương xót. 37 Đừng đoán xét ai, thì các ngươi khỏi bị đoán xét; đừng lên án ai, thì các ngươi khỏi bị lên án; hãy tha thứ, người sẽ tha thứ mình. 38 Hãy cho, người sẽ cho mình; họ sẽ lấy đấu lớn, nhận, lắc cho đầy tràn, mà nộp trong lòng các ngươi; vì các ngươi lường mực nào, thì họ cũng lường lại cho các ngươi mực ấy.
39 Ngài cũng phán cùng họ một thí dụ rằng: Kẻ mù có thể dắt kẻ mù được chăng? Cả hai há chẳng cùng té xuống hố sao?
40 Môn đồ không hơn thầy; nhưng hễ môn đồ được trọn vẹn thì sẽ bằng thầy mình. 41 Sao ngươi nhìn thấy cái rác trong mắt anh em mình, mà không thấy cây đà trong mắt ngươi? 42 Sao ngươi nói được với anh em rằng: Anh ơi, để tôi lấy cái rác trong mắt anh ra, còn ngươi, thì không thấy cây đà trong mắt mình? Hỡi kẻ giả hình, hãy lấy cây đà ra khỏi mắt mình trước đã, rồi mới thấy rõ mà lấy cái rác ra khỏi mắt anh em.
43 Cây sanh trái xấu không phải là cây tốt, cây sanh trái tốt không phải là cây xấu; 44 vì hễ xem trái thì biết cây. Người ta không hái được trái vả nơi bụi gai, hay là hái trái nho nơi chòm kinh cước. 45 Người lành bởi lòng chứa điều thiện mà phát ra điều thiện, kẻ dữ bởi lòng chứa điều ác mà phát ra điều ác; vì do sự đầy dẫy trong lòng mà miệng nói ra.
46 Sao các ngươi gọi ta: Chúa, Chúa, mà không làm theo lời ta phán? 47 Ta sẽ chỉ cho các ngươi biết kẻ nào đến cùng ta, nghe lời ta, và làm theo, thì giống ai. 48 Kẻ ấy giống như một người kia cất nhà, đào đất cho sâu, xây nền trên vầng đá: Nước tràn lan, dòng nước chảy mạnh xô vào nhà đó, nhưng không xô động được, vì đã cất chắc chắn. 49 Song kẻ nào nghe lời ta mà không làm theo, thì giống như một người kia cất nhà trên đất không xây nền: Dòng nước chảy mạnh xô vào nhà đó, tức thì nhà sụp xuống, và sự hư hại lớn lao.

6

Mienh Gorngv Yesu Zoux Dorngc Dingh Gong Hnoi

(Beiv mangc Matv^taai 12:1-8; Maako 2:23-28)

1Maaih norm ⟨Dingh Gong Hnoi,⟩ Yesu caux ninh nyei sai-gorx mbuo jiex mienh nyei mbiauh ndeic. Ninh nyei sai-gorx nietv mbiauh dorv nomv nyanc. 2Maaih deix ⟨Dingh Gong Hnoi,⟩ naaic gaax, “Ei mbuo nyei leiz, Dingh Gong Hnoi maiv horpc zuqc hnangv naaiv nor zoux, meih mbuo weic haaix diuc zoux?”
3Yesu dau ninh mbuo, “Meih mbuo maiv doqc jiex naaiv deix jauv fai? Ndaawitv Hungh caux gan ninh wuov deix mienh hnyouv sie nyei ziangh hoc, ninh mbuo hnangv haaix nor zoux? 4Ndaawitv Hungh bieqc zaangc Tin-Hungh nyei Ndopv-Liuh zorqv gengx Tin-Hungh wuov deix njuov nyanc. Naaiv deix njuov kungx sai mienh ganh maaih leiz nyanc hnangv. Mv baac Ndaawitv nyanc yaac bun gan ninh wuov deix mienh caux jienv nyanc.”
5Yesu ziouc mbuox ninh mbuo, “Yie, Baamh Mienh nyei Dorn, zoux Dingh Gong Hnoi nyei Ziouv.”

Yesu Zorc Buoz Waaic Nyei Mienh

(Beiv mangc Matv^taai 12:9-14; Maako 3:1-6)

6Aengx maaih norm Dingh Gong Hnoi, Yesu bieqc norm wuic dorngh njaaux mienh. Yiem wuov maaih laanh mienh mbiaauc jieqv buoz waaic mi'aqv. 7Maaih deix njaaux leiz nyei fin-saeng caux Faa^li^si Mienh oix lorz jauv gox Yesu ziouc cienh mangc jienv, mangc gaax, Yesu longc Dingh Gong Hnoi zorc baengc fai? 8Mv baac ninh mbuo hnangv haaix nor hnamv, Yesu hiuv nyei. Ninh mbuox buoz waaic wuov laanh mienh, “Daaih souv naaiv zuangx mienh nyei nza'hmien oc.” Wuov laanh mienh ziouc jiez sin souv jienv wuov aqv. 9Yesu gorngv, “Yie naaic gaax meih mbuo, ei mbuo nyei leiz, Dingh Gong Hnoi mbuo haih zoux haaix nyungc? Haih zoux longx fai zoux waaic? Njoux maengc fai hoic maengc?” 10Yesu huin mingh mangc ninh mbuo dauh dauh aengx gorngv mbuox buoz waaic wuov laanh mienh, “Sung meih nyei buoz cuotv daaih maah!” Ninh sung buoz cuotv daaih, buoz ziouc longx nzengc mi'aqv.
11Wuov deix mienh qiex jiez! haic. Ninh mbuo caangh laangh oix hnangv haaix nor zoux bun Yesu.

Yesu Ginv Ziepc Nyeic Dauh Gong-Zoh

(Beiv mangc Matv^taai 10:1-4; Maako 3:13-19)

12Wuov deix ziangh hoc Yesu faaux mbong-aiv mingh daux gaux, yiem wuov ziangh muonz caux Tin-Hungh gorngv waac. 13Lungh njang nyei ziangh hoc, ninh heuc ninh nyei sai-gorx mbuo daaih, ziouc ginv cuotv ziepc nyeic dauh, aengx heuc ninh mbuo benx ⟨gong-zoh.⟩ 14Ninh ginv
  Simon, (aengx tengx ninh cuotv mbuox heuc Bide)
  caux Bide nyei youz, An^ndaa^lu,
  aengx maaih Yaagorpc,
  Yo^han,
  Filipv,
  Mbaa^to^lo^miu,
  15Matv^taai,
  Tomatv,
  An^fe^atc nyei dorn, Yaagorpc,
  Simon (dongh mienh heuc,
   “Hnamv guoqv zaangc” wuov dauh).
  16Aengx maaih Yaagorpc nyei dorn, Yu^ndaatc,
  caux maaic Yesu wuov dauh Yu^ndaatc I^saa^kaa^li^otc.

Yesu Tengx Mienh Zorc Baengc

(Beiv mangc Matv^taai 4:23-25)

17Yesu caux ninh nyei gong-zoh mbuo njiec taux ndau-baengh souv jienv wuov. Yiem wuov aengx maaih ninh nyei sai-gorx camv nyei, yaac maaih mienh camv yiem Yu^ndie Saengv norm-norm dorngx, caux Ye^lu^saa^lem Zingh, aengx caux yiem koiv-hlen wuov deix i norm zingh, Tailaqv caux Sai^ndorn, 18daaih muangx Yesu yaac tov ninh zorc ninh mbuo nyei baengc. Zuqc mienv muoqv wuov deix yaac daaih. Yesu zorc longx nzengc. 19Zuangx mienh mbengx jienv mingh oix hluo Yesu, weic zuqc ninh maaih zorc baengc nyei qaqv cuotv mingh tengx ninh mbuo yietc zungv zorc baengc.

Njien-Youh Caux You-Nzauh

(Beiv mangc Matv^taai 5:1-12)

20Yesu mangc jienv ninh nyei sai-gorx mbuo ziouc gorngv,
  “Meih mbuo mienh jomc mienh maaih njien-youh aqv,
   weic zuqc maaih ⟨Tin-Hungh zoux Ziouv gunv meih mbuo.⟩
  21Meih mbuo ih zanc ngorc jienv yiem nyei mienh maaih njien-youh aqv,
   weic zuqc meih mbuo oix duqv nyanc beuv.
  Meih mbuo ih zanc nyiemv jienv nyei mienh maaih njien-youh aqv,
   weic zuqc meih mbuo oix duqv jatv.
  22Meih mbuo weic yie, Baamh Mienh nyei Dorn, zuqc mienh nzorng,
   zuqc mienh nqemh, zuqc mienh huotv,
   yaac zuqc mienh daanh meih mbuo nyei mbuox se orqv haic nyei mbuox,
   meih mbuo maaih njien-youh aqv.
  23Ninh mbuo hnangv naaiv nor zoux,
   meih mbuo oix zuqc a'hneiv, njien-youh nyei cangx heix,
  weic zuqc yiem tin-dorngh
   maaih meih mbuo nyei domh zingh nyeic.
  Zoux hoic meih mbuo wuov deix mienh nyei ong-taaix
   yaac fih hnangv nyei zoux bun douc waac mienh.
  24Meih mbuo ih zanc butv zoih nyei mienh oix zuqc kouv aqv,
   weic zuqc meih mbuo nyei njien-youh meih mbuo duqv liuz aqv.
  25Meih mbuo ih zanc duqv nyanc beuv nyei mienh oix zuqc kouv aqv,
   weic zuqc meih mbuo oix zuqc ngorc.
  Meih mbuo ih zanc jatv nyei mienh oix zuqc kouv aqv,
   weic zuqc meih mbuo oix zuqc nzauh, nyiemv jienv yiem.
  26Meih mbuo duqv zuangx mienh ceng meih mbuo longx nyei ziangh hoc, meih mbuo oix zuqc kouv aqv.
   Ceng meih mbuo wuov deix mienh nyei ong-taaix
   fih hnangv nyei ceng ⟨jaav douc waac mienh.⟩

Oix Zuqc Hnamv Win-Wangv

(Beiv mangc Matv^taai 5:38-48; 7:12)

27“Yie mbuox meih mbuo ih zanc muangx jienv nyei mienh, oix zuqc hnamv meih mbuo nyei win-wangv, zoux longx bun nzorng meih mbuo wuov deix. 28Mienh zioux meih mbuo, oix zuqc buang waac bun ninh mbuo. Zoux doqc meih mbuo wuov deix, oix zuqc tengx ninh mbuo daux gaux. 29Mienh mborqv meih nyei naaiv bung hmien, liemh wuov bung hmien yaac huin bun ninh. Mienh zorqv meih nyei domh lui mingh, liemh gu'nyuoz wuov deix sueih ninh zorqv. 30Haaix dauh tov meih nyei haaix nyungc, oix zuqc bun ninh. Haaix dauh zorqv meih nyei haaix nyungc ga'naaiv mingh yaac maiv dungx lorz nzuonx. 31Meih mbuo oix mienh hnangv haaix nor zoux bun meih mbuo, meih mbuo yaac oix zuqc hnangv wuov nor zoux bun mienh.
32“Se gorngv meih mbuo kungx hnamv dongh hnamv meih mbuo wuov deix mienh, naaiv maaih haaix nyungc faaux duqv ceng? Liemh zuiz-mienh yaac hnamv dongh hnamv ninh mbuo wuov deix. 33Se gorngv meih mbuo kungx zoux longx bun dongh zoux longx bun meih mbuo wuov deix hnangv, Tin-Hungh hnangv haaix nor haih ceix fuqv bun meih mbuo? Hnangv naaic liemh zuiz-mienh yaac haih zoux nyei. 34Se gorngv meih mbuo kungx gaav ga'naaiv bun haih jaauv meih mbuo wuov deix hnangv, Tin-Hungh hnangv haaix nor haih ceix fuqv bun meih mbuo? Liemh zuiz-mienh yaac gaav ga'naaiv bun zuiz-mienh, weic zuqc ninh mbuo hnamv daaih haih duqv ninh mbuo nyei ga'naaiv nzuonx nzengc. 35Daaux nzuonx oix zuqc hnamv meih mbuo nyei win-wangv, zoux longx bun ninh mbuo. Gaav ga'naaiv oix zuqc bun ninh mbuo yaac maiv dungx hnamv aengx duqv nzuonx. Hnangv naaiv, meih mbuo oix duqv domh zingh nyeic yaac benx Yiem Hlang Jiex Wuov Dauh nyei dorn, weic zuqc ninh zoux longx bun maiv maaih en-zingh nyei mienh caux mienh waaic mienh. 36Meih mbuo oix zuqc korv-lienh mienh hnangv meih mbuo nyei Zaangc Diex korv-lienh mienh wuov nor.

Maiv Dungx Daanh Mienh

(Beiv mangc Matv^taai 7:1-5)

37“Maiv dungx daanh mienh, Tin-Hungh ziouc maiv daanh meih mbuo. Maiv dungx dingc mienh nyei zuiz, Tin-Hungh ziouc maiv dingc meih mbuo nyei zuiz. Oix zuqc guangc mienh nyei zuiz, Tin-Hungh ziouc guangc meih mbuo nyei zuiz. 38Meih mbuo bun haaix nyungc mienh, Tin-Hungh yaac oix winh bun meih mbuo, zungv oix dox bun meih mbuo gauh camv, zatv yuonh, nqamv zietc, hlaau ningx taux yiem maiv jienv. Meih mbuo longc haaix nyungc hlaau bun mienh, Tin-Hungh yaac oix longc wuov nyungc hlaau bun meih mbuo.”
39Yesu aengx gorngv waac-beiv bun ninh mbuo muangx. Ninh gorngv, “M'zing maengh mienh haih ken m'zing maengh mienh fai? Hnangv naaic i dauh zungv haih ndortv kuotv maiv zeiz? 40Horqc saeng maiv haih gauh hlo ninh nyei fin-saeng. Horqc saeng hoqc liuz nyungc-nyungc ziouc caux fin-saeng fih hnangv nyei.
41“Meih weic haaix diuc buatc meih nyei gorx-youz nyei m'zing maaih la'fapv, yaac maiv hnamv taux meih ganh nyei m'zing maaih nqanx ndiangx? 42Ganh nyei m'zing maaih nqanx ndiangx meih yaac maiv buatc, fungc haih mbuox gorx-youz, ‘Gorx aac, yie tengx gorx ban cuotv m'zing nyei la'fapv oc.’ Beih zaqc hnyouv njuotv nyei mienh aah! Oix zuqc zorqv cuotv ganh nyei m'zing wuov nqanx ndiangx ndaangc, meih ziouc haih mangc duqv zien tengx gorx-youz ban cuotv m'zing nyei la'fapv.

Buatc Biouv Ziouc Hiuv Duqv Ndiangx

(Beiv mangc Matv^taai 7:16-20; 12:33-35)

43“Ndiangx longx maiv ziangh maiv benx nyei biouv. Maiv benx nyei ndiangx yaac maiv ziangh longx nyei biouv. 44Buatc biouv ziouc hiuv duqv biouv-ndiangx se haaix nyungc ndiangx. Mienh maiv mingh ndiangx-njimv gaeqv ngongh nyorx biouv, yaac maiv mingh njimv-mbiorqc gaeqv a'ngunc biouv. 45Kuv mienh nyei hnyouv siou longx nyei ga'naaiv, zorqv cuotv daaih nyei se longx nyei. Mienh waaic mienh nyei hnyouv siou waaic nyei ga'naaiv, zorqv cuotv daaih se waaic nyei. Hnyouv zaangh buangv haaix nyungc, nzuih ziouc gorngv cuotv wuov nyungc.

Gomv I Norm Biauv

(Beiv mangc Matv^taai 7:24-27)

46“Meih mbuo weic haaix diuc heuc yie, ‘Ziouv aah! Ziouv!’ yaac maiv ei jienv yie mbuox nyei waac zoux? 47Haaix dauh daaih lorz yie, haiz yie nyei waac yaac ei jienv zoux, yie oix bun meih mbuo hiuv duqv wuov dauh hnangv haaix nor. 48Ninh se hnangv laanh mienh gomv biauv, wetv duqv ndo, bangc la'bieiv-baengh gu'nguaaic ceix jiez. Wuom yiemx, wuom guaatv, biauv yaac maiv mbaang, weic zuqc ceix duqv wuonv. 49Mv baac haaix dauh haiz yie nyei waac yaac maiv muangx, maiv ei jienv zoux nor, se hnangv laanh mienh gomv biauv yiem ndau yaac maiv maaih gorn-ndoqv. Wuom yiemx, wuom guaatv, biauv ziouc lomz! lomz nyei mbaang waaic nzengc mi'aqv.”