42

Các con trai Gia-cốp đi xuống Ê-díp-tô mua lúa. – Giô-sép nhìn biết các anh mình

¹ Gia-cốp thấy xứ Ê-díp-tô có lúa bán ra, bèn nói cùng các con trai mình rằng: Sao bay ngơ ngẩn nhìn nhau vậy? ² Lại rằng: Nầy, cha nghe dưới xứ Ê-díp-tô có lúa bán; bay hãy xuống đó mua lúa cho chúng ta, hầu cho chúng ta sống và khỏi chết, chớ!⚓ ³ Mười người anh của Giô-sép bèn xuống Ê-díp-tô đặng mua lúa. ⁴ Nhưng Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em Giô-sép, đi cùng các anh; vì nghĩ rằng: Ta nên giữ chừng, kẻo xảy ra điều rủi ro cho nó. ⁵ Xứ Ca-na-an bấy giờ cũng đói, nên các con trai của Y-sơ-ra-ên cũng đổ xuống Ê-díp-tô mua lúa như các người khác.
⁶ Vả, lúc nầy, chánh Giô-sép cai trị trong nước, và bán lúa cho cả dân bổn xứ. Các anh Giô-sép bèn đến, sấp mình xuống trước mặt người. ⁷ Giô-sép thấy, nhìn biết các anh mình; nhưng giả làm mặt lạ cùng họ, nói một cách xẳng rằng: Các ngươi ở đâu đến? Đáp rằng: Ở xứ Ca-na-an đến đặng mua lúa. ⁸ Vậy, Giô-sép nhìn biết các anh mình; nhưng họ nhìn lại chẳng ra.
⁹ Giô-sép nhớ lại điềm chiêm bao mình đã thấy về anh em mình, liền thét rằng: Các ngươi là thám tử, đến đây đặng dòm hành những nơi yếu óp của xứ ta.⚓ ¹⁰ Đáp rằng: Thưa chúa, chẳng phải vậy; các tôi tớ chúa đến đặng mua lúa mà thôi. ¹¹ Chúng tôi đây đều là con một cha, vốn nhà lương thiện, chẳng phải là thám tử đâu. ¹² Người đáp lại rằng: Chẳng phải; các ngươi đến đặng dòm hành những nơi yếu óp của xứ nầy. ¹³ Đáp rằng: Kẻ tôi tớ chúa có mười hai anh em, con của một cha, nguyên xứ Ca-na-an; nầy một người đã đi mất biệt, còn người út hiện bây giờ hãy ở lại nhà cùng cha chúng tôi. ¹⁴ Giô-sép nói: Ấy, quả thật như ta đã nói, các ngươi là thám tử. ¹⁵ Đây là điều ta thử các ngươi: Ta chỉ mạng Pha-ra-ôn mà thề rằng, hễ em út các ngươi không đến đây thì chẳng bao giờ các ngươi ra khỏi chốn nầy được. ¹⁶ Hãy sai một người nào trong bọn các ngươi về dẫn em út xuống; còn bao nhiêu thì phải ở tù lại đây. Lời các ngươi phải thử đã, rồi ta sẽ biết các ngươi nói đó có quả thật chăng. Nếu chẳng thật, thì ta chỉ mạng Pha-ra-ôn thề rằng, các ngươi là thám tử đó. ¹⁷ Đoạn, Giô-sép truyền đem giam họ chung trong ngục ba ngày.

Giô-sép buộc phải đem Bên-gia-min xuống

¹⁸ Ngày thứ ba, Giô-sép nói cùng họ rằng: Ta kính sợ Đức Chúa Trời; hãy làm như điều nầy, thì được sống. ¹⁹ Nếu các ngươi vốn nhà lương thiện, thì hãy để một người nào ở tù lại đây, còn bao nhiêu đem lương thực về nuôi đói cho nhà các ngươi. ²⁰ Đoạn, hãy dẫn em út xuống đây, thì lời các ngươi sẽ cho là thật, và các ngươi chẳng phải chết. Vậy, họ nghe theo.
²¹ Họ bèn nói với nhau rằng: Quả thật chúng ta cam tội cùng em ta rồi; vì lúc trước ta thấy tâm hồn nó buồn thảm khi nó xin nhờ ơn, nhưng ta không khứng cho; vậy nên tai vạ nầy mới xảy đến cho chúng ta. ²² Ru-bên đáp rằng: Anh há không có nói cùng các em rằng: Chớ phạm tội nầy cùng đứa trẻ đó sao? Nhưng các em không nghe; nên bây giờ huyết nó đòi chúng ta thường lại.⚓ ²³ Vả, Giô-sép vẫn dùng người thông ngôn nói chuyện lại cùng các anh, nên họ tưởng Giô-sép chẳng nghe hiểu.
²⁴ Giô-sép xây mặt qua chỗ khác mà khóc. Đoạn xây mặt lại nói chuyện cùng họ; bèn bắt Si-mê-ôn trong vòng anh em, truyền trói lại trước mặt họ.
²⁵ Giô-sép truyền đầy tớ xúc lúa đổ đầy bao và để bạc lại trong đó cho mỗi người anh em, cũng để thêm lương thực dùng dọc đường. Đầy tớ làm y như lời. ²⁶ Đoạn, anh em chất mấy bao lúa lên lưng lừa, rồi đi.
²⁷ Đến quán, một người trong bọn mở bao ra cho lừa ăn thóc, thấy bạc mình ở tại miệng bao; ²⁸ bèn nói cùng anh em rằng: Bạc của tôi trả lại, hiện trong bao tôi đây! Các anh em nhát gan, vừa nói với nhau, vừa run, mà rằng: Đức Chúa Trời đã làm chi cho chúng ta đây?

Gia-cốp không cho Bên-gia-min đi

²⁹ Các anh em trở về cùng Gia-cốp, cha mình, tại xứ Ca-na-an, thuật lại cho người nghe mọi nỗi đã xảy đến, rằng: ³⁰ Người đương làm chúa tại xứ Ê-díp-tô nói với chúng tôi cách xẳng xớm, cho chúng tôi là thám tử. ³¹ Song chúng tôi có thưa cùng người rằng: Chúng tôi vốn nhà lương thiện, nào có phải là thám tử đâu. ³² Chúng tôi được mười hai anh em con một cha; một người đã đi mất biệt, còn người út hiện bây giờ ở nhà cùng cha, tại xứ Ca-na-an. ³³ Người làm chúa xứ đó dạy rằng: Làm như vầy, ta mới cho các ngươi là lương thiện: Hãy để lại cùng ta một người nào trong bọn các ngươi, còn bao nhiêu sẽ đem lương thực về nuôi đói cho nhà các ngươi; ³⁴ đoạn, hãy dẫn em út đến cho ta. Vậy, ta mới biết rằng các ngươi chẳng phải là thám tử, nhưng là người lương thiện; ta sẽ giao em lại cho, và các ngươi sẽ được buôn bán trong xứ nầy.
³⁵ Vả, đương khi các anh em trút lúa mì ra bao, nầy đâu, trong mỗi bao có gói bạc của mỗi người; cha và các anh em thấy những gói bạc mình, đều lấy làm sợ hãi.
³⁶ Gia-cốp, cha họ, bèn nói rằng: Bay làm mất các con tao; Giô-sép đã mất biệt, Si-mê-ôn cũng mất biệt; mà bây giờ, lại muốn dẫn Bên-gia-min đi nữa sao! Các nông nỗi nầy đều đổ lại cho tao hết! ³⁷ Ru-bên thưa lại cùng cha rằng: Cha hãy giao em nơi tôi, tôi sẽ dẫn về cho. Ví bằng chẳng dẫn em về, thì cha hãy giết hai đứa con trai tôi đi. ³⁸ Nhưng Gia-cốp đáp rằng: Con út tao sẽ chẳng đi xuống với bay đâu; vì anh nó đã chết rồi, chỉ còn một mình nó mà thôi. Nếu điều rủi ro chi xảy đến cho nó nơi dọc đường bay đi, tức nhiên bay làm cho kẻ tóc bạc nầy đau lòng xót dạ xuống âm phủ.

42

Yauxej Cov Tijlaug Mus Yuav Mov Nram Tebchaws Iziv

¹Thaum Yakhauj hnov hais tias, nyob nram tebchaws Iziv muaj nplej ntau, nws thiaj hais rau nws cov tub hais tias, “Vim li cas nej nyob hlwb hluav tsis ua ib yam dabtsi li? ²Kuv hnov hais tias, nyob nram tebchaws Iziv muaj mov ntau, nej cia li mus yuav mov los rau peb noj, cawm kom peb tsis txhob tuag tshaib.” ³Yog li ntawd, Yauxej cov tijlaug kaum leej thiaj mus yuav mov nram tebchaws Iziv, ⁴tiamsis Yakhauj tsis tso Yauxej tus kwv Npeenyamees nrog cov tijlaug mus, rau qhov Yakhauj ntshai nyob tsam muaj tej xwmtxheej phem los raug Npeenyamees thiab.
⁵Yakhauj cov tub nrog luag lwm pab neeg mus yuav mov nram tebchaws Iziv thiab, rau qhov muaj kev tshaib nqhis nyob hauv tebchaws Kana-as. ⁶Yauxej uas yog tus tswj lub tebchaws Iziv, nws ua tus muag mov rau txhua haivneeg uas nyob thoob plaws txhua lub tebchaws. Yog li ntawd, Yauxej cov tijlaug thiaj tuaj thiab txhos caug ntua pe ntawm nws xubntiag nyo hau ua ntsejmuag ti nkaus hauv av. ⁷Thaum Yauxej pom dheev nws cov tijlaug, nws tseem nco tau lawv, tiamsis nws txhob txwm ua tus tsis paub lawv li. Nws nug lawv tshawv tsawv hais tias, “Nej tuaj qhov twg tuaj?”
Lawv teb hais tias, “Peb tuaj pem tebchaws Kana-as tuaj yuav mov noj.”
⁸Yauxej tseem nco tau nws cov tijlaug, tiamsis lawv nco tsis tau nws lawm. ⁹Yauxej nco txog ob zaj npau suav uas nws ua hais txog lawv ntawd thiab nws hais rau lawv tias, “Nej yog cov neeg uas tuaj soj xyuas peb lub tebchaws saib qhov twg yog qhov tsis muaj zog xwb los sav!”
¹⁰Lawv teb hais tias, “Tus tswv, tsis yog peb tuaj ua li koj hais ko, peb yog koj cov tub qhe, peb tuaj ntawm no, yog peb tuaj thov yuav mov ntawm koj coj mus noj xwb. ¹¹Tus tswv, peb cov no puavleej yog kwvtij. Peb sawvdaws yog neeg ncaj ncees, peb tsis yog neeg tuaj soj xyuas tebchaws.”
¹²Yauxej hais rau lawv tias, “Yeej tsis yog li nej hais, yog nej tuaj soj xyuas peb lub tebchaws saib qhov twg yog qhov tsis muaj zog xwb ntag.” ¹³Lawv hais tias, “Tus tswv, peb muaj kaum ob leeg kwvtij, peb puavleej yog tib leeg txiv yug nyob hauv tebchaws Kana-as. Peb ib tug kwv yau tuag lawm, thiab peb tshuav tus kwv ntxawg nrog peb txiv nyob pem tsev.”
¹⁴Yauxej teb hais tias, “Yeej yog li kuv hais tiag lauj, nej tuaj soj xyuas peb lub tebchaws xwb li. ¹⁵Kuv yuav sim nej, kuv thov coglus rau ntawm Falaus lub npe hais tias: yog nej tsis coj nej tus kwv ntxawg tuaj ntawm no, mas kuv yuav tsis tso nej mus tsev li. ¹⁶Nej cov ib tug yuav tsum mus coj nej tus kwv tuaj. Dua li cov mas yuav tsum coj mus kaw, mus txog thaum nej cov lus no muaj tseeb raws li nej hais ntawd tso. Falaus kav rawv peb, yog tsis muaj tseeb li nej hais, ces yog nej tuaj soj xyuas peb lub tebchaws xwb ntag.” ¹⁷Yauxej thiaj coj lawv mus kaw rau hauv tsev lojcuj tau peb hnub.
¹⁸Hnub peb Yauxej thiaj hais rau lawv tias, “Kuv yog ib tug neeg uas hwm Vajtswv, yog nej ua tau yam no, mas nej thiaj li yuav dim txim. ¹⁹Yog hais tias nej yeej yog neeg ncaj ncees tiag, cia nej cov no ib tug nyob hauv lub tsev lojcuj no, dua li cov, nej cia li thauj tej mov uas nej yuav tau lawm mus cawm nej tej pojniam menyuam uas yuav tuag tshaib tso. ²⁰Ces nej mam li coj nej tus kwv ntxawg tuaj rau kuv. Ua li no thiaj li yog muaj tseeb raws li tej lus uas nej tau hais lawm, thiab kuv thiaj yuav tsis tua nej povtseg.”
Lawv pom zoo ua raws li Yauxej hais. ²¹Thiab lawv sib tham zom zaws hais tias, “Tseeb lawm lauj, nimno peb raug tej kev txomnyem no los twb yog vim peb tau ua txhaum rau peb tus kwv lawm. Peb twb pom nws raug kev txomnyem loj heev thaum nws thov kom peb pab, tiamsis peb tsis pab nws li. Twb yog vim li no ntag nimno peb thiaj raug kev txomnyem.”
²²Lunpees hais tias, “Kuv twb yeej hais rau nej tias, tsis txhob ua phem rau nws, tiamsis nej tsis mloog kuv hais. Nej paub lawm los tsis paub, nimno lub txim nphau los raug peb lawm lauj.” ²³Yauxej totaub tej lus uas lawv hais huv tibsi, tiamsis lawv tsis paub hais tias Yauxej paub lawv tej lus, rau qhov thaum Yauxej nrog lawv tham, nws kom neeg txhais lus xwb. ²⁴Yauxej tawm ntawm lawv mus nkaum rau ib qhov thiab quaj; thaum nws tauv taus kua muag lawm, nws rov los muab Xime-oos khi kiag tabmeeg lawv.

Yauxej Cov Tijlaug Rov Mus Tsev

²⁵Yauxej hais kom cov tub qhe muab nplej ntim rau hauv nws cov tijlaug tej hnab kom puv nkaus, muab lawv tej nyiaj ntsaws rov rau hauv lawv tej hnab, thiab ntim su huv tibsi rau lawv tau noj taug kev mus tsev. Cov tub qhe ua tej no tiav log raws li Yauxej hais. ²⁶Ces cov tijlaug tsaws tej nplej uas lawv yuav ntawd rau saum lawv cov neesluav nraubqaum, thiab lawv txawm sawv kev los tsev lawm. ²⁷Thaum lawv los so ib hmos ntawm ib tog kev, muaj ib tug txawm qhib nws lub ncauj hnab muab nplej los rau nws tus neesluav noj, ua ciav nws cov nyiaj tseem nyob ntawm nws lub ncauj hnab. ²⁸Nws thiaj hais rau nws cov kwvtij hais tias, “Ua li cas kuv cov nyiaj tseem nyob hauv kuv lub hnab no!” Lawv poob siab thiab ntshai kawg li, lawv thiaj sib nug zom zaws hais tias, “Vajtswv ua dabtsi li no rau peb?”
²⁹Thaum lawv rov los txog ntawm lawv txiv Yakhauj uas nyob hauv tebchaws Kana-as lawm, lawv piav txhua yam xwmtxheej uas lawv mus ntsib rau lawv txiv mloog hais tias, ³⁰“Tus nom uas kav lub tebchaws Iziv hais lus nyaum kawg rau peb thiab liam hais tias peb yog cov neeg uas xav mus soj xyuas nws lub tebchaws xwb. ³¹Peb teb hais tias, ‘Peb yog neeg ncaj ncees, peb tsis yog cov neeg mus soj xyuas tebchaws. ³²Peb cov kwvtij muaj kaum ob leeg, peb puavleej yog tib leeg txiv yug xwb. Muaj ib tug tuag lawm, nimno tshuav ib tug kwv ntxawg nrog peb txiv nyob pem tebchaws Kana-as.’ ³³Tus nom ntawd teb hais tias, ‘Yog nej xav kom kuv ntseeg hais tias, nej yog neeg ncaj ncees, mas nej yuav tsum ua li no: Nej cov no ib tug yuav tsum tau nrog kuv nyob, dua li cov cia thauj nplej rov mus rau nej cov pojniam menyuam uas yuav tuag tshaib tau noj. ³⁴Coj nej tus kwv ntxawg tuaj rau kuv. Kuv thiaj ntseeg hais tias nej yog neeg ncaj ncees, tsis yog neeg tuaj soj xyuas tebchaws, kuv thiaj yuav tso nej tus tijlaug rov rau nej, mas nej thiaj tau nyob hauv lub tebchaws no ua lag ua luam.’ ”
³⁵Thaum lawv muab lawv cov hnab nplej hliv, lawv pom lawv cov nyiaj, nyias cov nyob hauv nyias lub hnab nplej, mas thaum uas lawv thiab lawv txiv Yakhauj pom cov nyiaj ntawd, ua rau lawv ntshai kawg li. ³⁶Lawv txiv hais rau lawv tias, “Nej xav ua kom kuv cov tub tsis tshuav ib tug nrog kuv nyob li los? Yauxej los tuag lawm, Xime-oos los raug ntes mus kaw lawm, nimno nej tseem yuav coj Npeenyamees mus thiab. Kuv yog tus uas raug kev nyuaj siab tshaj plaws huv tibsi!”
³⁷Lunpees hais rau nws txiv hais tias, “Yog kuv tseem tsis coj Npeenyamees rov los rau koj, ces koj cia li muab kuv ob tug tub tua huv tibsi povtseg. Tso nws rau kuv ua tus saib, kuv yeej yuav coj nws rov qab los xwb.”
³⁸Tiamsis Yakhauj hais tias, “Kuv tsis kam tso kuv tus tub ntxawg nrog koj mus, rau qhov nws tus tijlaug tuag lawm, tshuav nws ib leeg xwb. Nyob tsam ho muaj xwm rau nws tom tej tog kev. Kuv laus heev lawm, yog kuv tseem pheej raug tej kev quaj ntsuag uas nej ua rau kuv ntawd, ntshai kuv yuav cia li txhawm chim tuag li!”