42

Các con trai Gia-cốp đi xuống Ê-díp-tô mua lúa. – Giô-sép nhìn biết các anh mình

¹ Gia-cốp thấy xứ Ê-díp-tô có lúa bán ra, bèn nói cùng các con trai mình rằng: Sao bay ngơ ngẩn nhìn nhau vậy? ² Lại rằng: Nầy, cha nghe dưới xứ Ê-díp-tô có lúa bán; bay hãy xuống đó mua lúa cho chúng ta, hầu cho chúng ta sống và khỏi chết, chớ!⚓ ³ Mười người anh của Giô-sép bèn xuống Ê-díp-tô đặng mua lúa. ⁴ Nhưng Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em Giô-sép, đi cùng các anh; vì nghĩ rằng: Ta nên giữ chừng, kẻo xảy ra điều rủi ro cho nó. ⁵ Xứ Ca-na-an bấy giờ cũng đói, nên các con trai của Y-sơ-ra-ên cũng đổ xuống Ê-díp-tô mua lúa như các người khác.
⁶ Vả, lúc nầy, chánh Giô-sép cai trị trong nước, và bán lúa cho cả dân bổn xứ. Các anh Giô-sép bèn đến, sấp mình xuống trước mặt người. ⁷ Giô-sép thấy, nhìn biết các anh mình; nhưng giả làm mặt lạ cùng họ, nói một cách xẳng rằng: Các ngươi ở đâu đến? Đáp rằng: Ở xứ Ca-na-an đến đặng mua lúa. ⁸ Vậy, Giô-sép nhìn biết các anh mình; nhưng họ nhìn lại chẳng ra.
⁹ Giô-sép nhớ lại điềm chiêm bao mình đã thấy về anh em mình, liền thét rằng: Các ngươi là thám tử, đến đây đặng dòm hành những nơi yếu óp của xứ ta.⚓ ¹⁰ Đáp rằng: Thưa chúa, chẳng phải vậy; các tôi tớ chúa đến đặng mua lúa mà thôi. ¹¹ Chúng tôi đây đều là con một cha, vốn nhà lương thiện, chẳng phải là thám tử đâu. ¹² Người đáp lại rằng: Chẳng phải; các ngươi đến đặng dòm hành những nơi yếu óp của xứ nầy. ¹³ Đáp rằng: Kẻ tôi tớ chúa có mười hai anh em, con của một cha, nguyên xứ Ca-na-an; nầy một người đã đi mất biệt, còn người út hiện bây giờ hãy ở lại nhà cùng cha chúng tôi. ¹⁴ Giô-sép nói: Ấy, quả thật như ta đã nói, các ngươi là thám tử. ¹⁵ Đây là điều ta thử các ngươi: Ta chỉ mạng Pha-ra-ôn mà thề rằng, hễ em út các ngươi không đến đây thì chẳng bao giờ các ngươi ra khỏi chốn nầy được. ¹⁶ Hãy sai một người nào trong bọn các ngươi về dẫn em út xuống; còn bao nhiêu thì phải ở tù lại đây. Lời các ngươi phải thử đã, rồi ta sẽ biết các ngươi nói đó có quả thật chăng. Nếu chẳng thật, thì ta chỉ mạng Pha-ra-ôn thề rằng, các ngươi là thám tử đó. ¹⁷ Đoạn, Giô-sép truyền đem giam họ chung trong ngục ba ngày.

Giô-sép buộc phải đem Bên-gia-min xuống

¹⁸ Ngày thứ ba, Giô-sép nói cùng họ rằng: Ta kính sợ Đức Chúa Trời; hãy làm như điều nầy, thì được sống. ¹⁹ Nếu các ngươi vốn nhà lương thiện, thì hãy để một người nào ở tù lại đây, còn bao nhiêu đem lương thực về nuôi đói cho nhà các ngươi. ²⁰ Đoạn, hãy dẫn em út xuống đây, thì lời các ngươi sẽ cho là thật, và các ngươi chẳng phải chết. Vậy, họ nghe theo.
²¹ Họ bèn nói với nhau rằng: Quả thật chúng ta cam tội cùng em ta rồi; vì lúc trước ta thấy tâm hồn nó buồn thảm khi nó xin nhờ ơn, nhưng ta không khứng cho; vậy nên tai vạ nầy mới xảy đến cho chúng ta. ²² Ru-bên đáp rằng: Anh há không có nói cùng các em rằng: Chớ phạm tội nầy cùng đứa trẻ đó sao? Nhưng các em không nghe; nên bây giờ huyết nó đòi chúng ta thường lại.⚓ ²³ Vả, Giô-sép vẫn dùng người thông ngôn nói chuyện lại cùng các anh, nên họ tưởng Giô-sép chẳng nghe hiểu.
²⁴ Giô-sép xây mặt qua chỗ khác mà khóc. Đoạn xây mặt lại nói chuyện cùng họ; bèn bắt Si-mê-ôn trong vòng anh em, truyền trói lại trước mặt họ.
²⁵ Giô-sép truyền đầy tớ xúc lúa đổ đầy bao và để bạc lại trong đó cho mỗi người anh em, cũng để thêm lương thực dùng dọc đường. Đầy tớ làm y như lời. ²⁶ Đoạn, anh em chất mấy bao lúa lên lưng lừa, rồi đi.
²⁷ Đến quán, một người trong bọn mở bao ra cho lừa ăn thóc, thấy bạc mình ở tại miệng bao; ²⁸ bèn nói cùng anh em rằng: Bạc của tôi trả lại, hiện trong bao tôi đây! Các anh em nhát gan, vừa nói với nhau, vừa run, mà rằng: Đức Chúa Trời đã làm chi cho chúng ta đây?

Gia-cốp không cho Bên-gia-min đi

²⁹ Các anh em trở về cùng Gia-cốp, cha mình, tại xứ Ca-na-an, thuật lại cho người nghe mọi nỗi đã xảy đến, rằng: ³⁰ Người đương làm chúa tại xứ Ê-díp-tô nói với chúng tôi cách xẳng xớm, cho chúng tôi là thám tử. ³¹ Song chúng tôi có thưa cùng người rằng: Chúng tôi vốn nhà lương thiện, nào có phải là thám tử đâu. ³² Chúng tôi được mười hai anh em con một cha; một người đã đi mất biệt, còn người út hiện bây giờ ở nhà cùng cha, tại xứ Ca-na-an. ³³ Người làm chúa xứ đó dạy rằng: Làm như vầy, ta mới cho các ngươi là lương thiện: Hãy để lại cùng ta một người nào trong bọn các ngươi, còn bao nhiêu sẽ đem lương thực về nuôi đói cho nhà các ngươi; ³⁴ đoạn, hãy dẫn em út đến cho ta. Vậy, ta mới biết rằng các ngươi chẳng phải là thám tử, nhưng là người lương thiện; ta sẽ giao em lại cho, và các ngươi sẽ được buôn bán trong xứ nầy.
³⁵ Vả, đương khi các anh em trút lúa mì ra bao, nầy đâu, trong mỗi bao có gói bạc của mỗi người; cha và các anh em thấy những gói bạc mình, đều lấy làm sợ hãi.
³⁶ Gia-cốp, cha họ, bèn nói rằng: Bay làm mất các con tao; Giô-sép đã mất biệt, Si-mê-ôn cũng mất biệt; mà bây giờ, lại muốn dẫn Bên-gia-min đi nữa sao! Các nông nỗi nầy đều đổ lại cho tao hết! ³⁷ Ru-bên thưa lại cùng cha rằng: Cha hãy giao em nơi tôi, tôi sẽ dẫn về cho. Ví bằng chẳng dẫn em về, thì cha hãy giết hai đứa con trai tôi đi. ³⁸ Nhưng Gia-cốp đáp rằng: Con út tao sẽ chẳng đi xuống với bay đâu; vì anh nó đã chết rồi, chỉ còn một mình nó mà thôi. Nếu điều rủi ro chi xảy đến cho nó nơi dọc đường bay đi, tức nhiên bay làm cho kẻ tóc bạc nầy đau lòng xót dạ xuống âm phủ.

42

Các con trai Gia-cốp đi xuống Ai-cập mua lúa - Giô-sép nhìn biết các anh mình

¹Nghe nước Ai-cập có lúa, Gia-cốp bảo các con trai: "Sao các con cứ ngồi đó nhịn đói mà nhìn nhau? ²Này, cha nghe bên Ai- cập bán lúa, các con qua mua, để chúng ta khỏi chết." ³Mười người anh Giô-sép lên đường qua Ai-cập mua lúa. ⁴Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em Giô-sép đi theo các anh, vì sợ bị nguy hiểm. ⁵Vậy các con trai Y-sơ-ra-ên đến Ai-cập mua lúa cùng với bao nhiêu người khác, vì xứ Ca-na-an cũng bị đói lớn. ⁶Lúc ấy Giô- sép làm Tể tướng nước Ai-cập, kiêm việc bán lúa cho nhân dân. Các anh Giô-sép đến quỳ gối, sấp mình xuống đất trước mặt ông. ⁷Thấy họ, Giô-sép nhận ra ngay, nhưng giả vờ không biết, gay gắt hỏi: "Mấy anh ở đâu tới?" Họ đáp: "Chúng tôi từ Ca-na-an đến mua lúa." ⁸Dù Giô-sép biết họ, họ vẫn không nhận ra ông. ⁹Nhớ lại giấc mơ về các anh ngày trước, ông quát: "Các anh làm gián điệp, đến đây trinh thám đất nước ta!" ¹⁰Họ phân trần: "Thưa ông, các tôi tớ ông đây chỉ đến mua lương thực. ¹¹Chúng tôi đều là anh em ruột, thuộc gia đình lương thiện, không phải là gián điệp." ¹²Giô-sép quả quyết: "Không, các anh chỉ đến đây do thám để biết rõ nhược điểm của đất nước này!" ¹³Họ lại thưa: "Các tôi tớ ông đây gồm 12 người, anh em cùng cha, quê tại Ca-na-an. Hiện người út ở nhà với cha, còn một người mất tích." ¹⁴Nhưng Giô-sép đáp: "Như ta đã nói, các anh làm gián điệp. ¹⁵Đây là cách ta thử các anh. Ta thề trên mạng sống của vua, các anh chẳng được rời khỏi Ai-cập nếu em út các anh không đến đây. ¹⁶Một người trong các anh trở về đem em út đến, còn tất cả sẽ bị giam vào ngục. Ta sẽ kiểm chứng lời khai các anh. Nếu nói dối, chắc hẳn các anh làm gián điệp." ¹⁷Rồi Giô-sép tống giam họ trong ngục ba ngày.

Giô-sép buộc các anh phải đem Bên-gia- min xuống

¹⁸Ngày thứ ba, Giô-sép bảo họ: "Ta kính sợ Thượng Đế, nên sẽ đối xử khoan hồng với các anh. ¹⁹Nếu các anh lương thiện, ta chỉ giam giữ một người, còn tất cả được về nhà, mang theo lương thực nuôi gia đình. ²⁰Sau đó, phải trở lại đây với người em út để xác nhận lời khai các anh. Nếu các anh nói thật, sẽ được trả tự do." Họ vâng lệnh Giô-sép. ²¹Các anh em bảo nhau: "Chúng ta mắc họa vì có tội với em chúng ta. Lúc nó đau khổ tuyệt vọng van xin, chúng ta đã chẳng thương xót!" ²²Ru-bên trách: "Anh đã bảo đừng hại đứa trẻ mà các em không nghe. Bây giờ chúng ta phải trả nợ máu." ²³Họ không ngờ Giô-sép nghe và hiểu, vì lúc nói chuyện ông vẫn dùng người thông dịch. ²⁴Giô-sép bước ra ngoài khóc, rồi quay lại, sai người trói Si-mê-ôn trước mặt họ. ²⁵Ông ra lệnh đầy tớ đổ lúa vào bao các anh, để tiền lại trong mỗi bao, cũng cấp thêm lương thực đi đường. ²⁶Các anh em chất lúa trên lưng lừa, và lên đường. ²⁷Đến quán trọ, một người mở bao lúa cho lừa ăn, thấy tiền mình trong miệng bao, ²⁸liền gọi các anh em: "Này, tiền của tôi sao người ta để lại trong bao?" Họ kinh sợ, run rẩy bảo nhau: "Thượng Đế làm gì cho chúng ta đây?"

Gia-cốp không cho Bên-gia-min đi

²⁹Họ về nhà Gia-cốp cha mình tại xứ Ca- na-an, tường trình mọi việc: ³⁰“Tể tướng nước Ai-cập nói rất gay gắt, tình nghi chúng con làm gián điệp. ³¹Chúng con thưa: Chúng tôi là người lương thiện, không phải gián điệp. ³²Chúng tôi mười hai người, anh em cùng cha, một người mất tích, người út ở nhà với cha, tại xứ Ca-na-an. ³³Tể tướng bảo chúng con: Đây là cách ta xét lời khai các anh. Hãy để một người ở đây làm con tin, và đem lương thực về nuôi gia đình. ³⁴Rồi đưa em út đến để chứng tỏ các anh lương thiện, không làm gián điệp. Ta sẽ thả người kia, và các anh được tự do đến xứ này mua lúa." ³⁵Khi các anh em mở bao đổ lúa ra, thấy tiền mỗi người vẫn còn trong bao, cả nhà đều sợ hãi. ³⁶Gia-cốp than trách: "Chúng mày làm mất con tao; mất Giô-sép, mất Si-mê-ôn, bây giờ muốn đem Bên-gia-min đi nữa. Sao tao khổ quá thế này!" ³⁷Ru-bên thưa: "Nếu con không đem em về, xin cha cứ giết hai đứa con của con. Cha giao em cho con, con xin chịu trách nhiệm." ³⁸Nhưng Gia-cốp đáp: "Con tao sẽ không đi với chúng mày đâu! Anh nó chết, tao chỉ còn một mình nó, nếu nó bị nguy hiểm dọc dường, lão già này sẽ sầu khổ mà chết."