42

Các con trai Gia-cốp đi xuống Ê-díp-tô mua lúa. – Giô-sép nhìn biết các anh mình

¹ Gia-cốp thấy xứ Ê-díp-tô có lúa bán ra, bèn nói cùng các con trai mình rằng: Sao bay ngơ ngẩn nhìn nhau vậy? ² Lại rằng: Nầy, cha nghe dưới xứ Ê-díp-tô có lúa bán; bay hãy xuống đó mua lúa cho chúng ta, hầu cho chúng ta sống và khỏi chết, chớ!⚓ ³ Mười người anh của Giô-sép bèn xuống Ê-díp-tô đặng mua lúa. ⁴ Nhưng Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em Giô-sép, đi cùng các anh; vì nghĩ rằng: Ta nên giữ chừng, kẻo xảy ra điều rủi ro cho nó. ⁵ Xứ Ca-na-an bấy giờ cũng đói, nên các con trai của Y-sơ-ra-ên cũng đổ xuống Ê-díp-tô mua lúa như các người khác.
⁶ Vả, lúc nầy, chánh Giô-sép cai trị trong nước, và bán lúa cho cả dân bổn xứ. Các anh Giô-sép bèn đến, sấp mình xuống trước mặt người. ⁷ Giô-sép thấy, nhìn biết các anh mình; nhưng giả làm mặt lạ cùng họ, nói một cách xẳng rằng: Các ngươi ở đâu đến? Đáp rằng: Ở xứ Ca-na-an đến đặng mua lúa. ⁸ Vậy, Giô-sép nhìn biết các anh mình; nhưng họ nhìn lại chẳng ra.
⁹ Giô-sép nhớ lại điềm chiêm bao mình đã thấy về anh em mình, liền thét rằng: Các ngươi là thám tử, đến đây đặng dòm hành những nơi yếu óp của xứ ta.⚓ ¹⁰ Đáp rằng: Thưa chúa, chẳng phải vậy; các tôi tớ chúa đến đặng mua lúa mà thôi. ¹¹ Chúng tôi đây đều là con một cha, vốn nhà lương thiện, chẳng phải là thám tử đâu. ¹² Người đáp lại rằng: Chẳng phải; các ngươi đến đặng dòm hành những nơi yếu óp của xứ nầy. ¹³ Đáp rằng: Kẻ tôi tớ chúa có mười hai anh em, con của một cha, nguyên xứ Ca-na-an; nầy một người đã đi mất biệt, còn người út hiện bây giờ hãy ở lại nhà cùng cha chúng tôi. ¹⁴ Giô-sép nói: Ấy, quả thật như ta đã nói, các ngươi là thám tử. ¹⁵ Đây là điều ta thử các ngươi: Ta chỉ mạng Pha-ra-ôn mà thề rằng, hễ em út các ngươi không đến đây thì chẳng bao giờ các ngươi ra khỏi chốn nầy được. ¹⁶ Hãy sai một người nào trong bọn các ngươi về dẫn em út xuống; còn bao nhiêu thì phải ở tù lại đây. Lời các ngươi phải thử đã, rồi ta sẽ biết các ngươi nói đó có quả thật chăng. Nếu chẳng thật, thì ta chỉ mạng Pha-ra-ôn thề rằng, các ngươi là thám tử đó. ¹⁷ Đoạn, Giô-sép truyền đem giam họ chung trong ngục ba ngày.

Giô-sép buộc phải đem Bên-gia-min xuống

¹⁸ Ngày thứ ba, Giô-sép nói cùng họ rằng: Ta kính sợ Đức Chúa Trời; hãy làm như điều nầy, thì được sống. ¹⁹ Nếu các ngươi vốn nhà lương thiện, thì hãy để một người nào ở tù lại đây, còn bao nhiêu đem lương thực về nuôi đói cho nhà các ngươi. ²⁰ Đoạn, hãy dẫn em út xuống đây, thì lời các ngươi sẽ cho là thật, và các ngươi chẳng phải chết. Vậy, họ nghe theo.
²¹ Họ bèn nói với nhau rằng: Quả thật chúng ta cam tội cùng em ta rồi; vì lúc trước ta thấy tâm hồn nó buồn thảm khi nó xin nhờ ơn, nhưng ta không khứng cho; vậy nên tai vạ nầy mới xảy đến cho chúng ta. ²² Ru-bên đáp rằng: Anh há không có nói cùng các em rằng: Chớ phạm tội nầy cùng đứa trẻ đó sao? Nhưng các em không nghe; nên bây giờ huyết nó đòi chúng ta thường lại.⚓ ²³ Vả, Giô-sép vẫn dùng người thông ngôn nói chuyện lại cùng các anh, nên họ tưởng Giô-sép chẳng nghe hiểu.
²⁴ Giô-sép xây mặt qua chỗ khác mà khóc. Đoạn xây mặt lại nói chuyện cùng họ; bèn bắt Si-mê-ôn trong vòng anh em, truyền trói lại trước mặt họ.
²⁵ Giô-sép truyền đầy tớ xúc lúa đổ đầy bao và để bạc lại trong đó cho mỗi người anh em, cũng để thêm lương thực dùng dọc đường. Đầy tớ làm y như lời. ²⁶ Đoạn, anh em chất mấy bao lúa lên lưng lừa, rồi đi.
²⁷ Đến quán, một người trong bọn mở bao ra cho lừa ăn thóc, thấy bạc mình ở tại miệng bao; ²⁸ bèn nói cùng anh em rằng: Bạc của tôi trả lại, hiện trong bao tôi đây! Các anh em nhát gan, vừa nói với nhau, vừa run, mà rằng: Đức Chúa Trời đã làm chi cho chúng ta đây?

Gia-cốp không cho Bên-gia-min đi

²⁹ Các anh em trở về cùng Gia-cốp, cha mình, tại xứ Ca-na-an, thuật lại cho người nghe mọi nỗi đã xảy đến, rằng: ³⁰ Người đương làm chúa tại xứ Ê-díp-tô nói với chúng tôi cách xẳng xớm, cho chúng tôi là thám tử. ³¹ Song chúng tôi có thưa cùng người rằng: Chúng tôi vốn nhà lương thiện, nào có phải là thám tử đâu. ³² Chúng tôi được mười hai anh em con một cha; một người đã đi mất biệt, còn người út hiện bây giờ ở nhà cùng cha, tại xứ Ca-na-an. ³³ Người làm chúa xứ đó dạy rằng: Làm như vầy, ta mới cho các ngươi là lương thiện: Hãy để lại cùng ta một người nào trong bọn các ngươi, còn bao nhiêu sẽ đem lương thực về nuôi đói cho nhà các ngươi; ³⁴ đoạn, hãy dẫn em út đến cho ta. Vậy, ta mới biết rằng các ngươi chẳng phải là thám tử, nhưng là người lương thiện; ta sẽ giao em lại cho, và các ngươi sẽ được buôn bán trong xứ nầy.
³⁵ Vả, đương khi các anh em trút lúa mì ra bao, nầy đâu, trong mỗi bao có gói bạc của mỗi người; cha và các anh em thấy những gói bạc mình, đều lấy làm sợ hãi.
³⁶ Gia-cốp, cha họ, bèn nói rằng: Bay làm mất các con tao; Giô-sép đã mất biệt, Si-mê-ôn cũng mất biệt; mà bây giờ, lại muốn dẫn Bên-gia-min đi nữa sao! Các nông nỗi nầy đều đổ lại cho tao hết! ³⁷ Ru-bên thưa lại cùng cha rằng: Cha hãy giao em nơi tôi, tôi sẽ dẫn về cho. Ví bằng chẳng dẫn em về, thì cha hãy giết hai đứa con trai tôi đi. ³⁸ Nhưng Gia-cốp đáp rằng: Con út tao sẽ chẳng đi xuống với bay đâu; vì anh nó đã chết rồi, chỉ còn một mình nó mà thôi. Nếu điều rủi ro chi xảy đến cho nó nơi dọc đường bay đi, tức nhiên bay làm cho kẻ tóc bạc nầy đau lòng xót dạ xuống âm phủ.

42

Joseph’s Brothers Go to Egypt

¹When ⚓Jacob saw that there was grain in Egypt, Jacob said to his sons, “Why do you look at one another?” ²And he said, “Indeed I have heard that there is grain in Egypt; go down to that place and buy for us there, that we may ⚓live and not die.”
³So Joseph’s ten brothers went down to buy grain in Egypt. ⁴But Jacob did not send Joseph’s brother Benjamin with his brothers, for he said, ⚓“Lest some calamity befall him.” ⁵And the sons of Israel went to buy grain among those who journeyed, for the famine was ⚓in the land of Canaan.
⁶Now Joseph was governor ⚓over the land; and it was he who sold to all the people of the land. And Joseph’s brothers came and ⚓bowed down before him with their faces to the earth. ⁷Joseph saw his brothers and recognized them, but he acted as ⚓a stranger to them and spoke roughly to them. Then he said to them, “Where do you come from?”
And they said, “From the land of Canaan to buy food.”
⁸So Joseph recognized his brothers, but they did not recognize him. ⁹Then Joseph ⚓remembered the dreams which he had dreamed about them, and said to them, “You are spies! You have come to see the nakedness of the land!”
¹⁰And they said to him, “No, my lord, but your servants have come to buy food. ¹¹We are all one man’s sons; we are honest men; your servants are not spies.”
¹²But he said to them, “No, but you have come to see the nakedness of the land.”
¹³And they said, “Your servants are twelve brothers, the sons of one man in the land of Canaan; and in fact, the youngest is with our father today, and one ⚓is no more.”
¹⁴But Joseph said to them, “It is as I spoke to you, saying, ‘You are spies!’ ¹⁵In this manner you shall be tested: ⚓By the life of Pharaoh, you shall not leave this place unless your youngest brother comes here. ¹⁶Send one of you, and let him bring your brother; and you shall be kept in prison, that your words may be tested to see whether there is any truth in you; or else, by the life of Pharaoh, surely you are spies!” ¹⁷So he put them all together in prison ⚓three days.
¹⁸Then Joseph said to them the third day, “Do this and live, ⚓for I fear God: ¹⁹If you are honest men, let one of your brothers be confined to your prison house; but you, go and carry grain for the famine of your houses. ²⁰And bring your young⚓est brother to me; so your words will be verified, and you shall not die.”
And they did so. ²¹Then they said to one another, ⚓“We are truly guilty concerning our brother, for we saw the anguish of his soul when he pleaded with us, and we would not hear; ⚓therefore this distress has come upon us.”
²²And Reuben answered them, saying, ⚓“Did I not speak to you, saying, ‘Do not sin against the boy’; and you would not listen? Therefore behold, his blood is now ⚓required of us.” ²³But they did not know that Joseph understood them, for he spoke to them through an interpreter. ²⁴And he turned himself away from them and ⚓wept. Then he returned to them again, and talked with them. And he took ⚓Simeon from them and bound him before their eyes.

The Brothers Return to Canaan

²⁵Then Joseph ⚓gave a command to fill their sacks with grain, to ⚓restore every man’s money to his sack, and to give them provisions for the journey. ⚓Thus he did for them. ²⁶So they loaded their donkeys with the grain and departed from there. ²⁷But as ⚓one of them opened his sack to give his donkey feed at the encampment, he saw his money; and there it was, in the mouth of his sack. ²⁸So he said to his brothers, “My money has been restored, and there it is, in my sack!” Then their hearts failed them and they were afraid, saying to one another, “What is this that God has done to us?”
²⁹Then they went to Jacob their father in the land of Canaan and told him all that had happened to them, saying: ³⁰“The man who is lord of the land ⚓spoke roughly to us, and took us for spies of the country. ³¹But we said to him, ‘We are honest men; we are not spies. ³²We are twelve brothers, sons of our father; one is no more, and the youngest is with our father this day in the land of Canaan.’ ³³Then the man, the lord of the country, said to us, ⚓‘By this I will know that you are honest men: Leave one of your brothers here with me, take food for the famine of your households, and be gone. ³⁴And bring your ⚓youngest brother to me; so I shall know that you are not spies, but that you are honest men. I will grant your brother to you, and you may ⚓trade in the land.’ ”
³⁵Then it happened as they emptied their sacks, that surprisingly ⚓each man’s bundle of money was in his sack; and when they and their father saw the bundles of money, they were afraid. ³⁶And Jacob their father said to them, “You have ⚓bereaved me: Joseph is no more, Simeon is no more, and you want to take ⚓Benjamin. All these things are against me.”
³⁷Then Reuben spoke to his father, saying, “Kill my two sons if I do not bring him back to you; put him in my hands, and I will bring him back to you.”
³⁸But he said, “My son shall not go down with you, for ⚓his brother is dead, and he is left alone. ⚓If any calamity should befall him along the way in which you go, then you would ⚓bring down my gray hair with sorrow to the grave.”