42

Các con trai Gia-cốp đi xuống Ê-díp-tô mua lúa. – Giô-sép nhìn biết các anh mình

¹ Gia-cốp thấy xứ Ê-díp-tô có lúa bán ra, bèn nói cùng các con trai mình rằng: Sao bay ngơ ngẩn nhìn nhau vậy? ² Lại rằng: Nầy, cha nghe dưới xứ Ê-díp-tô có lúa bán; bay hãy xuống đó mua lúa cho chúng ta, hầu cho chúng ta sống và khỏi chết, chớ!⚓ ³ Mười người anh của Giô-sép bèn xuống Ê-díp-tô đặng mua lúa. ⁴ Nhưng Gia-cốp không cho Bên-gia-min, em Giô-sép, đi cùng các anh; vì nghĩ rằng: Ta nên giữ chừng, kẻo xảy ra điều rủi ro cho nó. ⁵ Xứ Ca-na-an bấy giờ cũng đói, nên các con trai của Y-sơ-ra-ên cũng đổ xuống Ê-díp-tô mua lúa như các người khác.
⁶ Vả, lúc nầy, chánh Giô-sép cai trị trong nước, và bán lúa cho cả dân bổn xứ. Các anh Giô-sép bèn đến, sấp mình xuống trước mặt người. ⁷ Giô-sép thấy, nhìn biết các anh mình; nhưng giả làm mặt lạ cùng họ, nói một cách xẳng rằng: Các ngươi ở đâu đến? Đáp rằng: Ở xứ Ca-na-an đến đặng mua lúa. ⁸ Vậy, Giô-sép nhìn biết các anh mình; nhưng họ nhìn lại chẳng ra.
⁹ Giô-sép nhớ lại điềm chiêm bao mình đã thấy về anh em mình, liền thét rằng: Các ngươi là thám tử, đến đây đặng dòm hành những nơi yếu óp của xứ ta.⚓ ¹⁰ Đáp rằng: Thưa chúa, chẳng phải vậy; các tôi tớ chúa đến đặng mua lúa mà thôi. ¹¹ Chúng tôi đây đều là con một cha, vốn nhà lương thiện, chẳng phải là thám tử đâu. ¹² Người đáp lại rằng: Chẳng phải; các ngươi đến đặng dòm hành những nơi yếu óp của xứ nầy. ¹³ Đáp rằng: Kẻ tôi tớ chúa có mười hai anh em, con của một cha, nguyên xứ Ca-na-an; nầy một người đã đi mất biệt, còn người út hiện bây giờ hãy ở lại nhà cùng cha chúng tôi. ¹⁴ Giô-sép nói: Ấy, quả thật như ta đã nói, các ngươi là thám tử. ¹⁵ Đây là điều ta thử các ngươi: Ta chỉ mạng Pha-ra-ôn mà thề rằng, hễ em út các ngươi không đến đây thì chẳng bao giờ các ngươi ra khỏi chốn nầy được. ¹⁶ Hãy sai một người nào trong bọn các ngươi về dẫn em út xuống; còn bao nhiêu thì phải ở tù lại đây. Lời các ngươi phải thử đã, rồi ta sẽ biết các ngươi nói đó có quả thật chăng. Nếu chẳng thật, thì ta chỉ mạng Pha-ra-ôn thề rằng, các ngươi là thám tử đó. ¹⁷ Đoạn, Giô-sép truyền đem giam họ chung trong ngục ba ngày.

Giô-sép buộc phải đem Bên-gia-min xuống

¹⁸ Ngày thứ ba, Giô-sép nói cùng họ rằng: Ta kính sợ Đức Chúa Trời; hãy làm như điều nầy, thì được sống. ¹⁹ Nếu các ngươi vốn nhà lương thiện, thì hãy để một người nào ở tù lại đây, còn bao nhiêu đem lương thực về nuôi đói cho nhà các ngươi. ²⁰ Đoạn, hãy dẫn em út xuống đây, thì lời các ngươi sẽ cho là thật, và các ngươi chẳng phải chết. Vậy, họ nghe theo.
²¹ Họ bèn nói với nhau rằng: Quả thật chúng ta cam tội cùng em ta rồi; vì lúc trước ta thấy tâm hồn nó buồn thảm khi nó xin nhờ ơn, nhưng ta không khứng cho; vậy nên tai vạ nầy mới xảy đến cho chúng ta. ²² Ru-bên đáp rằng: Anh há không có nói cùng các em rằng: Chớ phạm tội nầy cùng đứa trẻ đó sao? Nhưng các em không nghe; nên bây giờ huyết nó đòi chúng ta thường lại.⚓ ²³ Vả, Giô-sép vẫn dùng người thông ngôn nói chuyện lại cùng các anh, nên họ tưởng Giô-sép chẳng nghe hiểu.
²⁴ Giô-sép xây mặt qua chỗ khác mà khóc. Đoạn xây mặt lại nói chuyện cùng họ; bèn bắt Si-mê-ôn trong vòng anh em, truyền trói lại trước mặt họ.
²⁵ Giô-sép truyền đầy tớ xúc lúa đổ đầy bao và để bạc lại trong đó cho mỗi người anh em, cũng để thêm lương thực dùng dọc đường. Đầy tớ làm y như lời. ²⁶ Đoạn, anh em chất mấy bao lúa lên lưng lừa, rồi đi.
²⁷ Đến quán, một người trong bọn mở bao ra cho lừa ăn thóc, thấy bạc mình ở tại miệng bao; ²⁸ bèn nói cùng anh em rằng: Bạc của tôi trả lại, hiện trong bao tôi đây! Các anh em nhát gan, vừa nói với nhau, vừa run, mà rằng: Đức Chúa Trời đã làm chi cho chúng ta đây?

Gia-cốp không cho Bên-gia-min đi

²⁹ Các anh em trở về cùng Gia-cốp, cha mình, tại xứ Ca-na-an, thuật lại cho người nghe mọi nỗi đã xảy đến, rằng: ³⁰ Người đương làm chúa tại xứ Ê-díp-tô nói với chúng tôi cách xẳng xớm, cho chúng tôi là thám tử. ³¹ Song chúng tôi có thưa cùng người rằng: Chúng tôi vốn nhà lương thiện, nào có phải là thám tử đâu. ³² Chúng tôi được mười hai anh em con một cha; một người đã đi mất biệt, còn người út hiện bây giờ ở nhà cùng cha, tại xứ Ca-na-an. ³³ Người làm chúa xứ đó dạy rằng: Làm như vầy, ta mới cho các ngươi là lương thiện: Hãy để lại cùng ta một người nào trong bọn các ngươi, còn bao nhiêu sẽ đem lương thực về nuôi đói cho nhà các ngươi; ³⁴ đoạn, hãy dẫn em út đến cho ta. Vậy, ta mới biết rằng các ngươi chẳng phải là thám tử, nhưng là người lương thiện; ta sẽ giao em lại cho, và các ngươi sẽ được buôn bán trong xứ nầy.
³⁵ Vả, đương khi các anh em trút lúa mì ra bao, nầy đâu, trong mỗi bao có gói bạc của mỗi người; cha và các anh em thấy những gói bạc mình, đều lấy làm sợ hãi.
³⁶ Gia-cốp, cha họ, bèn nói rằng: Bay làm mất các con tao; Giô-sép đã mất biệt, Si-mê-ôn cũng mất biệt; mà bây giờ, lại muốn dẫn Bên-gia-min đi nữa sao! Các nông nỗi nầy đều đổ lại cho tao hết! ³⁷ Ru-bên thưa lại cùng cha rằng: Cha hãy giao em nơi tôi, tôi sẽ dẫn về cho. Ví bằng chẳng dẫn em về, thì cha hãy giết hai đứa con trai tôi đi. ³⁸ Nhưng Gia-cốp đáp rằng: Con út tao sẽ chẳng đi xuống với bay đâu; vì anh nó đã chết rồi, chỉ còn một mình nó mà thôi. Nếu điều rủi ro chi xảy đến cho nó nơi dọc đường bay đi, tức nhiên bay làm cho kẻ tóc bạc nầy đau lòng xót dạ xuống âm phủ.

42

约瑟的哥哥到埃及买粮

¹雅各见埃及有粮，就对儿子们说：“你们为什么彼此对看呢？” ²他又说：“看哪，我听见埃及有粮，你们可以下到那里，从那里为我们买些粮来，我们就可以存活，不至于死。” ³于是，约瑟的十个哥哥都下去，到埃及买粮食。 ⁴至于约瑟的弟弟便雅悯，雅各没有派他和哥哥们同去，因为雅各说：“恐怕他遭难。” ⁵以色列的儿子们来了，在前来的人当中，为要买粮食，因为迦南地也有饥荒。
⁶当时在埃及地掌权的人是约瑟，卖粮给各地众百姓的就是他。约瑟的哥哥们来了，脸伏于地，向他下拜。 ⁷约瑟看见他哥哥们，就认出他们，却对他们装作陌生人，向他们说严厉的话，对他们说：“你们从哪里来？”他们说：“我们从迦南地来买粮。” ⁸约瑟认得他哥哥们，他们却不认得他。 ⁹约瑟想起从前所做的那两个梦，就对他们说：“你们是奸细，你们来是要窥探这地的虚实。” ¹⁰他们对他说：“我主啊，不是的，仆人们是来买粮的。 ¹¹我们都是同一个人的儿子，我们是诚实的人。仆人们并不是奸细。” ¹²约瑟对他们说：“不，你们一定是窥探这地的虚实来的。” ¹³他们说：“仆人们本是兄弟十二人，我们都是迦南地同一个人的儿子。看哪，最小的今日在我们父亲那里，有一个不在了。” ¹⁴约瑟对他们说：“我刚才对你们说过了，你们是奸细！ ¹⁵我指着法老的性命起誓，若是你们最小的弟弟不到这里来，你们就不可以离开这里；这样你们就可以证实自己了。 ¹⁶要派你们当中的一个人去，把你们的弟弟带来。至于你们，都要关在这里，好证实你们的话是不是真的。若不是，我指着法老的性命起誓，你们一定是奸细。” ¹⁷于是约瑟把他们一起都关在监里三天。
¹⁸第三天，约瑟对他们说：“我是敬畏上帝的，你们这么做就可以活。 ¹⁹如果你们是诚实的人，留你们兄弟中的一个关在监牢里，你们带粮食回去，救你们家的饥荒， ²⁰再把你们最小的弟弟带到我这里来。如此，你们的话就是真的了，你们也不至于死。”他们就照样做了。 ²¹他们彼此说：“我们在弟弟身上实在犯了罪。他哀求我们的时候，我们看见他的痛苦，却不肯听，所以这场苦难临到我们。” ²²吕便回答他们说：“我不是对你们说过，不可伤害那孩子吗？只是你们不肯听，看哪，他的血在追讨了。” ²³他们不知道约瑟在听，因为在他们之间有传译官。 ²⁴约瑟转身离开他们，哭了一场，又回来对他们说话，就从他们中间抓了西缅，在他们眼前捆绑他。

约瑟的哥哥回迦南地

²⁵约瑟吩咐人把他们的器皿装满粮食，把各人的银子退还在各人的袋里，又给他们路上需用的食物。人就为他们这样做了。 ²⁶他们把粮食驮在驴上，离开那里去了。 ²⁷到了住宿的地方，有一个人打开袋子，要拿饲料喂驴，就看见自己的银子，看哪，仍在袋口上。 ²⁸他对兄弟们说：“我的银子退回来了，看哪，还在我袋子里！”他们战战兢兢，心都快跳出来了，彼此说：“上帝向我们做的是什么呢？”
²⁹他们来到迦南地他们的父亲雅各那里，把所遭遇的事都告诉他，说： ³⁰“那地的主对我们说严厉的话，把我们当作窥探那地的奸细。 ³¹我们对他说：‘我们是诚实的人，并不是奸细。 ³²我们本是兄弟十二人，都是同一个父亲的儿子，有一个不在了，最小的今日和我们父亲在迦南地。’ ³³那地的主对我们说：‘只有这样我才知道你们是诚实的人：留你们兄弟中的一个在我这里，你们带粮食回去，救你们家的饥荒， ³⁴再把你们最小的弟弟带到我这里来，我就知道你们不是奸细，是诚实的人。然后，我就把你们的兄弟交还你们，你们也可以在此地做买卖。’”
³⁵后来他们倒空袋子，看哪，各人的银囊都在袋子里。他们和父亲看见银囊就都害怕。 ³⁶他们的父亲雅各对他们说：“你们害我丧失了我的儿子：约瑟不在了，西缅也不在了，你们还要带走便雅悯！这些事都临到我身上了。” ³⁷吕便对他父亲说：“我若不带他回来给你，你可以杀我的两个儿子。只管把他交在我手里，我必带他回来给你。” ³⁸雅各说：“我的儿子不可与你们一同下去。他哥哥死了，只剩下他。他若在你们行走的路上遭难，你们就害我白发苍苍、悲悲惨惨下阴间去了。”