18

犹大王希西家

(代下29.1-2;30.1)

1以拉的儿子以色列何细亚第三年,犹大亚哈斯的儿子希西家登基。 2他登基的时候年二十五岁,在耶路撒冷作王二十九年。他母亲名叫亚比,是撒迦利雅的女儿。 3希西家行耶和华眼中看为正的事,效法他祖先大卫一切所行的。 4他废去丘坛,毁坏柱像,砍下亚舍拉,打碎摩西所造的铜蛇,因为到那时以色列人仍向铜蛇烧香。人叫铜蛇为尼忽士但 5希西家倚靠耶和华-以色列的上帝,在他之前和在他之后的犹大列王中没有一个像他一样的。 6因为他紧紧跟随耶和华,谨守耶和华所吩咐摩西的诫命,总不离开。 7耶和华与他同在,他无论往何处去尽都亨通。他背叛亚述王,不服事他。 8希西家攻击非利士人,直到迦萨,以及所属的领土,从瞭望楼到坚固城。
9希西家王第四年,也就是以拉的儿子以色列何细亚第七年,亚述撒缦以色上来围困撒玛利亚 10过了三年,他们攻取了城。希西家第六年,以色列何细亚第九年,撒玛利亚被攻取了。 11亚述王把以色列人掳到亚述,安置在哈腊歌散哈博河边,以及玛代人的城镇。 12这是因为他们不听从耶和华-他们的上帝的话,违背了他的约;他们既不听从,也不遵行耶和华仆人摩西一切所吩咐的。

亚述威胁耶路撒冷

(代下32.1-19;赛36.1-22)

13希西家王十四年,亚述西拿基立上来攻击犹大的一切坚固的城,将城攻取。 14犹大希西家派人到拉吉亚述王那里,说:“我错了,求你撤退离开我;凡你罚我的,我必承当。”于是亚述王罚犹大希西家三百他连得银子,三十他连得金子。 15希西家把耶和华殿里和王宫府库里所有的银子都给了他。 16那时,犹大希西家将耶和华殿门上的金子和他自己包在柱子上的金子都刮下来,给了亚述王。 17亚述王从拉吉差遣元帅、太监长和将军率领大军前往耶路撒冷,到希西家王那里去。他们上来,到耶路撒冷。他们上来之后,站在上池的水沟旁,在往漂布地的大路上。 18他们呼叫王,希勒家的儿子以利亚敬宫廷总管,舍伯那书记和亚萨的儿子约亚史官就出来见他们。
19将军对他们说:“你们去告诉希西家,大王亚述王如此说:‘你倚靠什么,让你如此自信满满? 20你说,你有打仗的计谋和能力,我看不过是空话。你到底倚靠谁,竟敢背叛我呢? 21现在,看哪,你自己所倚靠的埃及是那断裂的苇杖,人若倚靠这杖,它就刺进他的手,穿透它。埃及王法老向所有倚靠他的人都是这样。 22你们若对我说:我们倚靠耶和华-我们的上帝,希西家岂不是将上帝的丘坛和祭坛废去,并且吩咐犹大耶路撒冷的人说:你们当在耶路撒冷这坛前敬拜吗? 23现在你与我主亚述王打赌,我给你两千匹马,看你能否派得出骑士来骑它们。 24若不然,怎能使我主臣仆中最小的一个军官转脸而逃呢?你难道要倚靠埃及的战车和骑兵吗? 25现在我上来攻击毁灭这地方,岂不是出于耶和华吗?耶和华吩咐我说,你上去攻击这地,毁灭它吧!’”
26希勒家的儿子以利亚敬舍伯那约亚对将军说:“求你用亚兰话对仆人说,因为我们听得懂;不要用犹大话对我们说,免得传到城墙上百姓的耳中。” 27将军对他们说:“我主差遣我来,岂是单对你和你的主人说这些话吗?不也是对这些坐在城墙上、要与你们一同吃自己粪、喝自己尿的人说的吗?”
28于是亚述将军站着,用犹大话大声喊着说:“你们当听大王亚述王的话, 29王如此说:‘你们不要被希西家欺哄了,因他不能救你们脱离我的手。 30不要听凭希西家说服你们倚靠耶和华,他说,耶和华必要拯救我们,这城必不交在亚述王的手中。’ 31你们不要听希西家的话!因亚述王如此说:‘你们要与我讲和,出来投降我,各人就可以吃自己葡萄树和无花果树的果子,喝自己井里的水, 32等我来领你们到一个地方,与你们本地一样,就是有五谷和新酒之地,有粮食和葡萄园之地,有橄榄树和蜂蜜之地,好使你们存活,不至于死。不要听希西家的话,因为他误导你们说:耶和华必拯救我们。 33列国的神明有哪一个曾救它本国脱离亚述王的手呢? 34哈马亚珥拔的神明在哪里呢?西法瓦音希拿以瓦的神明在哪里呢?它们曾救撒玛利亚脱离我的手吗? 35这些国的神明有谁曾救自己的国脱离我的手呢?难道耶和华能救耶路撒冷脱离我的手吗?’”
36百姓静默不言,一句不答,因为希西家王曾吩咐说:“不要回答他。” 37当下,希勒家的儿子以利亚敬宫廷总管、舍伯那书记和亚萨的儿子约亚史官,都撕裂衣服,来到希西家那里,将亚述将军的话告诉他。

18

Ê-xê-chia

1Vào năm thứ ba đời Ô-sê con Ê-la vua Y-sơ-ra-ên, Ê-xê-chia con A-cha lên ngôi làm vua Giu-đa 2úc hai mươi lăm tuổi và trị vì hai mươi chín năm tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ vua là A-bi, con gái Xa-cha-ri. 3Ê-xê-chia làm điều thiện trước mặt Chúa theo gương Đa-vít, tổ tiên vua. 4Vua phá hủy các miếu trên đồi, đập gãy các trụ thờ, đốn ngã các tượng A-sê-ra, bẻ nát con rắn đồng Mai-sen đã làm, vì lúc ấy, người Y-sơ-ra-ên đốt nhang thờ nó, gọi nó là Nê-hu-tan. 5Ê-xê-chia hết lòng tin cậy Chúa Hằng Hữu, Thượng Đế của Y-sơ-ra-ên hơn bất cứ một vua Giu-đa nào khác kể cả các vua đời trước lẫn đời sau. 6Vua gần gũi gắn bó với Chúa, tuân giữ các điều răn Ngài truyền cho Mai-sen. 7Vì thế, Chúa ở với vua, cho vua thành công trong mọi công việc. Một đằng, Ê-xê-chia chống nghịch vua A-sy-ri, không chịu thần phục nữa, 8đằng khác, vua đi đánh quân Phi-li-tin đến tận Ga-xa và vùng phụ cận, hủy phá các thành lũy kiên cố cho đến các vọng canh.
9Việc Sanh-ma-na-se vua A-sy-ri vây thành Sa-ma-ri xảy ra vào năm thứ tư đời Ê-xê-chia, tức năm thứ bảy đời Ô-sê vua Y-sơ-ra-ên. 10Ba năm sau, vào năm thứ sáu đời Ê-xê-chia, (năm thứ chín đời Ô-sê), Sa-ma-ri thất thủ. 11Đấy là lúc vua A-sy-ri bắt người Y-sơ-ra-ên đem qua A-sy-ri, đày họ đến Cha-la, đến bờ sông Cha-bo ở Gô-xan và các thành trong nước Mã-đại. 12Lý do vì họ không vâng lời Chúa Hằng Hữu, Thượng Đế mình, vi phạm giao ước đã kết với Ngài, bất chấp luật lệ Mai-sen, tôi tớ Ngài.
13Vào năm thứ mười bốn đời Ê-xê-chia, San-chê-ríp vua A-sy-ri đem quân đánh chiếm tất cả các thành kiên cố của Giu-đa. 14Ê-xê-chia sai sứ đến La-ki nói với vua A-sy-ri: "Tôi có lỗi. Xin vua rút quân, tôi xin thực hiện mọi điều khoản vua đòi hỏi." Vua A-sy-ri đòi ba trăm ta lâng bạc và ba mươi ta lâng vàng. 15Ê-xê-chia đem nạp tất cả số bạc trong Đền thờ và trong kho hoàng gia. 16Ê-xê-chia phải bóc vàng chính vua đã bọc cửa và trụ cửa Đền thờ trước kia, để nạp cho vua A-sy-ri, 17Tuy nhiên, vua A-sy-ri vẫn sai các tướng Tạt-tan, Ráp-sa-ri và Ráp-sa-kê từ La-ki kéo một đạo quân hùng mạnh đến Giê-ru-sa-lem. Họ đến đứng bên con đường đi sân thợ nện, cạnh bên cống ao trên, 18đòi hội kiến với vua. Vua không tiếp nhưng sai Ê-li-a-kim (em Hinh-kia) quản lý hoàng cung, bí thư Sép-na và thái sử Giô-a (con A-sáp) ra gặp họ.
19Ráp-sa-kê lên tiếng: "Các ngươi về nói lại với Ê-xê-chia những lời của đại đế A-sy-ri như sau: 'Ngươi mong chờ ai giúp đỡ? 20Ngươi tưởng một lời hứa suông của người ngươi nhờ cậy cũng có giá trị như có đầy đủ binh mã, chiến lược trong tay để kháng cự với ta sao? 21Ta biết lắm, ngươi cậy thế Ai-cập chứ gì? Nhưng Ai-cập chỉ là một cây sậy bị dập! Ai nương tựa Pha-ra-ôn chỉ bị sậy dập đâm thủng tay mà thôi. 22có lẽ ngươi nói chúng tôi chỉ tin cậy nơi Chúa Hằng Hữu, Thượng Đế chúng tôi. Thế thì, không phải chính ngươi đã phá dỡ bàn thờ Ngài trên các đồi, và bảo mọi người chỉ được thờ Ngài trước bàn thờ Giê-ru-sa-lem thôi, hay sao?' 23Chủ ta, đại đế A-sy-ri đánh cuộc với các ngươi: nếu các ngươi còn đủ hai ngàn kỵ binh, chúng ta sẽ cấp cho hai ngàn con ngựa. 24Đã không dám đánh cuộc thì làm gì các ngươi kháng cự nổi một toán quân nhỏ nhất của chủ ta do một sĩ quan cấp úy chỉ huy! Thế thì dù cho Ai-cập có viện trợ quân xa và kỵ binh cũng chẳng nghĩa lý gì. 25Hơn nữa, ngươi tưởng chúng ta tự ý đến đây đánh phá sao? Không, chính Chúa Hằng Hữu bảo chúng ta hủy diệt nước này."
26Nghe đến đây, Ê-li-a-kim, Sép-na và Giô-a năn nỉ Ráp-sa-kê: "Xin ông làm ơn nói với chúng tôi bằng tiếng A-ram, chúng tôi hiểu tiếng ấy. Xin đừng nói tiếng Hy-bá, vì sợ những người trên thành nghe được." 27Nhưng Ráp-sa-kê trả lời: "Có phải chủ ta sai ta đến đây chỉ để nói riêng với chủ ngươi và các ngươi, chứ không nói với những người ngồi trên thành sao? Họ cũng chung số phận cùng các ngươi, sẽ phải ăn phân uống nước tiểu mình cả." 28Nói xong, Ráp-sa-kê đứng dậy, la lớn lên bằng tiếng Hy-bá: "Lắng nghe đây lời đại đế A-sy-ri! 29Đừng ai để cho Ê-xê-chia đánh lừa, vì hắn không cứu các ngươi khỏi tay ta được đâu. 30Cũng đừng để cho Ê-xê-chia dụ các ngươi tin tưởng Chúa Hằng Hữu sẽ giải cứu các ngươi và thành này khỏi quyền lực vua A-sy-ri. 31Đừng nghe lời Ê-xê-chia, vì vua A-sy-ri có hứa: 'Nếu các ngươi cầu hòa và thần phục ta thì ai nấy sẽ được ăn trái nho, trái vả vườn mình, uống nước giếng mình, 32cho đến ngày ta đem các ngươi vào một xứ giống như xứ này, đầy đủ ngũ cốc, nho, ô-liu và mật ong. Các ngươi sẽ có bánh ăn, rượu uống, sống không thiếu thứ gì, lại còn khỏi vạ diệt vong. Đừng tin lời Ê-xê-chia gạt gẫm, bảo rằng: 'Chúa sẽ giải cứu chúng ta.' 33Thử nhìn các nước khác xem có thần nào cứu họ khỏi tay vua A-sy-ri được đâu. 34Thần của các dân Ha-mát, Ạt-bát, Sê-phạt-va-im, Hê-na và Y-va đã làm được gì? Các thần ấy có tiếp cứu Sa-ma-ri được không? 35Có thần của nước nào đã cứu nước ấy khỏi tay ta chưa? Như thế làm gì Chúa Hằng Hữu cứu Giê-ru-sa-lem được?'"
36Một số thường dân nghe Ráp-sa-kê nói nhưng giữ yên lặng, vì vua ra lệnh không ai được đối đáp với người A-sy-ri. 37Quản lý hoàng cung Ê-li-a-kim, bí thư Sép-na và thái sử Giô-a xé quần áo rách tả tơi rồi trở về phúc trình cho Ê-xê-chia mọi lời của Ráp-sa-kê.