18

犹大王希西家

(代下29.1-2;30.1)

1以拉的儿子以色列何细亚第三年,犹大亚哈斯的儿子希西家登基。 2他登基的时候年二十五岁,在耶路撒冷作王二十九年。他母亲名叫亚比,是撒迦利雅的女儿。 3希西家行耶和华眼中看为正的事,效法他祖先大卫一切所行的。 4他废去丘坛,毁坏柱像,砍下亚舍拉,打碎摩西所造的铜蛇,因为到那时以色列人仍向铜蛇烧香。人叫铜蛇为尼忽士但 5希西家倚靠耶和华-以色列的上帝,在他之前和在他之后的犹大列王中没有一个像他一样的。 6因为他紧紧跟随耶和华,谨守耶和华所吩咐摩西的诫命,总不离开。 7耶和华与他同在,他无论往何处去尽都亨通。他背叛亚述王,不服事他。 8希西家攻击非利士人,直到迦萨,以及所属的领土,从瞭望楼到坚固城。
9希西家王第四年,也就是以拉的儿子以色列何细亚第七年,亚述撒缦以色上来围困撒玛利亚 10过了三年,他们攻取了城。希西家第六年,以色列何细亚第九年,撒玛利亚被攻取了。 11亚述王把以色列人掳到亚述,安置在哈腊歌散哈博河边,以及玛代人的城镇。 12这是因为他们不听从耶和华-他们的上帝的话,违背了他的约;他们既不听从,也不遵行耶和华仆人摩西一切所吩咐的。

亚述威胁耶路撒冷

(代下32.1-19;赛36.1-22)

13希西家王十四年,亚述西拿基立上来攻击犹大的一切坚固的城,将城攻取。 14犹大希西家派人到拉吉亚述王那里,说:“我错了,求你撤退离开我;凡你罚我的,我必承当。”于是亚述王罚犹大希西家三百他连得银子,三十他连得金子。 15希西家把耶和华殿里和王宫府库里所有的银子都给了他。 16那时,犹大希西家将耶和华殿门上的金子和他自己包在柱子上的金子都刮下来,给了亚述王。 17亚述王从拉吉差遣元帅、太监长和将军率领大军前往耶路撒冷,到希西家王那里去。他们上来,到耶路撒冷。他们上来之后,站在上池的水沟旁,在往漂布地的大路上。 18他们呼叫王,希勒家的儿子以利亚敬宫廷总管,舍伯那书记和亚萨的儿子约亚史官就出来见他们。
19将军对他们说:“你们去告诉希西家,大王亚述王如此说:‘你倚靠什么,让你如此自信满满? 20你说,你有打仗的计谋和能力,我看不过是空话。你到底倚靠谁,竟敢背叛我呢? 21现在,看哪,你自己所倚靠的埃及是那断裂的苇杖,人若倚靠这杖,它就刺进他的手,穿透它。埃及王法老向所有倚靠他的人都是这样。 22你们若对我说:我们倚靠耶和华-我们的上帝,希西家岂不是将上帝的丘坛和祭坛废去,并且吩咐犹大耶路撒冷的人说:你们当在耶路撒冷这坛前敬拜吗? 23现在你与我主亚述王打赌,我给你两千匹马,看你能否派得出骑士来骑它们。 24若不然,怎能使我主臣仆中最小的一个军官转脸而逃呢?你难道要倚靠埃及的战车和骑兵吗? 25现在我上来攻击毁灭这地方,岂不是出于耶和华吗?耶和华吩咐我说,你上去攻击这地,毁灭它吧!’”
26希勒家的儿子以利亚敬舍伯那约亚对将军说:“求你用亚兰话对仆人说,因为我们听得懂;不要用犹大话对我们说,免得传到城墙上百姓的耳中。” 27将军对他们说:“我主差遣我来,岂是单对你和你的主人说这些话吗?不也是对这些坐在城墙上、要与你们一同吃自己粪、喝自己尿的人说的吗?”
28于是亚述将军站着,用犹大话大声喊着说:“你们当听大王亚述王的话, 29王如此说:‘你们不要被希西家欺哄了,因他不能救你们脱离我的手。 30不要听凭希西家说服你们倚靠耶和华,他说,耶和华必要拯救我们,这城必不交在亚述王的手中。’ 31你们不要听希西家的话!因亚述王如此说:‘你们要与我讲和,出来投降我,各人就可以吃自己葡萄树和无花果树的果子,喝自己井里的水, 32等我来领你们到一个地方,与你们本地一样,就是有五谷和新酒之地,有粮食和葡萄园之地,有橄榄树和蜂蜜之地,好使你们存活,不至于死。不要听希西家的话,因为他误导你们说:耶和华必拯救我们。 33列国的神明有哪一个曾救它本国脱离亚述王的手呢? 34哈马亚珥拔的神明在哪里呢?西法瓦音希拿以瓦的神明在哪里呢?它们曾救撒玛利亚脱离我的手吗? 35这些国的神明有谁曾救自己的国脱离我的手呢?难道耶和华能救耶路撒冷脱离我的手吗?’”
36百姓静默不言,一句不答,因为希西家王曾吩咐说:“不要回答他。” 37当下,希勒家的儿子以利亚敬宫廷总管、舍伯那书记和亚萨的儿子约亚史官,都撕裂衣服,来到希西家那里,将亚述将军的话告诉他。

18

Hexekhiya ua vaajntxwv kaav Yuta

(2VKk. 29:1,2, 31:1)

1Xyoo peb kws Ela tug tub Hause‑a ua vaajntxwv kaav Yixayee tebchaws mas Aha tug tub Hexekhiya chiv ua vaajntxwv kaav Yuta tebchaws. 2Thaus nwg chiv kaav hov nwg noob nyoog muaj neeg nkaum tswb xyoos. Nwg nyob huv Yeluxalee kaav tau neeg nkaum cuaj xyoo. Nwg nam npe hu ua Anpi, kws yog Xekhaliya tug ntxhais. 3Vaajntxwv ua tej kws Yawmsaub pum tas zoo, ib yaam le nwg yawm koob Tavi tau ua lawd. 4Nwg rhuav tshem tej chaw sab kws teev daab pov tseg hab tsoo tej ncej daab hab ntuv tej ncej daab Asela pov tseg. Hab nwg tsoo tug naab tooj kws Mauxe ua ntawd tawg ua tej dwb daim, tsua qhov cov Yixayee pheej hlawv moov tshuaj tsw qaab rua tug naab hov lug txug thaus hov. Puab hu tug naab hov tas Nehuthaa. 5Nwg tso sab plhuav rua Yawmsaub kws yog Yixayee tug Vaajtswv. Vem le hov tej vaajntxwv kws kaav Yuta lug rua tom qaab hab tej vaajntxwv kws kaav ua nwg ntej, tsw muaj ib tug zoo thooj le nwg. 6Tsua qhov nwg tuav rawv Yawmsaub ruaj, nwg tsw tso qhov kws ua lawv le Yawmsaub qha tseg le, nwg tuav rawv tej lug nkaw kws Yawmsaub muab cob rua Mauxe. 7Hab Yawmsaub nrug nraim nwg, nwg tawm moog rua hovtwg nwg kuj ua tau tav zoo. Nwg faav xeeb rua Axilia tug vaajntxwv tsw yeem ua koom rua lawm. 8Nwg ntaus cov Filixatee moog txug ncua lub moos Kaxa hab tej moos ib ncig tsw has tej kws muaj chaw tsom faaj hab tej kws muaj ntsaa loog ruaj khov.
9Xyoo plaub kws Hexekhiya ua vaajntxwv kaav, yog xyoo xyaa kws Ela tug tub Hause‑a kaav Yixayee tebchaws mas Samanexaw kws yog Axilia tug vaajntxwv txawm tuaj ua rog rua lub nroog Xamali hab vej lub nroog ca. 10Vej tau peb xyoos mas txeeb tau lub nroog lawm. Xyoo rau kws Hexekhiya ua vaajntxwv kaav, yog xyoo cuaj kws Hause‑a ua vaajntxwv kaav Yixayee, lub nroog Xamali raug luas txeeb tau lawm. 11Axilia tug vaajntxwv kuav cov Yixayee moog rua huv Axilia tebchaws, coj moog nyob huv lub moos Halas hab ntawm ntug dej Hanpau kws yog tug dej huv lub moos Kauxaa, hab huv cov Mintia tej moos, 12vem yog puab tsw noog Yawmsaub kws yog puab tug Vaajtswv tej lug. Puab faav xeeb rua nwg tej lug cog tseg, yog txhua yaam kws Yawmsaub tug qhev Mauxe tau has ca lawd, puab tsw noog hab puab tsw ua lawv le ntawd.

Xenakhawli ua rog rua Yuta tebchaws

(2VKk. 32:1-19; Yxy. 36:1-22)

13Xyoo kaum plaub kws Hexekhiya ua vaajntxwv kaav mas Axilia tug vaajntxwv Xenakhawli tuaj ntaus Yuta txhua lub moos kws muaj ntsaa loog ruaj khov mas txeeb tau huvsw. 14Yuta tug vaajntxwv Hexekhiya tso tuabneeg moog has rua Axilia tug vaajntxwv huv lub moos Lakhi has tas, “Kuv tau ua txhum lawm, thov koj thim tub rog moog. Koj yuav nplua npaum twg los kuv yuav them.” Axilia tug vaajntxwv hu peb puas talaa nyaj hab peb caug talaa kub rua Yuta tug vaajntxwv Hexekhiya them. 15Mas Hexekhiya muab taag nrho tej nyaj kws nyob huv Yawmsaub lub tuam tsev hab tej kws nyob huv tej txhaab nyaj huv vaajntxwv tsev huvsw them rua nwg. 16Zag hov Hexekhiya tev tej kub kws luam ntawm tej txhwb qhov rooj hab tej puab rooj ntawm Yawmsaub lub tuam tsev kws Yuta tug vaajntxwv Hexekhiya muab luam rua lawd, muab cob rua Axilia tug vaajntxwv. 17Axilia tug vaajntxwv khaiv Thathaa hab Laxali hab Lasakhe coj ib paab tub rog coob tawm ntawm lub moos Lakhi tuaj moog rua ntawm vaajntxwv Hexekhiya huv Yeluxalee. Puab tuaj moog rua Yeluxalee. Thaus puab tuaj txug puab lug sawv ntawm tug cav dej kws tso dej tawm ntawm lub paag saab peg lug, yog ntawm txujkev kws moog rua daim teb Ntxhua Xuv. 18Thaus puab hu vaajntxwv, Hikhiya tug tub Eliyakhi kws yog tug saib vaajntxwv lub tsev hab Sena kws yog tug tub sau ntawv hab Axas tug tub Yau‑av kws yog tug kws sau ntaub ntawv keeb kwm tuaj cuag puab.
19Mas Lasakhe has rua puab tas, “Ca le has rua Hexekhiya tas, ‘Tug fuabtais luj kws yog Axilia tug vaajntxwv has tas, Koj tso sab rua daabtsw le kod? 20Koj xaav tas mej tej nyuas lug sablaaj xwb yog daim phaj hab fwjchim kws ua tau rog nua lov? Nwgnuav koj vaam khom leejtwg es koj txhad faav xeeb rua kuv? 21Koj swm xaav saib, nwgnuav koj vaam khom Iyi kws yog tug paas nreg lojkov kws luv lawm, yog leejtwg nreg yuav chob nwg txhais teg. Iyi tug vaajntxwv Falau zoo yaam nkaus le hov rua txhua tug kws vaam khom nwg. 22Tassws yog koj has rua kuv tas, “Peb tso sab rua Yawmsaub kws yog peb tug Vaajtswv,” mas tug Vaajtswv hov puas yog tug kws Hexekhiya muab tej chaw sab kws pe hawm nwg hab nwg tej thaaj xyeem rhuav pov tseg, hab has rua Yuta hab Yeluxalee tas, “Mej yuav tsum pe Vaajtswv ntawm lub thaaj nuav huv Yeluxalee xwb?” 23Ca le tuaj nrug kuv tug tswv kws yog Axilia tug vaajntxwv cog lug tseg. Kuv yuav muab ob txheeb tug neeg rua koj yog tas koj nrhav tau tuabneeg caij cov neeg hov. 24Koj yuav ua le caag lawv tau kuv tug tswv le ib tug thawj rog kws miv dhau tej rua thaus koj tseed vaam khom Iyi hab puab tej tsheb ua rog hab tej tub rog caij neeg? 25Tsw yog le ntawd xwb, qhov kws kuv tuaj ntaus lub chaw nuav ua kuas puam tsuaj tsw yog Yawmsaub nrug nraim lov? Yawmsaub has rua kuv tas, Ca le moog ntaus lub tebchaws nuav hab ua kuas puam tsuaj.’ ”
26Mas Hikhiya tug tub Eliyakhi hab Sena hab Yau‑av has rua Lasakhe tas, “Thov koj has ua lug Alaa rua peb kws yog koj le tub qhe, peb yeej paub tej lug hov. Thov tsw xob has ua lug Yuta rua cov tuabneeg kws nyob sau tej ntsaa loog tau nov.” 27Tassws Lasakhe has tas, “Tsw yog kuv tug vaajntxwv khaiv kuv tuaj has tej lug nuav rua mej hab mej tug vaajntxwv xwb. Yeej yog has rua cov kws nyob sau tej ntsaa loog kws puab tub yuav noj puab tej quav hab haus puab tej zwg hab ntaag.”
28Mas Lasakhe sawv ntsug qw ua lug Yuta nrov nrov has tas, “Ca le noog tug fuabtais luj kws yog Axilia tug vaajntxwv tej lug. 29Vaajntxwv has le nuav tas, ‘Tsw xob ca Hexekhiya daag ntxag mej, vem nwg tsw muaj peevxwm paab tau mej dim huv kuv txhais teg. 30Tsw xob ca Hexekhiya ua rua mej vaam khom Yawmsaub rua tej lug kws has tas, “Yawmsaub yuav paab peb dim tag tag le, lub nroog nuav yuav tsw poob rua huv Axilia tug vaajntxwv txhais teg.” 31Tsw xob noog Hexekhiya has.’ Axilia tug vaajntxwv has le nuav tas, ‘Ca le nrug kuv sws raug zoo hab tawm tuaj cuag kuv, mas mej txhua tug nyag yuav tau noj nyag tej txwv maab txwv cua hab txhua tug nyag yuav tau haus nyag tej qhov dej, 32moog txug thaus kuv rov tuaj coj mej moog rua lub tebchaws kws zoo ib yaam le mej lub, yog lub tebchaws kws muaj qoob loos hab cawv txwv maab, yog lub tebchaws kws muaj mov noj hab vaaj txwv maab, muaj txwv ntoo aulib hab muaj zwb ntaab sub mej txhad muaj txujsa nyob txhad tsw tuag. Hab tsw xob noog Hexekhiya tej lug kws nwg yuav coj mej moog yuam kev has tas, “Yawmsaub yuav cawm peb dim.” 33Puas muaj ib tug daab twg huv ib tsoom tebchaws kws paab tau nwg lub tebchaws dim huv Axilia tug vaajntxwv txhais teg? 34Lub moos Hama hab lub moos Apa tej daab dua twg taag lawm? Lub moos Xefava‑i, lub moos Hena hab lub moos Iva tej daab dua twg lawm? Tej daab hov paab tau Xamali dim huv kuv txhais teg hab lov? 35Ib tsoom tebchaws tej daab huvsw tsw muaj ib tug daab twg kws paab tau nwg lub tebchaws dim huv kuv txhais teg, mas Yawmsaub yuav cawm Yeluxalee dim huv kuv txhais teg hab lov?’ ”
36Tassws puab ntsag tuabywv tsw teb ib lus le tsua qhov vaajntxwv Hexekhiya tub qha has tas, “Tsw xob teb ib lus le.” 37Hikhiya tug tub Eliyakhi kws yog tug saib vaajntxwv lub tsev hab Sena kws yog tug tub sau ntawv hab Axas tug tub Yau‑av kws yog tug kws sau ntawv keeb kwm, rov lug cuag Hexekhiya ua rwg tsho nduag taag, hab qha Lasakhe tej lug rua vaajntxwv.