4

Các triều thần của Sa-lô-môn. – Vinh quang về sự trị vì của người

1 Vua Sa-lô-môn trị vì trên cả Y-sơ-ra-ên. 2 Nầy là các triều thần của người: A-xa-ria, con trai thầy tế lễ Xa-đốc; 3 Ê-li-ô-rếp và A-hi-gia, con trai của Si-sa, làm ký lục; Giê-hô-sa-phát, con trai A-hi-lút, làm thủ bộ; 4 Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, làm tổng binh, Xa-đốc và A-bia-tha làm thầy tế lễ. 5 A-xa-ria, con trai Na-than, làm đầu các quan lại; Xa-bút, con trai Na-than, làm tể tướng và là bạn của vua; 6 A-hi-sa, làm quan cai cung điện; và A-đô-ni-ram, con trai Áp-đa, coi việc cống thuế.
7 Sa-lô-môn có mười hai người làm đầu quan lại cai trị cả Y-sơ-ra-ên, để cung cấp lương thực cho vua và cho nhà vua: Mỗi người trong một năm phải cung cấp một tháng. 8 Nầy là các tên họ: Con trai Hu-rơ, coi về trong núi Ép-ra-im; 9 con trai Đê-ke, coi về Ma-kát, Sa-an-bim, Bết-Sê-mết, và Ê-lôn của Bết-Ha-nan; 10 con trai Hê-sết, coi về A-ru-bốt; người coi luôn Sô-cô và cả xứ Hê-phe. 11 Con trai A-bi-na-đáp coi cả đồng cao Đô-rơ; Ta-phát, con gái Sa-lô-môn, là vợ người. 12 Ba-a-na, con trai A-hi-lút, coi Tha-a-nác, Mê-ghi-đô, và cả xứ Bết-Sê-an, ở gần Xạt-han, dưới Gít-rê-ên, từ Bết-Sê-an cho đến A-bên-Mê-hô-la và cho đến khỏi bên kia Giốc-mê-am. 13 Con trai Ghê-be ở tại Ra-mốt của Ga-la-át; người coi thôn Giai-rơ, ở trong Ga-la-át; Giai-rơ là con trai của Ma-na-se; người cũng cai trị miền Ạt-gốp, trong Ba-san, sáu mươi thành lớn có tường thành và then cửa đồng. 14 A-hi-na-đáp, con trai Y-đô, ở tại Ma-ha-na-im; 15 A-hi-mát, trong địa phận Nép-ta-li; người cũng cưới một con gái của Sa-lô-môn làm vợ, tên là Bách-mát. 16 Ba-a-na, con trai Hu-sai, ở trong xứ A-se và A-lốt; 17 Giê-hô-sa-phát, con trai Pha-ru-ác, coi về Y-sa-ca; 18 Si-mê-i, con trai Ê-la, coi về Bên-gia-min; 19 Ghê-be, con trai U-ri, coi về xứ Ga-la-át, thuở xưa vốn là xứ của Si-hôn, vua dân A-mô-rít, và của Óc, vua Ba-san. Chỉ có một mình người làm đầu quan lại coi về cả miền nầy.
20 Dân Giu-đa và Y-sơ-ra-ên đông như cát trên bờ biển, ăn uống và vui chơi. 21 Sa-lô-môn cai trị trên các nước, từ sông cái cho đến xứ Phi-li-tin, cho đến ranh Ê-díp-tô. Các nước ấy đều tiến cống và phục Sa-lô-môn trọn đời người.
22 Lương thực của nhà Sa-lô-môn cần dùng trong mỗi ngày là: Ba mươi cô-rơ bột miến lọc, và sáu mươi cô-rơ bột miến thường, 23 mười con bò mập, hai mươi con bò nơi đồng cỏ, và một trăm con chiên, không kể nai đực, hoàng dương, cà tong, và vịt gà nuôi mập. 24 Vả lại, Sa-lô-môn cai trị trên các xứ ở bên nầy sông, trên các vua của mấy xứ đó, từ Típ-sắc cho đến Ga-xa; và người hòa hảo với các dân ở bốn phía. 25 Trọn đời vua Sa-lô-môn trị vì, dân Giu-đa và Y-sơ-ra-ên ăn ở yên ổn vô sự từ Đan cho đến Bê-e-Sê-ba, ai nấy đều ở dưới cây nho và cây vả mình.
26 Sa-lô-môn có bốn vạn tàu để ngựa gác xe, và một vạn hai ngàn lính kỵ. 27 Các người làm đầu quan lại, mỗi người một tháng, lo sắm sửa đồ cần dùng cho vua Sa-lô-môn và cho hết thảy những người được nhận tiếp nơi bàn vua, chẳng thiếu chi hết. 28 Họ theo phiên mình, mỗi người sắm sửa đem đến nơi vua ở, lúa mạch và rơm cho ngựa dùng để kéo và để cỡi.
29 Đức Chúa Trời ban cho Sa-lô-môn sự khôn ngoan, sự thông sáng rất cao, cùng lòng rộng rãi như cát trên bờ biển. 30 Sự khôn ngoan của Sa-lô-môn trổi hơn sự khôn ngoan của mọi người phương đông, và sự khôn ngoan của người Ê-díp-tô. 31 Người khôn ngoan hơn mọi người, khôn ngoan hơn Ê-than, người Ếch-ra-hít, hơn Hê-man, Canh-côn, và Đạt-đa, là các con trai Ma-hôn; danh tiếng người đồn ra trong các dân tộc chung quanh. 32 Người nói ba ngàn câu châm ngôn, và làm một ngàn năm bài thơ. 33 Người luận về cây cối, từ cây bá hương của Li-ban cho đến chùm kinh giới mọc ra nơi vách; người cũng có luận về loài vật, chim, loài côn trùng, và cá. 34 Có kẻ từ các dân tộc đến nghe sự khôn ngoan của Sa-lô-môn, và các vua ở thế gian mà đã nghe nói về sự khôn ngoan của người, đều sai sứ đến.

4

Saa^lo^morn Nyei Jien

1Saa^lo^morn Hungh ziouc gunv I^saa^laa^en nyei zuangx mienh. 2Daaux naaiv mingh se ninh nyei domh jien.
Saax^ndokc nyei dorn, Aa^saa^li^yaa, zoux sai mienh.
3Qiqaa nyei i dauh dorn, E^li^ho^lepv caux Aa^hi^yaa, zoux sou-biuv.
Aa^hi^lutv nyei dorn, Ye^ho^saa^fatv, zoux fiev sou-daan nyei jien.
4Ye^ho^yaa^ndaa nyei dorn, Mbe^nai^yaa, zoux domh baeng-bieiv.
Saax^ndokc caux Aa^mbi^yaa^taa zoux sai mienh.
5Naatan nyei dorn, Aa^saa^li^yaa, zoux zuangx saengv-ziouv nyei bieiv zeiv.
Naatan nyei dorn, Saax^mbutc, zoux sai mienh yaac zoux hungh nyei caangh laangh mienh.
6Aa^hi^qaa ziux goux hungh dinc,
Apc^ndaa nyei dorn, Aa^ndo^ni^lam, gunv zuqc aapv zoux gong nyei gong-mienh.
7Saa^lo^morn yaac orn ziepc nyeic dauh mienh zoux saengv-ziouv gunv I^saa^laa^en nyei zuangx mienh. Naaiv deix saengv-ziouv oix zuqc lorz nyanc hopv daaih juang hungh diex caux hungh diex nyei mienh. Yietc dauh saengv-ziouv, yietc hnyangx oix zuqc juang yietc hlaax nyieqc. 8Naaiv deix saengv-ziouv nyei mbuox se hnangv naaiv.
Mben He yiem E^faa^im nyei mbong-aiv dorngx.
9Mben Nde^ke yiem Maakaatv caux Saa^an^mbim, Mbetc Semetv caux Elon Mbetc^haa^nan.
10Mben Hesetc yiem Aa^lupv^mbotc. (Soko caux Hefe Deic yietc zungv benx ninh nyei.)
11Mben Aa^mbi^naa^ndapc yiem Naafotv Ndo^aa nyei yietc zungv deic. (Ninh longc Saa^lo^morn nyei sieqv, Taafatv, zoux auv.)
12Aa^hi^lutv nyei dorn, Mbaa^aa^naa, yiem Taa^aa^naakv caux Me^gitc^ndo, yiem Mbetc Saan yietc zungv nyei dorngx, nitv Saax^le^taan, Yitv^le^en nyei naamh bung maengx, Mbetc Saan taux Aa^mben Me^ho^laa jiex mingh taux Yokv^me^am.
13Mben Ge^mbe yiem Laamotv Gi^le^aatc. (Maa^natv^se nyei dorn, Jaa^i yiem Gi^le^aatc liepc nyei fiuv-laangz benx ninh nyei, caux jienv yiem Mbaasaan nyei Aan^gopc Deic liemh wuov norm dorngx nyei luoqc ziepc norm zingh, dongh maaih zingh laatc yaac maaih dongh siqv gaengh sorn nyei domh zingh.)
14Itc^ndo nyei dorn, Aa^hi^naa^ndapc, yiem Maa^haa^naa^im.
15Aa^hi^maa^atc yiem Napv^taa^li. (Ninh longc Saa^lo^morn nyei sieqv, Mbaa^se^matv, zoux auv.)
16Husai nyei dorn, Mbaa^aa^naa, yiem Aa^se caux Mbe^aa^lotv.
17Paa^lu^aa nyei dorn, Ye^ho^saa^fatv, yiem Itc^saax^kaa.
18Elaa nyei dorn, Si^me^i, yiem Mben^yaa^min.
19Uli nyei dorn, Ge^mbe yiem Gi^le^aatc, se zinh ndaangc benx Aa^mo^lai Mienh nyei Si^honx Hungh caux Mbaasaan nyei Okc Hungh nyei yietc zungv deic-bung.
Aengx maaih nduqc dauh zoux zungx gunv gormx Yu^ndaa Deic.

Saa^lo^morn Hnoi-Hnoi Qiemx Longc Nyei Soux Mouc

20Yu^ndaa Mienh caux I^saa^laa^en Mienh camv haic, ndongc koiv-hlen nyei saa-ziou camv. Ninh mbuo nyanc yaac hopv, za'gengh orn-lorqc haic. 21Saa^lo^morn gunv yietc zungv nyei guoqv yiem Yu^fe^ditc Domh Ndaaih mingh taux Fi^li^saa^die Mienh nyei guoqv, aengx mingh taux I^yipv nyei gapv-jaaix. Yiem Saa^lo^morn nyei seix zeiv naaiv deix guoqv oix zuqc cuotv korx-zinh yaac fu-sux ninh.
22Saa^lo^morn hnoi-hnoi qiemx longc nyei nyanc hopv maaih faam-baeqv faah ziepc tongv mbuonv-muonc, luoqc baeqv tongv mbuonv, 23ziepc dauh ngongh junc, nyic ziepc dauh yiem wuov ciangv yungz nyei ngongh, yietc baeqv dauh ba'gi yungh caux yungh, aengx maaih buo nyungc jung njaih nyei orv caux junc nyei jai. 24Weic zuqc ninh gunv nzengc Yu^fe^ditc Ndaaih fai bung maengx nyei guoqv yiem Tipv^saax taux Gaasaa, yaac gunv nzengc wuov deix yietc zungv hungh diex. Weih gormx nyei feix bung yaac taaix-baengh nyei. 25Yiem Saa^lo^morn nyei seix zeiv, Yu^ndaa Mienh caux I^saa^laa^en Mienh yiem Ndaan taux Mbe^e^qe^mbaa taaix-baengh nyei yiem. Gorqv-mienh yiem ganh nyei a'ngunc huingx caux ngongh nyorx biouv nyei huingx.
26Saa^lo^morn nyei maaz-laanh maaih biei waanc qongx bun mborqv jaax maaz-cie nyei maaz yiem, yaac maaih yietc waanc i cin dauh geh maaz baeng.
27Dauh dauh saengv-ziouv, ziux ninh horpc zuqc juang nyei hlaax, fungx nyanc hopv mingh juang Saa^lo^morn Hungh caux yietc zungv juangc hungh diex nyei dieh nyanc hnaangx nyei mienh. Ninh mbuo yaac maiv bun caa haaix nyungc. 28Gorqv-mienh ziux gorqv-mienh nyei gong dorh mbiauh mbaali caux mbiauh nqaauv daaih uix mborqv jaax nyei maaz caux maaz-siepv yaac fungx taux horpc zuqc fungx nyei dorngx.

Saa^lo^morn Nyei Cong-Mengh

29Tin-Hungh ceix bun hlo haic nyei cong-mengh Saa^lo^morn, bun ninh maaih wuonh zaang za'gengh guai, haih hnamv duqv jangv haic, ndongc koiv-hlen nyei saa-ziou jangv. 30Saa^lo^morn nyei cong-mengh gauh guai jiex Dong Bung nyei yietc zungv mienh nyei cong-mengh yaac gauh guai jiex I^yipv Mienh nyei yietc zungv cong-mengh. 31Ninh nyei cong-mengh gauh hlang jiex zuangx mienh, liemh Etc^laa Mienh, Etaan, liemh Maa^ho nyei dorn, Hemaan, Kaanko, caux Ndaan^ndaa nyei cong-mengh. Ninh nyei mengh dauh sing buangv weih gormx nyei maanc guoqv. 32Ninh gorngv buo cin joux waac-beiv yaac benx cuotv yietc cin lengh biaa diuh nzung. 33Ninh haih gorngv taux miev-ndiangx, yiem Le^mbaa^norn Mbong nyei si^ndaa zongh ndiangx gorngv mingh taux cuotv zingh laatc nyei ⟨husopc miev.⟩ Ninh haih gorngv taux saeng-kuv, norqc, haih nyorng ndau nyei ga'naaiv caux mbiauz. 34Lungh ndiev nyei hungh diex haiz gorngv taux Saa^lo^morn nyei cong-mengh ziouc yiem norm-norm guoqv paaiv mienh mingh muangx ninh nyei cong-mengh waac.