10

Sự Sát Hại Gia Đình A-háp

¹Vua A-háp có bảy mươi con trai sống tại Sa-ma-ri. Vậy Giê-hu viết thư gởi đến Sa-ma-ri, cho các thủ lãnh ở Gít-rê-ên, cho các trưởng lão, và cho các quan đỡ đầu các con trai A-háp. Thư rằng: ²“Vì các con trai của chủ các ngươi đang ở với các ngươi, và các ngươi có quyền điều động các xe chiến mã, kỵ binh, với một thành trì kiên cố, và vũ khí. ³Vậy hãy chọn trong vòng các con trai của chủ các ngươi một người tài giỏi nhất, tôn người ấy lên ngôi vua thay cha hắn, rồi hãy ra mà chiến đấu cho nhà chủ các ngươi.”
⁴Nhưng khi nghe thế, họ đều vô cùng kinh hãi và nói: “Kìa, cả hai vua mà còn không chống cự nổi ông ấy thay, thì huống chi là chúng ta, làm sao chúng ta có thể cự lại được?”
⁵Vậy quan tổng quản hoàng cung, quan tổng quản hoàng thành, cùng với các trưởng lão, và các quan đỡ đầu các hoàng tử, gởi sứ điệp đến Giê-hu rằng: “Chúng tôi là tôi tớ của ông. Chúng tôi sẽ làm bất cứ điều gì ông dạy bảo. Chúng tôi sẽ không lập ai làm vua cả. Xin ông cứ làm điều gì ông nghĩ là phải.”
⁶Vậy Giê-hu viết cho họ một thư thứ hai rằng: “Nếu quý ông ủng hộ tôi và bằng lòng vâng phục tôi thì hãy chém đầu các con trai của chủ các ông, rồi mang đến gặp tôi tại Gít-rê-ên vào ngày mai cũng vào giờ nầy.”
Vả, bấy giờ bảy mươi con trai của nhà vua đang sống với những quan lớn trong hoàng thành, những vị quan ấy được giao cho trách nhiệm giáo dục các hoàng tử nầy. ⁷Khi bức thư đó đến với họ, họ bắt các hoàng tử và đem giết hết, cả thảy là bảy mươi người, rồi để đầu các hoàng tử ấy trong các giỏ và gởi đến Gít-rê-ên. ⁸Sứ giả đến báo với Giê-hu: “Họ đã mang đầu của các hoàng tử đến rồi.”
Ông bảo: “Hãy đem chất chúng thành hai đống ở hai bên cổng thành cho đến sáng mai.”
⁹Rồi sáng hôm sau, ông ra đứng trước cổng thành và nói với dân chúng: “Các người đều vô can. Chính tôi mới là kẻ âm mưu phản nghịch chủ tôi mà sát hại ông ấy. Nhưng ai đã giết những người nầy? ¹⁰Vậy bây giờ khá biết rằng, tất cả những lời mà CHÚA đã phán về nhà A-háp thì không một lời nào của CHÚA bị rơi xuống đất, nhưng CHÚA làm ứng nghiệm mọi lời Ngài đã phán ra, qua Ê-li, tôi tớ Ngài.” ¹¹Vậy Giê-hu giết tất cả những người còn lại trong nhà A-háp ở Gít-rê-ên, tất cả các quan đại thần, các bạn thiết của nhà vua, các thầy tế lễ của hoàng gia, cho đến khi không còn sót lại một ai.
¹²Đoạn ông lên đường tiến về thành Sa-ma-ri. Dọc đường, tại Bết Ê-két thuộc khu Giữ Chiên, ¹³Giê-hu gặp các bà con của vua A-cha-xia nước Giu-đa. Ông hỏi họ: “Quý vị là ai?”
Họ trả lời: “Chúng tôi là bà con của vua A-cha-xia. Chúng tôi xuống thăm các hoàng tử và các hoàng thúc.”
¹⁴Ông bảo: “Hãy bắt sống chúng.” Người ta liền bắt sống những người ấy, rồi đem giết họ bên hố nước ở Bết Ê-két, gồm cả thảy là bốn mươi hai người. Ông không để sót lại một người nào.
¹⁵Khi rời khỏi đó, ông gặp Giê-hô-na-đáp, con trai Rê-cáp, người ấy đang đến đón ông. Ông chào ông ấy và nói: “Lòng ông có chân thành với tôi như lòng tôi chân thành với ông không?”
Giê-hô-na-đáp trả lời: “Có.”
Giê-hu lại nói: “Nếu ông một lòng với tôi thì hãy đưa tay ông ra.” Giê-hô-na-đáp bèn đưa tay ra cho Giê-hu. Giê-hu bắt tay Giê-hô-na-đáp và đỡ ông ta lên xe chiến mã của mình. ¹⁶Ông nói: “Hãy đi với tôi và xem lòng nhiệt thành của tôi đối với CHÚA.” Vậy Giê-hu đưa Giê-hô-na-đáp cùng đi một xe chiến mã với mình.
¹⁷Khi ông đến Sa-ma-ri, ông giết tất cả những người thuộc về nhà A-háp tại Sa-ma-ri, cho đến khi ông diệt sạch nhà ấy, y như lời của CHÚA đã phán ra bởi Ê-li.

Tận Diệt Những Kẻ Thờ Ba-anh

¹⁸Đoạn Giê-hu triệu tập toàn dân lại và nói: “A-háp phụng thờ Ba-anh còn ít quá, Giê-hu sẽ phụng thờ Ba-anh nhiều hơn. ¹⁹Vậy bây giờ hãy triệu tập cho ta tất cả những tiên tri của Ba-anh, tất cả người phục vụ Ba-anh, và tất cả thầy tế lễ của Ba-anh. Không ai được vắng mặt. Hễ ai vắng mặt thì sẽ không sống nữa.” Nhưng Giê-hu chỉ lập mưu để tận diệt những kẻ thờ Ba-anh mà thôi.
²⁰Giê-hu truyền cho họ: “Hãy triệu tập một đại hội thật trọng thể để thờ phượng thần Ba-anh.” Vậy người ta truyền rao tin đó. ²¹Giê-hu sai người đi khắp nước Y-sơ-ra-ên loan báo, nên tất cả những kẻ thờ phượng Ba-anh tề tựu về đông đủ, không thiếu một ai. Họ vào trong đền thờ thần Ba-anh đông nghẹt từ đầu nầy đến đầu kia. ²²Giê-hu bảo người phụ trách lễ phục: “Hãy đem lễ phục ra phân phát cho mọi người đến thờ phượng thần Ba-anh.” Vậy người ấy đem các lễ phục ra phân phát cho họ.
²³Rồi Giê-hu cùng với Giê-hô-na-đáp, con trai Rê-cáp, đi vào đền thờ của Ba-anh; ông nói với họ: “Hãy lục soát kỹ xem, có tôi tớ nào của CHÚA ở đây không. Ở đây chỉ có những người thờ phượng thần Ba-anh mà thôi.” ²⁴Xong rồi họ bắt đầu nghi lễ dâng các lễ vật và các của lễ thiêu.
Vả, Giê-hu đã đặt tám mươi dũng sĩ nằm phục bên ngoài và dặn: “Nếu các ngươi để bất cứ người nào trong những người ta trao vào tay các ngươi chạy thoát thì sinh mạng của các ngươi sẽ đền bù cho sinh mạng của người đó.”
²⁵Vừa khi Giê-hu dâng của lễ thiêu xong thì ông truyền lịnh cho các vệ sĩ và các quan tướng chỉ huy: “Hãy vào và giết hết chúng. Chớ để một ai chạy thoát.” Vậy họ xông vào dùng gươm giết chúng. Các vệ sĩ và các quan tướng liệng thây chúng ra ngoài; rồi họ xông vào cung thánh của đền thờ Ba-anh. ²⁶Họ hạ trụ thờ trong đền Ba-anh xuống, lôi nó ra ngoài và đốt đi. ²⁷Xong rồi họ đập nát tượng Ba-anh, phá hủy đền thờ của Ba-anh, và biến nó thành một nơi xú uế cho đến ngày nay.
²⁸Như vậy Giê-hu diệt trừ Ba-anh khỏi Y-sơ-ra-ên. ²⁹Nhưng Giê-hu không dứt bỏ các tội của Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, đã gây cho dân Y-sơ-ra-ên phạm tội. Đó là sự thờ phượng các con bò vàng ở Bê-tên và Đan.
³⁰CHÚA phán với Giê-hu: “Bởi vì ngươi đã làm tốt điều Ta cho là chánh đáng, xử trị nhà A-háp hợp với lòng Ta, cho nên con cháu ngươi sẽ ngồi trên ngôi Y-sơ-ra-ên cho đến đời thứ tư.” ³¹Nhưng Giê-hu không hết lòng cẩn thận làm theo Kinh Luật của CHÚA là Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên. Ông không lìa bỏ tội lỗi của Giê-rô-bô-am, là kẻ đã xui cho dân Y-sơ-ra-ên phạm tội.

Giê-hu Băng Hà

³²Trong thuở ấy, CHÚA bắt đầu giảm bớt địa phận của Y-sơ-ra-ên. Ha-xa-ên đánh bại họ trên toàn lãnh thổ Y-sơ-ra-ên và chiếm lấy vùng ³³từ phía đông sông Giô-đanh trở đi, toàn lãnh thổ Ga-la-át, địa phận của chi tộc Gát, chi tộc Ru-bên, và chi tộc Ma-na-se; từ A-rô-e, tức từ bờ suối Ạt-nôn cho đến cả vùng Ga-la-át và Ba-san.
³⁴Tất cả các việc khác của Giê-hu, mọi việc vua làm, mọi quyền thế của vua há chẳng được chép trong sách Sử Ký của Các Vua Y-sơ-ra-ên sao?
³⁵Vậy Giê-hu an giấc với các tổ phụ mình. Người ta chôn vua tại Sa-ma-ri. Con trai vua là Giô-a-cha lên ngôi kế vị. ³⁶Thời gian Giê-hu trị vì Y-sơ-ra-ên tại Sa-ma-ri là hai mươi tám năm.

10

Aa^hapc Nyei Hoz Doic Zuqc Mietc

¹Aa^hapc maaih cietv ziepc dauh dorn yiem Saa^maa^lie. Ye^hu ziouc fiev fienx fungx mingh Saa^maa^lie, bun gunv Yitv^le^en nyei jien caux mienh gox caux goux Aa^hapc nyei dorn mbuo wuov deix mienh. Ninh gorngv, ²“Weic zuqc meih mbuo nyei ziouv nyei dorn caux meih mbuo yiem, meih mbuo yaac maaih mborqv jaax nyei maaz-cie caux maaz, maaih zingh laatc weih wuonv nyei zingh, yaac maaih mborqv jaax nyei wuoqc ginc, meih mbuo yietv zipv naaiv zeiv fienx, ³oix zuqc ginv meih nyei ziouv nyei dorn, gauh longx gauh puix wuov dauh, bun ninh faaux ninh nyei die nyei weic. Nqa'haav oix zuqc weic meih nyei ziouv nyei hungh douh mborqv jaax.”
⁴Naaiv deix mienh za'gengh! gamh nziex haic ziouc gorngv, “Mangc maah! Yolam caux Aa^hatc^yaa Hungh zungv ngaengc maiv jiez, yie mbuo fungc haih ngaengc duqv ninh?”
⁵Goux hungh dinc nyei domh jien caux gunv zingh nyei domh jien caux zuangx mienh gox caux goux hungh dorn nyei mienh ziouc paaiv mienh mingh mbuox Ye^hu, “Yie mbuo zoux meih nyei bou. Meih paaiv yie mbuo zoux haaix nyungc, yie mbuo ei jienv meih nyei za'eix zoux. Yie mbuo maiv liepc haaix dauh zoux hungh aqv. Meih ganh buatc hnangv haaix nor horpc, gunv hnangv wuov nor zoux aqv.”
⁶Ye^hu aengx fiev da'nyeic zeiv fienx gorngv, “Se gorngv meih mbuo yiem yie naaiv bung, meih mbuo yaac jiez hnyouv muangx yie nyei waac, oix zuqc zorqv meih nyei ziouv nyei dorn mbuo nyei m'nqorngv, njang hnoi taux naaiv norm ziangh hoc, dorh daaih taux Yitv^le^en Zingh, yie naaiv.”
Naaiv deix cietv ziepc dauh hungh dorn caux dorh ninh mbuo hlo nyei mienh yiem. Dorh ninh mbuo wuov deix se yiem zingh gu'nyuoz zoux hlo nyei mienh.
⁷Ye^hu nyei fienx taux, ninh mbuo ziouc zorqv nzengc naaiv deix cietv ziepc dauh hungh dorn daix nzengc, zorqv ninh mbuo nyei m'nqorngv dapv jienv longh fungx mingh Yitv^le^en, Ye^hu wuov. ⁸Douc fienx mienh daaih mbuox Ye^hu, “Ninh mbuo dorh hungh dorn nyei m'nqorngv taux aqv.”
Ye^hu paaiv ninh mbuo, “Zorqv daaih zoux i ndui, ndui jienv zingh gaengh ndaangc taux njang ndorm.” ⁹Lungh ndorm Ye^hu cuotv mingh souv jienv zuangx baeqc fingx nyei nza'hmien gorngv, “Meih mbuo se maiv dorngc haaix nyungc. Se yie ganh daav za'eix ngaengc yie nyei ziouv yaac daix ninh. Mv baac naaiv deix mienh haaix dauh daix? ¹⁰Oix zuqc hiuv, Ziouv ziangv jienv Aa^hapc nyei douh zong gorngv nyei joux-joux waac, Ziouv maiv bungx ndortv yietc joux. Ziouv ei jienv ninh longc ninh nyei bou, ⟨E^li^yaa,⟩ gorngv nyei waac zoux ziangx.” ¹¹Ye^hu daix nzengc Aa^hapc nyei douh zong yiem Yitv^le^en zengc njiec wuov deix yietc zungv, liemh ninh nyei zoux hlo nyei mienh, ninh zuoqc jiex nyei loz-gaeng doic, caux ninh nyei sai mienh, maiv liouh yietc dauh cuotv singx maengc.⚓

Aa^hatc^yaa Nyei Cien-Ceqv Zuqc Daix

¹²Ye^hu cuotv jauv mingh Saa^maa^lie. Taux Mbetc Eketc⚓ ¹³ninh buangh zuqc deix Yu^ndaa nyei hungh, Aa^hatc^yaa, nyei cien-ceqv ziouc naaic ninh mbuo, “Meih mbuo haaix dauh?”
Ninh mbuo gorngv, “Yie mbuo se Aa^hatc^yaa nyei cien-ceqv. Yie mbuo oix mingh mangc hungh diex nyei dorn-jueiv caux hungh gux nyei dorn.”
¹⁴Ye^hu paaiv mienh, “Liemh nangh zorqv ninh mbuo maah!” Gan Ye^hu nyei mienh ziouc liemh nangh zorqv ninh mbuo yaac yiem Mbetc Eketc nyei wuom-kuotv hlen daix ninh mbuo. Yietc zungv maaih feix ziepc nyeic dauh. Maiv liouh yietc dauh cuotv singx maengc.
¹⁵Ye^hu yiem naaic cuotv mingh buangh zuqc Lekaapv nyei dorn, Ye^ho^naa^ndapc. Wuov zanc Ye^ho^naa^ndapc daaih zipv ninh. Ye^hu gorngv liuz wuic buangh waac, nqa'haav aengx caux ninh gorngv, “Meih zoux hnyouv zingx bun yie hnangv yie zoux hnyouv zingx bun meih fai?”
Ye^ho^naa^ndapc dau, “Zeiz nyei.”
¹⁶Ye^hu gorngv, “Se gorngv zeiz nyei, meih sung meih nyei buoz bun yie.” Ye^ho^naa^ndapc ziouc sung buoz. Ye^hu ziouc ken ninh faaux ninh nyei maaz-cie.
Ye^hu gorngv, “Caux yie mingh maah! Mangc yie weic Ziouv ndongc haaix jorm hnyouv.” Ninh ziouc caux Ye^hu juangc cie mingh.
¹⁷Mingh taux Saa^maa^lie, Ye^hu daix yiem Saa^maa^lie, Aa^hapc nyei yietc zungv zengc njiec nyei mienh. Ye^hu mietc nzengc ninh mbuo hnangv Ziouv longc E^li^yaa gorngv nyei waac.

Zaangc Mbaa^an Zienh Nyei Mienh Zuqc Daix

¹⁸Ye^hu heuc zuangx baeqc fingx gapv zunv, gorngv mbuox ninh mbuo, “Aa^hapc zaangc ⟨Mbaa^an zienh⟩ se deix baav hnangv. Mv baac Ye^hu oix zaangc ninh camv nyei. ¹⁹Ih zanc oix zuqc heuc Mbaa^an nyei douc waac mienh yietc zungv caux zaangc Mbaa^an nyei zuangx mienh caux zuangx sai mienh daaih zunv yie naaiv. Maiv dungx bun caa yietc dauh weic zuqc yie oix zoux hlo nyei ziec bun Mbaa^an. Haaix dauh maiv daaih, wuov dauh zungv maiv haih duqv maengc ziangh.” Mv baac Ye^hu daav guv guaix nyei za'eix weic daix zaangc Mbaa^an zienh nyei mienh.
²⁰Ye^hu gorngv, “Oix zuqc zunh mbuox mienh gapv zunv daaih weic zaangc Mbaa^an zienh.” Ninh mbuo ziouc zunh mbuox mienh. ²¹Ninh bun waac mingh gormx I^saa^laa^en Deic-Bung. Da'faanh zaangc Mbaa^an nyei zuangx mienh daaih zunv. Maiv maaih yietc dauh maiv daaih. Ninh mbuo mbengx jienv bieqc Mbaa^an nyei miuc-biauv, yiem nza'hmien maengx taux nqa'haav maengx, mienh buangv nzengc. ²²Ye^hu heuc goux lui nyei mienh, “Zorqv lui cuotv daaih bun yietc zungv zaangc Mbaa^an zienh nyei mienh zuqv jienv.” Ninh ziouc dorh lui cuotv daaih bun ninh mbuo zuqv.
²³Nqa'haav Ye^hu caux Lekaapv nyei dorn, Ye^ho^naa^ndapc, bieqc Mbaa^an nyei miuc-biauv mbuox zaangc Mbaa^an nyei mienh, “Longx-longx nyei dimv mangc gaax, yiem meih mbuo mbu'ndongx maiv dungx bun maaih Ziouv nyei haaix dauh bou, kungx maaih zaangc Mbaa^an nyei mienh hnangv.”
²⁴Ninh mbuo bieqc mingh ziouc fongc horc ziec yaac buov ziec. Ye^hu jaa-ndaangc paaiv ziangx betv ziepc dauh mienh yiem miuc-biauv ga'nyiec maengx yaac hatc ninh mbuo, “Yie zorqv naaiv deix mienh jiu bun yiem meih mbuo nyei buoz-ndiev. Haaix dauh bun dauh naaiv deix mienh biaux, oix zuqc longc ninh nyei maengc div.”
²⁵Ye^hu ziec liuz cuotv daaih mbuox zuov ga'nyiec nyei baeng, “Bieqc mingh daix ninh mbuo maah!” Longc nzuqc ndaauv daix ninh mbuo liuz, zuov miuc-biauv nyei baeng caux baeng-bieiv zorqv ninh mbuo nyei sei zoi cuotv ga'nyiec yaac bieqc Mbaa^an miuc-biauv gu'nyuoz wuov qongx, ²⁶zorqv yiem Mbaa^an miuc-biauv gu'nyuoz nyei la'bieiv-dongc dorh cuotv buov guangc. ²⁷Ninh mbuo baaic waaic Mbaa^an nyei la'bieiv-dongc caux Mbaa^an nyei miuc-biauv, yaac zoux benx jaiv buoz dorngx taux ih jaax hnoi.
²⁸Hnangv naaic, Ye^hu yiem I^saa^laa^en Deic-Bung mietc nzengc zaangc Mbaa^an nyei jauv. ²⁹Mv baac Ye^hu maiv guangc Ne^mbatc nyei dorn, Ye^lo^mbo^am, bun I^saa^laa^en Mienh baamz nyei zuiz, se yiem Mbetc^en caux Ndaan zaangc wuov deix jiem-ngongh dorn.⚓
³⁰Ziouv gorngv mbuox Ye^hu, “Weic zuqc meih zoux longx, ziux yie mangc zoux horpc yie nyei hnyouv, yaac ei jienv yie nyei hnyouv zoux bun Aa^hapc nyei douh zong, yie ziouc bun meih nyei fun-faqv nzipc jienv zoux hungh zueiz I^saa^laa^en nyei weic taux da'feix doic.” ³¹Mv baac Ye^hu maiv faix fim longc nzengc hnyouv gan longx Ziouv, I^saa^laa^en Mienh nyei Tin-Hungh nyei leiz-latc. Ninh maiv guangc Ye^lo^mbo^am nyei zuiz, dongh ninh zoux bun I^saa^laa^en Mienh baamz nyei zuiz.

Ye^hu Daic

³²Yiem wuov deix hnoi-nyieqc, Ziouv zoux bun I^saa^laa^en Deic-Bung hepc jienv njiec. Haa^saa^en mborqv hingh gormx I^saa^laa^en Deic-Bung, ³³se yiem Jor^ndaen dong bung maengx, Gi^le^aatc nyei yietc zungv deic, se Gaatc Mienh, Lu^mben Mienh caux Maa^natv^se Mienh nyei deic, yiem Aannon Horngz nyei Aa^lo^e Zingh, se Gi^le^aatc caux Mbaasaan Deic.
³⁴Ye^hu zoux liuz zengc njiec nyei sic, da'faanh ninh zoux nyei yietc zungv, caux ninh nyei qaqv zoux cuotv nyei sic, fiev jienv I^saa^laa^en hungh nyei hungh douh daan.
³⁵Ye^hu ziouc guei seix mi'aqv,⚓ yaac zangx jienv Saa^maa^lie. Ninh nyei dorn, Ye^ho^aa^haatc, yaac nzipc jienv ninh zoux hungh. ³⁶Ye^hu yiem Saa^maa^lie gunv I^saa^laa^en nyic ziepc betv hnyangx.