1 Rượu khiến người ta nhạo báng, đồ uống say làm cho hỗn hào; Phàm ai dùng nó quá độ, chẳng phải là khôn ngoan. 2 Sự oai khiếp của vua giống như sư tử gầm hét; Ai chọc giận người ắt phạm đến mạng sống mình. 3 Người nào giữ mình khỏi tranh cạnh, ấy là sự tôn vinh của người; Chỉ kẻ điên cuồng sa vào đó mà thôi. 4 Vì có mùa đông kẻ biếng nhác chẳng cày ruộng; Qua mùa gặt nó sẽ xin ăn, nhưng chẳng được gì hết. 5 Mưu kế trong lòng người ta như nước sâu; Người thông sáng sẽ múc lấy tại đó. 6 Phần nhiều người khoe khoang sự nhân từ mình; Nhưng ai sẽ tìm được một người trung thành? 7 Người công bình ăn ở cách thanh liêm; Những con cháu người lấy làm có phước thay! 8 Vua ngồi trên ngôi xét đoán, Lấy mặt mình đánh tan các điều ác. 9 Ai có thể nói: Ta đã luyện sạch lòng mình, Ta đã trong sạch tội ta rồi? 10 Hai thứ trái cân, và hai thứ lường, Cả hai đều gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va. 11 Công việc con trẻ làm, hoặc trong sạch hoặc chánh đáng, Cũng đều tỏ bổn tánh nó ra. 12 Tai để nghe, mắt để thấy, Đức Giê-hô-va đã làm ra cả hai. 13 Chớ ưa ngủ, e cho người trở nên nghèo khổ chăng; Hãy mở mắt ra, thì sẽ được no nê bánh. 14 Kẻ mua nói rằng: Không tốt, không tốt! Đoạn đi, và tự khoe khoang mình. 15 Có vàng và nhiều châu ngọc; Song miệng có tri thức là bửu vật quí giá. 16 Hãy cầm lấy áo hắn, vì hắn có bảo lãnh cho người khác; Hãy buộc họ một của cầm, bởi họ đáp thế cho người đàn bà lạ. 17 Bánh nhờ dối gạt mà được lấy làm ngon ngọt cho người; Nhưng kế sau miệng người đầy sạn. 18 Nhờ bàn luận, các mưu kế được định vững vàng; Hãy đánh giặc cách khôn khéo. 19 Kẻ nào đi thèo lẻo bày tỏ điều kín đáo; Vậy, chớ giao thông với kẻ hay hở môi quá. 20 Ngọn đèn của kẻ rủa cha mẹ mình Sẽ tắt giữa vùng tăm tối mờ mịt. 21 Sản nghiệp mình được vội vã lúc ban đầu, Và cuối cùng sẽ chẳng đặng phước. 22 Chớ nói: Ta sẽ trả ác. Hãy chờ đợi Đức Giê-hô-va, Ngài sẽ cứu rỗi con. 23 Trái cân hai thứ lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va; Và cây cân giả nào phải vật tốt lành. 24 Các bước của loài người do nơi Đức Giê-hô-va nhứt định; Vậy, loài người hiểu đường lối mình sao được? 25 Nói cách hớp tớp rằng: Vật nầy là vật thánh! Và sau khi đã khấn nguyện rồi mới suy xét đến, ấy quả một cái bẫy cho người ta. 26 Vua khôn ngoan làm tan kẻ ác, Và khiến bánh xe lăn cán chúng nó. 27 Linh tánh loài người vốn một ngọn đèn của Đức Giê-hô-va, Dò thấu các nơi ẩn bí của lòng. 28 Sự nhân từ và chân thật bảo hộ vua; Người lấy lòng nhân từ mà nâng đỡ ngôi nước mình. 29 Sức lực của gã trai trẻ là vinh hiển của người; Còn tóc bạc là sự tôn trọng của ông già. 30 Những thương tích và dấu vít làm cho sạch điều ác, Và roi vọt thấm vào nơi kín đáo của lòng.
20
1Rượu nho xui nhạo báng, rượu mạnh gây tiếng ồn, Ai để rượu hành là người mất khôn. 2Vua thịnh nộ như sư tử rống, Chọc giận người mạng sống mất tiêu! 3Tránh được tranh cạnh là điều vinh dự, Chỉ điên cuồng mới sinh sự cãi nhau. 4Người lười biếng chê lạnh không cày, Mùa gặt đi xin bụng đói meo. 5Mưu kế lòng người như giếng nước sâu, Người thông sáng chỉ việc múc lấy. 6Bao nhiêu kẻ khoe nhân khoe nghĩa, Nhưng kiếm đâu ra một kẻ trung thành. 7Một người ngay có lòng chân thật, Để lại hạnh phúc cho con cháu. 8Vua ngồi xử đoán, mắt tinh vi, Phân biệt điều thị phi. 9Ai dám bảo: 'Tôi người vô tội, Lương tâm tôi đã tẩy sạch rồi'? 10Người dùng cân lường gian trá, Bị Chúa Hằng Hữu khinh miệt. 11Dù còn niên thiếu, tánh tình đã bộc lộ, Qua hành vi, biết nó thật hay không. 12Sáng mắt, tỏ tai, Ấy là Chúa cho cả hai. 13Mê ngủ con sẽ nên nghèo khó, Mở mắt ra con sẽ được no nê. 14Người mua luôn mồm chê: 'Xấu, Xấu!' Trên đường về lại rêu rao: 'Rẻ, Rẻ!' 15Vàng bạc ngọc ngà không khó kiếm, Nhưng môi thông sáng mới thật hiếm. 16Phải nắm áo người bảo lãnh, Nhất là bảo lãnh cho người xa lạ. 17Bánh gian lận mới ăn như ngon ngọt, Nhưng vào miệng, bánh biến thành sạn sỏi. 18Chỉ nhờ hội bàn mới thành kế hoạch, Khi có cao kiến mới động binh đao. 19Ngưòi mách lẻo tiết lộ điều bí mật, Con đừng nên giao dịch với kẻ hở môi. 20Ngọn đèn của kẻ chửi cha mắng mẹ, Phụt tắt đi giữa đêm tối âm u. 21Gia tài hưởng hấp tấp, Phước hạnh chẳng bền lâu. 22Đừng nói vội: Thù tôi tôi trả, Nhưng hãy chờ Chúa giải cứu cho. 23Trái cân non, chiếc cân giả, Đều bị Chúa ghét cả. 24Thượng Đế dẫn đưa từng bước một, Là người trần, ai hiểu được đường mình. 25Khấn nguyện Thượng Đế mà không lượng sức, Là điều nguy hiểm cùng cực. 26Minh quân áp dụng trọng hình, Tẩy thanh phường bất chính. 27Linh tính con người là ngọn đèn, Thượng Đế dùng soi xét tâm can. 28Chỉ có lòng bác ái, chân thành, độ lượng, Mới bảo đảm được ngôi nước quân vương. 29Người trai tráng nhờ sức mạnh mà vẻ vang, Bậc lão thành vinh quang vì tóc bạc. 30Thương tích roi vọt Tẩy sạch tà tâm.