23

1 Khi con ngồi ăn bữa với một quan trưởng,
 Hãy xét kỹ người ở trước mặt con;
2 Nếu con có láu ăn,
 Khá để con dao nơi họng con.
3 Chớ thèm món ngon của người,
 Vì là vật thực phỉnh gạt.
4 Con chớ chịu vật vã đặng làm giàu;
 Khá thôi nhờ cậy khôn ngoan riêng của con.
5 Con há liếc mắt vào sự giàu có sao? Nó đã chẳng còn nữa rồi;
 Vì nó quả hẳn có mọc cánh,
 Và bay lên trên trời như chim ưng vậy.
6 Chớ ăn bánh của kẻ có mắt gian ác,
 Và đừng tham muốn những món ngon của hắn.
7 Vì hắn tưởng trong lòng thể nào, thì hắn quả thể ấy.
 Hắn nói với con rằng: Hãy ăn uống đi;
 Nhưng lòng hắn chẳng hiệp cùng con.
8 Miếng con đã ăn, con sẽ mửa ra,
 Và mất những lời hòa mĩ của con.
9 Chớ nói vào lỗ tai kẻ ngu muội;
 Vì nó sẽ khinh dể sự khôn ngoan của các lời con.
10 Chớ dời đi mộc giới cũ,
 Đừng vào trong đồng ruộng của kẻ mồ côi;
11 Vì Đấng cứu chuộc của họ vốn quyền năng,
 Sẽ binh vực sự cáo tụng của chúng nó nghịch với con.
12 Hãy chuyên lòng về sự khuyên dạy,
 Và lắng tai nghe các lời tri thức.
13 Chớ tha sửa phạt trẻ thơ;
 Dầu đánh nó bằng roi vọt, nó chẳng chết đâu.
14 Khi con đánh nó bằng roi vọt,
 Ắt giải cứu linh hồn nó khỏi Âm phủ.
15 Hỡi con, nếu lòng con khôn ngoan,
 Thì lòng ta cũng sẽ được vui mừng;
16 Phải, chánh ruột gan ta sẽ hớn hở
 Khi miệng con nói điều ngay thẳng.
17 Lòng con chớ phân bì với kẻ hung ác;
 Nhưng hằng ngày hãy kính sợ Đức Giê-hô-va.
18 Vì quả hẳn có sự thưởng thiện,
 Và sự trông đợi của con sẽ chẳng thành ra luống công.
19 Hỡi con, hãy nghe và trở nên khôn ngoan,
 Khá dẫn lòng con vào đường chánh.
20 Chớ đồng bọn cùng những bợm rượu,
 Hoặc với những kẻ láu ăn;
21 Vì bợm rượu và kẻ láu ăn sẽ trở nên nghèo;
 Còn kẻ ham ngủ sẽ mặc rách rưới.
22 Hãy nghe lời cha đã sanh ra con,
 Chớ khinh bỉ mẹ con khi người trở nên già yếu.
23 Hãy mua chân lý,
 Sự khôn ngoan, sự khuyên dạy, và sự thông sáng; chớ hề bán đi.
24 Cha người công bình sẽ có sự vui vẻ lớn,
 Và người nào sanh con khôn ngoan sẽ khoái lạc nơi nó.
25 Ước gì cha và mẹ con được hớn hở,
 Và người đã sanh con lấy làm vui mừng.
26 Hỡi con, hãy dâng lòng con cho cha,
 Và mắt con khá ưng đẹp đường lối của cha.
27 Vì kị nữ vốn là một cái hố sâu,
 Và dâm phụ là một cái hầm hẹp.
28 Nàng đứng rình như một kẻ trộm,
 Làm cho thêm nhiều kẻ gian tà trong bọn loài người.
29 Ai bị sự hoạn nạn? Ai phải buồn thảm?
 Ai có sự tranh cạnh? Ai than siết?
 Ai bị thương tích vô cớ? Ai có con mắt đỏ?
30 Tất những kẻ nán trễ bên rượu,
 Đi nếm thứ rượu pha.
31 Chớ xem ngó rượu khi nó đỏ hồng,
 Lúc nó chiếu sao trong ly,
 Và tuôn chảy dễ dàng;
32 Rốt lại, nó cắn như rắn,
 Chích như rắn lục;
33 Hai mắt con sẽ nhìn người dâm phụ,
 Và lòng con sẽ nói điều gian tà;
34 Thật, con sẽ như người nằm giữa đáy biển,
 Khác nào kẻ nằm trên chót cột buồm vậy.
35 Con sẽ nói rằng: Người ta đập tôi, nhưng tôi không đau;
 Người ta đánh tôi, song tôi không nghe biết:
 Khi tôi tỉnh dậy, tôi sẽ trở lại tìm uống nó nữa.

23

  1你若与长官坐席,
  要留意在你面前的是谁。
  2你若是胃口大的人,
  就当拿刀放在喉咙上。
  3不可贪恋长官的美食,
  因为那是欺哄人的食物。

  4不要劳碌求富,
  要有聪明来节制。
  5你定睛在财富,它就消失,
  因为它必长翅膀,如鹰向天飞去。

  6守财奴的饭,你不要吃,
  也不要贪恋他的美味;
  7因为他的心怎样算计
  他为人就是这样。
  他虽对你说:请吃,请喝,
  他的心却与你相背。
  8你所吃的那点食物必吐出来,
  你恭维的话语也必落空。
  9不要说话给愚昧人听,
  因他必藐视你智慧的言语。
  10不可挪移古时的地界,
  也不可侵占孤儿的田地,
  11因他们的救赎者大有能力,
  他必向你为他们辩护。
  12你要留心领受训诲,
  侧耳听从知识的言语。

  13不可不管教孩童,
  因为你用杖打他,他不会死。
  14你用杖打他,
  就可以救他的性命免下阴间。

  15我儿啊,你若心存智慧,
  我的心就甚欢喜。
  16你的嘴唇若说正直话,
  我的心肠也必快乐。

  17你的心不要羡慕罪人,
  却要羡慕常常敬畏耶和华的人,
  18因为你必有前途,
  你的指望也不致断绝。

  19我儿啊,你当听,当存智慧,
  好在正道上引导你的心。
  20不可与好饮酒的人在一起,
  也不要跟贪吃肉的人来往,
  21因为贪食好酒的,必致贫穷,
  爱睡觉的,必穿破烂衣服。

  22你要听从生你的父亲;
  不可因母亲年老而轻看她。
  23你当获得真理,不可出卖,
  智慧、训诲和聪明也是一样。
  24义人的父亲必大大快乐,
  生智慧儿子的,必因他欢喜。
  25愿你的父母欢喜,
  愿那生你的母亲快乐。

  26我儿啊,要将你的心归我,
  你的眼目也要喜爱我的道路。
  27妓女是深坑,
  外邦女子是窄井。
  28她像强盗埋伏,
  她使奸诈的人增多。

  29谁有祸患?谁有灾难?
  谁有纷争?谁有焦虑?
  谁无故受伤?谁的眼目红赤?
  30就是那流连饮酒的人,
  常去寻找调和的酒。
  31-32酒发红,在杯中闪烁时,
  你不可观看;
  虽下咽舒畅,
  终究它必咬你如蛇,刺你如毒蛇。
  
  33你的眼睛必看见怪异的事,
  你的心必发出乖谬的话。
  34你必像躺在深海中,
  或卧在桅杆顶上,
  35说:“人击打我,但我未受伤,
  重击我,我不觉得。
  我几时清醒,
  还要再去寻酒。”