24

¹ Chớ ganh ghét kẻ làm ác,
Đừng ước ao ở cùng chúng nó.
² Vì lòng chúng nó toan điều hủy phá,
Và môi họ nói ra sự tổn hại.
³ Nhờ sự khôn ngoan, cửa nhà được xây cất nên,
Và được vững vàng bởi sự thông sáng;
⁴ Nhờ sự tri thức, các phòng vi đều được đầy đủ
Các thứ tài vật quí báu và đẹp đẽ.
⁵ Người khôn ngoan có sức mạnh,
Và người tri thức gia thêm năng lực.
⁶ Vì con phải nhờ mưu khôn mà đánh giặc;
Đâu có nhiều mưu sĩ thì đặng toàn thắng.
⁷ Sự khôn ngoan lấy làm cao xa quá cho kẻ ngu dại;
Nó không mở miệng ra nơi cửa thành.
⁸ Kẻ nào toan làm điều ác,
Người ta sẽ gọi hắn là kẻ gian giảo.
⁹ Tư tưởng ngu dại là tội lỗi;
Kẻ nhạo báng lấy làm gớm ghiếc cho loài người.
¹⁰ Nếu con ngã lòng trong ngày hoạn nạn,
Thì sức lực con nhỏ mọn thay.
¹¹ Hãy giải cứu kẻ bị đùa đến sự chết,
Và chớ chối rỗi cho người đi xiêu tó tới chốn hình khổ.
¹² Nếu con nói: Chúng tôi chẳng biết gì đến;
Thì Đấng mà cân nhắc lòng người ta, há chẳng xem xét điều ấy sao?
Và Đấng gìn giữ linh hồn con, há không biết đến ư?
Chớ thì Ngài sẽ chẳng báo mỗi người tùy theo công việc họ làm sao?
¹³ Hỡi con, hãy ăn mật, vì nó ngon lành;
Tàng ong lấy làm ngọt ngào cho ổ gà con.
¹⁴ Con sẽ biết sự khôn ngoan nơi linh hồn con cũng như vậy;
Nếu con đã tìm được sự khôn ngoan, ắt sẽ có phần thưởng,
Và sự trông đợi của con sẽ chẳng phải thành luống công.
¹⁵ Hỡi kẻ ác, chớ rình rập nhà người công bình;
Đừng phá tan chỗ nghỉ ngơi của người.
¹⁶ Vì người công bình dầu sa ngã bảy lần cũng chỗi dậy;
Còn kẻ hung ác bị tai vạ đánh đổ.
¹⁷ Khi kẻ thù nghịch con sa ngã, chớ vui mừng;
Lúc nó bị đánh đổ, lòng con đừng hớn hở;
¹⁸ Kẻo e Đức Giê-hô-va thấy điều đó, mà chẳng đẹp lòng,
Bèn cất cơn thạnh nộ Ngài khỏi nó chăng.
¹⁹ Chớ nổi giận vì cớ kẻ làm ác,
Cũng đừng ganh ghét những người hung dữ;
²⁰ Vì kẻ làm gian ác sẽ không được thiện báo,
Và đèn kẻ hung dữ sẽ tắt đi.
²¹ Hỡi con, hãy kính sợ Đức Giê-hô-va và tôn kính vua;
Chớ hội hiệp cùng kẻ phản nghịch;
²² Vì sự tai họa của chúng xảy đến thình lình;
Và ai biết sự phá hại của người nầy người kia?

²³ Những ngôn ngữ nầy cũng do kẻ khôn ngoan mà đến:
Trong việc xét đoán tư vị người, ấy chẳng phải tốt lành.
²⁴ Kẻ nào nói với kẻ ác rằng: Ngươi là công bình,
Sẽ bị dân tộc rủa sả, và các nước lấy làm gớm ghiếc mình;
²⁵ Còn người nào quở trách kẻ ác ắt sẽ được đẹp lòng,
Và sự phước lành sẽ giáng trên họ.
²⁶ Ai đáp lời chánh đáng,
Tất như hôn nơi môi miệng vậy.
²⁷ Hãy sửa sang công việc ở ngoài của con,
Và sắm sẵn tại trong ruộng con;
Rồi sau hãy cất nhà của con.
²⁸ Chớ làm chứng vô cớ nghịch kẻ lân cận mình;
Con há muốn lấy môi miệng mình mà phỉnh gạt sao?
²⁹ Chớ nên nói: Tôi sẽ làm cho hắn như hắn đã làm cho tôi;
Tôi sẽ báo người tùy công việc của người.
³⁰ Ta có đi ngang qua gần ruộng kẻ biếng nhác,
Và gần vườn nho của kẻ ngu muội,
³¹ Thấy cây tật lê mọc khắp cùng,
Gai góc che khuất mặt đất,
Và tường đá của nó đã phá hư rồi.
³² Ta nhìn xem, bèn để ý vào đó;
Ta thấy và nhận được sự dạy dỗ.
³³ Ngủ một chút, chợp mắt một chút,
Khoanh tay ngủ một chút,…⚓
³⁴ Thì sự nghèo của con sẽ đến như một kẻ đi rạo,
Và sự thiếu thốn của con áp tới như một kẻ cầm binh khí.

24

¹Do not be ⚓envious of evil men,
Nor desire to be with them;
²For their heart devises violence,
And their lips talk of troublemaking.
³Through wisdom a house is built,
And by understanding it is established;
⁴By knowledge the rooms are filled
With all precious and pleasant riches.
⁵⚓A wise man is strong,
Yes, a man of knowledge increases strength;
⁶⚓For by wise counsel you will wage your own war,
And in a multitude of counselors there is safety.
⁷⚓Wisdom is too lofty for a fool;
He does not open his mouth in the gate.
⁸He who ⚓plots to do evil
Will be called a schemer.
⁹The devising of foolishness is sin,
And the scoffer is an abomination to men.
¹⁰If you ⚓faint in the day of adversity,
Your strength is small.
¹¹⚓Deliver those who are drawn toward death,
And hold back those stumbling to the slaughter.
¹²If you say, “Surely we did not know this,”
Does not ⚓He who weighs the hearts consider it?
He who keeps your soul, does He not know it?
And will He not render to each man ⚓according to his deeds?
¹³My son, ⚓eat honey because it is good,
And the honeycomb which is sweet to your taste;
¹⁴⚓So shall the knowledge of wisdom be to your soul;
If you have found it, there is a prospect,
And your hope will not be cut off.
¹⁵Do not lie in wait, O wicked man, against the dwelling of the righteous;
Do not plunder his resting place;
¹⁶⚓For a righteous man may fall seven times
And rise again,
⚓But the wicked shall fall by calamity.
¹⁷⚓Do not rejoice when your enemy falls,
And do not let your heart be glad when he stumbles;
¹⁸Lest the Lord see it, and it displease Him,
And He turn away His wrath from him.
¹⁹⚓Do not fret because of evildoers,
Nor be envious of the wicked;
²⁰For there will be no prospect for the evil man;
The lamp of the wicked will be put out.
²¹My son, ⚓fear the Lord and the king;
Do not associate with those given to change;
²²For their calamity will rise suddenly,
And who knows the ruin those two can bring?

Further Sayings of the Wise

²³These things also belong to the wise:
⚓It is not good to show partiality in judgment.
²⁴⚓He who says to the wicked, “You are righteous,”
Him the people will curse;
Nations will abhor him.
²⁵But those who rebuke the wicked will have ⚓delight,
And a good blessing will come upon them.
²⁶He who gives a right answer kisses the lips.
²⁷⚓Prepare your outside work,
Make it fit for yourself in the field;
And afterward build your house.
²⁸⚓Do not be a witness against your neighbor without cause,
For would you deceive with your lips?
²⁹⚓Do not say, “I will do to him just as he has done to me;
I will render to the man according to his work.”
³⁰I went by the field of the lazy man,
And by the vineyard of the man devoid of understanding;
³¹And there it was, ⚓all overgrown with thorns;
Its surface was covered with nettles;
Its stone wall was broken down.
³²When I saw it, I considered it well;
I looked on it and received instruction:
³³⚓A little sleep, a little slumber,
A little folding of the hands to rest;
³⁴⚓So shall your poverty come like a prowler,
And your need like an armed man.