31

Lời mẹ vua Lê-mu-ên khuyên con trai mình

1 Lời của vua Lê-mu-ên,
 Các châm ngôn mà mẹ người dạy cho người.

2 Hỡi con ta sẽ nói gì? Hỡi con của thai ta, ta phải nói chi?
 Hỡi con của sự khấn nguyện ta, ta nên nói điều gì với con?
3 Chớ phó sức lực con cho người đàn bà,
 Đừng ở theo con đường gây cho vua chúa bị bại hoại.
4 Hỡi Lê-mu-ên, chẳng xứng hiệp cho các vua,
 Chẳng xứng hiệp cho các vua uống rượu,
 Hay là cho các quan trưởng nói rằng: Vật uống say ở đâu?
5 E chúng uống, quên luật pháp,
 Và làm hư sự xét đoán của người khốn khổ chăng.
6 Hãy ban vật uống say cho người gần chết,
 Và rượu cho người có lòng bị cay đắng:
7 Họ hãy uống, và quên nỗi nghèo khổ mình,
 Chẳng nhớ đến điều cực nhọc của mình nữa.
8 Hãy mở miệng mình binh kẻ câm,
 Và duyên cớ của các người bị để bỏ.
9 Khá mở miệng con, xét đoán cách công bình,
 Và phân xử phải nghĩa cho người buồn thảm và nghèo nàn.

Khen ngợi người nữ tài đức

10 Một người nữ tài đức ai sẽ tìm được?
 Giá trị nàng trổi hơn châu ngọc.
11 Lòng người chồng tin cậy nơi nàng,
 Người sẽ chẳng thiếu huê lợi.
12 Trọn đời nàng làm cho chồng được ích lợi,
 Chớ chẳng hề sự tổn hại.
13 Nàng lo tìm lông chiên và gai sợi,
 Lạc ý lấy tay mình mà làm công việc.
14 Nàng giống như các chiếc tàu buôn bán,
 Ở từ chỗ xa chở bánh mình về.
15 Nàng thức dậy khi trời còn tối,
 Phát vật thực cho người nhà mình,
 Và cắt công việc cho các tớ gái mình.
16 Nàng tưởng đến một đồng ruộng, bèn mua nó được;
 Nhờ hoa lợi của hai tay mình, nàng trồng một vườn nho.
17 Nàng thắt lưng bằng sức lực,
 Và làm hai cánh tay mình ra mạnh mẽ.
18 Nàng cảm thấy công việc mình được ích lợi;
 Ban đêm đèn nàng chẳng tắt.
19 Nàng đặt tay vào con quay,
 Và các ngón tay nàng cầm con cúi.
20 Nàng mở đưa tay ra giúp kẻ khó khăn,
 Giơ tay mình lên tiếp người nghèo khổ.
21 Nàng không sợ người nhà mình bị giá tuyết,
 Vì cả nhà đều mặc áo bằng lông chiên đỏ sặm.
22 Nàng làm lấy những chăn mền;
 Áo xống nàng đều bằng vải gai mịn màu đỏ điều.
23 Tại nơi cửa thành chồng nàng được chúng biết,
 Khi ngồi chung với các trưởng lão của xứ.
24 Nàng chế áo lót và bán nó;
 Cũng giao đai lưng cho con buôn.
25 Nàng mặc lấy sức lực và oai phong,
 Và khi tưởng đến buổi sau, bèn vui cười.
26 Nàng mở miệng ra cách khôn ngoan,
 Phép tắc nhân từ ở nơi lưỡi nàng.
27 Nàng coi sóc đường lối của nhà mình,
 Không hề ăn bánh của sự biếng nhác.
28 Con cái nàng chỗi dậy, chúc nàng được phước;
 Chồng nàng cũng chỗi dậy, và khen ngợi nàng rằng:
29 Có nhiều người con gái làm lụng cách tài đức,
 Nhưng nàng trổi hơn hết thảy.
30 Duyên là giả dối, sắc lại hư không;
 Nhưng người nữ nào kính sợ Đức Giê-hô-va sẽ được khen ngợi.
31 Hãy ban cho nàng bông trái của tay nàng;
 Khá để các công việc nàng ngợi khen nàng tại trong cửa thành.
  

31

Lời khuyên khôn ngoan
của vua Lê-mu-ên

  1Sau đây là những lời khuyên của vua Lê-mu-ên, xứ Mát-xa,
   do mẹ ông dạy:
  2“Con ơi, hãy nghe mẹ, đứa con của lòng dạ mẹ,
   Đứa con cầu tự của mẹ.
  3Con đừng nên phí năng lực cho đàn bà,
   hay phí thì giờ cho kẻ làm hại vua.
  4Lê-mu-ên ơi, vua không nên uống rượu,
   bậc quan quyền không nên uống men say.
  5Nếu không, họ sẽ say sưa và quên luật pháp
   không còn bênh vực quyền lợi kẻ nghèo.
  6Hãy cấp rượu cho kẻ sắp lìa đời
   và thức uống say cho người buồn thảm.
  7Hãy cho họ uống để họ quên nỗi khổ
   để không nhớ đến cảnh khổ của mình.
  8Hãy lên tiếng bênh vực kẻ không dám nói;
   bảo vệ quyền lợi của kẻ bất hạnh.
  9Hãy lên tiếng và phân xử công bằng,
   hãy bênh vực quyền của người nghèo khó và túng thiếu.”

Người vợ đảm đang

  10 Người vợ đảm đang rất khó kiếm,
   vì nàng quí giá hơn châu ngọc.
  11Chồng nàng tin cậy nàng hoàn toàn.
   Chồng nàng không thiếu lợi lộc.
  12Suốt đời nàng làm ích lợi
   chứ không làm hại cho chồng.
  13Nàng đi tìm len và vải
   và thích dùng tay mình làm ra nhiều thứ.
  14Nàng như chiếc tàu buôn,
   mang thực phẩm về từ xứ xa.
  15Nàng thức dậy khi trời còn tối
   chuẩn bị thức ăn cho gia đình
   và cấp phần ăn cho các đầy tớ gái.
  16Nàng đi xem xét miếng ruộng rồi mua nó.
   Nhờ tiền kiếm được nàng trồng một vườn nho.
  17Nàng hết lòng làm việc,
   tay nàng rất mạnh.
  18Nàng biết công việc làm ăn mang lợi ích.
   Ban đêm, đèn nàng không bao giờ tắt.
  19Nàng xe chỉ và dệt vải.
  20Nàng mở lòng rộng rãi cho người nghèo
   giúp đỡ kẻ túng thiếu.
  21Khi trời tuyết nàng không lo gia đình bị lạnh,
   vì mọi người đều có đủ áo quần ấm.
  22Nàng may khăn trải giường cho mình;
   áo quần nàng làm bằng loại vải mịn tốt và vải tím đắt tiền.
  23Người ta biết đến chồng nàng nơi cửa thành
   trong các buổi họp công cộng của thành phố,
   nơi chồng nàng ngồi với các người lãnh đạo trong xứ.
  24Nàng dệt áo quần và bán nó,
   cung cấp đai lưng cho thương gia.
  25Nàng có uy tín và được dân chúng kính nể.
   Nàng nhìn về tương lai mà lòng hớn hở.
  26Nàng nói ra lời khôn ngoan
   và trung tín dạy kẻ khác.
  27Nàng trông nom gia đình
   chẳng bao giờ ở không.
  28Con cái nàng khen ngợi nàng.
   Chồng nàng cũng tấm tắc ca ngợi nàng
  29bảo rằng, “Có nhiều người đàn bà đảm đang,
   nhưng nàng giỏi hơn tất cả.”
  30Duyên là giả dối, sắc chỉ tạm bợ,
   nhưng người đàn bà nào kính sợ CHÚA sẽ được ca tụng.
  31Hãy cấp cho nàng phần thưởng xứng với công khó nàng;
   Hãy ca tụng nàng công khai vì tài đảm đang của nàng.