31

Lời mẹ vua Lê-mu-ên khuyên con trai mình

1 Lời của vua Lê-mu-ên,
 Các châm ngôn mà mẹ người dạy cho người.

2 Hỡi con ta sẽ nói gì? Hỡi con của thai ta, ta phải nói chi?
 Hỡi con của sự khấn nguyện ta, ta nên nói điều gì với con?
3 Chớ phó sức lực con cho người đàn bà,
 Đừng ở theo con đường gây cho vua chúa bị bại hoại.
4 Hỡi Lê-mu-ên, chẳng xứng hiệp cho các vua,
 Chẳng xứng hiệp cho các vua uống rượu,
 Hay là cho các quan trưởng nói rằng: Vật uống say ở đâu?
5 E chúng uống, quên luật pháp,
 Và làm hư sự xét đoán của người khốn khổ chăng.
6 Hãy ban vật uống say cho người gần chết,
 Và rượu cho người có lòng bị cay đắng:
7 Họ hãy uống, và quên nỗi nghèo khổ mình,
 Chẳng nhớ đến điều cực nhọc của mình nữa.
8 Hãy mở miệng mình binh kẻ câm,
 Và duyên cớ của các người bị để bỏ.
9 Khá mở miệng con, xét đoán cách công bình,
 Và phân xử phải nghĩa cho người buồn thảm và nghèo nàn.

Khen ngợi người nữ tài đức

10 Một người nữ tài đức ai sẽ tìm được?
 Giá trị nàng trổi hơn châu ngọc.
11 Lòng người chồng tin cậy nơi nàng,
 Người sẽ chẳng thiếu huê lợi.
12 Trọn đời nàng làm cho chồng được ích lợi,
 Chớ chẳng hề sự tổn hại.
13 Nàng lo tìm lông chiên và gai sợi,
 Lạc ý lấy tay mình mà làm công việc.
14 Nàng giống như các chiếc tàu buôn bán,
 Ở từ chỗ xa chở bánh mình về.
15 Nàng thức dậy khi trời còn tối,
 Phát vật thực cho người nhà mình,
 Và cắt công việc cho các tớ gái mình.
16 Nàng tưởng đến một đồng ruộng, bèn mua nó được;
 Nhờ hoa lợi của hai tay mình, nàng trồng một vườn nho.
17 Nàng thắt lưng bằng sức lực,
 Và làm hai cánh tay mình ra mạnh mẽ.
18 Nàng cảm thấy công việc mình được ích lợi;
 Ban đêm đèn nàng chẳng tắt.
19 Nàng đặt tay vào con quay,
 Và các ngón tay nàng cầm con cúi.
20 Nàng mở đưa tay ra giúp kẻ khó khăn,
 Giơ tay mình lên tiếp người nghèo khổ.
21 Nàng không sợ người nhà mình bị giá tuyết,
 Vì cả nhà đều mặc áo bằng lông chiên đỏ sặm.
22 Nàng làm lấy những chăn mền;
 Áo xống nàng đều bằng vải gai mịn màu đỏ điều.
23 Tại nơi cửa thành chồng nàng được chúng biết,
 Khi ngồi chung với các trưởng lão của xứ.
24 Nàng chế áo lót và bán nó;
 Cũng giao đai lưng cho con buôn.
25 Nàng mặc lấy sức lực và oai phong,
 Và khi tưởng đến buổi sau, bèn vui cười.
26 Nàng mở miệng ra cách khôn ngoan,
 Phép tắc nhân từ ở nơi lưỡi nàng.
27 Nàng coi sóc đường lối của nhà mình,
 Không hề ăn bánh của sự biếng nhác.
28 Con cái nàng chỗi dậy, chúc nàng được phước;
 Chồng nàng cũng chỗi dậy, và khen ngợi nàng rằng:
29 Có nhiều người con gái làm lụng cách tài đức,
 Nhưng nàng trổi hơn hết thảy.
30 Duyên là giả dối, sắc lại hư không;
 Nhưng người nữ nào kính sợ Đức Giê-hô-va sẽ được khen ngợi.
31 Hãy ban cho nàng bông trái của tay nàng;
 Khá để các công việc nàng ngợi khen nàng tại trong cửa thành.
  

31

Ŏ́c Tĩeih Atỡng Yỗn Puo

1Santoiq puo Lê-muol tĩeih atỡng; santoiq nâi án dáng tễ mpiq án bữm. 2“Mới la con ca cứq mpiq ayooq lứq; mới la Yiang Sursĩ yỗn cỗ cứq mpiq sễq tễ án. Ntrớu noâq mới ễq cứq mpiq atỡng mới? 3Chỗi tốh rêng mới yỗn ranáq langơp lampỡr, cớp chỗi chiau práq yỗn mansễm chếq tỗ, yuaq máh mansễm ki khoiq pupứt puo sa‑ữi náq chơ. 4Lê-muol ơi! Cóq mới tamứng nơ! Tỡ bữn o yỗn puo nguaiq níc blŏ́ng nho, tỡ la ham lứq blŏ́ng. 5Toâq máh puo nguaiq blŏ́ng, alới khlĩr nheq máh phễp rit, cớp tỡ bữn sanhữ noâng máh cũai túh cadĩt. 6Ŏ́q blŏ́ng ễ yỗn cũai cheq cuchĩt, cớp dŏq yỗn máh cũai ca bữn ŏ́c ngua tâng mứt. 7Yỗn alới tíng nguaiq dŏq khlĩr chíq máh ŏ́c túh cadĩt, cớp dŏq alới tỡ bữn sanhữ noâng máh ŏ́c túh arức.
8“Cóq mới pai tang yỗn máh cũai ŏ́q chớc, dŏq rachuai alới ca ŏ́q ntốq poâng. 9Cóq mới rapai chuai alới, cớp rasữq yỗn tanoang lứq. Cóq mới nhêng salĩq cũai cadĩt cớp cũai túh arức, cớp táq tanoang tapứng níc chóq alới.”

Lacuoi Ca O

10Lacuoi ca bữn mứt pahỡm o, ki bữn kia hỡn tễ máh tamáu moat, ma coat lứq chi-chuaq mansễm ngkíq.
11Cayac noap nheq rangứh lacuoi ca bữn mứt o cớp tỡ nai ŏ́q muoi ramứh o ntrớu.
12Sốt dỡi tamoong, mansễm ki táq ống ranáq o yỗn cayac án; cớp án tỡ nai táq sâuq ntrớu chóq cayac án.
13Atĩ án tỡ nai tangứt toâq án tan aroâiq cớp táq tampâc tễ sóc cữu cớp aroâiq busín. 14Án pachứm dŏq crơng sana tưn-ưn tháng tâng dống án, samoât tuoc patiang máh crơng tễ ntốq ca yơng lứq.
15Án tamỡ tễ noâng canám dŏq thrũan sana yỗn dống sũ án, dếh thrũan ranáq yỗn máh mansễm táq ranáq án.
16Án rưoh cớp chỡng tâm cutễq dŏq táq nưong chóh palâi nho, na práq án chuaq bữm.
17Án la mansễm rêng cớp sarâng lứq.
18Án bữn lơi tễ máh ranáq án chếq chỡng, cớp án táq ranáq toau muoi mpứt sanang-brang.
19Án ĩat bỗng cupaih cớp tan níc aroâiq.
20Án bữn mứt pahỡm la‑a chóq cũai cadĩt cớp cũai túh arức.
21Bo toâq catữ sangễt, án tỡ bữn clơng ntrớu, yuaq con cayac án khoiq bữn dũ máh tampâc yỗn cỡt sa‑âm.
22Án tan dŏq ayỡ cớp tampâc santứm ễng ca languat o.
23Ramứh cayac án cỡt parchia parhan, cớp cayac án táq parnơi cớp cũai ayông máh cũai proai.
24Án táq tampâc, táq parnoân, cớp chếq yỗn cũai dốq chếq chỡng.
25Án la mansễm bán rêng lứq cớp noau yám noap án; cớp án tỡ bữn clơng ntrớu tễ dỡi tamoong án chumát.
26Án táq ntỡng santoiq languat laham; cớp án catoaih atỡng ntrớu la pĩeiq lứq.
27Án nhêng níc máh ranáq tễ dống sũ án; cớp án lốc-khốc lâm-khâm táq níc ranáq.
28Máh con án sâng bũi lứq chóq án cớp pai ŏ́c bốn yỗn án; cớp cayac án khễn án.
29Cayac án pai neq: “Mansễm bữn mứt o ki sa‑ữi náq, ma mới bữn mứt o hỡn tễ máh mansễm ki.”
30Ŏ́c raháp cỡt o bĩq yáng tiah sâng, cớp roâp riang o chái pứt; ma mansễm ca yám noap Yiang Sursĩ, lứq pĩeiq noau khễn án.
31Cóq anhia culáh cóng yỗn mansễm nâi cỗ tễ máh ranáq án táq. Pĩeiq lứq yỗn dũ náq cũai yám noap án.