31

Lời mẹ vua Lê-mu-ên khuyên con trai mình

¹ Lời của vua Lê-mu-ên,
Các châm ngôn mà mẹ người dạy cho người.

² Hỡi con ta sẽ nói gì? Hỡi con của thai ta, ta phải nói chi?
Hỡi con của sự khấn nguyện ta, ta nên nói điều gì với con?
³ Chớ phó sức lực con cho người đàn bà,
Đừng ở theo con đường gây cho vua chúa bị bại hoại.
⁴ Hỡi Lê-mu-ên, chẳng xứng hiệp cho các vua,
Chẳng xứng hiệp cho các vua uống rượu,
Hay là cho các quan trưởng nói rằng: Vật uống say ở đâu?
⁵ E chúng uống, quên luật pháp,
Và làm hư sự xét đoán của người khốn khổ chăng.
⁶ Hãy ban vật uống say cho người gần chết,
Và rượu cho người có lòng bị cay đắng:
⁷ Họ hãy uống, và quên nỗi nghèo khổ mình,
Chẳng nhớ đến điều cực nhọc của mình nữa.
⁸ Hãy mở miệng mình binh kẻ câm,
Và duyên cớ của các người bị để bỏ.
⁹ Khá mở miệng con, xét đoán cách công bình,
Và phân xử phải nghĩa cho người buồn thảm và nghèo nàn.

Khen ngợi người nữ tài đức

¹⁰ Một người nữ tài đức ai sẽ tìm được?
Giá trị nàng trổi hơn châu ngọc.
¹¹ Lòng người chồng tin cậy nơi nàng,
Người sẽ chẳng thiếu huê lợi.
¹² Trọn đời nàng làm cho chồng được ích lợi,
Chớ chẳng hề sự tổn hại.
¹³ Nàng lo tìm lông chiên và gai sợi,
Lạc ý lấy tay mình mà làm công việc.
¹⁴ Nàng giống như các chiếc tàu buôn bán,
Ở từ chỗ xa chở bánh mình về.
¹⁵ Nàng thức dậy khi trời còn tối,
Phát vật thực cho người nhà mình,
Và cắt công việc cho các tớ gái mình.
¹⁶ Nàng tưởng đến một đồng ruộng, bèn mua nó được;
Nhờ hoa lợi của hai tay mình, nàng trồng một vườn nho.
¹⁷ Nàng thắt lưng bằng sức lực,
Và làm hai cánh tay mình ra mạnh mẽ.
¹⁸ Nàng cảm thấy công việc mình được ích lợi;
Ban đêm đèn nàng chẳng tắt.
¹⁹ Nàng đặt tay vào con quay,
Và các ngón tay nàng cầm con cúi.
²⁰ Nàng mở đưa tay ra giúp kẻ khó khăn,
Giơ tay mình lên tiếp người nghèo khổ.
²¹ Nàng không sợ người nhà mình bị giá tuyết,
Vì cả nhà đều mặc áo bằng lông chiên đỏ sặm.
²² Nàng làm lấy những chăn mền;
Áo xống nàng đều bằng vải gai mịn màu đỏ điều.
²³ Tại nơi cửa thành chồng nàng được chúng biết,
Khi ngồi chung với các trưởng lão của xứ.
²⁴ Nàng chế áo lót và bán nó;
Cũng giao đai lưng cho con buôn.
²⁵ Nàng mặc lấy sức lực và oai phong,
Và khi tưởng đến buổi sau, bèn vui cười.
²⁶ Nàng mở miệng ra cách khôn ngoan,
Phép tắc nhân từ ở nơi lưỡi nàng.
²⁷ Nàng coi sóc đường lối của nhà mình,
Không hề ăn bánh của sự biếng nhác.
²⁸ Con cái nàng chỗi dậy, chúc nàng được phước;
Chồng nàng cũng chỗi dậy, và khen ngợi nàng rằng:
²⁹ Có nhiều người con gái làm lụng cách tài đức,
Nhưng nàng trổi hơn hết thảy.
³⁰ Duyên là giả dối, sắc lại hư không;
Nhưng người nữ nào kính sợ Đức Giê-hô-va sẽ được khen ngợi.
³¹ Hãy ban cho nàng bông trái của tay nàng;
Khá để các công việc nàng ngợi khen nàng tại trong cửa thành.

31

Le^mu^en Gorngv Nyei Waac

¹Naaiv se Le^mu^en Hungh douc nyei waac,⚓ se ninh nyei maa njaaux ninh wuov deix waac.
²“O yie nyei dorn aah! O yie yungz nyei dorn aah!
Yie laengz ngaengc waac duqv daaih nyei dorn aah!
Yie oix zuqc njaaux haaix nyungc meih?
³Maiv dungx zorqv meih nyei qaqv bun nzengc m'sieqv dorn,
maiv dungx bun naaiv nyungc jauv hoic hungh diex zuqc baaic.
⁴“O Le^mu^en aah! Hungh diex maiv horpc zuqc,
hungh diex maiv horpc zuqc hopv a'ngunc diuv.
Zoux hlo gunv wuov dauh maiv horpc zuqc maaih hnyouv oix hopv diuv-kuv.
⁵Nziex hopv liuz ziouc la'kuqv leiz-latc,
yaac bun zuqc kouv nyei yietc zungv mienh horpc zuqc duqv nyei leiz pien mingh.
⁶Bun diuv-kuv aav lamh daic nyei mienh hopv,
bun a'ngunc diuv hnyouv nzauh kouv nyei mienh.
⁷Bun ninh mbuo hopv ziouc la'kuqv jomc nyei jauv,
maiv aengx jangx ninh mbuo nyei kouv naanc.
⁸“Oix zuqc tengx hngongx, maiv haih gorngv waac nyei mienh gorngv,
yaac beu jienv yietc zungv doh naanc nyei mienh horpc zuqc duqv nyei leiz.
⁹Oix zuqc tengx gorngv yaac baengh fim nyei dunx sic.
Oix zuqc beu jienv jomc nyei mienh caux dangx-donx mienh horpc zuqc duqv nyei leiz.”

Ceng Ziangh Horngh Nyei Auv

¹⁰Haaix dauh haih lorz duqv ziangh horngh nyei auv?
Ziangh horngh nyei auv gauh jaaix jiex la'bieiv-jaaix.⚓
¹¹Ninh nyei nqox kaux duqv zuqc ninh,
yaac maiv ndortv buonv aqv.
¹²Ninh yietc seix zoux longx bun ninh nyei nqox,
yietc liuz maiv zoux haaix nyungc hoic.
¹³Ninh lorz ba'gi yungh biei caux la'maah,
a'hneiv longc buoz zoux gong.
¹⁴Ninh hnangv zoux saeng-eix nyei nzangv nor,
wuonc ninh nyei nyanc hopv yiem go nyei daaih.
¹⁵Lungh maiv gaengh njang ninh jiez sin daaih
mbenc nyanc hopv bun hmuangv doic,
yaac paaiv gong bun ninh nyei m'sieqv bou.
¹⁶Ninh samx mangc lingh deic yaac maaiz daaih.
Ninh longc ganh nyei buoz zornc daaih nyei nyaanh zoux huingx zuangx a'ngunc biouv.
¹⁷Ninh cuotv qaqv zoux gong jienh,
yaac bun ninh nyei buoz henv.
¹⁸Ninh hiuv duqv ninh zoux daaih nyei huox maaih jaax-zinh,
ninh lungh muonz buov dang zoux gong lauh nyei.⚓
¹⁹Ninh weic ganh baeng suix
yaac weic ganh ndatv ndie.⚓
²⁰Ninh cuotv fim nzie mienh jomc mienh,
yaac sung buoz tengx dangx-donx mienh.
²¹Duih sorng nyei ziangh hoc ninh maiv nzauh ninh nyei biauv zong mienh,
weic zuqc ninh nyei ziangh biauv mienh maaih lui-siouv⚓ zuqv.
²²Ninh zoux dimc coux nyei ndie,
yaac longc la'maah ndie-muonc caux setv luoqc nyei ndie zoux ganh nyei lui-houx.
²³Ninh nyei nqox caux buonv-deic mienh gox zueiz zingh gaengh nyei ziangh hoc,
zuangx mienh hiuv duqv ninh nyei nqox.
²⁴Ninh longc la'maah ndie-muonc zoux lui-houx maaic,
yaac fungx la'sin maaic bun saeng-eix mienh.
²⁵Ninh maaih qaqv yaac duqv mienh taaih,⚓
ninh yaac jatv hoz nqaang nyei hnoi-nyieqc.
²⁶Ninh nyei nzuih gorngv cong-mengh waac.
Ninh yaac longc suonc nyei hnyouv njaaux.
²⁷Ninh zaangv longx ninh nyei jaa-dingh,
maiv qopv jienv buoz yiem.
²⁸Ninh nyei fu'jueiv jiez daaih gorngv ninh maaih fuqv,
ninh nyei nqox yaac ceng ninh gorngv,
²⁹“Maaih ziangh horngh nyei m'sieqv dorn camv nyei,
mv baac meih gauh ziangh horngh jiex.”
³⁰Mienh maaih yuoqc fei mv baac haih jaav nyei.
Nzueic nyei jauv yaac haih jiex.
Mv baac taaih Ziouv nyei m'sieqv dorn puix duqv ceng.
³¹Tov bun ninh duqv zingh nyeic ziux ninh nyei buoz zoux nyei gong,
yaac bun ninh zoux nyei gong yiem wuov zingh gaengh duqv mienh ceng.