17

Phao-lô tại thành Tê-sa-lô-ni-ca

¹ Phao-lô và Si-la đi ngang qua thành Am-phi-bô-lít và thành A-bô-lô-ni, rồi tới thành Tê-sa-lô-ni-ca; ở đó người Giu-đa có một nhà hội. ² Phao-lô tới nhà hội theo thói quen mình, và trong ba ngày Sa-bát biện luận với họ, ³ lấy Kinh thánh cắt nghĩa và giải tỏ tường về Đấng Christ phải chịu thương khó, rồi từ kẻ chết sống lại. Người nói rằng Đấng Christ nầy, tức là Đức Chúa Jêsus mà ta rao truyền cho các ngươi. ⁴ Trong bọn họ có một vài người được khuyên dỗ nối theo Phao-lô và Si-la, lại cũng có rất nhiều người Gờ-réc vẫn kính sợ Đức Chúa Trời, và mấy người đàn bà sang trọng trong thành nữa. ⁵ Nhưng người Giu-đa đầy lòng ghen ghét, rủ mấy đứa hoang đàng nơi đường phố, xui giục đoàn dân gây loạn trong thành. Chúng nó xông vào nhà của Gia-sôn, tìm bắt Phao-lô và Si-la đặng điệu đến cho dân chúng. ⁶ Tìm không được, bèn kéo Gia-sôn và mấy người anh em đến trước mặt các quan án trong thành mà la lên rằng: Kìa những tên nầy đã gây thiên hạ nên loạn lạc, nay có đây, ⁷ và Gia-sôn đã chứa chúng! Chúng nó hết thảy đều là đồ nghịch mạng Sê-sa, vì nói rằng có một vua khác, là Jêsus. ⁸ Bấy nhiêu lời đó làm rối động đoàn dân và các quan án. ⁹ Song khi các quan án đòi Gia-sôn và các người khác bảo lãnh rồi, thì tha cho ra.

Phao-lô tại Bê-rê

¹⁰ Tức thì, trong ban đêm, anh em khiến Phao-lô và Si-la đi đến thành Bê-rê. Đến nơi rồi, thì vào nhà hội người Giu-đa. ¹¹ Những người nầy có ý hẳn hoi hơn người Tê-sa-lô-ni-ca, đều sẵn lòng chịu lấy đạo,⚓ ngày nào cũng tra xem Kinh thánh, để xét lời giảng có thật chăng. ¹² Trong bọn họ có nhiều người tin theo, với mấy người đàn bà Gờ-réc sang trọng, và đàn ông cũng khá đông. ¹³ Nhưng khi người Giu-đa ở thành Tê-sa-lô-ni-ca hay Phao-lô cũng truyền đạo Đức Chúa Trời tại thành Bê-rê, bèn đến đó để rải sự xao xuyến rối loạn trong dân chúng. ¹⁴ Tức thì, anh em khiến Phao-lô đi phía biển, còn Si-la với Ti-mô-thê ở lại thành Bê-rê. ¹⁵ Những người dẫn Phao-lô đưa người đến thành A-thên; rồi trở về, đem lịnh cho Si-la và Ti-mô-thê phải đến cùng người cho gấp.

Phao-lô tại A-thên

¹⁶ Phao-lô đương đợi hai người tại thành A-thên, động lòng tức giận, vì thấy thành đều đầy những thần tượng. ¹⁷ Vậy, người biện luận trong nhà hội với người Giu-đa và người mới theo đạo Giu-đa; lại mỗi ngày, với những kẻ nào mình gặp tại nơi chợ. ¹⁸ Có mấy nhà triết học về phái Epicuriens⚓ và phái Stociens⚓ cũng cãi lẽ với người. Kẻ thì hỏi: Người già mép nầy muốn nói gì đó? Người thì nói: Người dường như giảng về các thần ngoại quốc (vì Phao-lô truyền cho chúng về Đức Chúa Jêsus và sự sống lại). ¹⁹ Chúng bắt người, đem đến nơi A-rê-ô-ba,⚓ mà hỏi rằng: Chúng tôi có thể biết được đạo mới nào mà ông dạy đó chăng? ²⁰ Vì chưng ông giảng cho chúng tôi nghe sự lạ. Chúng tôi muốn biết ý nghĩa điều đó là gì. ²¹ Vả, hết thảy người A-thên và người ngoại quốc ngụ tại thành A-thên chỉ lo nói và nghe việc mới lạ mà thôi.
²² Bấy giờ, Phao-lô đứng giữa A-rê-ô-ba, nói rằng: Hỡi người A-thên, phàm việc gì ta cũng thấy các ngươi sốt sắng quá chừng. ²³ Vì khi ta trải khắp thành các ngươi, xem xét khí vật các ngươi dùng thờ phượng, thì thấy một bàn thờ có chạm chữ rằng: Thờ Chúa không biết. Vậy, Đấng các ngươi thờ mà không biết đó, là Đấng ta đương rao truyền cho. ²⁴ Đức Chúa Trời đã dựng nên thế giới và mọi vật trong đó, là Chúa của trời đất, chẳng ngự tại đền thờ bởi tay người ta dựng nên đâu.⚓ ²⁵ Ngài cũng chẳng dùng tay người ta hầu việc Ngài dường như có cần đến sự gì, vì Ngài là Đấng ban sự sống, hơi sống, muôn vật cho mọi loài. ²⁶ Ngài đã làm cho muôn dân sanh ra bởi chỉ một người và khiến ở khắp trên mặt đất, định trước thì giờ đời người ta cùng giới hạn chỗ ở, ²⁷ hầu cho tìm kiếm Đức Chúa Trời, và hết sức rờ tìm cho được, dẫu Ngài chẳng ở xa mỗi một người trong chúng ta. ²⁸ Vì tại trong Ngài, chúng ta được sống, động, và có, y như xưa một vài thi nhân của các ngươi có nói rằng: Chúng ta cũng là dòng dõi của Ngài. ²⁹ Vậy, bởi chúng ta là dòng dõi Đức Chúa Trời, thì chớ nên ngờ rằng Chúa giống như vàng, bạc, hay là đá, bởi công nghệ và tài xảo của người ta chạm trổ nên. ³⁰ Vậy thì, Đức Chúa Trời đã bỏ qua các đời ngu muội đó, mà nay biểu hết thảy các người trong mọi nơi đều phải ăn năn, ³¹ vì Ngài đã chỉ định một ngày, khi Ngài sẽ lấy sự công bình đoán xét thế gian, bởi Người Ngài đã lập, và Đức Chúa Trời đã khiến Người từ kẻ chết sống lại, để làm chứng chắc về điều đó cho thiên hạ…
³² Khi chúng nghe nói về sự sống lại của kẻ chết, kẻ thì nhạo báng, người thì nói rằng: Lúc khác chúng ta sẽ nghe ngươi nói về việc đó. ³³ Vì vậy, Phao-lô từ giữa đám họ bước ra. ³⁴ Nhưng có mấy kẻ theo người và tin; trong số đó, có Đê-ni, là một quan tòa nơi A-rê-ô-ba, và một người đàn bà tên là Đa-ma-ri, cùng các người khác.

17

Preaching Christ at Thessalonica

¹Now when they had passed through Amphipolis and Apollonia, they came to ⚓Thessalonica, where there was a synagogue of the Jews. ²Then Paul, as his custom was, ⚓went in to them, and for three Sabbaths ⚓reasoned with them from the Scriptures, ³explaining and demonstrating ⚓that the Christ had to suffer and rise again from the dead, and saying, “This Jesus whom I preach to you is the Christ.” ⁴⚓And some of them were persuaded; and a great multitude of the devout Greeks, and not a few of the leading women, joined Paul and ⚓Silas.

Assault on Jason’s House

⁵But the Jews who were not persuaded, becoming ⚓envious, took some of the evil men from the marketplace, and gathering a mob, set all the city in an uproar and attacked the house of ⚓Jason, and sought to bring them out to the people. ⁶But when they did not find them, they dragged Jason and some brethren to the rulers of the city, crying out, ⚓“These who have turned the world upside down have come here too. ⁷Jason has harbored them, and these are all acting contrary to the decrees of Caesar, ⚓saying there is another king—Jesus.” ⁸And they troubled the crowd and the rulers of the city when they heard these things. ⁹So when they had taken security from Jason and the rest, they let them go.

Ministering at Berea

¹⁰Then ⚓the brethren immediately sent Paul and Silas away by night to Berea. When they arrived, they went into the synagogue of the Jews. ¹¹These were more fair-minded than those in Thessalonica, in that they received the word with all readiness, and ⚓searched the Scriptures daily to find out whether these things were so. ¹²Therefore many of them believed, and also not a few of the Greeks, prominent women as well as men. ¹³But when the Jews from Thessalonica learned that the word of God was preached by Paul at Berea, they came there also and stirred up the crowds. ¹⁴⚓Then immediately the brethren sent Paul away, to go to the sea; but both Silas and Timothy remained there. ¹⁵So those who conducted Paul brought him to Athens; and ⚓receiving a command for Silas and Timothy to come to him with all speed, they departed.

The Philosophers at Athens

¹⁶Now while Paul waited for them at Athens, ⚓his spirit was provoked within him when he saw that the city was given over to idols. ¹⁷Therefore he reasoned in the synagogue with the Jews and with the Gentile worshipers, and in the marketplace daily with those who happened to be there. ¹⁸Then certain Epicurean and Stoic philosophers encountered him. And some said, “What does this babbler want to say?”
Others said, “He seems to be a proclaimer of foreign gods,” because he preached to them ⚓Jesus and the resurrection.
¹⁹And they took him and brought him to the Areopagus, saying, “May we know what this new doctrine is of which you speak? ²⁰For you are bringing some strange things to our ears. Therefore we want to know what these things mean.” ²¹For all the Athenians and the foreigners who were there spent their time in nothing else but either to tell or to hear some new thing.

Addressing the Areopagus

²²Then Paul stood in the midst of the Areopagus and said, “Men of Athens, I perceive that in all things you are very religious; ²³for as I was passing through and considering the objects of your worship, I even found an altar with this inscription:

Therefore, the One whom you worship without knowing, Him I proclaim to you: ²⁴⚓“God, who made the world and everything in it, since He is ⚓Lord of heaven and earth, ⚓does not dwell in temples made with hands. ²⁵Nor is He worshiped with men’s hands, as though He needed anything, since He ⚓gives to all life, breath, and all things. ²⁶And He has made from one blood every nation of men to dwell on all the face of the earth, and has determined their preappointed times and ⚓the boundaries of their dwellings, ²⁷⚓so that they should seek the Lord, in the hope that they might grope for Him and find Him, ⚓though He is not far from each one of us; ²⁸for ⚓in Him we live and move and have our being, ⚓as also some of your own poets have said, ‘For we are also His offspring.’ ²⁹Therefore, since we are the offspring of God, ⚓we ought not to think that the Divine Nature is like gold or silver or stone, something shaped by art and man’s devising. ³⁰Truly, ⚓these times of ignorance God overlooked, but ⚓now commands all men everywhere to repent, ³¹because He has appointed a day on which ⚓He will judge the world in righteousness by the Man whom He has ordained. He has given assurance of this to all by ⚓raising Him from the dead.”
³²And when they heard of the resurrection of the dead, some mocked, while others said, “We will hear you again on this matter.” ³³So Paul departed from among them. ³⁴However, some men joined him and believed, among them Dionysius the Areopagite, a woman named Damaris, and others with them.