1

Tiểu dẫn

(Đoạn 1)

Trách dân bạn nghịch

1 Về đời Ô-xia, Giô-tham, A-cha và Ê-xê-chia, là các vua nước Giu-đa, thì Ê-sai, con trai A-mốt, có sự hiện thấy về nước Giu-đa và thành Giê-ru-sa-lem.
2 Hỡi các từng trời, hãy nghe; hỡi đất, hãy lắng tai; vì Đức Giê-hô-va có phán rằng: Ta đã nuôi nấng con cái, trưởng dưỡng chúng nó, song chúng nó dấy loạn nghịch cùng ta. 3 Bò biết chủ mình, lừa biết máng của chủ; song Y-sơ-ra-ên chẳng hiểu biết, dân ta chẳng suy nghĩ. 4 Ôi! nước mắc tội, dân mang lỗi nặng nề, tông giống độc dữ, con cái làm bậy bạ kia! Chúng nó đã lìa bỏ Đức Giê-hô-va, khinh lờn Đấng Thánh của Y-sơ-ra-ên, đã trở nên xa lạ và lui đi.
5 Các ngươi sao còn cứ bạn nghịch, để lại bị đánh nữa? Đầu đều đau đớn cả, lòng đều mòn mỏi cả. 6 Từ bàn chân cho đến đỉnh đầu, chẳng có chỗ nào lành: rặt những vết thương, vít sưng cùng lằn mới, chưa rịt, chưa quấn, cũng chưa bôi dầu cho êm. 7 Xứ các ngươi là nơi hoang vu, thành các ngươi bị lửa thiêu hủy; dân ngoại nuốt đất đai các ngươi trước mặt các ngươi, hoang vu như bị dân ngoại phá tán. 8 Con cái Si-ôn bị bỏ lại như lều vườn nho, như chòi ruộng dưa, như thành bị vây. 9 Ví bằng Đức Giê-hô-va vạn quân chẳng để chúng ta còn sót lại chút đỉnh, thì chúng ta sẽ giống thành Sô-đôm và như thành Gô-mô-rơ vậy!
10 Hỡi các quan trưởng Sô-đôm, hãy nghe lời của Đức Giê-hô-va. Hỡi dân Gô-mô-rơ, hãy để tai vào luật pháp của Đức Chúa Trời chúng ta! 11 Đức Giê-hô-va phán: Muôn vàn của lễ các ngươi nào có can hệ gì đến ta? Ta đã chán chê của lễ thiêu bằng chiên đực và mỡ của bò con mập. Ta chẳng đẹp lòng về huyết của bò đực, chiên con và dê đực đâu. 12 Khi các ngươi đến chầu trước mặt ta, ai khiến các ngươi giày đạp hành lang ta?
13 Thôi, đừng dâng của lễ chay vô ích cho ta nữa! Ta gớm ghét mùi hương, ngày trăng mới, ngày sa-bát cùng sự rao nhóm hội; ta chẳng khứng chịu tội ác hội hiệp nơi lễ trọng thể. 14 Thật, lòng ta ghét những ngày trăng mới và kỳ lễ các ngươi, là nặng nề cho ta, ta lấy làm mệt mà gánh lấy. 15 Vậy nên, khi các ngươi giơ tay, thì ta che mắt khỏi các ngươi. Khi các ngươi cầu nguyện rườm rà, ta chẳng thèm nghe. Tay các ngươi đầy những máu. 16 Hãy rửa đi, hãy làm cho sạch! Hãy tránh những việc ác khỏi trước mắt ta. Đừng làm dữ nữa. 17 Hãy học làm lành, tìm kiếm sự công bình; hãy đỡ đần kẻ bị hà hiếp, làm công bình cho kẻ mồ côi, binh vực lẽ của người góa bụa.
18 Đức Giê-hô-va phán: Bây giờ hãy đến, cho chúng ta biện luận cùng nhau. Dầu tội các ngươi như hồng điều, sẽ trở nên trắng như tuyết; dầu đỏ như son, sẽ trở nên trắng như lông chiên. 19 Nếu các ngươi sẵn lòng vâng lời, sẽ ăn được sản vật tốt nhất của đất. 20 Nhược bằng các ngươi chẳng khứng và bạn nghịch, sẽ bị nuốt bởi gươm; vì miệng Đức Giê-hô-va đã phán.
21 Ôi! thành trung nghĩa đã hóa ra kỵ nữ, nó vốn đầy sự chánh trực, và sự công bình ở trong nó, mà bây giờ đầy những kẻ giết người! 22 Bạc ngươi biến thành cặn, rượu ngươi pha lộn nước. 23 Các quan trưởng của dân ngươi là đồ phản nghịch, làm bạn với kẻ trộm, mỗi người trong chúng đều ưa của hối lộ, đeo đuổi theo tài lợi; chẳng làm công bình cho kẻ mồ côi, vụ kiện của người góa bụa chẳng đến cùng chúng nó.
24 Vậy nên, Chúa, là Đức Giê-hô-va vạn quân, Đấng Quyền năng của Y-sơ-ra-ên, phán như vầy: Ôi! ta sẽ được thỏa lòng về kẻ đối địch ta, và báo trả kẻ cừu thù ta! 25 Ta sẽ lại tra tay trên ngươi, làm tan sạch hết cáu cặn ngươi, và bỏ hết chất pha của ngươi. 26 Ta sẽ lập lại các quan xét của ngươi như ngày trước, các mưu sĩ của ngươi như lúc đầu. Rồi sau người ta sẽ xưng ngươi là thành công bình, là ấp trung nghĩa. 27 Si-ôn sẽ được chuộc bởi sự chánh trực, còn kẻ nào trở lại đó thì được chuộc bởi sự công bình. 28 Song những kẻ bạn nghịch và mắc tội sẽ cùng bị hủy diệt, còn kẻ bỏ Đức Giê-hô-va sẽ bị diệt vong. 29 Vậy các ngươi sẽ hổ thẹn vì những cây thông mình ưa; mắc cỡ vì những vườn mình đã chọn. 30 Vì các ngươi sẽ giống như cây thông khô lá, như vườn không nước. 31 Người mạnh sẽ như bã gai, việc làm của nó như đóm lửa; cả hai sẽ cùng nhau cháy, chẳng có ai dập tắt.

1

1Tâm saráq pơ nâi Yiang Sursĩ khoiq sapáh yỗn cứq Ê-sai, con samiang Amot, hữm yỗn cứq chĩc tễ ranáq tâng vil Yaru-salem cớp cruang Yuda tâng dỡi máh puo Usiah, Yô-tham, Ahat, cớp Hê-sakia cỡt sốt tâng cruang Yuda.
2Yiang Sursĩ pai neq: “Paloŏng cớp cutễq ơi! Cóq tamứng ranáq cứq ntôm pai! Tỗp carnễn ca cứq rabán toau toâr, alới lớn-sarlớn chóq cứq. 3Ntroŏq sacoal ncháu án, cớp aséh dễn chữ tapuang ncháu án dốq siem, ma tỗp I-sarel la proai cứq, alới tỡ bữn dáng loâng. Alới tỡ bữn sapúh ntrớu tháng.
4“Tỗp I-sarel ơi! Anhia la cũai bữn lôih sa‑ữi lứq. Anhia patiang moang ŏ́c lôih. Anhia la cũai loâi cớp lôp níc cũai canŏ́h. Cớp anhia nguai chíq tễ Yiang Sursĩ, Ncháu anhia, án ca bráh o lứq. 5Cỗ nŏ́q anhia chíl níc cứq? Anhia ễq cứq yỗn anhia roap tôt ntâng ễn tỡ? Tỗp I-sarel ơi! Plỡ anhia cỡt trúc hâp lứq, cớp mứt pahỡm anhia cỡt a‑ĩ. 6Tễ plỡ toau toâq ayững nheq tỗ chác anhia ŏ́q ntốq o loâng. Tỗ chác anhia cỡt trúc nheq, cỡt bớc rapoâq rahỡ; bớc ki tỡ bữn noau chut yỗn cỡt bráh, cớp tỡ bữn noau ĩt aroâiq tán yỗn cỡt bán; tỡ bữn noau chóq rahâu tahâu yỗn cỡt bán.
7“Cruang cutễq anhia khoiq noau talốh chơ; vil anhia khoiq noau chŏ́ng cat nheq. Máh cũai tễ cruang canŏ́h toâq cheng ndỡm cutễq cớp talốh táh dũ ramứh choâng moat tỗp anhia toâp. 8Noâng khlâiq ống vil Yaru-salem sâng, ma noau ỡt crŏ́q lavíng nheq. Vil ki cỡt ariang sũ tâng nưong nho, tỡ la rô kễl ŏ́q cũai kĩaq. 9Khân Yiang Sursĩ Sốt Toâr Lứq tỡ bữn chuai cũai yỗn bữn tamoong, ki vil Yaru-salem cỡt pứt nheq, machớng vil Sadôm cớp vil Camô-rơ tê.
10“Vil Yaru-salem ơi! Máh cũai sốt cớp cũai proai tâng vil anhia, alới cỡt ariang máh cũai sốt vil Sadôm cớp vil Camô-rơ tê. Cóq anhia tamứng yỗn samoât santoiq Yiang Sursĩ ntôm atỡng anhia. Cóq anhia trĩh nheq rangứh rahỡ máh ramứh ntrớu Yiang Sursĩ ntôm arĩen anhia.” 11Án pai chóq anhia neq: “Anhia chanchớm cứq yoc ễ roap ĩt máh crơng anhia chiau sang yỗn cứq tỡ? Cứq bữn chơ dũ ramứh charán cữu ca anhia dững bốh chiau sang, cớp nsễng tễ charán plứm nín khong anhia. Cứq tỡ ễq hữm noâng aham ntroŏq, aham cữu, cớp aham mbễq anhia dững. 12Noau canưi anhia dững máh crơng nâi toâq sang toam cứq? Noau ớn anhia toâq tĩn sarúq dống sang cứq? 13Máh crơng anhia dững chiau sang tỡ bữn cỡt kia ntrớu; cứq tỡ ễq tamũoq hỡi tễ crơng phuom anhia chŏ́ng. Cứq tỡ rơi chĩuq noâng máh ŏ́c sâuq anhia táq bo anhia táq rit cha bũi Casâi Loŏh Tamái, Tangái Rlu, cớp máh rit canŏ́h tễ tỗp anhia. 14Cứq kêt rit cha bũi Casâi Loŏh Tamái cớp máh rit canŏ́h; cứq tỡ ễq chĩuq noâng tễ máh rit anhia dốq táq ki.
15“Toâq anhia sacỡ atĩ achỗn câu sễq tễ cứq, cứq tỡ ễq nhêng loâng chu anhia. Tam anhia câu sễq sa‑ữi, ma cứq tỡ ễq tamứng, yuaq atĩ anhia nhơp moang aham. 16Cóq anhia sambráh tỗ anhia yỗn cỡt bráh. Cóq anhia chỗi táq noâng máh ranáq sâuq cứq dốq hữm anhia táq. 17Cóq anhia rien táq ranáq tanoang tapứng. Cóq anhia ravoât ŏ́c pĩeiq, cớp rachuai máh cũai noau padâm; chỗi lôp máh con cumuiq; cóq anhia rapai chuai máh cán cumai.
18“Sanua, cóq hái sarhống parnơi. Tam lôih anhia cusâu samoât aham, ma cứq ễ táq yỗn anhia cỡt cloc bráh ariang prễl príl. Tam lôih anhia cỡt ariang santứm cusâu phĩang tháng, ma cứq ễ táq yỗn anhia cỡt cloc ariang sóc cữu. 19Khân anhia trĩh cứq nheq tễ mứt pahỡm anhia, ki anhia bữn cha máh crơng o ca dáh tâng cloong cutễq nâi. 20Ma khân anhia chíl cớp lớn-sarlớn níc chóq cứq, ki cũai par‑ũal lứq toâq cachĩt anhia. Cứq la Yiang Sursĩ pai santoiq nâi.”

Vil Ca Bữn Moang Ŏ́c Lôih

21Bo nhũang vil ki táq pĩeiq lứq chóq Yiang Sursĩ, ma sanua vil ki ntôm cỡt samoât mansễm chếq tỗ. Tễ nhũang vil ki bữn moang cũai tanoang o, ma sanua bữn moang cũai cachĩt cũai canŏ́h. 22Vil Yaru-salem ơi! Bo nhũang anhia bữn kia moat lứq samoât práq, ma sanua anhia cỡt tỡ bữn kia noâng; bo nhũang anhia cỡt samoât blŏ́ng nho cỗt ễm lứq, ma sanua anhia cỡt ntiah samoât dỡq miat sâng. 23Máh cũai plỡ tỗp anhia táq choac, cớp alới cỡt yớu ratoi cớp cũai rapốn; alới tadỡng ĩt máh crơng mpon cớp práq noau chỡng mứt pahỡm alới. Alới tỡ nai rapai chuai máh con cumuiq, tỡ la tamứng santoiq máh cán cumai tâng ntốq noau rasữq parnai.
24Ngkíq, sanua cóq anhia tamứng! Yiang Sursĩ Sốt Toâr Lứq, la Ncháu tỗp I-sarel, ntôm pai neq: “Cứq ễ carláh dỡq chóq tỗp anhia ca par‑ũal cứq; chơ anhia tỡ bữn táq yỗn cứq sâng túh noâng. 25Cứq ễ manrap anhia ntâng cớp chŏ́ng talốh nheq máh ranáq sâuq tễ anhia, ariang noau tooc tac dŏq pupứt nheq saréh. 26Chơ cứq yỗn anhia bữn máh cũai ayông cớp máh cũai tĩeih atỡng samoât anhia khoiq bữn tễ nhũang. Chơ noau ễ dŏq vil Yaru-salem la vil tanoang o cớp vil táq tanoang tapứng chóq cứq.”
27Cỗ Yiang Sursĩ tanoang o, án ễ chuai amoong vil Yaru-salem cớp dũ náq cũai tâng vil ki pĩen loah mứt tamái. 28Ma án ễ pupứt táh nheq máh cũai táq ranáq lôih cớp táq choac chóq án; án ễ cachĩt dũ náq ca calỡih án.
29Nỡ‑ra anhia cỡt casiet tễ ranáq anhia cucốh sang aluang cớp táq ntốq tutức sang máh mul rup. 30Dỡi tamoong anhia cỡt sangot khỗ, samoât nỡm aluang cheq ễ roŏh, tỡ la samoât nưong ŏ́q dỡq. 31Ariang anhia ĩt soc tanhốq tâng ũih, ngkíq tê cũai bữn chớc cỡt pứt, cỗ tễ máh ranáq sâuq alới táq; cớp tỡ bữn noau têq pupât ũih ki.