Trao quyền cai trị cho Giô-suê, và giao luật pháp cho người Lê-vi
1 Môi-se đến giảng cho cả Y-sơ-ra-ên những bài sau nầy. 2 Người nói: Ngày nay ta được một trăm hai mươi tuổi; không thể đi ra đi vào nữa; và Đức Giê-hô-va có phán cùng ta rằng: ngươi không đi ngang qua sông Giô-đanh nầy đâu.⚓3 Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi sẽ đi đầu ngươi, Ngài sẽ diệt các dân tộc ở đằng trước ngươi, và ngươi sẽ nhận được xứ chúng nó; Giô-suê sẽ đi trước ngươi, y như Đức Giê-hô-va đã phán dặn. 4 Đức Giê-hô-va sẽ đãi chúng nó như Ngài đã đãi Si-hôn và Óc, vua dân A-mô-rít, và xứ chúng nó mà Ngài đã hủy phá.⚓5 Đức Giê-hô-va sẽ phó chúng nó cho các ngươi, và các ngươi phải đãi chúng nó tùy theo lịnh ta đã truyền cho. 6 Hãy vững lòng bền chí; chớ sợ chi và chớ kinh khủng trước mặt các dân đó: vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi đi cùng ngươi; Ngài chẳng lìa khỏi ngươi, chẳng từ bỏ ngươi đâu. 7 Đoạn, Môi-se gọi Giô-suê, nói cùng người tại trước mặt cả Y-sơ-ra-ên mà rằng: Hãy vững lòng bền chí; vì ngươi sẽ vào với dân nầy trong xứ mà Đức Giê-hô-va đã thề ban cho tổ phụ họ, và ngươi sẽ chia xứ cho họ. 8 Chánh Đức Giê-hô-va sẽ đi trước ngươi, Ngài sẽ ở cùng ngươi, chẳng lìa khỏi ngươi, chẳng từ bỏ ngươi đâu. Chớ sợ, và chớ kinh khủng.⚓ 9 Môi-se chép luật nầy, giao cho những thầy tế lễ, là con cháu Lê-vi, khiêng hòm giao ước của Đức Giê-hô-va, lại giao luôn cho hết thảy trưởng lão Y-sơ-ra-ên, 10 và truyền lịnh nầy, mà rằng: Cuối bảy năm, nhằm năm giải thích, tại ngày lễ lều tạm,⚓11 khi cả Y-sơ-ra-ên đến chầu trước mặt Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, trong chỗ Ngài sẽ chọn, thì ngươi phải đọc luật nầy trước cả Y-sơ-ra-ên cho chúng nghe. 12 Ngươi phải nhóm hiệp dân sự, nào người nam, người nữ, nào con trẻ và khách lạ ở trong các thành của ngươi, để chúng nghe, tập kính sợ Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, và cẩn thận làm theo các lời của luật pháp nầy. 13 Những con cái của dân sự chưa biết việc ấy, sẽ nghe, tập kính sợ Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi, trọn lúc các ngươi sống trên đất mà các ngươi sẽ nhận được, sau khi đã đi ngang qua sông Giô-đanh. 14 Đức Giê-hô-va bèn phán cùng Môi-se rằng: kìa, ngày chết của ngươi hầu gần; hãy gọi Giô-suê, rồi hai ngươi hãy ra mắt tại hội mạc, để ta truyền lịnh ta cho người. Vậy, Môi-se và Giô-suê đi đến chầu tại hội mạc. 15 Đức Giê-hô-va hiện ra nơi Trại, trong một trụ mây, và trụ mây dừng lại tại cửa Trại. 16 Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: Kìa, ngươi sẽ an giấc với các tổ phụ ngươi; dân sự nầy sẽ dấy lên và thông dâm cùng các thần khác trong xứ mà họ sẽ vào, bỏ ta và bội giao ước ta đã lập cùng họ. 17 Trong ngày ấy, cơn thạnh nộ ta sẽ phừng lên cùng họ, ta sẽ bỏ họ, giấu mặt ta đi, khiến cho họ bị tiêu nuốt; nhiều sự tai vạ và buồn thảm sẽ xông hãm vào họ. Trong ngày đó họ sẽ nói rằng: Há có phải vì Đức Chúa Trời không ngự giữa tôi, nên những tai vạ nầy xông hãm vào tôi chăng? 18 Còn ta, trong ngày đó, sẽ giấu mất mặt ta đi, vì cớ các tội ác của dân đã làm, trở theo các thần khác. 19 Vậy, bây giờ, hãy chép bài ca nầy và dạy cho dân Y-sơ-ra-ên; hãy để trong miệng họ, để bài ca nầy dùng làm chứng cho ta nghịch cùng dân Y-sơ-ra-ên. 20 Vì ta sẽ đưa dân nầy vào xứ, ta đã thề hứa cùng tổ phụ chúng nó; tức là xứ đượm sữa và mật; chúng nó sẽ ăn no nê và mập béo; đoạn, trở đi hầu việc các thần khác, khinh dể ta, và bội giao ước của ta. 21 Khi tai vạ nhiều và sự gian truân đã xông hãm dân nầy, thì bấy giờ, bài ca nầy sẽ rền lên làm chứng nghịch cùng nó, vì miệng của dòng dõi nó sẽ không quên. Vả, ta biết những ý tưởng của nó đã kết nên ngày nay, trước khi đưa nó vào xứ mà ta đã thề ban cho. 22 Trong ngày đó, Môi-se chép bài ca nầy và dạy cho dân Y-sơ-ra-ên. 23 Đức Giê-hô-va ra lịnh cho Giô-suê, con trai Nun, mà rằng: Hãy vững lòng bền chí, vì ngươi sẽ đưa dân Y-sơ-ra-ên vào trong xứ mà ta đã thề ban cho chúng nó; còn ta, ta sẽ ở cùng ngươi.⚓ 24 Khi Môi-se chép những lời luật pháp nầy trong một cuốn sách xong rồi, 25 thì ra lịnh cho người Lê-vi khiêng hòm giao ước của Đức Giê-hô-va mà rằng: 26 Hãy lấy cuốn sách luật pháp nầy, để bên hòm giao ước của Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi. Nó sẽ ở đó làm chứng nghịch cùng ngươi; 27 vì ta biết tánh bội nghịch và cứng cổ của ngươi. Nầy ngày nay, lúc ta còn sống với các ngươi, các ngươi đã phản nghịch cùng Đức Giê-hô-va; huống chi sau khi ta qua đời! 28 Hãy nhóm hiệp những trưởng lão của các chi phái và quan cai các ngươi lại gần ta; ta sẽ cho họ nghe những lời nầy nơi lỗ tai, và ta bắt trời cùng đất làm chứng nghịch cùng họ. 29 Vì ta biết rằng, sau khi ta qua đời, các ngươi hẳn sẽ bại hoại, trở bỏ đường ta đã truyền dạy cho các ngươi; trong ngày sau rốt, tai họa sẽ xông hãm các ngươi, bởi các ngươi làm điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va, lấy những công việc của tay mình mà chọc Ngài nổi giận. 30 Môi-se đọc hết những lời của bài ca nầy cho cả hội Y-sơ-ra-ên nghe:
31
Giô-suê lên kế vị Mô-se
1Rồi Mô-se đi đến nói như sau với toàn dân Ít-ra-en:2“Nay ta đã được một trăm hai mươi tuổi, ta không thể nào hướng dẫn các ngươi được nữa. CHÚA đã nói cùng ta rằng ta sẽ không được băng qua sông Giô-đanh,3chính CHÚA là Thượng Đế các ngươi sẽ dẫn các ngươi. Ngài sẽ tiêu diệt các dân tộc đó cho các ngươi, và các ngươi sẽ chiếm xứ. Giô-suê sẽ dẫn các ngươi đi qua như Ngài đã phán. 4CHÚA sẽ làm cho các dân tộc đó như Ngài đã làm cho Xi-hôn, và Óc, tức các vua A-mô-rít, khi Ngài tiêu diệt chúng và đất đai chúng.5CHÚA sẽ ban các quốc gia đó cho ngươi; hãy làm cho chúng y theo mọi điều ta đã dặn bảo ngươi.6Hãy mạnh dạn và can đảm. Đừng sợ cũng đừng kinh hãi chúng vì CHÚA là Thượng Đế ngươi sẽ đi với ngươi. Ngài sẽ không bỏ hay quên ngươi đâu.” 7Rồi Mô-se gọi Giô-suê và nói cùng ông trước mặt toàn dân, “Hãy mạnh bạo và can đảm, vì ngươi sẽ dẫn dân nầy đi vào xứ mà CHÚA đã hứa ban cho tổ tiên họ, giúp họ chiếm lấy nó làm sản nghiệp.8Chính CHÚA sẽ đi trước các ngươi. Ngài sẽ ở cùng các ngươi; Ngài sẽ không bỏ hay quên ngươi. Đừng lo sợ.”
Mô-se viết các lời Giáo Huấn
9Vậy Mô-se viết các luật lệ nầy và trao cho các thầy tế lễ, và các bô lão của Ít-ra-en. Các thầy tế lễ là con trai của Lê-vi, là những người mang Rương Giao Ước của CHÚA.10Rồi Mô-se truyền dặn họ: “Hãy đọc những luật lệ nầy cho toàn thể Ít-ra-en nghe cuối mỗi bảy năm, tức năm ngươi tha nợ cho mọi người. Đọc nó trong Lễ Lều Tạm, khi toàn dân Ít-ra-en sẽ ra mắt CHÚA là Thượng Đế và đứng nơi Ngài sẽ chọn.11-12Hãy nhóm họp toàn dân lại: đàn ông, đàn bà, trẻ con, và người ngoại quốc sống trong các thị trấn ngươi để họ nghe và học kính sợ CHÚA là Thượng Đế ngươi và cẩn thận vâng theo mọi điều trong luật lệ nầy.13Vì con cháu các ngươi chưa hiểu biết luật lệ nầy, cho nên phải đọc cho chúng nghe. Chúng phải học cách kính sợ CHÚA là Thượng Đế ngươi bao lâu mà chúng còn sống trong xứ mà ngươi sẽ vào chiếm lấy làm sản nghiệp sau khi băng qua sông Giô-đanh.”
Thượng Đế gọi Mô-se và Giô-suê
14CHÚA bảo Mô-se, “Ngươi sắp phải qua đời. Hãy đi cùng Giô-suê và đến Lều Họp để ta truyền dặn người.” Vậy Mô-se và Giô-suê đi đến Lều Họp. 15CHÚA hiện ra ở Lều Họp trong đám mây; đám mây tụ nơi cửa lều.16CHÚA bảo Mô-se, “Ngươi sắp phải qua đời. Lúc đó dân nầy sẽ không còn trung thành với ta nữa nhưng sẽ bái lạy các thần ngoại quốc của xứ mà chúng nó sẽ vào. Chúng nó sẽ lìa bỏ ta, phản bội Giao Ước ta lập cùng chúng.17Rồi ta sẽ nổi giận cùng chúng và bỏ chúng. Ta sẽ quay mặt khỏi chúng, rồi chúng sẽ bị tiêu diệt. Nhiều điều khủng khiếp sẽ xảy đến cho chúng. Lúc đó chúng sẽ nói: ‘Tại vì Thượng Đế không còn ở với chúng ta cho nên những điều khủng khiếp nầy xảy ra cho chúng ta.’18Chắc hẳn lúc đó ta sẽ ẩn mặt khỏi chúng, vì chúng đã phạm tội, đi theo các thần khác. 19Bây giờ hãy viết bài ca nầy và dạy cho dân Ít-ra-en. Rồi hát bài đó lên vì nó sẽ là nhân chứng của ta nghịch lại chúng.20Khi ta mang chúng vào xứ mà ta đã hứa cùng tổ tiên chúng, một xứ phì nhiêu, chúng sẽ ăn uống và mập mạp rồi chúng sẽ quay theo các thần khác và phục vụ chúng nó. Chúng sẽ từ bỏ ta và phá Giao Ước ta.21Rồi những đại nạn và chuyện kinh khủng sẽ xảy đến cho chúng thì bài ca nầy sẽ làm chứng nghịch lại chúng vì con cháu chúng sẽ không quên bài ca nầy. Ta biết chúng nó sẽ dự định làm gì trước khi ta đưa chúng vào xứ mà ta hứa cùng chúng.” 22Vậy hôm đó Mô-se viết bài ca sau đây và dạy cho dân Ít-ra-en. 23Sau đó CHÚA truyền lệnh nầy cho Giô-suê con trai của Nun: “Hãy mạnh dạn và can đảm, vì ngươi sẽ dẫn dân Ít-ra-en vào xứ ta hứa cùng họ, ta sẽ ở cùng ngươi.”
Mô-se cảnh cáo dân Ít-ra-en
24Sau khi viết xong các luật lệ và sách,25thì Mô-se truyền cho người Lê-vi, là những kẻ khiêng Rương Giao Ước của CHÚA.26Ông bảo, “Hãy lấy Sách Luật Lệ nầy để bên cạnh Rương Giao Ước với CHÚA là Thượng Đế ngươi. Quyển sách phải nằm đó để làm chứng nghịch các ngươi.27Ta biết các ngươi ương ngạnh và bất vâng phục. Các ngươi đã không vâng lời CHÚA trong khi ta còn sống với các ngươi, thì khi ta chết đi các ngươi sẽ ương ngạnh đến mức nào!28Hãy nhóm họp các bô lão lãnh tụ của mọi chi tộc cùng các sĩ quan ngươi lại để ta nói cho họ nghe những lời nầy, để ta bắt trời và đất làm chứng nghịch họ.29Ta biết sau khi ta qua đời các ngươi sẽ trở nên gian ác. Các ngươi sẽ quay khỏi các mệnh lệnh ta ban cho các ngươi. Những việc kinh khủng sẽ xảy đến cho các ngươi trong tương lai khi các ngươi làm những điều CHÚA cho là ác. Các ngươi sẽ chọc giận Ngài bằng những tượng chạm các ngươi làm.”
Bài ca của Mô-se
30Mô-se đọc hết bài ca nầy cho toàn dân Ít-ra-en nghe: