Trao quyền cai trị cho Giô-suê, và giao luật pháp cho người Lê-vi
1 Môi-se đến giảng cho cả Y-sơ-ra-ên những bài sau nầy. 2 Người nói: Ngày nay ta được một trăm hai mươi tuổi; không thể đi ra đi vào nữa; và Đức Giê-hô-va có phán cùng ta rằng: ngươi không đi ngang qua sông Giô-đanh nầy đâu.⚓3 Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi sẽ đi đầu ngươi, Ngài sẽ diệt các dân tộc ở đằng trước ngươi, và ngươi sẽ nhận được xứ chúng nó; Giô-suê sẽ đi trước ngươi, y như Đức Giê-hô-va đã phán dặn. 4 Đức Giê-hô-va sẽ đãi chúng nó như Ngài đã đãi Si-hôn và Óc, vua dân A-mô-rít, và xứ chúng nó mà Ngài đã hủy phá.⚓5 Đức Giê-hô-va sẽ phó chúng nó cho các ngươi, và các ngươi phải đãi chúng nó tùy theo lịnh ta đã truyền cho. 6 Hãy vững lòng bền chí; chớ sợ chi và chớ kinh khủng trước mặt các dân đó: vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi đi cùng ngươi; Ngài chẳng lìa khỏi ngươi, chẳng từ bỏ ngươi đâu. 7 Đoạn, Môi-se gọi Giô-suê, nói cùng người tại trước mặt cả Y-sơ-ra-ên mà rằng: Hãy vững lòng bền chí; vì ngươi sẽ vào với dân nầy trong xứ mà Đức Giê-hô-va đã thề ban cho tổ phụ họ, và ngươi sẽ chia xứ cho họ. 8 Chánh Đức Giê-hô-va sẽ đi trước ngươi, Ngài sẽ ở cùng ngươi, chẳng lìa khỏi ngươi, chẳng từ bỏ ngươi đâu. Chớ sợ, và chớ kinh khủng.⚓ 9 Môi-se chép luật nầy, giao cho những thầy tế lễ, là con cháu Lê-vi, khiêng hòm giao ước của Đức Giê-hô-va, lại giao luôn cho hết thảy trưởng lão Y-sơ-ra-ên, 10 và truyền lịnh nầy, mà rằng: Cuối bảy năm, nhằm năm giải thích, tại ngày lễ lều tạm,⚓11 khi cả Y-sơ-ra-ên đến chầu trước mặt Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, trong chỗ Ngài sẽ chọn, thì ngươi phải đọc luật nầy trước cả Y-sơ-ra-ên cho chúng nghe. 12 Ngươi phải nhóm hiệp dân sự, nào người nam, người nữ, nào con trẻ và khách lạ ở trong các thành của ngươi, để chúng nghe, tập kính sợ Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, và cẩn thận làm theo các lời của luật pháp nầy. 13 Những con cái của dân sự chưa biết việc ấy, sẽ nghe, tập kính sợ Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi, trọn lúc các ngươi sống trên đất mà các ngươi sẽ nhận được, sau khi đã đi ngang qua sông Giô-đanh. 14 Đức Giê-hô-va bèn phán cùng Môi-se rằng: kìa, ngày chết của ngươi hầu gần; hãy gọi Giô-suê, rồi hai ngươi hãy ra mắt tại hội mạc, để ta truyền lịnh ta cho người. Vậy, Môi-se và Giô-suê đi đến chầu tại hội mạc. 15 Đức Giê-hô-va hiện ra nơi Trại, trong một trụ mây, và trụ mây dừng lại tại cửa Trại. 16 Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: Kìa, ngươi sẽ an giấc với các tổ phụ ngươi; dân sự nầy sẽ dấy lên và thông dâm cùng các thần khác trong xứ mà họ sẽ vào, bỏ ta và bội giao ước ta đã lập cùng họ. 17 Trong ngày ấy, cơn thạnh nộ ta sẽ phừng lên cùng họ, ta sẽ bỏ họ, giấu mặt ta đi, khiến cho họ bị tiêu nuốt; nhiều sự tai vạ và buồn thảm sẽ xông hãm vào họ. Trong ngày đó họ sẽ nói rằng: Há có phải vì Đức Chúa Trời không ngự giữa tôi, nên những tai vạ nầy xông hãm vào tôi chăng? 18 Còn ta, trong ngày đó, sẽ giấu mất mặt ta đi, vì cớ các tội ác của dân đã làm, trở theo các thần khác. 19 Vậy, bây giờ, hãy chép bài ca nầy và dạy cho dân Y-sơ-ra-ên; hãy để trong miệng họ, để bài ca nầy dùng làm chứng cho ta nghịch cùng dân Y-sơ-ra-ên. 20 Vì ta sẽ đưa dân nầy vào xứ, ta đã thề hứa cùng tổ phụ chúng nó; tức là xứ đượm sữa và mật; chúng nó sẽ ăn no nê và mập béo; đoạn, trở đi hầu việc các thần khác, khinh dể ta, và bội giao ước của ta. 21 Khi tai vạ nhiều và sự gian truân đã xông hãm dân nầy, thì bấy giờ, bài ca nầy sẽ rền lên làm chứng nghịch cùng nó, vì miệng của dòng dõi nó sẽ không quên. Vả, ta biết những ý tưởng của nó đã kết nên ngày nay, trước khi đưa nó vào xứ mà ta đã thề ban cho. 22 Trong ngày đó, Môi-se chép bài ca nầy và dạy cho dân Y-sơ-ra-ên. 23 Đức Giê-hô-va ra lịnh cho Giô-suê, con trai Nun, mà rằng: Hãy vững lòng bền chí, vì ngươi sẽ đưa dân Y-sơ-ra-ên vào trong xứ mà ta đã thề ban cho chúng nó; còn ta, ta sẽ ở cùng ngươi.⚓ 24 Khi Môi-se chép những lời luật pháp nầy trong một cuốn sách xong rồi, 25 thì ra lịnh cho người Lê-vi khiêng hòm giao ước của Đức Giê-hô-va mà rằng: 26 Hãy lấy cuốn sách luật pháp nầy, để bên hòm giao ước của Giê-hô-va Đức Chúa Trời các ngươi. Nó sẽ ở đó làm chứng nghịch cùng ngươi; 27 vì ta biết tánh bội nghịch và cứng cổ của ngươi. Nầy ngày nay, lúc ta còn sống với các ngươi, các ngươi đã phản nghịch cùng Đức Giê-hô-va; huống chi sau khi ta qua đời! 28 Hãy nhóm hiệp những trưởng lão của các chi phái và quan cai các ngươi lại gần ta; ta sẽ cho họ nghe những lời nầy nơi lỗ tai, và ta bắt trời cùng đất làm chứng nghịch cùng họ. 29 Vì ta biết rằng, sau khi ta qua đời, các ngươi hẳn sẽ bại hoại, trở bỏ đường ta đã truyền dạy cho các ngươi; trong ngày sau rốt, tai họa sẽ xông hãm các ngươi, bởi các ngươi làm điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va, lấy những công việc của tay mình mà chọc Ngài nổi giận. 30 Môi-se đọc hết những lời của bài ca nầy cho cả hội Y-sơ-ra-ên nghe:
31
Giô-suê thay thế Mai-sen
1,2Mai-sen nói tiếp: "Bây giờ tôi đã già, tuổi đã một trăm hai mươi, không còn đi lại như xưa được nữa, và Chúa cũng đã bảo tôi không được qua sông Giô-đan. 3Nhưng chính Chúa Hằng Hữu sẽ dẫn đồng bào qua sông. Ngài sẽ tiêu diệt các dân tộc sống bên ấy để đồng bào chiếm đất. Theo lệnh của Chúa, Giô-suê sẽ lãnh đạo đồng bào qua sông. 4Chúa sẽ tiêu diệt các dân tộc ấy như Ngài đã tiêu diệt các vua A-mo là Si-hôn và Óc cùng với vương quốc của họ. 5Chúa sẽ giao các dân tộc ấy cho đồng bào và đồng bào phải tận diệt họ đúng theo lệnh tôi đã truyền. 6Phải mạnh bạo và can đảm lên! Đừng sợ gì cả! Có Chúa đi với đồng bào. Ngài không lìa bỏ đồng bào đâu." 7Nói xong, Mai-sen cho mời Giô-suê đến, và nói với ông trước mặt toàn dân: "Phải mạnh bạo, can đảm, vì ông sẽ dẫn dân ta vào đất Chúa cho họ, theo lời Ngài hứa với các tổ tiên. Ông sẽ chỉ huy cuộc chiếm đóng này. 8Chúa sẽ hướng đi. Chính Ngài sẽ ở cùng ông, không quên, không bỏ ông đâu, đừng sợ."
Tuyên độc luật pháp
9Mai-sen chép trọn bộ luật, đem đến cho các thầy tế lễ, con cháu Lê-vi (những người khiêng Rương giao ước của Chúa) và các trưởng lão Y-sơ-ra-ên và giao cho họ giữ. 10,11Rồi ông truyền lệnh: "Luật này phải được đem đọc cho toàn thể nhân dân nghe bảy năm một lần, vào năm giải trừ, trong dịp lễ Lều tạm, khi toàn dân Y-sơ-ra-ên kéo nhau lên Đền thờ (tại nơi Ngài sẽ chọn) để ra mắt Chúa Hằng Hữu, Thượng Đế mình. 12Phải tập họp nhân dân, nam phụ lão ấu và người ngoại kiều sống trong lãnh thổ, cho họ nghe đọc bộ luật này, để họ học tập kính sợ Chúa Hằng Hữu và thận trọng tuân hành luật lệ Ngài. 13Nhờ vậy, con cháu đồng bào ai chưa nghe luật này, sẽ được nghe và học tập kính sợ Chúa suốt thời gian sống trong đất đồng bào sắp chiếm hữu."
Chúa hiện ra với Mai-sen và Giô-suê
14Hôm ấy, Chúa bảo Mai-sen: "Này con, ngày qua đời của con sắp đến. Con gọi Giô-suê đi với con vào Lều hội kiến, tại đó Ta sẽ có lời ủy nhiệm Giô-suê." Hai ông vâng lời. 15Chúa hiện ra tại Lều hội kiến, trong một trụ mây. Trụ mây dừng lại tại cửa Lều. 16Chúa bảo Mai-sen: "Con sẽ an giấc cùng tổ tiên. Còn dân này sẽ đi thờ các thần của những nơi họ sắp vào. Họ sẽ bỏ Ta, bội ước với Ta. 17Ta sẽ nổi giận và lìa bỏ họ. Khi Ta quay mặt làm ngơ, họ sẽ bị tiêu vong, sẽ gặp nhiều tai họa khủng khiếp. Đến lúc ấy, họ sẽ thắc mắc: 'Chắc Thượng Đế không ở cùng ta, nên ta mới gặp hoạn nạn thế này!' 18Nhưng Ta quay mặt đi vì những điều ác họ đã làm, bởi họ đi thờ các thần khác. 19Thế thì bây giờ, con viết một bài ca⚓ và đem dạy cho dân Y-sơ-ra-ên. Bài ca đó dùng để cảnh cáo họ. 20Vì Ta sẽ đem họ vào đất Ta hứa cho tổ tiên họ, một vùng đất phì nhiêu; nhưng khi họ đã no béo liền khinh bỏ Ta, bội ước với Ta, đi thờ các thần khác. 21Họ sẽ gặp tai họa khủng khiếp. Lúc ấy bài ca này (vì được truyền tụng từ đời này qua đời kia) sẽ là những lời cảnh cáo⚓ họ. Vì Ta biết họ, biết cả tư tưởng họ, trước khi đem họ vào đất hứa." 22Vậy hôm ấy, Mai-sen chép bài ca này, đem dạy cho nhân dân Y-sơ-ra-ên. 23Chúa ủy nhiệm chức vụ cho Giô-suê, con của Nun và bảo ông: "Phải mạnh bạo, đầy lòng can đảm, vì con sẽ đem dân Y-sơ-ra-ên vào đất Ta hứa cho họ. Ta sẽ luôn luôn ở cạnh bên con." 24Khi Mai-sen chép xong hết các luật lệ vào một cuốn sách, 25ông bảo những người Lê-vi khiêng Rương giao ước của Chúa: 26“Đem đặt sách luật này bên cạnh Rương giao ước dùng để cảnh cáo⚓ nhân dân Y-sơ-ra-ên. 27Vì tôi biết họ là một dân tộc ngoan cố và bướng bỉnh. Ngay lúc tôi còn sống, họ đã dám nổi loạn chống Chúa, huống chi khi tôi chết rồi, họ còn loạn đến đâu. 28Xin các ông mời các trưởng lão và viên chức trong các đại tộc họp lại để tôi có đôi lời nói với họ. Tôi cũng xin trời đất chứng giám cho những lời này. 29Tôi biết rằng sau khi tôi chết đi, họ sẽ hư hỏng, từ bỏ đường lối tôi đã dạy họ, và trong tương lai, tai ương sẽ xảy đến cho họ vì họ làm điều ác trước Chúa, chọc Ngài giận."
Bài ca Mai-sen
30Sau đó, Mai-sen lặp lại từ đầu đến cuối bài ca này cho toàn dân Y-sơ-ra-ên nghe: