27

Gia-cốp cướp phước lành của Ê-sau

¹ Bởi Y-sác đã già, mắt làng chẳng thấy được nữa, bèn gọi Ê-sau, con trưởng nam, mà rằng: Hỡi con! Ê-sau thưa rằng: Có con đây. ² Người bèn nói rằng: Nầy, cha đã già rồi, chẳng biết ngày nào phải chết; ³ vậy bây giờ, cha xin con hãy lấy khí giới, ống tên và cung con, ra đồng săn thịt rừng cho cha, ⁴ dọn một món ngon tùy theo cha sở thích; rồi dâng lên cho cha ăn, đặng linh hồn cha chúc phước cho con trước khi chết. ⁵ Vả, đương khi Y-sác nói cùng Ê-sau con trai mình, thì Rê-bê-ca có nghe. Ê-sau bèn ra đồng săn thịt rừng đặng đem về cho cha.
⁶ Rê-bê-ca nói cùng Gia-cốp, con trai mình, rằng: Nầy, mẹ có nghe cha nói cùng Ê-sau, anh con, và dặn rằng: ⁷ Hãy đem thịt rừng về cho cha, dọn một món ngon cha ăn; đặng trước khi qua đời, cha sẽ chúc phước cho con trước mặt Đức Giê-hô-va. ⁸ Vậy, con ơi! bây giờ, hãy nghe mẹ và làm theo lời mẹ biểu: ⁹ Hãy ra ngoài bầy, bắt hai dê con tốt, rồi mẹ sẽ dọn cho cha con một món ngon, tùy theo người sở thích; ¹⁰ con sẽ đem cho cha ăn, đặng người chúc phước con trước khi qua đời. ¹¹ Gia-cốp thưa lại cùng mẹ rằng: Thưa mẹ, Ê-sau, anh con, có lông, còn con lại không. ¹² Có lẽ cha sẽ rờ mình chăng, coi con như kẻ phỉnh gạt, thì con chắc lấy cho mình sự rủa sả, chớ chẳng phải sự chúc phước đâu. ¹³ Mẹ đáp rằng: Con ơi! xin sự rủa sả đó để cho mẹ chịu; hãy cứ nghe lời mẹ, ra bắt hai dê con. ¹⁴ Vậy, Gia-cốp đi bắt hai dê con, đem lại cho mẹ, làm món ngon, tùy theo cha sở thích.
¹⁵ Đoạn, Rê-bê-ca lấy quần áo tốt nhứt của Ê-sau, con trưởng nam, sẵn để trong nhà, mà mặc vào cho Gia-cốp, con út mình; ¹⁶ rồi người lấy da dê con bao hai tay và cổ, vì tay và cổ Gia-cốp không có lông. ¹⁷ Rê-bê-ca bèn để món ngon và bánh của mình đã dọn vào tay con út mình.
¹⁸ Gia-cốp bưng đến cha mình và nói rằng: Thưa cha! Y-sác đáp: Có cha đây; con là đứa nào đó? ¹⁹ Gia-cốp thưa: Tôi là Ê-sau, con trưởng nam của cha; con đã làm theo lời cha dặn biểu; xin cha dậy, ngồi ăn lấy thịt săn của con, đặng linh hồn cha sẽ chúc phước cho con. ²⁰ Y-sác hỏi rằng: Sao con đi săn được mau thế? Thưa rằng: Ấy nhờ Giê-hô-va Đức Chúa Trời của cha xui tôi gặp mau vậy. ²¹ Y-sác nói cùng Gia-cốp rằng: Hỡi con! Hãy lại gần đặng cha rờ thử xem có phải là Ê-sau, con của cha chăng. ²² Gia-cốp bèn lại gần Y-sác; người rờ và nói rằng: Tiếng nói thì của Gia-cốp, còn hai tay lại của Ê-sau. ²³ Người chẳng nhận biết đặng vì hai tay cũng có lông như của anh, là Ê-sau. Vậy Y-sác chúc phước cho. ²⁴ Người lại hỏi rằng: Ấy con thật là Ê-sau, con trai ta, phải chăng? Gia-cốp thưa: Phải, con đây. ²⁵ Y-sác bèn nói: Hãy dọn cho cha ăn lấy thịt săn của con, đặng linh hồn cha chúc phước cho con. Gia-cốp dọn cho người ăn, cũng có đem rượu cho người uống nữa.
²⁶ Rồi Y-sác cha người nói rằng: Hỡi con! Hãy lại gần và hôn cha. ²⁷ Gia-cốp bèn lại gần và hôn người. Y-sác đánh mùi thơm của áo con, liền chúc phước cho, và nói rằng:
Nầy, mùi hương của con ta
Khác nào mùi hương của cánh đồng mà Đức Giê-hô-va đã ban phước cho.⚓
²⁸ Cầu xin Đức Chúa Trời cho con sương móc trên trời xuống,
Được màu mỡ của đất,
Và dư dật lúa mì cùng rượu.
²⁹ Muôn dân phải phục con,
Các nước phải quì lạy trước mặt con!
Hãy được quyền chủ các anh em,
Các con trai của mẹ con phải quì lạy trước mặt con!
Ai rủa sả con sẽ bị rủa sả lại,
Ai cầu phước cho con, sẽ được ban phước lại!⚓
³⁰ Vừa khi Y-sác chúc phước cho Gia-cốp xong, và vừa khi Gia-cốp lui ra khỏi nơi cha mình, thì Ê-sau, anh người, đi săn trở về. ³¹ Người cũng dọn một món ngon, dâng lên cho cha và thưa rằng: Xin dậy, ngồi ăn thịt săn của con trai cha, đặng linh hồn cha chúc phước cho con. ³² Y-sác, cha người, hỏi: Con là đứa nào? Thưa rằng: Tôi là Ê-sau, con trưởng nam của cha. ³³ Y-sác lấy làm cảm động quá đỗi mà nói rằng: Vậy, còn đứa nào đã săn thịt rừng, và đã dâng lên cho cha đó? Trước khi con về, cha đã ăn hết rồi, và chúc phước cho nó; nó lại sẽ được ban phước vậy.
³⁴ Vừa nghe dứt lời cha, thì Ê-sau la lên một tiếng rất lớn và rất thảm thiết mà thưa cùng cha rằng: Cha ơi! Xin hãy chúc phước cho con luôn nữa! ³⁵ Nhưng Y-sác lại đáp: Em con đã dùng mưu kế đến cướp sự chúc phước của con rồi. ³⁶ Ê-sau liền nói rằng: Có phải vì người ta gọi nó là Gia-cốp mà nó hai lần chiếm lấy vị tôi rồi chăng? Nó đã chiếm quyền trưởng nam tôi, và lại bây giờ còn chiếm sự phước lành của tôi nữa. Tiếp rằng: Cha chẳng có dành sự chúc phước chi cho tôi sao?⚓ ³⁷ Y-sác đáp rằng: Nầy, cha đã lập nó lên làm chủ con, đã cho các anh em làm tôi nó; và đã dự bị lúa mì và rượu cho nó. Vậy, cha sẽ làm chi cho con đây? ³⁸ Ê-sau thưa rằng: Cha ơi! Cha chỉ có sự chúc phước đó thôi sao? Hãy chúc phước cho con với, cha! Rồi, Ê-sau cất tiếng lên khóc.⚓ ³⁹ Y-sác cha người, đáp rằng:
Nầy, nơi con ở sẽ thiếu màu mỡ của đất,
Cùng sương móc trên trời sa xuống.⚓
⁴⁰ Con sẽ nhờ gươm mới được sống,
Và làm tôi tớ cho em con.
Song khi con lưu lạc rày đó mai đây,
Sẽ bẻ cái ách của em trên cổ con vậy.⚓

Ê-sau toan giết Gia-cốp. – Rê-bê-ca phá mưu thù

⁴¹ Ê-sau trở lòng ghét Gia-cốp vì cớ cha mình chúc phước cho người, bèn nói thầm trong lòng rằng: Ngày tang của cha đã hầu gần; vậy, ta sẽ giết Gia-cốp, em ta, đi. ⁴² Họ đem lời Ê-sau, con lớn, thuật lại cùng Rê-bê-ca, thì người sai gọi Gia-cốp, con út mình, mà nói rằng: Nầy, Ê-sau, anh con, toan giết con để báo thù. ⁴³ Vậy, bây giờ, hỡi con, hãy nghe lời mẹ, đứng dậy, chạy trốn qua nhà La-ban, cậu con, tại Cha-ran, ⁴⁴ và hãy ở cùng người ít lâu, cho đến lúc nào cơn giận của anh con qua hết. ⁴⁵ Khi cơn giận anh con bỏ qua rồi, và nó quên việc con đã gây nên với nó, thì mẹ sẽ biểu con về. Có lẽ đâu mẹ phải chịu mất cả hai đứa trong một ngày ư?
⁴⁶ Rê-bê-ca nói cùng Y-sác rằng: Tôi đã chán, không muốn sống nữa, vì cớ mấy con gái họ Hếch. Nếu Gia-cốp cưới một trong mấy con gái họ Hếch mà làm vợ, tức một người con gái trong xứ như các đứa đó; thôi, tôi còn sống mà chi?

27

Jacob Takes Esau’s Blessing

¹When Isaac was old and his eyes were so weak that he could no longer see, he called for Esau his older son and said to him, “My son.”
“Here I am,” he answered.
²Isaac said, “I am now an old man and don’t know the day of my death. ³Now then, get your equipment—your quiver and bow—and go out to the open country to hunt some wild game for me. ⁴Prepare me the kind of tasty food I like and bring it to me to eat, so that I may give you my blessing before I die.”
⁵Now Rebekah was listening as Isaac spoke to his son Esau. When Esau left for the open country to hunt game and bring it back, ⁶Rebekah said to her son Jacob, “Look, I overheard your father say to your brother Esau, ⁷‘Bring me some game and prepare me some tasty food to eat, so that I may give you my blessing in the presence of the Lord before I die.’ ⁸Now, my son, listen carefully and do what I tell you: ⁹Go out to the flock and bring me two choice young goats, so I can prepare some tasty food for your father, just the way he likes it. ¹⁰Then take it to your father to eat, so that he may give you his blessing before he dies.”
¹¹Jacob said to Rebekah his mother, “But my brother Esau is a hairy man while I have smooth skin. ¹²What if my father touches me? I would appear to be tricking him and would bring down a curse on myself rather than a blessing.”
¹³His mother said to him, “My son, let the curse fall on me. Just do what I say; go and get them for me.”
¹⁴So he went and got them and brought them to his mother, and she prepared some tasty food, just the way his father liked it. ¹⁵Then Rebekah took the best clothes of Esau her older son, which she had in the house, and put them on her younger son Jacob. ¹⁶She also covered his hands and the smooth part of his neck with the goatskins. ¹⁷Then she handed to her son Jacob the tasty food and the bread she had made.
¹⁸He went to his father and said, “My father.”
“Yes, my son,” he answered. “Who is it?”
¹⁹Jacob said to his father, “I am Esau your firstborn. I have done as you told me. Please sit up and eat some of my game, so that you may give me your blessing.”
²⁰Isaac asked his son, “How did you find it so quickly, my son?”
“The Lord your God gave me success,” he replied.
²¹Then Isaac said to Jacob, “Come near so I can touch you, my son, to know whether you really are my son Esau or not.”
²²Jacob went close to his father Isaac, who touched him and said, “The voice is the voice of Jacob, but the hands are the hands of Esau.” ²³He did not recognize him, for his hands were hairy like those of his brother Esau; so he proceeded to bless him. ²⁴“Are you really my son Esau?” he asked.
“I am,” he replied.
²⁵Then he said, “My son, bring me some of your game to eat, so that I may give you my blessing.”
Jacob brought it to him and he ate; and he brought some wine and he drank. ²⁶Then his father Isaac said to him, “Come here, my son, and kiss me.”
²⁷So he went to him and kissed him. When Isaac caught the smell of his clothes, he blessed him and said,
“Ah, the smell of my son
is like the smell of a field
that the Lord has blessed.
²⁸May God give you heaven’s dew
and earth’s richness—
an abundance of grain and new wine.
²⁹May nations serve you
and peoples bow down to you.
Be lord over your brothers,
and may the sons of your mother bow down to you.
May those who curse you be cursed
and those who bless you be blessed.”
³⁰After Isaac finished blessing him, and Jacob had scarcely left his father’s presence, his brother Esau came in from hunting. ³¹He too prepared some tasty food and brought it to his father. Then he said to him, “My father, please sit up and eat some of my game, so that you may give me your blessing.”
³²His father Isaac asked him, “Who are you?”
“I am your son,” he answered, “your firstborn, Esau.”
³³Isaac trembled violently and said, “Who was it, then, that hunted game and brought it to me? I ate it just before you came and I blessed him—and indeed he will be blessed!”
³⁴When Esau heard his father’s words, he burst out with a loud and bitter cry and said to his father, “Bless me—me too, my father!”
³⁵But he said, “Your brother came deceitfully and took your blessing.”
³⁶Esau said, “Isn’t he rightly named Jacob⚓ ? This is the second time he has taken advantage of me: He took my birthright, and now he’s taken my blessing!” Then he asked, “Haven’t you reserved any blessing for me?”
³⁷Isaac answered Esau, “I have made him lord over you and have made all his relatives his servants, and I have sustained him with grain and new wine. So what can I possibly do for you, my son?”
³⁸Esau said to his father, “Do you have only one blessing, my father? Bless me too, my father!” Then Esau wept aloud.
³⁹His father Isaac answered him,
“Your dwelling will be
away from the earth’s richness,
away from the dew of heaven above.
⁴⁰You will live by the sword
and you will serve your brother.
But when you grow restless,
you will throw his yoke
from off your neck.”
⁴¹Esau held a grudge against Jacob because of the blessing his father had given him. He said to himself, “The days of mourning for my father are near; then I will kill my brother Jacob.”
⁴²When Rebekah was told what her older son Esau had said, she sent for her younger son Jacob and said to him, “Your brother Esau is planning to avenge himself by killing you. ⁴³Now then, my son, do what I say: Flee at once to my brother Laban in Harran. ⁴⁴Stay with him for a while until your brother’s fury subsides. ⁴⁵When your brother is no longer angry with you and forgets what you did to him, I’ll send word for you to come back from there. Why should I lose both of you in one day?”
⁴⁶Then Rebekah said to Isaac, “I’m disgusted with living because of these Hittite women. If Jacob takes a wife from among the women of this land, from Hittite women like these, my life will not be worth living.”