27

Gia-cốp cướp phước lành của Ê-sau

¹ Bởi Y-sác đã già, mắt làng chẳng thấy được nữa, bèn gọi Ê-sau, con trưởng nam, mà rằng: Hỡi con! Ê-sau thưa rằng: Có con đây. ² Người bèn nói rằng: Nầy, cha đã già rồi, chẳng biết ngày nào phải chết; ³ vậy bây giờ, cha xin con hãy lấy khí giới, ống tên và cung con, ra đồng săn thịt rừng cho cha, ⁴ dọn một món ngon tùy theo cha sở thích; rồi dâng lên cho cha ăn, đặng linh hồn cha chúc phước cho con trước khi chết. ⁵ Vả, đương khi Y-sác nói cùng Ê-sau con trai mình, thì Rê-bê-ca có nghe. Ê-sau bèn ra đồng săn thịt rừng đặng đem về cho cha.
⁶ Rê-bê-ca nói cùng Gia-cốp, con trai mình, rằng: Nầy, mẹ có nghe cha nói cùng Ê-sau, anh con, và dặn rằng: ⁷ Hãy đem thịt rừng về cho cha, dọn một món ngon cha ăn; đặng trước khi qua đời, cha sẽ chúc phước cho con trước mặt Đức Giê-hô-va. ⁸ Vậy, con ơi! bây giờ, hãy nghe mẹ và làm theo lời mẹ biểu: ⁹ Hãy ra ngoài bầy, bắt hai dê con tốt, rồi mẹ sẽ dọn cho cha con một món ngon, tùy theo người sở thích; ¹⁰ con sẽ đem cho cha ăn, đặng người chúc phước con trước khi qua đời. ¹¹ Gia-cốp thưa lại cùng mẹ rằng: Thưa mẹ, Ê-sau, anh con, có lông, còn con lại không. ¹² Có lẽ cha sẽ rờ mình chăng, coi con như kẻ phỉnh gạt, thì con chắc lấy cho mình sự rủa sả, chớ chẳng phải sự chúc phước đâu. ¹³ Mẹ đáp rằng: Con ơi! xin sự rủa sả đó để cho mẹ chịu; hãy cứ nghe lời mẹ, ra bắt hai dê con. ¹⁴ Vậy, Gia-cốp đi bắt hai dê con, đem lại cho mẹ, làm món ngon, tùy theo cha sở thích.
¹⁵ Đoạn, Rê-bê-ca lấy quần áo tốt nhứt của Ê-sau, con trưởng nam, sẵn để trong nhà, mà mặc vào cho Gia-cốp, con út mình; ¹⁶ rồi người lấy da dê con bao hai tay và cổ, vì tay và cổ Gia-cốp không có lông. ¹⁷ Rê-bê-ca bèn để món ngon và bánh của mình đã dọn vào tay con út mình.
¹⁸ Gia-cốp bưng đến cha mình và nói rằng: Thưa cha! Y-sác đáp: Có cha đây; con là đứa nào đó? ¹⁹ Gia-cốp thưa: Tôi là Ê-sau, con trưởng nam của cha; con đã làm theo lời cha dặn biểu; xin cha dậy, ngồi ăn lấy thịt săn của con, đặng linh hồn cha sẽ chúc phước cho con. ²⁰ Y-sác hỏi rằng: Sao con đi săn được mau thế? Thưa rằng: Ấy nhờ Giê-hô-va Đức Chúa Trời của cha xui tôi gặp mau vậy. ²¹ Y-sác nói cùng Gia-cốp rằng: Hỡi con! Hãy lại gần đặng cha rờ thử xem có phải là Ê-sau, con của cha chăng. ²² Gia-cốp bèn lại gần Y-sác; người rờ và nói rằng: Tiếng nói thì của Gia-cốp, còn hai tay lại của Ê-sau. ²³ Người chẳng nhận biết đặng vì hai tay cũng có lông như của anh, là Ê-sau. Vậy Y-sác chúc phước cho. ²⁴ Người lại hỏi rằng: Ấy con thật là Ê-sau, con trai ta, phải chăng? Gia-cốp thưa: Phải, con đây. ²⁵ Y-sác bèn nói: Hãy dọn cho cha ăn lấy thịt săn của con, đặng linh hồn cha chúc phước cho con. Gia-cốp dọn cho người ăn, cũng có đem rượu cho người uống nữa.
²⁶ Rồi Y-sác cha người nói rằng: Hỡi con! Hãy lại gần và hôn cha. ²⁷ Gia-cốp bèn lại gần và hôn người. Y-sác đánh mùi thơm của áo con, liền chúc phước cho, và nói rằng:
Nầy, mùi hương của con ta
Khác nào mùi hương của cánh đồng mà Đức Giê-hô-va đã ban phước cho.⚓
²⁸ Cầu xin Đức Chúa Trời cho con sương móc trên trời xuống,
Được màu mỡ của đất,
Và dư dật lúa mì cùng rượu.
²⁹ Muôn dân phải phục con,
Các nước phải quì lạy trước mặt con!
Hãy được quyền chủ các anh em,
Các con trai của mẹ con phải quì lạy trước mặt con!
Ai rủa sả con sẽ bị rủa sả lại,
Ai cầu phước cho con, sẽ được ban phước lại!⚓
³⁰ Vừa khi Y-sác chúc phước cho Gia-cốp xong, và vừa khi Gia-cốp lui ra khỏi nơi cha mình, thì Ê-sau, anh người, đi săn trở về. ³¹ Người cũng dọn một món ngon, dâng lên cho cha và thưa rằng: Xin dậy, ngồi ăn thịt săn của con trai cha, đặng linh hồn cha chúc phước cho con. ³² Y-sác, cha người, hỏi: Con là đứa nào? Thưa rằng: Tôi là Ê-sau, con trưởng nam của cha. ³³ Y-sác lấy làm cảm động quá đỗi mà nói rằng: Vậy, còn đứa nào đã săn thịt rừng, và đã dâng lên cho cha đó? Trước khi con về, cha đã ăn hết rồi, và chúc phước cho nó; nó lại sẽ được ban phước vậy.
³⁴ Vừa nghe dứt lời cha, thì Ê-sau la lên một tiếng rất lớn và rất thảm thiết mà thưa cùng cha rằng: Cha ơi! Xin hãy chúc phước cho con luôn nữa! ³⁵ Nhưng Y-sác lại đáp: Em con đã dùng mưu kế đến cướp sự chúc phước của con rồi. ³⁶ Ê-sau liền nói rằng: Có phải vì người ta gọi nó là Gia-cốp mà nó hai lần chiếm lấy vị tôi rồi chăng? Nó đã chiếm quyền trưởng nam tôi, và lại bây giờ còn chiếm sự phước lành của tôi nữa. Tiếp rằng: Cha chẳng có dành sự chúc phước chi cho tôi sao?⚓ ³⁷ Y-sác đáp rằng: Nầy, cha đã lập nó lên làm chủ con, đã cho các anh em làm tôi nó; và đã dự bị lúa mì và rượu cho nó. Vậy, cha sẽ làm chi cho con đây? ³⁸ Ê-sau thưa rằng: Cha ơi! Cha chỉ có sự chúc phước đó thôi sao? Hãy chúc phước cho con với, cha! Rồi, Ê-sau cất tiếng lên khóc.⚓ ³⁹ Y-sác cha người, đáp rằng:
Nầy, nơi con ở sẽ thiếu màu mỡ của đất,
Cùng sương móc trên trời sa xuống.⚓
⁴⁰ Con sẽ nhờ gươm mới được sống,
Và làm tôi tớ cho em con.
Song khi con lưu lạc rày đó mai đây,
Sẽ bẻ cái ách của em trên cổ con vậy.⚓

Ê-sau toan giết Gia-cốp. – Rê-bê-ca phá mưu thù

⁴¹ Ê-sau trở lòng ghét Gia-cốp vì cớ cha mình chúc phước cho người, bèn nói thầm trong lòng rằng: Ngày tang của cha đã hầu gần; vậy, ta sẽ giết Gia-cốp, em ta, đi. ⁴² Họ đem lời Ê-sau, con lớn, thuật lại cùng Rê-bê-ca, thì người sai gọi Gia-cốp, con út mình, mà nói rằng: Nầy, Ê-sau, anh con, toan giết con để báo thù. ⁴³ Vậy, bây giờ, hỡi con, hãy nghe lời mẹ, đứng dậy, chạy trốn qua nhà La-ban, cậu con, tại Cha-ran, ⁴⁴ và hãy ở cùng người ít lâu, cho đến lúc nào cơn giận của anh con qua hết. ⁴⁵ Khi cơn giận anh con bỏ qua rồi, và nó quên việc con đã gây nên với nó, thì mẹ sẽ biểu con về. Có lẽ đâu mẹ phải chịu mất cả hai đứa trong một ngày ư?
⁴⁶ Rê-bê-ca nói cùng Y-sác rằng: Tôi đã chán, không muốn sống nữa, vì cớ mấy con gái họ Hếch. Nếu Gia-cốp cưới một trong mấy con gái họ Hếch mà làm vợ, tức một người con gái trong xứ như các đứa đó; thôi, tôi còn sống mà chi?

27

Isaac Blesses Jacob

¹Now it came to pass, when Isaac was ⚓old and ⚓his eyes were so dim that he could not see, that he called Esau his older son and said to him, “My son.”
And he answered him, “Here I am.”
²Then he said, “Behold now, I am old. I ⚓do not know the day of my death. ³⚓Now therefore, please take your weapons, your quiver and your bow, and go out to the field and hunt game for me. ⁴And make me savory food, such as I love, and bring it to me that I may eat, that my soul ⚓may bless you before I die.”
⁵Now Rebekah was listening when Isaac spoke to Esau his son. And Esau went to the field to hunt game and to bring it. ⁶So Rebekah spoke to Jacob her son, saying, “Indeed I heard your father speak to Esau your brother, saying, ⁷‘Bring me game and make savory food for me, that I may eat it and bless you in the presence of the Lord before my death.’ ⁸Now therefore, my son, ⚓obey my voice according to what I command you. ⁹Go now to the flock and bring me from there two choice kids of the goats, and I will make ⚓savory food from them for your father, such as he loves. ¹⁰Then you shall take it to your father, that he may eat it, and that he ⚓may bless you before his death.”
¹¹And Jacob said to Rebekah his mother, “Look, ⚓Esau my brother is a hairy man, and I am a smooth-skinned man. ¹²Perhaps my father will ⚓feel me, and I shall seem to be a deceiver to him; and I shall bring ⚓a curse on myself and not a blessing.”
¹³But his mother said to him, ⚓“Let your curse be on me, my son; only obey my voice, and go, get them for me.” ¹⁴And he went and got them and brought them to his mother, and his mother ⚓made savory food, such as his father loved. ¹⁵Then Rebekah took the ⚓choice clothes of her elder son Esau, which were with her in the house, and put them on Jacob her younger son. ¹⁶And she put the skins of the kids of the goats on his hands and on the smooth part of his neck. ¹⁷Then she gave the savory food and the bread, which she had prepared, into the hand of her son Jacob.
¹⁸So he went to his father and said, “My father.”
And he said, “Here I am. Who are you, my son?”
¹⁹Jacob said to his father, “I am Esau your firstborn; I have done just as you told me; please arise, sit and eat of my game, ⚓that your soul may bless me.”
²⁰But Isaac said to his son, “How is it that you have found it so quickly, my son?”
And he said, “Because the Lord your God brought it to me.”
²¹Isaac said to Jacob, “Please come near, that I ⚓may feel you, my son, whether you are really my son Esau or not.” ²²So Jacob went near to Isaac his father, and he felt him and said, “The voice is Jacob’s voice, but the hands are the hands of Esau.” ²³And he did not recognize him, because ⚓his hands were hairy like his brother Esau’s hands; so he blessed him.
²⁴Then he said, “Are you really my son Esau?”
He said, “I am.”
²⁵He said, “Bring it near to me, and I will eat of my son’s game, so ⚓that my soul may bless you.” So he brought it near to him, and he ate; and he brought him wine, and he drank. ²⁶Then his father Isaac said to him, “Come near now and kiss me, my son.” ²⁷And he came near and ⚓kissed him; and he smelled the smell of his clothing, and blessed him and said:
“Surely, ⚓the smell of my son
Is like the smell of a field
Which the Lord has blessed.
²⁸Therefore may ⚓God give you
Of ⚓the dew of heaven,
Of ⚓the fatness of the earth,
And ⚓plenty of grain and wine.
²⁹⚓Let peoples serve you,
And nations bow down to you.
Be master over your brethren,
And ⚓let your mother’s sons bow down to you.
⚓Cursed be everyone who curses you,
And blessed be those who bless you!”

Esau’s Lost Hope

³⁰Now it happened, as soon as Isaac had finished blessing Jacob, and Jacob had scarcely gone out from the presence of Isaac his father, that Esau his brother came in from his hunting. ³¹He also had made savory food, and brought it to his father, and said to his father, “Let my father arise and ⚓eat of his son’s game, that your soul may bless me.”
³²And his father Isaac said to him, “Who are you?”
So he said, “I am your son, your firstborn, Esau.”
³³Then Isaac trembled exceedingly, and said, “Who? Where is the one who hunted game and brought it to me? I ate all of it before you came, and I have blessed him—⚓and indeed he shall be blessed.”
³⁴When Esau heard the words of his father, ⚓he cried with an exceedingly great and bitter cry, and said to his father, “Bless me—me also, O my father!”
³⁵But he said, “Your brother came with deceit and has taken away your blessing.”
³⁶And Esau said, ⚓“Is he not rightly named Jacob? For he has supplanted me these two times. He took away my birthright, and now look, he has taken away my blessing!” And he said, “Have you not reserved a blessing for me?”
³⁷Then Isaac answered and said to Esau, ⚓“Indeed I have made him your master, and all his brethren I have given to him as servants; with ⚓grain and wine I have sustained him. What shall I do now for you, my son?”
³⁸And Esau said to his father, “Have you only one blessing, my father? Bless me—me also, O my father!” And Esau lifted up his voice ⚓and wept.
³⁹Then Isaac his father answered and said to him:
“Behold, ⚓your dwelling shall be of the fatness of the earth,
And of the dew of heaven from above.
⁴⁰By your sword you shall live,
And ⚓you shall serve your brother;
And ⚓it shall come to pass, when you become restless,
That you shall break his yoke from your neck.”

Jacob Escapes from Esau

⁴¹So Esau ⚓hated Jacob because of the blessing with which his father blessed him, and Esau said in his heart, ⚓“The days of mourning for my father are at hand; ⚓then I will kill my brother Jacob.”
⁴²And the words of Esau her older son were told to Rebekah. So she sent and called Jacob her younger son, and said to him, “Surely your brother Esau ⚓comforts himself concerning you by intending to kill you. ⁴³Now therefore, my son, obey my voice: arise, flee to my brother Laban ⚓in Haran. ⁴⁴And stay with him a ⚓few days, until your brother’s fury turns away, ⁴⁵until your brother’s anger turns away from you, and he forgets what you have done to him; then I will send and bring you from there. Why should I be bereaved also of you both in one day?”
⁴⁶And Rebekah said to Isaac, ⚓“I am weary of my life because of the daughters of Heth; ⚓if Jacob takes a wife of the daughters of Heth, like these who are the daughters of the land, what good will my life be to me?”