5

Khuyên về sự nhân từ và dùng của phải cách

¹ Khi ngươi vào nhà Đức Chúa Trời, hãy giữ chừng chân mình. Thà lại gần mà nghe, hơn là dâng của tế lễ kẻ ngu muội; vì nó không hiểu biết mình làm ác. ² Chớ vội mở miệng ra, và lòng ngươi chớ lật đật nói lời trước mặt Đức Chúa Trời; vì Đức Chúa Trời ở trên trời, còn ngươi ở dưới đất. Vậy nên ngươi khá ít lời. ³ Hễ nhiều sự lo lắng ắt sanh ra chiêm bao; còn nhiều lời thì sanh ra sự ngu dại. ⁴ Khi ngươi khấn hứa sự gì với Đức Chúa Trời, chớ chậm mà hoàn nguyện; vì Ngài chẳng vui thích kẻ dại: Vậy, khá trả điều gì ngươi hứa.⚓ ⁵ Thà đừng khấn hứa, hơn là khấn hứa mà lại không trả. ⁶ Đừng cho miệng ngươi làm cho xác thịt mình phạm tội, và chớ nói trước mặt sứ giả của Đức Chúa Trời rằng ấy là lầm lỗi. Sao làm cho Đức Chúa Trời nổi giận vì lời nói ngươi, và Ngài làm hư công việc của tay ngươi? ⁷ Đâu có chiêm bao vô số và nhiều lời quá, đó cũng có sự hư không nhiều; song ngươi hãy kính sợ Đức Chúa Trời.
⁸ Khi ngươi thấy trong xứ có kẻ nghèo bị hà hiếp, hoặc thấy sự phạm đến lẽ chánh trực, sự trái phép công bình, thì chớ lấy làm lạ; vì có kẻ cao hơn kẻ cao vẫn coi chừng, lại còn có Đấng cao hơn nữa. ⁹ Song một vua hay cày cấy ruộng, ấy vẫn ích lợi cho xứ mọi bề.
¹⁰ Kẻ tham tiền bạc chẳng hề chán lắc tiền bạc; kẻ ham của cải chẳng hề chán về huê lợi. Điều đó cũng là sự hư không. ¹¹ Hễ của cải thêm nhiều chừng nào, kẻ ăn cũng thêm nhiều chừng nấy. Chủ của cải được ích gì hơn là xem thấy nó trước mặt chăng?
¹² Giấc ngủ của người làm việc là ngon, mặc dầu người ăn ít hay nhiều; nhưng sự chán lắc làm cho người giàu không ngủ được.
¹³ Có một tai nạn dữ mà ta đã thấy dưới mặt trời: Ấy là của cải mà người chủ dành chứa lại, trở làm hại cho mình, ¹⁴ hoặc vì cớ tai họa gì, cả của cải nầy phải mất hết; nếu người chủ sanh được một con trai, thì để lại cho nó hai tay không. ¹⁵ Mình lọt ra khỏi lòng mẹ trần truồng thể nào, ắt sẽ trở về thể ấy, và về các huê lợi của sự lao khổ mình, chẳng có vật gì tay mình đem theo được.⚓ ¹⁶ Điều nầy cũng là một tai nạn lớn: Người ra đời thể nào, ắt phải trở về thể ấy. Vậy, chịu lao khổ đặng theo luồng gió thổi, có ích lợi gì chăng? ¹⁷ Lại trọn đời mình, mình ăn trong sự tối tăm, phải nhiều sự buồn rầu đau đớn và phiền não. ¹⁸ Kìa, ta đã nhìn thấy rằng ăn, uống, và hưởng phước của sự lao khổ mình làm ở dưới mặt trời trọn trong những ngày mà Đức Chúa Trời ban cho, ấy thật là tốt và hay; vì đó là kỷ phần mình. ¹⁹ Hễ Đức Chúa Trời ban cho người nào giàu có, của cải, làm cho người có thế ăn lấy, nhận lãnh kỷ phần, và vui vẻ trong công lao của mình,… ấy là một sự ban cho của Đức Chúa Trời; ²⁰ nhân người sẽ ít nhớ những ngày của đời mình; vì Đức Chúa Trời ứng đáp người bằng sự vui mừng trong lòng người.

5

Dŏ Amăng Tơlơi Huĭ Pơpŭ Kơ Ơi Adai

¹Răng bĕ yak rơbat ih tơdang ih nao pơ sang yang Ơi Adai. Nao jĕ bĕ kiăng kơ hơmư̆ jing hiam hloh kơ tơlơi pơyơr gơnam ngă yang pô mlŭk mơgu, jing pô ƀu thâo krăn ôh kơ tơlơi ƀing gơñu ngă soh.
²Anăm ječ ameč hăng amăng bah ih ôh,
anăm brơi jua pơmĭn ih ječ ameč
pơhiăp hơget tơlơi ƀơi anăp Ơi Adai ôh.
Ơi Adai dŏ pơ adai adih
laih anŭn ih dŏ ƀơi lŏn tơnah anai,
tui anŭn yơh brơi bĕ kơ boh hiăp ih pơhiăp kơnơ̆ng ƀiă đôč.
³Tơlơi rơpơi truh tơdang hơmâo lu tơlơi ƀlơ̆ng,
ăt tui anŭn mơ̆n tơdang pô mlŭk pơhiăp lu jai, sĭt ñu či pơhiăp tơbiă tơlơi mlŭk yơh.
⁴Tơdang ih ƀuăn rơ̆ng laih hăng Ơi Adai, ih anăm pơtrưĭ kiăng kơ ƀu pơgiŏng hĭ ôh. Ñu ƀu hơmâo tơlơi mơak ôh hăng mơnuih mlŭk; tui anŭn pơgiŏng hĭ bĕ tơlơi ƀuăn rơ̆ng ih anŭn.⚓ ⁵Čơhao ƀu ƀuăn rơ̆ng ôh jing hiam hloh kơ ƀuăn rơ̆ng samơ̆ ƀu pơgiŏng hĭ ôh. ⁶Anăm brơi ôh amăng bah ih ba ih nao amăng tơlơi soh. Anăm pơhiăp pơrơđah ôh hăng ding kơna sang yang tui anai, “Tơlơi ƀuăn rơ̆ng kâo ƀuăn soh djơ̆ hĭ laih.” Yua hơget Ơi Adai năng hil kơ hơget tơlơi ih pơhiăp laih anŭn pơrai hĭ bruă mơnuă mơ̆ng tơngan ih ngă lĕ? ⁷Rơpơi lu laih anŭn pơhiăp lu jing đôč đač yơh. Hơnŭn yơh, dŏ amăng tơlơi huĭ pơpŭ kơ Ơi Adai bĕ.

Tơlơi Pơdrŏng Săh Jing Đôč Đač

⁸Tơdah ih ƀuh ƀing ƀun rin arăng kơtư̆ juă amăng tring laih anŭn khul tơlơi djơ̆ tơpă hăng tơlơi djơ̆ găl arăng hơngah lui hĭ, ih anăm dŏ kơtuă ôh kơ khul tơlơi anŭn; yuakơ hơmâo pô glông hloh kơ pô khua moa hlak pơgang brơi kơ pô khua moa; laih anŭn gah ngŏ kơ dua gơñu, ăt hơmâo mơ̆n pô glông hloh dŏ pơgang brơi. ⁹Abih bang mơnuih tŭ mă bơyan hơpuă đĭ kơyar, samơ̆ sa čô pơtao ăt kơnang kơ bơyan hơpuă mơ̆n.⚓
¹⁰Hlơi pô khăp kơ prăk, wơ̆t tơdah ñu anŭn hơmâo lu prăk samơ̆ ƀu či hơmâo djŏp ôh kơ ñu;
hlơi pô khăp kơ mŭk dram, ñu anŭn ƀu či hrăp mơak ôh hăng prăk pơtŭm ñu hơmâo.
Tơlơi anŭn ăt jing hĭ đôč đač mơ̆n.

¹¹Tơdah dram gơnam hơmâo lu jai,
ƀing yua gơnam anŭn ăt hơmâo lu mơ̆n.
Laih anŭn hơget gơnam anŭn jing kơmlai kơ pô hơmâo dram gơnam anŭn
rơngiao kơ tơlơi pơmơak kơ mơta pô hơmâo dram gơnam anŭn lĕ?

¹²Tơlơi mơnuih mă bruă gleh pĭt jing jơma̱n hiam,
wơ̆t tơdah ñu ƀơ̆ng huă ƀiă ƀôdah lu,
samơ̆ tơlơi mơnuih pơdrŏng hơmâo gơnam bă blai ngă brơi kơ ñu ƀu thâo pĭt ôh.
¹³Kâo hơmâo ƀuh laih tơlơi rơngot hơning gah yŭ kơ yang hrơi tui anai:
Anŭn jing mŭk dram pô pơkom pioh jing hĭ tơlơi răm kơ ñu pô yơh,
¹⁴ƀôdah mŭk dram rơngiă hĭ yua mơ̆ng tơlơi truh tơl,
tui anŭn tơdang ñu hơmâo sa čô ană đah rơkơi,
ñu ƀu hơmâo hơget dơ̆ng tah pioh glaĭ brơi kơ ană ñu anŭn.
¹⁵Dŏ mơhlŭn yơh sa čô tơbiă rai mơ̆ng kian amĭ ñu,
ñu djai rơngiă hĭ ăt kar hăng tơlơi ñu hơmâo rai mơ̆n.
Ñu ƀu djă̱ ba hăng tơngan ñu hơget ôh mơ̆ng tơlơi ñu mă bruă.⚓
¹⁶Tơlơi anai ăt jing sa tơlơi rơngot hơning mơ̆n tui anai:
Hiư̆m pă ñu tơbiă rai, ñu ăt djai rơngiă hĭ hrup hăng anŭn mơ̆n,
laih anŭn hơget tơlơi ñu hơmâo tŭ yua
yuakơ ñu mă bruă gleh kar hăng đuaĭ tui glung angĭn lĕ?
¹⁷Amăng abih hrơi ñu hơdip, ñu ƀơ̆ng amăng tơlơi kơnăm mơmŏt,
hăng tơlơi tah hơtai prŏng, tơlơi ruă nuă laih anŭn tơlơi hil nač yơh.
¹⁸Giŏng anŭn, kâo thâo hluh tơlơi anai, hiam hăng djơ̆ yơh kơ sa čô mơnuih ƀơ̆ng laih anŭn mơñum; laih anŭn kiăng hơduah sem tơlơi mơak hrăp amăng bruă mơnuă gleh glan gah yŭ kơ yang hrơi jăng jai hơdip amăng ƀiă hrơi, jing khul hrơi Ơi Adai hơmâo brơi laih kơ ñu, yuakơ anŭn jing črăn pơkă brơi kơ ñu laih. ¹⁹Hloh kơ anŭn dơ̆ng, tơdang Ơi Adai pha brơi kơ hlơi pô mŭk dram laih anŭn kŏng ngăn, anŭn jing Ñu brơi kơ pô anŭn mơak yua gơnam anŭn, mă tŭ črăn pơkă ñu pô laih anŭn hơ̆k mơak amăng bruă mơnuă ñu, jing tơlơi brơi pơyơr mơ̆ng Ơi Adai yơh. ²⁰Ñu pơmĭn ƀiă biă mă kơ khul hrơi ñu hơdip, yuakơ Ơi Adai djru brơi kơ ñu hơmâo tơlơi hơ̆k mơak amăng pran jua ñu yơh.