16

Dân Y-sơ-ra-ên oán trách nơi đồng vắng Sin

¹ Nhằm ngày mười lăm tháng hai, sau khi ra khỏi xứ Ê-díp-tô, cả hội chúng Y-sơ-ra-ên ở nơi Ê-lim đi đến đồng vắng Sin, nằm về giữa khoảng Ê-lim và Si-na-i. ² Cả hội chúng Y-sơ-ra-ên oán trách Môi-se và A-rôn tại nơi đồng vắng, ³ nói cùng hai người rằng: Ôi! thà rằng chúng tôi chịu chết về tay Đức Giê-hô-va tại xứ Ê-díp-tô, khi còn ngồi kề nồi thịt và ăn bánh chán hê! Vì hai người dẫn dắt chúng tôi vào nơi đồng vắng nầy đặng làm cho cả đoàn dân đông nầy đều bị chết đói.
⁴ Đức Giê-hô-va bèn phán cùng Môi-se rằng: Nầy, ta sẽ từ trên trời cao làm mưa bánh xuống cho các ngươi. Dân sự sẽ đi ra, mỗi ngày nào thâu bánh đủ cho ngày nấy, đặng ta thử dân coi có đi theo luật lệ của ta hay chăng.⚓ ⁵ Qua ngày thứ sáu, dân sự sẽ dự bị phần đã góp, và sẽ được phần gấp bằng hai của mình thường thâu hằng ngày.
⁶ Môi-se và A-rôn bèn nói cùng dân Y-sơ-ra-ên rằng: Chiều nay các ngươi sẽ nhận biết rằng ấy là Đức Giê-hô-va đã rút các ngươi ra khỏi xứ Ê-díp-tô, ⁷ và sáng mai sẽ thấy sự vinh quang của Đức Giê-hô-va, vì Ngài đã nghe lời các ngươi oán trách Ngài rồi. Vả lại, chúng ta là ai mà các ngươi oán trách chúng ta? ⁸ Môi-se nói: Chiều nầy Đức Giê-hô-va sẽ phát thịt cho các ngươi ăn, rồi sáng mai bánh nhiều dư dật, vì Ngài đã nghe lời các ngươi oán trách Ngài rồi. Thế thì, chúng ta là ai? Những lời oán trách chẳng phải đổ về chúng ta đâu, nhưng về Đức Giê-hô-va vậy.
⁹ Môi-se nói cùng A-rôn rằng: Hãy nói cho cả hội chúng Y-sơ-ra-ên rằng: Các ngươi hãy đến trước mặt Đức Giê-hô-va, vì Ngài đã nghe lời oán trách của các ngươi rồi. ¹⁰ Vả, khi A-rôn nói cùng cả hội chúng Y-sơ-ra-ên, thì họ xây mặt về phía đồng vắng, thấy sự vinh quang của Ngài hiện ra trong đám mây. ¹¹ Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: ¹² Ta đã nghe lời oán trách của dân Y-sơ-ra-ên. Vậy, ngươi hãy nói cùng chúng nó rằng: Lối chiều các ngươi sẽ ăn thịt; sáng mai sẽ ăn bánh no nê, và sẽ biết ta là Giê-hô-va Đức Chúa Trời của các ngươi.

Chim cút và ma-na

¹³ Vậy, chiều lại, có chim cút bay lên phủ trên trại quân; đến sáng mai lại có một lớp sương ở chung quanh trại quân. ¹⁴ Lớp sương đó tan đi, trên mặt đồng vắng thấy có vật chi nhỏ, tròn, như hột sương đóng trên mặt đất. ¹⁵ Khi dân Y-sơ-ra-ên thấy, bèn hỏi nhau rằng: Cái chi vậy? Vì chẳng biết vật đó là gì. Môi-se bèn nói cùng dân sự rằng: Ấy là bánh mà Đức Giê-hô-va ban cho các ngươi làm lương thực đó.⚓

Thể lệ về ma-na

¹⁶ Nầy là lời Đức Giê-hô-va đã phán dặn: Hãy tùy sức ăn của mỗi người, và tùy số người trong trại mà góp cho mỗi tên một ô-me.⚓
¹⁷ Dân Y-sơ-ra-ên bèn làm như vậy, kẻ thì lượm nhiều, người thì lượm ít, ¹⁸ cứ lường từ ô-me; ai lượm nhiều chẳng được trội, ai lượm ít cũng chẳng thiếu; mỗi người lượm vừa đủ sức mình ăn.⚓ ¹⁹ Môi-se nói cùng dân sự rằng: Đừng ai để dư lại cho đến sáng mai. ²⁰ Nhưng dân sự chẳng nghe theo lời Môi-se, một vài người để dư lại đến sáng mai; thì sâu hóa ở trong, vật sanh mùi hôi hám. Môi-se bèn nổi giận cùng họ. ²¹ Vậy, hằng buổi sớm mai mỗi người lượm vừa đủ sức mình ăn; khi mặt trời nắng nóng thì vật đó tan ra.
²² Đến ngày thứ sáu, dân sự lượm lương thực gấp hai; mỗi người hai ô-me. Các hội trưởng đến thuật lại cho Môi-se rõ. ²³ Người đáp rằng: Ấy là lời Đức Giê-hô-va đã phán rằng: Mai là ngày nghỉ, tức ngày Sa-bát thánh cho Đức Giê-hô-va, hãy nướng món chi các ngươi muốn nướng, hãy nấu món chi các ngươi muốn nấu; hễ còn dư, hãy để dành đến sáng mai.⚓ ²⁴ Dân sự bèn để dành cho đến sáng mai, y như lời Môi-se đã truyền; vật đó chẳng sanh mùi hôi hám và cũng chẳng hóa sâu chút nào.
²⁵ Môi-se bèn nói rằng: Bữa nay hãy ăn đồ đó đi, vì là ngày Sa-bát của Đức Giê-hô-va; hôm nay các ngươi chẳng tìm thấy vật đó ở trong đồng đâu. ²⁶ Các ngươi lượm trong sáu ngày, nhưng qua ngày thứ bảy là ngày Sa-bát, sẽ chẳng có đâu.
²⁷ Ngày thứ bảy, một vài người trong vòng dân sự ra đặng lượm lấy, nhưng tìm chẳng thấy chi hết. ²⁸ Đức Giê-hô-va bèn phán cùng Môi-se rằng: Các ngươi chẳng chịu vâng giữ điều răn và luật pháp ta cho đến chừng nào? ²⁹ Hãy suy nghĩ rằng Đức Giê-hô-va đã cho các ngươi ngày Sa-bát; vậy nên, đến ngày thứ sáu Ngài lại cho các ngươi lương thực đủ hai ngày. Trong ngày thứ bảy, mỗi người phải ở yên chỗ mình, chớ ai ra khỏi nhà. ³⁰ Thế thì, ngày thứ bảy dân sự đều nghỉ ngơi.
³¹ Nhà Y-sơ-ra-ên đặt tên lương thực nầy là ma-na⚓; nó giống như hột ngò, sắc trắng, mùi như bánh ngọt pha mật ong.⚓
³² Môi-se nói rằng: Lời Đức Giê-hô-va đã phán dặn như vầy: Hãy đổ đầy một ô-me ma-na, đặng lưu truyền trải các đời, hầu cho thiên hạ thấy thứ bánh ta đã cho các ngươi ăn nơi đồng vắng, khi ta rút các ngươi ra khỏi xứ Ê-díp-tô. ³³ Môi-se lại nói cùng A-rôn rằng: Hãy lấy một cái bình đựng đầy một ô-me ma-na, để trước mặt Đức Giê-hô-va, đặng lưu truyền các đời.⚓ ³⁴ A-rôn bèn để bình đó trước sự chứng cớ, hầu cho được lưu truyền y như lời Đức Giê-hô-va đã phán dặn Môi-se. ³⁵ Dân Y-sơ-ra-ên ăn ma-na trải bốn mươi năm, cho đến khi vào bờ cõi xứ Ca-na-an, là xứ có người ta ở.⚓
³⁶ Vả, ô-me là một phần mười của ê-pha.

16

Bánh ma-na và chim cút

¹Bỏ Ê-lim, toàn dân Y-sơ-ra-ên tiếp tục lên đường, đến sa mạc Sin (giữa Ê-lim và núi Si-nai) vào ngày mười lăm tháng hai tính từ ngày ra khỏi Ai-cập. ²Ở đó, toàn dân Y-sơ-ra-ên lại phàn nàn Mai-sen và A-rôn, ³nói rằng: "Chẳng thà chúng tôi cứ ở lại Ai-cập mà ăn thịt bánh no nê, rồi dù có bị Chúa Hằng Hữu giết tại đó đi nữa cũng còn hơn theo hai ông vào giữa sa mạc này để chết đói!"
⁴Chúa Hằng Hữu bảo cho Mai-sen: "Ta sẽ làm bánh rơi xuống từ trời như mưa. Ngày ngày, mỗi người sẽ đi ra nhặt bánh, nhưng chỉ nhặt đủ ăn trong ngày. Ta muốn thử xem họ có vâng lời Ta không. ⁵Ngày thứ sáu họ phải nhặt một số bánh gấp đôi số hằng ngày."
⁶Vậy, Mai-sen và A-rôn nói với toàn dân Y-sơ-ra-ên: "Chiều hôm nay, mọi người sẽ nhận biết chính Chúa Hằng Hữu đã dẫn dân ta ra khỏi Ai-cập, ^7-9rồi đến sáng, sẽ chiêm ngưỡng vinh quang của Chúa Hằng Hữu, vì Ngài có nghe lời phàn nàn oán trách rồi. Thực ra, anh em đã oán trách Chúa Hằng Hữu chứ không phải phàn nàn chúng tôi, vì chúng tôi là ai? Buổi chiều Chúa sẽ cho thịt, buổi sáng cho bánh mọi người ăn dư dật. Bây giờ, toàn dân hãy đến đây trước mặt Chúa Hằng Hữu!"
¹⁰Trong khi A-rôn còn đang nói, thình lình, về phía sa mạc, vinh quang của Chúa Hằng Hữu chói lọi trong áng mây.
^11,12Chúa Hằng Hữu bảo Mai-sen: "Ta đã nghe lời họ phàn nàn. Con cho họ hay rằng buổi chiều họ sẽ có thịt, buổi sáng có bánh ăn dư dật và sẽ biết Ta là Chúa Hằng Hữu, Thượng Đế của họ."
¹³Chiều hôm ấy, chim cút bay đến vô số, bao phủ cả trại. Đến sáng, chung quanh trại có một lớp sương dày. ¹⁴Lớp sương tan đi, để lại trên mặt cát sa mạc những hạt nhỏ và mịn. ¹⁵Người Y-sơ-ra-ên trông thấy, hỏi nhau: "Vật gì vậy?" Mai-sen nói: "Đó là bánh Chúa Hằng Hữu cho dân ta." ¹⁶Ông tiếp: "Chúa Hằng Hữu dạy rằng mỗi người thu nhặt bánh ấy tùy theo nhu cầu của gia đình mình, chừng một ô-me⚓ mỗi đầu người."
^17,18Người Y-sơ-ra-ên bắt đầu đi ra nhặt bánh, ước chừng hai lít cho mỗi người; nhưng dù có ai nhặt nhiều cũng không thừa, ai nhặt ít cũng không thiếu. Mỗi người nhặt đủ cho mình ăn.
¹⁹Mai-sen có căn dặn: "Đừng ai để dành bánh đến ngày mai," ²⁰nhưng có người không vâng lời, để bánh lại đến sáng hôm sau; bánh hóa sâu, hôi hám. Vì thế, Mai-sen giận họ. ²¹Cho nên, cứ sáng ra, người ta đi nhặt bánh vừa đủ ăn trong ngày, và khi nắng chiếu nóng mặt đất, bánh liền tan đi. ²²Ngày thứ sáu, người ta nhặt gấp đôi phần bánh ngày thường, mỗi người chừng bốn lít. Các bậc huynh trưởng có đến hỏi Mai-sen về việc này, ²³ông đáp: "Theo huấn thị của Chúa Hằng Hữu, ngày mai là ngày Sa-bát thánh dành cho Ngài, mọi người đều nghỉ ngơi. Vậy, hôm nay cứ nấu nướng thừa thãi, để dành một phần cho ngày mai." ²⁴Phần bánh người ta để dành qua hôm sau, theo lời Mai-sen dặn, vẫn tốt lành, không sâu bọ, không hôi hám. ²⁵Mai-sen nói: "Đó là phần ăn ngày hôm nay, vì hôm nay là ngày Sa-bát của Chúa Hằng Hữu, sẽ không có bánh trên mặt đất. ²⁶Mọi người sẽ nhặt bánh trong sáu ngày, nhưng ngày thứ bảy là lễ cuối tuần sẽ không có bánh.
²⁷Tuy nhiên, cũng có vài người cứ đi nhặt bánh ngày thứ bảy, nhưng chẳng được gì cả.
²⁸Chúa Hằng Hữu hỏi Mai-sen: "Tại sao những người này không chịu nghe lời Ta? ²⁹Nên nhớ rằng Ta cho họ một ngày nghỉ là ngày Sa-bát.
Trong ngày đó, không ai phải ra khỏi nhà làm gì, cứ việc nghỉ ngơi. Vì thế trong ngày thứ sáu, Ta cho lương thực gấp đôi, đủ ăn trong hai ngày." ³⁰Vậy, người ta đều nghỉ ngơi ngày thứ bảy.
³¹Người Y-sơ-ra-ên gọi bánh này là ma-na,⚓ nó giống như hạt ngò, sắc trắng, vị ngọt như bánh mật ong.
³²Mai-sen truyền cho họ lệnh của Chúa Hằng Hữu: "Lấy một ô-me⚓ ma-na để tàng trữ, di lại cho hậu thế thấy thứ bánh Chúa Hằng Hữu dùng nuôi người Y-sơ-ra-ên trong sa mạc, sau khi rút họ ra khỏi Ai-cập." ³³Vậy Mai-sen bảo A-rôn lấy một cái bình đổ một ô-me⚓ (tức 2 lít) ma-na vào, để giữ lại trước mặt Chúa từ thế hệ này sang thế hệ khác. ³⁴A-rôn vâng lời, làm theo lệnh Chúa Hằng Hữu truyền cho Mai-sen. Bình ma-na vì thế được để trong rương "Chứng cớ."
³⁵Người Y-sơ-ra-ên ăn ma-na trong suốt bốn mươi năm cho đến khi vào đất Ca-na-an là nơi họ định cư. ³⁶Một ô-me bằng một phần mười ê-pha.⚓