3
Sa-lô-môn cầu xin sự khôn ngoan
(II Sử 1:3-12)
3Sa-lô-môn kính yêu Đức Giê-hô-va nên bước đi theo các luật lệ của Đa-vít, cha mình. Tuy nhiên, vua vẫn còn dâng sinh tế và đốt hương trên các nơi cao.
4Vua đi đến Ga-ba-ôn để dâng sinh tế tại đó vì ấy là nơi cao quan trọng nhất. Trên bàn thờ đó, Sa-lô-môn dâng một nghìn sinh tế làm tế lễ thiêu.
5Tại Ga-ba-ôn, Đức Giê-hô-va hiện ra với Sa-lô-môn trong giấc chiêm bao ban đêm; Đức Chúa Trời phán: “Hãy xin điều gì con muốn Ta ban cho con.”
6Sa-lô-môn thưa: “Chúa đã bày tỏ lòng nhân từ lớn lao đối với đầy tớ Ngài là Đa-vít, thân phụ con, như người đã bước đi trước mặt Ngài trong sự trung tín, công chính và tấm lòng ngay thẳng. Chúa lại tiếp tục bày tỏ lòng nhân từ lớn lao ấy cho người, khi ban cho người một con trai ngồi trên ngai của người như đã có ngày nay.
7Bây giờ, lạy Giê-hô-va là Đức Chúa Trời của con, chính Chúa đã khiến đầy tớ Ngài lên ngôi kế vị Đa-vít, thân phụ con, mặc dù con chỉ là một đứa trẻ chẳng biết phải điều hành việc nước như thế nào.⚓
8Đầy tớ Chúa ở giữa dân mà Chúa đã chọn, một dân đông vô số không thể đếm nổi.
9Vậy, xin Chúa ban cho đầy tớ Ngài tấm lòng khôn sáng để xét xử dân Ngài và phân biệt đúng sai; vì ai có thể xét xử đoàn dân đông đảo nầy của Chúa?”
10Chúa hài lòng vì Sa-lô-môn đã xin điều nầy.
11Đức Chúa Trời phán với vua: “Vì con đã xin điều nầy mà không xin cho con được sống lâu hay giàu có, cũng không xin mạng sống của những kẻ thù con, nhưng xin sự khôn sáng để xét xử thích đáng,
12nên Ta làm theo điều con xin. Ta ban cho con tấm lòng khôn ngoan thông sáng, đến nỗi trước con không ai bằng và sau con cũng sẽ không ai sánh kịp.
13Hơn nữa, Ta cũng ban cho con những điều con không xin, tức là sự giàu có và danh vọng, đến nỗi trọn đời con, không ai trong các vua được như con.
14Nếu con bước đi trong đường lối Ta, tuân giữ các điều răn và mệnh lệnh của Ta, như cha của con là Đa-vít đã bước đi, thì Ta sẽ cho con được sống lâu.”
15Sa-lô-môn thức dậy, thấy đó là một giấc chiêm bao. Rồi vua trở về Giê-ru-sa-lem, đứng trước Hòm Giao Ước của Đức Giê-hô-va, dâng tế lễ thiêu và tế lễ bình an. Sau đó, vua mở tiệc khoản đãi tất cả quần thần của mình.
Phán đoán khôn ngoan của Sa-lô-môn
16Bấy giờ, có hai gái mại dâm đến đứng chầu trước mặt vua.
17Một người nói: “Tâu bệ hạ, tôi và người đàn bà nầy ở chung một nhà. Tôi sinh được một đứa con trai trong lúc chị ấy đang ở nhà với tôi.
18Ngày thứ ba sau khi tôi sinh con thì người đàn bà nầy cũng sinh con. Chúng tôi ở chung với nhau, không có một người lạ nào ở với chúng tôi trong nhà, mà chỉ có hai chúng tôi thôi.
19Đêm nọ, con trai của người đàn bà nầy chết, vì chị ấy đã nằm đè lên nó.
20Giữa đêm khuya, trong khi tớ gái bệ hạ đang ngủ thì chị ấy thức dậy, bế đi con trai tôi đang ở bên cạnh tôi và đặt nằm trong lòng mình, rồi chị đặt đứa con trai đã chết của mình nằm trong lòng tôi.
21Đến sáng, khi tôi thức dậy cho con bú thì thấy nó đã chết! Nhưng khi trời sáng, tôi nhìn kỹ thì thấy nó chẳng phải là đứa con mà tôi đã sinh.”
22Người đàn bà kia trả lời: “Không! Đứa sống là con của tôi, còn đứa chết là con của chị.” Nhưng người nầy lại nói: “Không! Đứa chết là con của chị, còn đứa sống là con của tôi.”
Họ cãi nhau như vậy trước mặt vua.
23Bấy giờ vua phán: “Người nầy nói: ‘Đứa sống là con của tôi, còn đứa chết là con của chị.’ Người kia nói: ‘Không! Đứa chết là con của chị, còn đứa sống là con của tôi.’”
24Rồi vua truyền: “Hãy đem cho ta một thanh gươm.” Người ta đem đến cho vua một thanh gươm.
25Vua ra lệnh: “Hãy chặt đứa bé còn sống ra làm hai, rồi cho người nầy một nửa và cho người kia một nửa.”
26Người đàn bà có đứa con còn sống rất xúc động vì thương con mình liền tâu với vua: “Ôi, chúa tôi! Hãy cho chị ấy đứa trẻ còn sống, xin đừng giết nó!” Nhưng người kia nói: “Nó sẽ chẳng thuộc về tôi, cũng chẳng thuộc về chị, cứ chia đôi nó đi!”
27Bấy giờ, vua phán quyết: “Hãy trao đứa bé còn sống cho người đàn bà nói trước, và đừng giết nó vì bà ấy chính là mẹ nó.”
28Toàn dân Y-sơ-ra-ên nghe việc phân xử và phán quyết của vua đều rất kính phục vua, vì họ thấy rằng Đức Chúa Trời đã ban cho vua sự khôn ngoan để thực thi công lý.
3
Saa^lo^morn Longc Faalo Nyei Sieqv Zoux Auv
1Weic Saa^lo^morn Hungh longc I^yipv Deic-Bung nyei hungh, Faalo, nyei sieqv zoux auv, Saa^lo^morn caux Faalo ziouc maaih jiu tong. Saa^lo^morn dorh naaiv dauh sieqv daaih yiem jienv Ndaawitv nyei Zingh zuov ninh zoux ziangx ninh ganh nyei hungh dinc caux zaangc Ziouv nyei biauv, yaac zoux ziangx Ye^lu^saa^lem nyei zingh laatc.
2Wuov zanc baeqc fingx corc yiem hlang nyei dorngx fongc horc ziec weic zuqc maiv gaengh zoux biauv weic Ziouv nyei Mengh.
Saa^lo^morn Tov Cong-Mengh
(Beiv mangc 2 Zunh Doic Douh 1:3-12)
3Saa^lo^morn hnamv Ziouv yaac ei jienv ninh nyei die, Ndaawitv, nyei lingc zoux, cuotv liuz ninh yiem hlang nyei dorngx fongc horc ziec yaac buov hung.
4Hungh diex mingh Gi^mbe^on, oix yiem wuov fongc horc ziec weic zuqc wuov norm hlang nyei dorngx maaih mengh dauh gauh hlo jiex. Saa^lo^morn ziouc fongc horc yietc cin dauh saeng-kuv an wuov norm ziec-dorngh buov ziec.
5Yiem Gi^mbe^on maaih muonz Saa^lo^morn mbeix buatc Ziouv daaih caux ninh gorngv waac. Tin-Hungh gorngv, “Meih oix yie ceix haaix nyungc bun meih, gunv tov aqv.”
6Saa^lo^morn gorngv, “Meih bun cing meih za'gengh hnamv haic meih nyei bou, yie nyei die, Ndaawitv, weic zuqc ninh yiem meih nyei nza'hmien ziepc zuoqv nyei, hnyouv zingx nyei, maaih hnyouv zoux horpc bun meih. Meih corc hnamv haic ninh yaac zanc-zanc hnamv cingx daaih bun ninh maaih dorn ih hnoi zueiz jienv ninh nyei weic.
7“O Ziouv, yie nyei Tin-Hungh aac, ih zanc meih bun meih nyei bou zoux hungh div yie nyei die, Ndaawitv, maiv gunv yie zoux fu'jueiv yaac maiv hiuv duqv hnangv haaix nor bieqc cuotv.
8Meih nyei bou yiem meih ginv daaih nyei baeqc fingx mbu'ndongx, se yietc fingx hlo nyei, zungv maiv haih funx, maiv haih saauv maiv nzengc.
9Weic naaiv tov ceix bun meih nyei bou maaih cong-mengh haih hiuv duqv longx, haih hiuv duqv ciouv, weic bun yie haih gunv duqv meih ndongc naaiv camv nyei baeqc fingx.”
10Saa^lo^morn hnangv naaiv nor tov se horpc Ziouv nyei hnyouv.
11Tin-Hungh ziouc gorngv mbuox ninh, “Weic zuqc meih hnangv naaiv nor tov, maiv zeiz weic ganh tov maengc ndaauv fai butv zoih fai oix mietc win-wangv nyei maengc, mv baac meih tov cong-mengh weic bun meih haih samx duqv cuotv haaix nyungc horpc nyei, baengh fim nyei,
12yie ziouc ei meih tov nyei zoux. Yie ceix cong-mengh bun meih maaih banh zeic hiuv duqv horpc. Jiex daaih nyei ziangh hoc maiv maaih haaix dauh hnangv meih. Nqa'haav hingv yaac maiv maaih haaix dauh hnangv meih.
13Liemh meih maiv tov nyei, yie yaac oix ceix bun meih. Yie bun meih butv zoih, bun mienh taaih weic yiem meih nyei seix zeiv maiv maaih ganh dauh hungh diex ndongc meih.
14Se gorngv meih gan longx yie, muangx yie nyei leiz-latc caux lingc hnangv meih nyei die, Ndaawitv nor, yie ziouc bun meih ziangh duqv siouc nyuonh ndaauv.”
15Saa^lo^morn nyie daaih ziouc hiuv duqv ninh mbeix buatc. Ninh nzuonx Ye^lu^saa^lem mingh souv jienv Ziouv nyei ⟨Laengz Ngaengc Waac Faang⟩ nza'hmien maengx fongc horc buov ziec caux ziec weic jiu tong nyei ga'naaiv, aengx weic ninh nyei zuangx jien mbenc hnaangx hlo nyei.
Saa^lo^morn Longc Cong-Mengh Siemv
16Maaih hnoi maaih i dauh maaic buonv-sin nyei m'sieqv dorn daaih lorz hungh diex yaac souv jienv ninh nyei nza'hmien.
17Maaih dauh gorngv, “Yie nyei ziouv aac, naaiv dauh m'sieqv dorn caux yie juangc norm biauv yiem. Ninh caux yie yiem biauv wuov zanc yie yungz duqv dauh gu'nguaaz.
18Yie yungz liuz, nqa'haav buo hnoi ninh yaac yungz duqv dauh. Yie mbuo ganh yiem hnangv. Cuotv liuz yie mbuo i dauh, maiv maaih haaix dauh caux yie mbuo yiem biauv.
19Lungh muonz zanc naaiv dauh m'sieqv dorn nyei gu'nguaaz daic, weic zuqc ninh ngatv zuqc daic mi'aqv.
20Ndaamv muonz yie, meih nyei bou, bueix m'njormh wuov zanc, ninh jiez sin daaih. Ninh yiem yie nyei sin-hlen hlorpv jienv yie nyei dorn mingh an jienv ninh nyei ga'hlen, aengx zorqv ninh nyei gu'nguaaz-daic an jienv yie nyei ga'hlen.
21Da'nyeic ndorm yie nyie daaih oix bun gu'nguaaz hopv nyorx, buatc gu'nguaaz daic mi'aqv. Lungh za'gengh njang, yie longx-longx nyei mangc, buatc maiv zeiz yie yungz nyei dorn.”
22Wuov dauh m'sieqv dorn gorngv, “Maiv zeiz lorqc. Nangh wuov dauh se yie nyei dorn. Daic wuov dauh se meih nyei.”
Mv baac da'yietv dauh gorngv, “Maiv zeiz! Daic wuov dauh se meih nyei. Nangh wuov dauh se yie nyei.” Ninh mbuo ziouc yiem hungh diex nyei nza'hmien hnangv naaiv nor nzaeng.
23Hungh diex gorngv, “Yietc dauh gorngv, ‘Nangh naaiv dauh dorn se yie nyei. Daic wuov dauh se meih nyei.’ Wuov dauh gorngv, ‘Maiv zeiz! Daic wuov dauh se meih nyei. Nangh wuov dauh se yie nyei.’+”
24Hungh diex ziouc gorngv, “Zorqv zung nzuqc ndaauv daaih bun yie.” Mienh ziouc dorh nzuqc ndaauv daaih bun hungh diex.
25Hungh diex ziouc paaiv mienh, “Zorqv nangh naaiv dauh gu'nguaaz piqv zoux i maengx. Zorqv maengx bun naaiv dauh m'sieqv dorn, aengx zorqv maengx bun wuov dauh.”
26Nangh wuov dauh gu'nguaaz nyei maa weic ninh nyei gu'nguaaz hnyouv mun haic ziouc gorngv, “Yie nyei ziouv aah! Tov zorqv gu'nguaaz-nangh bun wuov dauh m'sieqv dorn maah! Maiv dungx daix ninh aqv!”
Mv baac wuov dauh m'sieqv dorn gorngv, “Maiv dungx bun yie yaac maiv dungx bun ninh. Zorqv daaih piqv zoux i maengx.”
27Hungh diex gorngv, “Zorqv gu'nguaaz-nangh bun da'yietv dauh m'sieqv dorn. Maiv dungx daix. Dongh naaiv dauh zoux cien maa.”
28I^saa^laa^en nyei zuangx mienh haiz hungh diex hnangv naaiv nor dunx sic, ninh mbuo ziouc mbuoqc horngh haic, weic zuqc ninh mbuo buatc ninh maaih Tin-Hungh ceix bun nyei cong-mengh baengh fim nyei dunx sic.