4

以利沙幫助窮寡婦

1有個先知門徒的妻子哀求以利沙說:「你的僕人,我丈夫死了,他敬畏耶和華是你所知道的。現在有債主來,要帶走我的兩個孩子給他作奴隸。」 2以利沙對她說:「我可以為你做甚麼呢?告訴我,你家裏有甚麼?」她說:「婢女家中除了一瓶油之外,甚麼也沒有。」 3以利沙說:「你到外面去向所有的鄰舍借器皿,要空的器皿,不要少借。 4然後你回家,關上門,你和你兒子在裏面把油倒在所有的器皿裏,倒滿了就放在一邊。」 5於是婦人離開以利沙去了。她關上門,把自己和兒子關在家裏。他們把器皿拿給她,她就倒油。 6器皿都滿了,她對兒子說:「再給我拿器皿來。」兒子對她說:「沒有器皿了。」油就止住了。 7婦人去告訴神人,神人說:「你去賣了油還債,你和你兩個兒子可以靠着所剩的過活。」

書念婦人接待以利沙

8一日,以利沙經過書念,在那裏有一個富有的婦人強留他吃飯。此後,以利沙每次經過就轉到那裏去吃飯。 9婦人對丈夫說:「看哪,我知道那常從我們這裏經過的是神聖的神人。 10我們可以為他蓋一間有牆的小閣樓,裏面安放床榻、桌子、椅子、燈臺。每當他來到我們這裏,就可以住在那裏。」
11一日,以利沙來到那裏,轉進那閣樓,躺臥在那裏。 12以利沙吩咐僕人基哈西說:「你叫這書念婦人來。」他把婦人叫了來,婦人就站在以利沙面前。 13以利沙吩咐僕人說:「你對她說:『看哪,你為我們費了許多心思,我可以為你做甚麼呢?我可以為你向王或元帥求甚麼呢?』」她說:「我已住在自己百姓之中。」 14以利沙說:「究竟可以為她做甚麼呢?」基哈西說:「她真的沒有兒子,她丈夫也老了。」 15以利沙說:「叫她回來。」於是他叫了她來,她就站在門口。 16以利沙說:「明年這時候,你必抱一個兒子。」她說:「神人,我主啊,不要這樣欺哄婢女。」 17婦人果然懷孕,到了明年那時候,生了一個兒子,正如以利沙向她所說的。
18孩子長大,一日出去到他父親和收割的人那裏。 19他對父親說:「我的頭啊,我的頭啊!」他父親對僕人說:「把他抱到他母親那裏。」 20僕人抱去,交給他母親。孩子坐在母親的膝上,到中午就死了。 21他母親上去,把他放在神人的床上,關了門出來, 22呼叫她丈夫說:「你叫一個僕人給我牽一匹驢來,我要趕去見神人,然後回來。」 23丈夫說:「今日不是初一,也不是安息日,你為何要到他那裏去呢?」婦人說:「平安無事。」 24於是她備上驢,對僕人說:「走,趕緊走,除非我吩咐你,不要為了我而慢下來。」 25婦人往迦密山去,到了神人那裏。
 神人遠遠看見她,對僕人基哈西說:「看哪,書念的婦人來了!
26現在你跑去迎接她,對她說,你平安嗎?你丈夫平安嗎?孩子平安嗎?」她說:「平安。」 27婦人上了山,到神人那裏,就抱住神人的腳。基哈西前來要推開她,神人說:「由她吧!因為她心裏愁苦。但耶和華向我隱瞞這事,沒有告訴我。」 28婦人說:「我何嘗向我主求過兒子呢?我豈不是說過,不要欺哄我嗎?」 29以利沙吩咐基哈西說:「你束上腰,手拿我的杖前去。若遇見人,不要向他問安,人若向你問安,也不要回答。要把我的杖放在孩子臉上。」 30孩子的母親說:「我指着永生的耶和華,又指着你的性命起誓,我必不離開你。」於是以利沙起身,隨着她去了。 31基哈西在他們以先去了,把杖放在孩子臉上,卻沒有聲音,也沒有動靜。基哈西回去,迎見以利沙,告訴他說:「孩子還沒有醒過來。」
32以利沙進了屋子,看哪,孩子死了,放在自己的床上。 33他進去,關上門,只有他們兩個人,他就向耶和華祈禱。 34他上去伏在孩子身上,口對口,眼對眼,手對手。他伏在孩子身上,孩子的身體就漸漸暖和了。 35然後他下來,在屋裏來回走了一趟,又上去伏在孩子身上。孩子打了七個噴嚏,眼睛就睜開了。 36以利沙基哈西說:「你叫這書念婦人來。」於是他叫了她來。婦人來到以利沙那裏,以利沙說:「把你兒子抱起來。」 37婦人就進來,在以利沙腳前俯伏於地,向他下拜,然後抱起她兒子出去了。

兩件神蹟

38以利沙回到吉甲,那地正有饑荒。先知的門徒坐在他面前,他吩咐僕人說:「你把大鍋放在火上,給先知的門徒熬湯。」 39有一個人去到田野摘菜,發現一棵野瓜藤,就摘了滿滿一兜的野瓜回來,切了放進熬湯的鍋中,並不知道那是甚麼。 40他們把湯倒出來給大家吃。他們吃湯裏東西的時候,喊叫說:「神人哪,鍋子裏的東西會死人!」所以他們不能吃了。 41以利沙說:「拿點麵來。」他把麵撒在鍋中,說:「倒出來,給大家吃吧!」鍋中就沒有毒了。
42有一個人從巴力‧沙利沙來,帶着初熟果子的食物、二十個大麥做的餅和新麥穗,裝在袋子裏送給神人。神人說:「把這些給大家吃。」 43僕人說:「這些豈可擺在一百人面前呢?」以利沙說:「你只管給大家吃吧!因為耶和華如此說,他們必吃了,還有剩下的。」 44僕人就擺在他們面前,他們吃了,還有剩下,正如耶和華所說的。

4

Duk Play Ôlivơ-Bu Ur Ndrô

1Pônây, Ur du huê tâm phung kon phung kôranh nơm mbơh lor vơl ma Y-Êlisê, "Oh mon may, sai gâp lĕ khĭt jêh; jêh ri may gĭt jêh ma oh mon may klach yơk jêh ma Yêhôva, ƀiălah nơm tơm rnon văch gay nhŭp lơi bar hê kon bu klâu gâp gay njêng khân ôbăl jêng dĭk păng." 2Y-Êlisê lah ma păng, "Moh ndơ gâp mra ƀư ma ay? Mbơh ma gâp, moh ndơ ay geh tâm ngih?" Ôbăl lah, "Oh mon bu ur may mâu geh ndơ ôh tâm ngih kanŏng du yăng dak play Ôlivơ." 3Păng lah tay: "Hăn luh padih, dăn manh hom yăng bu lĕ rngôch phung chiau meng ay, yăng nsoih, lơi manh ôh djê̆ dơm. 4Tơlah ay lĕ sĭt jêh tâm ngih ndrel kon ay, ntĭl lơi mpông, jêh nây nkhŭt dak play ôlivơ tâm ăp yăng nây; tơlah yăng lĕ bêng jêh, ăn ay bun du ntŭk." 5Pôri ôbăl hăn du bơh păng, lăp tâm ngih ndrel phung kon buklâu păng, ntĭl lơi mpông; phung kon bu klâu păng djôt leo yăng, jêh ri păng kâp ma troch dak play ôlivơ. 6Tơlah lĕ rngôch yăng lĕ bêng jêh, păng lah ma phung kon bu klâu păng pô aơ: "Djôt ma gâp yăng êng đŏng." Ƀiălah păng lah, "Mâu hôm geh yăng êng ôh." Jêh ri dak play ôlivơ nây mâu hôm truh ôh. 7Nôk nây, păng hăn nkoch ma bunuyh Brah Ndu, pôri păng lah: "Hăn tăch hom dak play ôlivơ jêh ri trok lơi rnon ay; pônây ay jêh ri phung kon buklâu ay mra sŏk dak play ôlivơ hôm e nây siăm nau rêh khân ay nơm."

Y-Êlisê Ăn Du Huê Kon Jê̆ Buur Ƀon Sunem Dâk Rêh Đŏng

8Du nar nây, Y-Êlisê hăn rlet ma ƀon Sunem. Tanây, geh du huê buur ndrŏng, kân ôbăl gŭ sông sa. Ntơm bơh nây, ăp tơ̆ păng hăn rgăn trong nây, păng veh sông sa tanây. 9Buur nây lah ma sai păng, "Aơ, gâp mĭn ma nơm prot găn ƀaƀơ trong he jêng du huê bunuyh kloh ueh Brah Ndu. 10Ăn he ƀư ma păng du jrô prêh ta kalơ geh mpir jêh ri ăn ta nây du mlâm sưng bêch, du mlâm sưng sông, du mlâm rnơl nsing jêh ri du mlâm ŭnh kađen. Pôri ăp tơ̆ păng tât ma he păng dơi lăp gŭ ta nây."
11Du nar Y-Êlisê tât ta ƀon Sunem, păng veh lăp tâm jrô nây jêh ri rlu ta nây. 12Păng lah ma Y-Gêhasi oh mon păng, "Kuăl hom bu ur ƀon Sunem nây." Jêh Y-Gêhasi kuăl păng, păng dâk ta năp Y-Êlisê. 13Jêh ri Y-Êlisê lah ma Y-Gêhasi, "Aƀaơ ri lah ma păng, aơ, ay ƀư jêh lĕ kan hŏt rgănh ma hên, pôri moh ndơ ay ŭch bu ƀư ăn ay? Ay geh nau ŭch lĕ ăn bu ngơi an ma ay ma hađăch mâu lah ma kôranh ma phung tahan?" Ôbăl plơ̆ lah: "Gâp gŭ ta nklang phung ƀon lan gâp nơm." 14Y-Êlisê lah tay, "Pôri moh ndơ bu mra ƀư ăn păng?" Y-Gêhasi plơ̆ lah, "Ôbăl mâu geh du huê kon buklâu ôh, jêh ri sai ôbăl lĕ ranh jêh." 15Y-Êlisê lah, 'Kuăl păng." Tơlah Y-Gêhasi kuăl păng, ôbăl văch tât dâk ta mpông. 16Jêh ri Y-Êlisê lah, "Năm pakơi taơ, tâm dôl nôk aơ, ay mra chông ra-u du huê kon buklâu." Ôbăl plơ̆ lah: "Mâu ôh, Hơi Kôranh bunuyh Brah Ndu, lơi ngơi rlăm (mƀruh) ma oh mon bu ur may ôh." 17Ƀiălah bu ur nây ntreo jêh, jêh ri păng mra deh tâm năm taơ, ăt nôk nây lĕ, deh du huê kon bu klâu, di tĭng nâm nau Y-Êlisê hŏ lah lor jêh ma păng.
18Tơlah kon se jê̆ nây văch ma toyh jêh, geh du nar păng hăn tât ma mbơ̆ păng ta ntŭk bu rek ba, 19jêh ri lah ma mbơ̆ păng, "Gâp ji bôk, gâp ji bôk!" Mbơ̆ lah ma oh mon păng, "Chông leo sĭt ăn mê̆ păng." 20Tơlah oh mon păng chông ôbăl sĭt ăn jêh ma mê̆ păng; kon se jê̆ gŭ kalơ kơmâk mê̆ păng kŏ tât nar nklang bôk, jêh ri ôbăl khĭt. 21Me păng hao kalơ sưng lâng ôbăl ta sưng bêch bunuyh Brah Ndu, jêh nây du luh padih, ntĭl lơi mpông. 22Păng kuăl sai păng jêh ri lah, "Prơh hăn ma gâp du huê oh mon, jêh ri du mlâm seh, gay gâp hăn gơnh tât ma bunuyh Brah Ndu; pônây, gâp mra plơ̆ sĭt ro. 23Sai păng ôp, "Mâm nau ay ŭch hăn ma păng nar aơ? Nar aơ, mâu di hĕ jêng khay mhe luh mâu lah nar Sabat." Păng plơ̆ lah. "Mra jêng ueh." 24Păng rêt ưn seh bri jêh ri lah ma oh mon păng, "Ntrŭt seh ăn ngăch đê̆, tơlah gâp lah ri mơ may nsrŭng." 25Pôri khân păng dâk hăn tât ma bunuyh Brah Ndu ta yôk Karmel.
 Tơlah bunuyh Brah Ndu Brah Ndu saơ păng văch tât, păng lah ma Y-Gêhasi, oh mon păng, "Ri, uănh hom buur ƀon Sunem!
26Hăn ran tâm mâp ma ôbăl, jêh ri ôp păng: Lĕ nau ay geh nau ueh mpăn lĕ? Kon sai ay ueh lăng lĕ? Ôbăl plơ̆ lah: "Ueh lĕ." 27Jêh ri tơlah păng lĕ tât ta yôk ma bunuyh Brah Ndu, pôri ut kuăn ta jâng păng. Y-Gêhasi văch gay mprơh lơi ôbăl, ƀiălah bunuyh Brah Ndu lah, "Ăn hom păng; yorlah ôbăl geh nau rngot hâu ngăn; Yêhôva geh nau pôn ma gâp nau nây, jêh ri mâu mbơh ôh ma gâp."
28Bu ur nây lah, "Gâp mâp dăn lĕ ma kôranh gâp gay ŭch geh du huê kon buklâu? Mâu hĕ gâp hŏ lah jêh ma may, Lơi ta ngơi rlăm gâp?" 29Y-Êlisê lah ma Y-Gêhasi, "Vân rse bŭt may, hăn djôt leo mâng jra gâp jêh ri hăn ro. Tơlah may mâp bu, lơi mbah khân păng; tơlah bu mbah may lơi plơng tay. May mra dơm mâng jra ta kalơ muh măt kon se jê̆. 30Mê̆ kon se jê̆ nây lah: "Tĭng nâm Yêhôva gŭ rêh, jêh ri tĭng nâm may nơm gŭ rêh, gâp mâu mra du tă bơh may ôh." Pôri Y-Êlisê dâk, jêh ri tĭng ndô̆ păng.
31Y-Gêhasi hăn lor panăp phung bar hê, jêh ri dơm mâng jra ta kalơ muh măt kon se jê̆. Ƀiălah mâu tăng nsôr mâu lah nau mbên ma nau ŭch rêh ôh. Pônây păng plơ̆ sĭt chuă Y-Êlisê jêh ri nkoch ăn păng, "Kon se jê̆ mâu kah rngăl ôh." 32Tơlah Y-Êlisê lăp tâm ngih, saơ kon se jê̆ lĕ khĭt jêh, bêch mplâng kalơ sưng. 33Y-Êlisê lăp tâm jrô, ntĭl lơi mpông, êng păng jêh ri kon se jê̆, jêh nây gŭ mbơh saơm ma Yêhôva. 34Pôri, păng hao kalơ sưng bêch, dop ta kalơ kon se jê̆; mbŏm trôm mbung păng tra mbung ôbăl, măt păng tâm tra măt ôbăl, ti păng ta ti ôbăl, jêh ri dôl păng dop săk jăn păng ta kalơ kon se jê̆ nây jêng duh n'hôr. 35Y-Êlisê dâk, chuat hăn rsong dâng lơ tâm trôm jrô, jêh ri hao đŏng kalơ sưng bêch dop tay kalơ kon se jê̆. Jêh nây, păng siđah pơh tơ̆ jêh ri păng lin măt. 36Y-Êlisê kuăl Y-Gêhasi jêh ri lah, "Hăn kuăl hom bu ur ƀon Sunem." Pôri, Y-Gêhasi kuăl ôbăl. Jêh ri tơlah ôbăl văch jêh ma Y-Êlisê, păng lah: "Chông hom kon buklâu ay." 37Ôbăl văch dăch chon ta jâng păng, chŭn muh măt ta neh; jêh ri ôbăl chông leo kon buklâu ôbăl jêh ri luh du.

Nau Khlay Ngăn Y-Êlisê Ƀư Ma Phung Kôranh Nơm Mbơh Lor

38Y-Êlisê văch tay ma ƀon Gilgal dôl geh nau sa sât ji ngot tâm n'gor bri. Dôl phung oh mon phung kôranh nơm mbơh lor gŭ panăp păng. Păng lah ma phung oh mon păng, "Gơ̆ hom glah ƀŭng toyh, gâm trao ăn ma phung oh mon phung kôranh nơm mbơh lor." 39Du huê tâm phung khân păng luh hăn tâm mir gay pĕ biăp n'ha, jêh ri saơ play nông mor, pĕ djôt leo du mpư. Păng sĭt jêh ri sĭt play nây dơm tâm glah por, mâu gĭt ôh moh play nây. 40Khân păng sok ăn bu sa. Ƀiălah dôl khân păng gŭ sa por, khân păng nter, "Hơi bunuyh Brah Ndu, geh nau khĭt tâm glah!" Khân păng mâu dơi sa ôh ndơ nây. 41Y-Êlisê lah, "Pôri sŏk leo ranih muy." Păng nkhŭt ranih môi tâm glah jêh ri lah, "Sok hom ma khân păng, ăn khân păng sa." Jêh ri mâu geh ndơ khih ôh tâm glah.
42Du huê buklâu văch tă bơh ƀon Baal-Salisa djôt leo ma bunuyh Brah Ndu, mpơng piăng let bu ƀư ma ba dak bôk, bar jê̆t mpơng (glo) ba orgơ, jêh ri rdjak play ba mhe tâm ƀau păng. Y-Êlisê lah, "Ăn ma phung buklâu nây sa." 43Ƀiălah oh mon păng lah, "Mâm gâp dơi thai ndrăp ndơ nây ma du rhiăng bunuyh?" Pôri Y-Êlisê lah đŏng, "Ăn ma phung buklâu nây sa, yorlah pôaơ Yêhôva lah, 'Khân păng mra sa jêh ri mra geh ndơ hôm e.'"
44Pôri ôbăl thai ndrăp piăng let nây ma phung nây. Khân păng sa jêh ri geh ndơ hôm e tĭng nâm nau Yêhôva ngơi.