4

尼布甲尼撒的第二个梦

1尼布甲尼撒王对住在全地各方、各国、各族的人说:“愿你们大享平安! 2我乐意宣扬至高上帝向我所行的神迹奇事。
  3他的神迹何其大!
  他的奇事何其盛!
  他的国度存到永远;
  他的权柄存到万代!
4“我-尼布甲尼撒安居在家中,在宫里享受荣华。 5我做了一个梦,使我惧怕。我在床上的意念和脑中的异象,使我惊惶。 6因此我降旨召巴比伦的智慧人全都到我面前,要他们将梦的解释告诉我。 7于是那些术士、巫师、迦勒底人、观兆的都进来,我将那梦告诉他们,他们却不能把梦的解释告诉我。 8最后,但以理,就是按照我神明的名字称为伯提沙撒的,来到我面前,他里头有神圣神明的灵,我将梦告诉他: 9‘术士的领袖伯提沙撒啊,我知道你里头有神圣神明的灵,什么奥秘都不能为难你。现在你要把我梦中所见的异象和梦的解释告诉我。’
10“我在床上脑中的异象是这样:我观看,看哪,大地中间有一棵树,极其高大。 11那树渐长,而且茁壮,高得顶天,从地极都能看见, 12叶子华美,果子甚多,可作所有动物的食物;野地的走兽卧在荫下,天空的飞鸟宿在枝上,凡有血肉的都从这树得食物。
13“我观看,我在床上脑中的异象是这样,看哪,有守望者,就是神圣的一位,从天而降, 14大声呼叫说:‘砍倒这树!砍下枝子!拔掉叶子!抛散果子!使走兽逃离树下,飞鸟躲开树枝。 15树的残干却要留在地里,在田野的青草中用铁圈和铜圈套住。任他让天上的露水滴湿,和地上的走兽一同吃草, 16使他的心改变,不再是人的心,而给他一个兽心,使他经过七个时期 17这是众守望者所发的命令,是众圣者所作的决定,好叫世人知道至高者在人的国中掌权,要将国赐给谁就赐给谁,并且立极卑微的人执掌国权。’
18“这是我-尼布甲尼撒王所做的梦。伯提沙撒啊,你要说明这梦的解释;我国中所有的智慧人都不能把梦的解释告诉我,惟独你能,因你里头有神圣神明的灵。”

但以理解梦

19于是称为伯提沙撒但以理惊骇片时,心意惊惶。王说:“伯提沙撒啊,不要因梦和梦的解释惊惶。”伯提沙撒回答说:“我主啊,愿这梦归给恨恶你的人,这梦的解释归给你的敌人。 20你所见的树渐长,而且茁壮,高得顶天,全地都能看见, 21叶子华美,果子甚多,可作所有动物的食物;野地的走兽住在其下,天空的飞鸟宿在枝上。
22“王啊,这成长又茁壮的树就是你。你的威势成长及于天,你的权柄达到地极。 23王既看见一位神圣的守望者从天而降,说:‘将这树砍倒毁坏,树的残干却要留在地里,在田野的青草中用铁圈和铜圈套住。任他让天上的露水滴湿,与野地的走兽一同吃草,直到经过七个时期。’
24“王啊,梦的解释就是这样:临到我主我王的事是出于至高者的命令。 25你必被赶出离开世人,与野地的走兽同住,吃草如牛,让天上的露水滴湿,且要经过七个时期,直等到你知道至高者在人的国中掌权,要将国赐给谁就赐给谁。 26这使树的残干存留的命令,是要等你知道天在掌权,你的国必定归你。 27王啊,求你悦纳我的谏言,以施行公义除去罪过,以怜悯穷人除掉罪恶,或者你的平安可以延长。”
28这些事都临到尼布甲尼撒王。 29过了十二个月,他在巴比伦王宫顶上散步。 30王说:“这大巴比伦岂不是我用大能大力建为首都,要显示我威严的荣耀吗?” 31这话还在王口中的时候,有声音从天降下,说:“尼布甲尼撒王啊,有话对你说,你的国离开你了。 32你必被赶出离开世人,与野地的走兽同住,吃草如牛,且要经过七个时期;等你知道至高者在人的国中掌权,要将国赐给谁就赐给谁。” 33当时这话就应验在尼布甲尼撒身上,他被赶出离开世人,吃草如牛,身体被天上的露水滴湿,头发长得像鹰的羽毛,指甲长得像鸟爪。

尼布甲尼撒颂赞上帝

34“时候到了,我-尼布甲尼撒举目望天,我的知识复归于我,我就称颂至高者,赞美尊敬活到永远的上帝。
  他的权柄存到永远,
  他的国度存到万代。
  35地上所有的居民都算为虚无;
  在天上万军和地上居民中,
  他都凭自己的旨意行事。
  无人能拦住他的手,
  或问他说,你在做什么呢?
36“那时,我的知识复归于我,威严和光荣也复归于我,使我的国度得荣耀,我的谋士和大臣也来朝见我。我又重建我的国度,更大的权势加添在我身上。 37现在我-尼布甲尼撒赞美、尊崇、恭敬天上的王,因为他所行的全都信实,他所做的尽都公平。那行事骄傲的,他能降为卑。”

4

Chiêm bao về cây lớn

1Ta, hoàng đế Nê-bu-cát-nết-sa, gửi tất cả các dân tộc, quốc gia, ngôn ngữ khắp thế giới. Câu chúc bình an cho các ngươi! 2Thiết tưởng ta nên công bố cho các ngươi biết các dấu lạ và việc kỳ diệu mà Đấng Chí Cao đã làm cho ta. 3Dấu lạ của Ngài thật vĩ đại! Việc kỳ diệu Ngài làm thật mạnh mẽ! Nước Ngài vững lập đời đời! Quyền bính Ngài tồn tại mãi mãi!
4Ta, Nê-bu-cát-nết-sa, đang an nhàn và hưởng mọi thành công trong cung điện ta. 5Một hôm, ta thấy một chiêm bao dễ sợ; càng nằm trên giường suy nghĩ, càng nhớ lại các khải tượng, ta càng hoang mang bối rối. 6Ta liền ra lệnh triệu tập các học giả Ba-by-luân để giải thích điềm chiêm bao ấy. 7Các học giả Ba-by-luân vào chầu, nghe ta thuật hết điềm chiêm bao nhưng không ai giải được cả.
8,9Rốt cuộc, Đa-ni-ên vào chầu ta (người này đã được đổi tên là Bên-tơ-sát-xa theo danh hiệu của thần ta; trong người ấy Linh của các thần thánh đang ngự). Ta thuật cho người điềm chiêm bao và bảo: "Này, Bên-tơ-sát-xa, Chủ tịch liên đoàn các học giả. Vì ta biết Linh các thần thánh đang ngự trong ngươi, và không có huyền nhiệm nào khó quá cho ngươi, nên ngươi hãy thuật cho ta các khải tượng trong chiêm bao ta đã thấy và giải thích rõ ràng. 10Đây là các khải tượng trong trí ta lúc ta nằm trên giường: Ta quan sát và nhìn thấy một cây lớn mọc giữa mặt đất, ngọn rất cao. 11Cây ngày càng lớn mạnh, ngọn vươn đến tận trời, khắp cả mặt đất đều trông thấy. 12Lá cây đẹp đẽ, trái cây thật nhiều dùng làm thức ăn cho mọi loài sinh vật. Thú vật ngoài đồng đến nấp bóng nó; chim trời làm tổ trên cành nó. Tất cả các loài sinh vật đều nhờ cây ấy nuôi sống. 13Ta đang quan sát, thình lình Đấng canh giữ, tức là Đấng thánh, từ trời ngự xuống. 14Người lớn tiếng ra lệnh: "Đốn cây này đi! Chặt hết các cành, làm cho trụi lá và vải trái cây ra khắp nơi! Các loài thú đồng đang nấp dưới bóng cây, hãy chạy trốn! Các loài chim chóc đang đậu trên cành cây, hãy tung cánh bay xa! 15Khi đốn cây, hãy để lại gốc rễ dưới đất, nhưng phải xiềng lại bằng xiềng sắt và đồng, giữa cỏ đồng nội; cho sương móc từ trời xuống dầm thấm nó, và cho nó sống với thú vật ngoài đồng nội. 16Hãy cất lòng người khỏi nó và cho nó lòng thú vật qua suốt 7 kỳ. 17Đây là quyết định của các Đấng canh giữ và lệnh của Đấng thánh ngõ hầu tất cả loài người và sinh vật đều biết rõ ràng Đấng Chí Cao nắm quyền tể trị trong thế giới loài người. Ngài muốn giao chính quyền cho ai tùy ý Ngài và đặt người thấp nhất trong xã hội lên cầm quyền thống trị. 18Ta, hoàng đế Nê-bu-cát-nết-sa, đã thấy chiêm bao ấy và thuật lại cho các học giả Ba-by-luân nhưng họ không giải nghĩa được. Vậy, bây giờ, Bên-tơ-sát-xa hãy giải nghĩa cho ta. Ngươi có khả năng giải nghĩa vì Linh của các thần thánh ngự trong ngươi.

Ý nghĩa điềm chiêm bao

19Đa-ni-ên cũng gọi là Bên-tơ-sát-xa đứng sững cả tiếng đồng hồ không nói được một lời vì càng suy nghĩ ông càng bối rối. Nhà vua thấy thế liền giục: "Đừng lo ngại, cứ nói đi! Đa-ni-ên thưa: "Muôn tâu, ước gì chiêm bao này ứng vào các kẻ thù nghịch của vua! 20-22Cây lớn vua đã thấy, ngày càng lớn mạnh, ngọn vươn đến tận trời, khắp đất đều trông thấy; lá cây đẹp đẽ, trái cây thật nhiều, dùng làm thức ăn cho loài sinh vật; thú vật ngoài đồng đến nấp bóng, chim trời làm tổ trên cành - muôn tâu, cây ấy chính là vua vì vua đã trở nên cường thịnh và vĩ đại đến mức vươn lên tận trời và uy quyền vua bao trùm cả thế giới. 23Vua đã thấy một Đấng canh giữ là Đấng thánh từ trời xuống ra lệnh đốn cây và chặt phá, nhưng phải chừa lại gốc rễ trong đất và xiềng lại bằng xích sắt và đồng giữa cây cỏ đồng nội, để cho sương móc từ trời dầm thấm cùng với thú vật ngoài đồng suốt 7 thời kỳ.'
24Muôn tâu, Đấng Chí Cao đã quyết định và chắc chắn sẽ thực hiện điều này: 25Nhân dân của vua sẽ đuổi vua ra khỏi cung điện. Vua sẽ phải sống ngoài đồng như loài thú, ăn cỏ như bò, lưng vua sẽ ướt đẫm sương móc từ trời. Suốt bảy năm trời, vua phải sống như thế, cho đến khi vua nhận ra rằng Đấng Chí Cao nắm quyền tể trị trong thế giới loài người và Ngài muốn giao chính quyền vào tay ai là tùy ý Ngài. 26Lệnh truyền để lại gốc rễ có nghĩa: đế quốc của vua sẽ được giao lại cho vua cai trị sau khi vua nhìn nhận quyền tể trị của Đấng Tạo Hóa. 27Vì thế, muôn tâu, xin vua vui lòng nghe tôi trình bày: Xin vua xét xử cho công bằng thi hành sự công chính và tỏ lòng thương xót ngươi nghèo khổ để đoái công chuộc tội, may ra thời vận của vua còn có thể kéo dài thêm một thời gian nữa."

Lời tiên tri ứng nghiệm

28Tất cả các sự việc đều diễn tiến đúng như Đa-ni-ên đã tiên đoán: 29Một năm sau, vua Nê-bu-cát-nết-sa đang ngự chơi trong cung điện giữa thủ đô đế quốc Ba-by-luân. 30Vua kiêu hãnh tuyên bố: Đây, Ba-by-luân vĩ đại ta đã xây dựng với sức mạnh của quyền lực ta làm thủ đô đế quốc, để biểu dương vinh quang của uy nghi ta. 31Vua chưa dứt lời, bỗng nghe tiếng phán từ trời: "Này, vua Nê-bu-cát-nết-sa! Ta báo cho ngươi biết, ngươi đã bị truất phế! 32Ngươi sẽ bị xã hội loài người khai trừ và sẽ sống chung với thú vật ngoài đồng. Ngươi buộc phải ăn cỏ như bò và chịu đựng hình phạt suốt 7 kỳ, cho đến khi ngươi nhận biết rằng Đấng Chí Cao tể trị trên thế giới loài người và Ngài muốn giao chính quyền cho ai tùy ý!"
33Ngay giờ đó, lệnh ấy được thi hành. Vua Nê-bu-cát-nết-sa bị nhân dân xua đuổi. Vua phải ăn cỏ như bò. Thân thể vua ướt đẫm sương mốc từ trời cho đến khi da mọc lông như chim phụng, và móng tay mọc dài như móng diều hâu.
34Bảy năm sau, tính đúng từng ngày, Nê-bu-cát-nết-sa tôi ngước mắt nhìn lên trời cầu cứu ! Trí khôn tôi liền bình phục và tôi ca ngợi Đấng Chí Cao. Tôi tung hô và tôn vinh Đấng sống đời đời, sáng lập Nước vĩnh cửu và tể trị mãi mãi. 35Đem so với Chúa, tất cả nhân loại trên thế giới chỉ là con số không. Chúa hành động theo ý muốn Ngài đối với muôn triệu ngôi sao trên trời cũng như đối với loài người đông đảo dưới đất. Không ai có quyền ngăn chặn và chất vấn Ngài: "Chúa làm việc đó để làm gì?
36Lập tức trí khôn tôi bình phục. Tôi được trao trả chính quyền trong nước, với tất cả uy nghi rực rỡ của bậc thiên tử. Các quân sư và thượng thư lại đến chầu, giúp tôi củng cố chính quyền trong tay và mở rộng biên cương đế quốc.
37Bây giờ, Nê-bu-cát-nết-sa tôi xin ca ngợi, tán dương và tôn vinh Vua Trời! Công việc Ngài đều chân thật, đường lối Ngài đều công chính, kẻ nào lên mặt kiêu căng hợm hĩnh sẽ bị Ngài hạ xuống đất đen.