4
尼布甲尼撒的第二个梦
1尼布甲尼撒王对住在全地各方、各国、各族的人说：“愿你们大享平安！
2我乐意宣扬至高上帝向我所行的神迹奇事。
3他的神迹何其大！
他的奇事何其盛！
他的国度存到永远；
他的权柄存到万代！
4“我－尼布甲尼撒安居在家中，在宫里享受荣华。
5我做了一个梦，使我惧怕。我在床上的意念和脑中的异象，使我惊惶。
6因此我降旨召巴比伦的智慧人全都到我面前，要他们将梦的解释告诉我。
7于是那些术士、巫师、迦勒底人、观兆的都进来，我将那梦告诉他们，他们却不能把梦的解释告诉我。
8最后，但以理，就是按照我神明的名字称为伯提沙撒的，来到我面前，他里头有神圣神明的灵，我将梦告诉他：
9‘术士的领袖伯提沙撒啊，我知道你里头有神圣神明的灵，什么奥秘都不能为难你。现在你要把我梦中所见的异象和梦的解释告诉我⚓。’
10“我在床上脑中的异象是这样：我观看，看哪，大地中间有一棵树，极其高大。
11那树渐长，而且茁壮，高得顶天，从地极都能看见，
12叶子华美，果子甚多，可作所有动物的食物；野地的走兽卧在荫下，天空的飞鸟宿在枝上，凡有血肉的都从这树得食物。
13“我观看，我在床上脑中的异象是这样，看哪，有守望者，就是神圣的一位，从天而降，
14大声呼叫说：‘砍倒这树！砍下枝子！拔掉叶子！抛散果子！使走兽逃离树下，飞鸟躲开树枝。
15树的残干却要留在地里，在田野的青草中用铁圈和铜圈套住。任他让天上的露水滴湿，和地上的走兽一同吃草，
16使他的心改变，不再是人的心，而给他一个兽心，使他经过七个时期⚓。
17这是众守望者所发的命令，是众圣者所作的决定，好叫世人知道至高者在人的国中掌权，要将国赐给谁就赐给谁，并且立极卑微的人执掌国权。’
18“这是我－尼布甲尼撒王所做的梦。伯提沙撒啊，你要说明这梦的解释；我国中所有的智慧人都不能把梦的解释告诉我，惟独你能，因你里头有神圣神明的灵。”
但以理解梦
19于是称为伯提沙撒的但以理惊骇片时，心意惊惶。王说：“伯提沙撒啊，不要因梦和梦的解释惊惶。”伯提沙撒回答说：“我主啊，愿这梦归给恨恶你的人，这梦的解释归给你的敌人。
20你所见的树渐长，而且茁壮，高得顶天，全地都能看见，
21叶子华美，果子甚多，可作所有动物的食物；野地的走兽住在其下，天空的飞鸟宿在枝上。
22“王啊，这成长又茁壮的树就是你。你的威势成长及于天，你的权柄达到地极。
23王既看见一位神圣的守望者从天而降，说：‘将这树砍倒毁坏，树的残干却要留在地里，在田野的青草中用铁圈和铜圈套住。任他让天上的露水滴湿，与野地的走兽一同吃草，直到经过七个时期。’
24“王啊，梦的解释就是这样：临到我主我王的事是出于至高者的命令。
25你必被赶出离开世人，与野地的走兽同住，吃草如牛，让天上的露水滴湿，且要经过七个时期，直等到你知道至高者在人的国中掌权，要将国赐给谁就赐给谁。
26这使树的残干存留的命令，是要等你知道天在掌权，你的国必定归你。
27王啊，求你悦纳我的谏言，以施行公义除去罪过，以怜悯穷人除掉罪恶，或者你的平安可以延长。”
28这些事都临到尼布甲尼撒王。
29过了十二个月，他在巴比伦王宫顶上散步。
30王说：“这大巴比伦岂不是我用大能大力建为首都，要显示我威严的荣耀吗？”
31这话还在王口中的时候，有声音从天降下，说：“尼布甲尼撒王啊，有话对你说，你的国离开你了。
32你必被赶出离开世人，与野地的走兽同住，吃草如牛，且要经过七个时期；等你知道至高者在人的国中掌权，要将国赐给谁就赐给谁。”
33当时这话就应验在尼布甲尼撒身上，他被赶出离开世人，吃草如牛，身体被天上的露水滴湿，头发长得像鹰的羽毛，指甲长得像鸟爪。
尼布甲尼撒颂赞上帝
34“时候到了，我－尼布甲尼撒举目望天，我的知识复归于我，我就称颂至高者，赞美尊敬活到永远的上帝。
他的权柄存到永远，
他的国度存到万代。
35地上所有的居民都算为虚无；
在天上万军和地上居民中，
他都凭自己的旨意行事。
无人能拦住他的手，
或问他说，你在做什么呢？
36“那时，我的知识复归于我，威严和光荣也复归于我，使我的国度得荣耀，我的谋士和大臣也来朝见我。我又重建我的国度，更大的权势加添在我身上。
37现在我－尼布甲尼撒赞美、尊崇、恭敬天上的王，因为他所行的全都信实，他所做的尽都公平。那行事骄傲的，他能降为卑。”
4
Nenpukhanexa ua npau suav zag ob
1Kuv yog vaajntxwv Nenpukhanexa tshaaj tawm rua ib tsoom tuabneeg hab ib tsoom tebchaws hab cov kws has txhua yaam lug kws nyob thoob qaab ntuj has tas, Thov kuas mej muaj kws noj qaab nyob zoo heev quas zug.
2Kuv pum zoo kws yuav pav tej txujci tseem ceeb hab tej txujci phemfwj kws Vaajtswv tug luj dua ndais tau ua rua kuv.
3Nwg tej txujci luj kawg le lauj!
Nwg tej num phemfwj
muaj fwjchim kawg le lauj!
Nwg yuav kaav moog ib txhws tsw kawg
hab nwg muaj fwjchim kaav ib tam dhau ib tam.
4Kuv yog Nenpukhanexa noj qaab nyob zoo huv kuv lub tsev hab vaam meej rua huv kuv lub tsev vaajntxwv.
5Kuv ua npau suav pum yaam kws ua rua kuv ntshai. Thaus kuv pw sau kuv lub txaaj tej kws kuv xaav hab tej kws kuv ua yug quas toog tshwm rua huv kuv lub taubhau ua rua kuv poob sab.
6Kuv txhad ua ntawv kuas coj cov tuabneeg txawj ntse huv Npanpiloo suavdawg tuaj cuag kuv sub puab txhad txhais tau zaaj npau suav rua kuv paub.
7Cov txwv neeb txwv yaig hab cov kws txawj ua khawv koob yeeg swv hab cov Kheentia txawm nkaag lug. Kuv txhad pav zaaj npau suav rua puab, tassws puab txhais tsw tau lub ntsab.
8Thaus kawg Taniyee txhad tuaj cuag kuv, nwg muaj dua ib lub npe hu ua Npeethesaxa lawv le kuv tug daab lub npe, nwg muaj tej timtswv⚓ kws dawb huv tug ntsuj plig, mas kuv pav zaaj npau suav rua nwg noog tas,
9“Npeethesaxa kws yog tej txwv neeb tug thawj 'e, vem yog kuv paub tas tej timtswv kws dawb huv tug ntsuj plig nyob huv koj hab tsw muaj ib yaam daabtsw kws tsw muaj leejtwg paub kws yuav ceblaaj dhau koj txhais tsw tau, zaaj kws kuv ua npau suav pum yog le nuav. Mas thov koj txhais lub ntsab rua kuv.
10Zaaj yug quas toog kws tshwm rua huv kuv lub taubhau rua thaus kuv pw sau lub txaaj yog le nuav. Kuv saib mas pum ib tsob ntoo nyob huv plawv lub nplajteb sab kawg le.
11Tsob ntoo hov luj hlub hab khov kawg le, lub ntsws sab moog nto ntuj, hab thoob qaab ntuj kawg puavleej pum tau.
12Cov nplooj kuj zoo nkauj, cov txwv kuj ncw, suavdawg noj tau tsob ntoo hov. Tej tsaj qus lug nraim huv qaab tug duab ntxoo hab tej naag noog sau nruab ntug lug nyob sau tej ceg, hab txhua yaam kws muaj txujsa kuj noj tsob ntoo hov.
13“Zaaj yug quas toog kws tshwm rua huv kuv lub taubhau rua thaus kuv pw sau lub txaaj, na cav kuv pum ib tug faaj xwm dawb huv nqeg sau ntuj lug.
14Nwg qw nrov hab has tas, ‘Ca le ntuv tsob ntoo nuav hab txav nwg tej ceg huvsw, ca le muab tej nplooj lwg du lug hab muab tej txwv w rua hov u hov nuav. Ca tej tsaj tswv huv qaab tsob ntoo moog hab tej noog tswv sau tej ceg taag.
15Tassws tseg lub hauv paug hab cov caag nyob huv aav, muab ib daim hlau hab tooj lab khwb lub hauv paug ca nyob huv plawv tej nroj mog tom teb. Ca nwg ntub tej lwg sau ntuj, ca nwg nrug tsaj qus nyob huv plawv tej nroj tsuag huv lub nplajteb.
16Ca nwg lub sab hloov tsw thooj le tuabneeg lub hab muab tsaj qus lub sab rua nwg. Tso nwg nyob le hov kuas puv xyaa xyoo.⚓
17Tej lug txav txem hov yog cov faaj xwm txav, yog cov kws dawb huv tej lug txav sab sub cov kws muaj txujsa nyob txhad paub tas tug Vaajtswv luj dua ndais kaav tuabneeg tej tebchaws hab pub tebchaws rua tug kws nwg xaav pub, hab tsaa tug kws qeg kawg ua tug kws kaav.’
18Zaaj npau suav nuav yog kuv vaajntxwv Nenpukhanexa pum. Npeethesaxa 'e, koj ca le has lub ntsab rua kuv, tsua qhov cov tuabneeg txawj ntse huv kuv lub tebchaws suavdawg txhais tsw tau zaaj npau suav rua kuv, tassws koj yuav txhais tau vem tej timtswv dawb huv tug ntsuj plig nyob huv koj.”
19Tes Taniyee kws muaj dua npe hu ua Npeethesaxa txawm nyuaj sab ib nyuas plag hab tej kws nwg xaav ua rua nwg poob sab. Vaajntxwv txhad has tas, “Npeethesaxa, tsw xob ca zaaj npau suav lossws lub ntsab ua rua koj poob sab.” Npeethesaxa teb tas, “Yawm hlub, thov ca zaaj npau suav hov poob rua cov kws ntxub koj hab lub ntsab poob rua koj cov yeeb ncuab.
20Tsob ntoo kws koj pum, kws luj hlub hab khov kawg le, lub ntsws sab moog nto ntuj, hab thoob qaab ntuj kawg puavleej pum tau,
21cov nplooj kuj zoo nkauj, cov txwv kuj ncw, suavdawg noj tau tsob ntoo hov, hab tej tsaj qus lug nraim huv qaab tug duab ntxoo hab tej naag noog sau nruab ntug lug nyob sau tej ceg,
22au vaajntxwv, tsob ntoo hov yog koj ntaag. Koj luj hlub hab khov, qhov kws koj tau ua luj kuj luj quas zug tuaj hab sab moog nto ntuj, hab koj muaj fwjchim kaav moog thoob qaab ntuj kawg.
23Koj pum ib tug faaj xwm dawb huv nqeg sau ntuj lug hab has tas, ‘Ca le ntuv tsob ntoo nuav hab ua kuas puam tsuaj, tassws tseg lub hauv paug hab cov caag nyob huv aav, muab ib daim hlau hab tooj lab khwb lub hauv paug ca nyob huv plawv tej nroj mog tom teb. Ca nwg ntub tej lwg sau ntuj, ca nwg nrug tsaj qus nyob, moog txug thaus puv xyaa xyoo.’f
24Au vaajntxwv, tej kws koj pum hov lub ntsab yog le nuav. Vaajtswv kws luj dua ndais has lug tuaj rua vaajntxwv kws yog kuv tug tswv tas
25koj yuav raug muab lawv tawm huv tej tuabneeg moog hab koj yuav nrug tej tsaj qus nyob, hab koj yuav tsum noj zaub ib yaam le nyuj, hab koj yuav ntub cov lwg sau ntuj, hab koj yuav nyob le hov kuas puv xyaa xyoo,f moog txug thaus koj paub tas tug kws luj dua ndais kaav tuabneeg tej tebchaws hab pub tebchaws rua tug kws nwg xaav pub.
26Qhov kws has kuas tseg lub hauv paug ntoo hab tej caag nyob hov, lub ntsab yog has tas koj lub tebchaws tseed tseg rua koj kaav, txwj thaus koj leeg tas Vaajtswv ntuj kaav rawv.
27Au vaajntxwv, vem le nuav thov koj yuav tej lug kws kuv has. Muab koj tej kev txhum pov tseg es ua ncaaj nceeg, hab tseg koj tej kev phem kev qas es muaj lub sab khuvleej cov kws raug quab yuam, sub koj txhad noj qaab nyob zoo ntev moog.”
28Tej xwm txheej nuav huvsw tshwm lug raug vaajntxwv Nenpukhanexa.
29Dhau kaum ob lub hlis nwg moog ncig sau vaajntxwv txheej tsev laag tshaav huv Npanpiloo,
30hab vaajntxwv has tas, “Nuav yog lub tuam nroog Npanpiloo los tsw yog, kws kuv swv tug fwjchim luj kawg tswm lug ua lub chaw rua vaajntxwv nyob hab ua rua kuv tug fwjchim meej mom nto moo quas lug?”
31Thaus tej lug hov tseed nyob huv vaajntxwv lub qhov ncauj txawm muaj ib lub suab has sau ntuj tuaj has tas, “Au vaajntxwv Nenpukhanexa, tej lug nuav yog has rua koj tas, lub tebchaws ncaim ntawm koj lawm,
32hab koj yuav raug muab lawv tawm huv tej tuabneeg moog hab koj yuav nrug tej tsaj qus nyob, hab koj yuav tsum noj zaub ib yaam le nyuj, hab koj yuav nyob le hov kuas puv xyaa xyoo,f moog txug thaus koj leeg paub tas tug kws luj dua ndais kaav tuabneeg tej tebchaws hab pub tebchaws rua tug kws nwg xaav pub.”
33Tes taamswm ntawd tej lug hov txawm tav rua Nenpukhanexa. Nwg raug muab lawv tawm huv tej tuabneeg moog hab nwg noj zaub ib yaam le nyuj, nwg lub cev ntub lwg sau ntuj moog txug thaus cov plaubhau ntev le plaub daav hab nwg tej rau teg ntev le rau noog.
34Dhau lub swjhawm hov lawm, kuv, Nenpukhanexa, tsaa muag saib sau ntuj mas kuv rov feeb meej le qub,
kuv txhad qhuas Vaajtswv kws luj dua ndais,
hab kuv qhuas hab ua rua tug
kws nyob moog ib txhws tau koob meej,
tsua qhov nwg muaj fwjchim kaav moog ib txhws
hab nwg lub tebchaws yuav nyob ruaj
ib tam dhau ib tam moog le.
35Nwg pum tas ib tsoom tuabneeg
huv nplajteb suavdawg tsw tseem ceeb daabtsw,
nwg ua lawv le nwg lub sab nyam
rua cov tuabneeg qaum ntuj
hab rua cov kws nyob nplajteb,
tsw muaj leejtwg taav tau Vaajtswv txhais teg
lossws has rua nwg tas, “Koj ua daabtsw nej?”
36Lub swjhawm ntawd kuv lub sab txhad le feeb rov lug, hab kuv tug fwjchim meej mom hab kuv lub meej thawb txhad le rov lug rua kuv ua rua kuv lub tebchaws tau koob meej. Kuv cov tub sablaaj hab kuv cov thawj tuaj cuag kuv, hab kuv txhad rov raug muab tsaa kaav lub tebchaws ruaj hab tau koob meej luj tsaav ntxwv rua.
37Nwgnuav kuv, Nenpukhanexa, qhuas hab txhawb nqaa hab muab koob meej rua tug tuam vaajntxwv sau ntuj, tsua qhov txhua yaam kws nwg ua kuj raug cai hab nwg tej kev kuj ncaaj. Cov kws ua lub neej khaav theeb nwg muab txu tau kuas qeg.