1

Bữa tiệc yến của A-suê-ru. – Bà hoàng hậu Vả-thi bị để đi

1 Xảy trong đời vua A-suê-ru, --- tức A-suê-ru kia mà cai trị trên một trăm hai mươi bảy tỉnh, từ Ấn Độ cho đến Ê-thi-ô-bi, --- 2 khi vua ngự ngôi vương quốc tại Su-sơ, kinh đô người, 3 nhằm năm thứ ba đời trị vì mình, người bày ra một bữa tiệc yến cho hết thảy quan trưởng và thần bộc mình. Đạo binh nước Phe-rơ-sơ và Mê-đi, các bực sang trọng cùng các quan cai của hàng tỉnh đều ở trước mặt người. 4 Trong nhiều ngày, tức trong một trăm tám mươi ngày, người bày tỏ sự giàu có sang trọng của nước và sự oai nghi rực rỡ của người.
5 Khi các ngày đó đã qua rồi, vua bày đãi hết thảy dân sự đương có ở tại kinh đô Su-sơ, hoặc lớn hay nhỏ, một cuộc tiệc yến bảy ngày, tại nơi hành lang của thượng uyển 6 Tư bề có treo màn trướng sắc trắng, xanh lá cây, và xanh da trời, dùng dây gai màu trắng và màu tím cột vào vòng bạc và trụ cẩm thạch; các giường sập bằng vàng và bạc, đặt trên nền lót cẩm thạch đỏ và trắng, ngọc phụng và cẩm thạch đen. 7 Người ta đãi uống bằng chén vàng, những chén nhiều thứ khác nhau, và có ngự tửu rất nhiều, cho xứng đáng theo bực giàu sang của vua. 8 Người ta uống rượu tùy theo lịnh truyền chẳng ai ép phải uống; vì vua đã truyền các thần tể cung điện hãy làm tùy ý của mỗi người muốn. 9 Hoàng hậu Vả-thi cũng đãi một bữa tiệc cho các người nữ tại cung vua A-suê-ru.
10 Qua ngày thứ bảy, vua uống rượu hứng lòng rồi, bèn truyền cho Mê-hu-man, Bít-tha, Hạt-bô-na, Biếc-tha, A-bác-tha, Xê-thạt và Cạt-cách, tức bảy hoạn quan hầu chực vua A-suê-ru, 11 dẫn hoàng hậu Vả-thi đến trước mặt vua, đội mão triều hoàng hậu, đặng tỏ ra phết lịch sự của bà cho dân sự và cho các quan trưởng xem thấy; vì tướng mạo bà rất tốt đẹp. 12 Nhưng hoàng hậu Vả-thi không khứng đến theo mạng của vua truyền bởi các hoạn quan. Vua bèn nổi giận dữ, phát nóng nả trong lòng.
13- 15 Vả, thường khi vua có sự gì, bèn hỏi bàn các người rõ luật thông pháp. Những quan kế cận vua hơn hết là Cạt-sê-na, Sê-thạt, Át-ma-tha, Ta-rê-si, Mê-re, Mạt-sê-na, Mê-mu-can, tức bảy quan trưởng của nước Phe-rơ-sơ và Mê-đi, thường thấy mặt vua và ngồi bực cao nhứt trong nước. Bấy giờ vua hỏi chúng rằng: Hoàng hậu Vả-thi chẳng có vâng theo mạng của vua A-suê-ru cậy các hoạn quan truyền cho; vậy thì theo luật pháp chúng ta phải xử bà thể nào? 16 Mê-mu-can thưa trước mặt vua và các quan trưởng rằng: Vả-thi chẳng những làm mất lòng vua mà thôi, nhưng lại hết thảy những quan trưởng, và dân sự ở trong các tỉnh của vua A-suê-ru; 17 vì việc nầy đồn ra trong các người nữ, khiến họ khinh bỉ chồng mình, nói rằng vua A-suê-ru có biểu dẫn hoàng hậu Vả-thi đến trước mặt vua, mà nàng không có đến. 18 Ngày nay, các vợ quan trưởng Phe-rơ-sơ và Mê-đi mà đã hay việc hoàng hậu đã làm, cũng sẽ nói một cách với chồng mình, rồi sẽ có lắm điều khinh bỉ và cơn giận. 19 Nếu đẹp ý vua, khá giáng chiếu chỉ, chép vào trong sách luật pháp của nước Phe-rơ-sơ và Mê-đi, chẳng hề hay đổi đặng, rằng Vả-thi sẽ chẳng còn vào đến trước mặt vua A-suê-ru nữa; vua khá ban vị hoàng hậu của Vả-thi cho một người khác tốt hơn nàng. 20 Khi chiếu chỉ của vua làm đã được truyền khắp trong nước vua, vì nước thật rộng lớn, thì các người vợ tất phải tôn kính chồng mình, từ người sang trọng cho đến kẻ nhỏ hèn. 21 Lời nầy đẹp ý vua và các quan trưởng; vua bèn làm theo lời của Mê-mu-can đã luận, 22 hạ chiếu cho các tỉnh của vua, theo chữ và tiếng của mỗi tỉnh mỗi dân, mà bảo rằng mỗi người đàn ông phải làm chủ của nhà mình, và lấy tiếng bổn xứ mình mà dạy biểu.

1

Hungh Maac Maiv Muangx Hungh Diex Nyei Waac

1Naaiv deix sic cuotv doix zuqc Aa^haa^su^e^latv zoux hungh nyei ziangh hoc. Ninh gunv yietc baeqv nyic ziepc cietv norm saengv, yiem In^ndie Guoqv gunv taux E^ti^o^bie Guoqv. 2Wuov zanc Aa^haa^su^e^latv Hungh yiem Susaax Domh Zingh nyei hungh dinc. 3Ninh zoux hungh da'faam hnyangx wuov hnyangx, ninh weic ninh nyei domh jien fiuv-jien caux zoux hlo nyei mienh mbenc norm domh yinh. Besie caux Mi^ndie nyei baeng-bieiv caux norm-norm saengv nyei saengv-ziouv caux zoux hlo nyei mienh yaac daaih.
4Hungh diex zorqv ninh nyei guoqv nyei zinh zoih siou-setv caux longx jiex, nzueic jiex, njang-laangc jiex nyei ga'naaiv bun mienh mangc buangv yietc baeqv betv ziepc hnoi. 5Naaiv deix hnoi jiex liuz, hungh diex yiem ninh nyei hungh dinc nyei huingx, laatc gu'nyuoz, weic Susaax Domh Zingh zoux hlo zoux faix nyei mienh aengx mbenc norm yinh buangv siec hnoi. 6Yiem wuov huingx maaih buic-ndie-baeqc caux ndie-mbuov corng jienv, yaac longc la'maah hlaang-baeqc caux luoqc bangc la'bieiv-nzueic nyei ndiouh nyei nyaanh kuing nyatv jienv. Maaih jiem-coux, nyaanh coux. Ga'ndiev ndau yaac dimc jienv jaaix haic, nzueic haic nyei la'bieiv biangh biangh wuov. Maaih la'bieiv-baeqc, la'bieiv-siqv, la'bieiv-zou caux ziex nyungc jaaix haic nyei la'bieiv. 7Maaih jiem-zaanv weic zaangh a'ngunc diuv hopv. Zaanv yietc norm caux yietc norm yaac maiv fih hnangv. A'ngunc diuv yaac maaih camv, ziux hungh diex hnyouv jangv mbenc bun zuangx mienh. 8Hopv nyei ziangh hoc ziux leiz hopv, maiv aapv haaix dauh, weic zuqc hungh diex paaiv ziangx ciev diuv mienh bun dauh dauh mienh sueih eix hopv.
9Watv^qaa^ti Hungh Maac yaac yiem Aa^haa^su^e^latv Hungh nyei hungh dinc weic m'sieqv dorn mbenc norm yinh.
10Da'cietv hnoi wuov hnoi, Aa^haa^su^e^latv hopv gau diuv njien-youh haic, ziouc paaiv fu-sux ninh wuov deix siec dauh jien, Me^hu^maan, Mbitc^taa, Haan^mbo^naa, Mbikc^taa, Aa^mbakc^taa, Zetaa caux Kaankaatv, mingh 11dorh Watv^qaa^ti Hungh Maac daaih. Ninh oix zuqc ndongx jienv ninh nyei hungh maac nyei hungh ningv yiem hungh diex nyei nza'hmien bun zoux hlo nyei mienh caux baeqc fingx mangc ninh ndongc haaix nzueic, weic zuqc hungh maac za'gengh! ziangh duqv nzueic haic. 12Wuov deix jien dorh hungh diex nyei waac mingh mbuox hungh maac mv baac Watv^qaa^ti Hungh Maac ngaengc jienv maiv kangv mingh. Hungh diex ziouc qiex jiez! haic hnangv oix njopc douz nor.
13Ziux leiz-fingx, hungh diex caux hiuv duqv doz-leiz toux nyei dunx sic mienh caangh laangh. Ninh ziouc caux naaiv deix maaih cong-mengh hiuv duqv doz-leiz nyei mienh caangh laangh, 14se caux gauh nitv hungh diex fatv wuov deix zoux hlo nyei mienh Kaan^se^naa, Qetaa, Atc^maa^taa, Taansitv, Meletv, Maan^se^naa caux Me^mu^kaan. Naaiv deix siec laanh yiem Besie caux Mi^ndie Guoqv zoux gauh hlo jiex nyei domh jien yaac maaih leiz duqv yiem hungh diex nyei nza'hmien.
15Hungh diex naaic ninh mbuo, “Ziux doz-leiz oix zuqc hnangv haaix nor zoux bun Watv^qaa^ti Hungh Maac? Yie, Aa^haa^su^e^latv Hungh, paaiv jien mingh heuc ninh daaih, ninh yaac maiv muangx yie nyei waac.”
16Me^mu^kaan ziouc dorng jienv hungh diex caux zuangx jien dau, “Watv^qaa^ti Hungh Maac maiv daan dorngc hungh diex ganh hnangv. Ninh yaac zoux dorngc zuangx zoux hlo nyei mienh caux hungh diex gunv norm-norm saengv nyei baeqc fingx, 17weic zuqc hungh maac zoux nyei sic oix sing taux dauh dauh m'sieqv dorn nyei m'normh. Ninh mbuo ziouc mangc piex ninh mbuo nyei nqox aqv. Ninh mbuo oix gorngv, ‘Aa^haa^su^e^latv Hungh paaiv jien dorh Watv^qaa^ti Hungh Maac daaih yiem ninh nyei nza'hmien, mv baac hungh maac ngaengc jienv maiv mingh.’ 18Ih hnoi haaix dauh Besie caux Mi^ndie Guoqv zoux hlo nyei mienh nyei m'sieqv dorn haiz liuz hungh maac zoux nyei sic, ninh mbuo ziouc hnangv wuov nor zoux bun hungh diex nyei yietc zungv zoux hlo nyei mienh. Hnangv naaic ziouc maaih mangc piex nyei sic caux qiex jiez nyei sic cuotv camv.
19Se gorngv horpc hungh diex nyei hnyouv nor, hungh diex oix zuqc njiec lingc yaac fiev jienv Besie caux Mi^ndie Guoqv nyei leiz-latc sou, bun lingc yietc liuz maiv haih goiv yienc. Oix zuqc gorngv, yangh naaiv jiex Watv^qaa^ti Hungh Maac yietc liuz maiv duqv daaih yiem hungh diex nyei nza'hmien aqv. Zungv zuqc tuix bun ganh dauh gauh longx jiex ninh daaih zueiz ninh nyei weic. 20Hnangv naaic, hungh diex njiec nyei lingc zunh buangv ninh hlo haic, jangv haic nyei guoqv wuov zanc, zuangx m'sieqv dorn ziouc taaih ninh mbuo nyei nqox, maiv gunv zaangc horngh fai haac horngh nqox.”
21Naaiv deix waac horpc hungh diex caux ninh nyei jien nyei hnyouv. Hungh diex ziouc ei jienv Me^mu^kaan nyei za'eix zoux. 22Ninh fungx sou mingh taux ninh gunv nyei norm-norm saengv. Yietc norm saengv fiev ziux wuov norm saengv nyei nzaangc, yietc fingx yaac ziux yietc fingx nyei waac, longc gorqv-mienh nyei waac mbuox mouz dauh m'jangc dorn zoux ziouv gunv ninh ganh nyei biauv.