22

Luật trộm cắp

1 Ví ai bắt trộm bò hay chiên, rồi giết hoặc bán đi, thì phải thường năm con bò cho một con, và bốn con chiên cho một con. 2 Nếu kẻ trộm đương cạy cửa mà bị bắt và đánh chết đi, thì kẻ đánh chết chẳng phải tội sát nhân. 3 Song nếu đánh chết trong khi mặt trời đã mọc rồi, thì bị tội sát nhân. Kẻ trộm phải bồi thường; bằng chẳng có chi, thì sẽ bị bán vì tội trộm cắp mình. 4 Nếu vật mà kẻ trộm đã lấy, hoặc bò, lừa hay chiên, hãy còn thấy sống trong tay, thì kẻ trộm phải bồi thường gấp hai.

Luật về sự hư hại

5 Ngộ ai làm hư hại trong ruộng hay là vườn nho, thả súc vật mình vào ăn trong ruộng người khác, thì ai đó phải lấy hoa lợi tốt nhứt của ruộng hay là vườn nho mình mà thường bồi. 6 Nếu lửa nổi đốt bụi gai và cháy lan qua lúa đã bó, mùa màng, hay là đồng ruộng, thì kẻ nổi lửa đó phải bồi thường trọn mọi vật đã bị cháy.

Luật về sự gian trá

7 Khi ai giao tiền bạc hay đồ vật cho kẻ lân cận mình giữ, rủi bị trộm cắp tại nhà kẻ lân cận đó, nếu tên trộm đã bị bắt được, thì nó phải thường gấp hai. 8 Nếu kẻ trộm không bị bắt được, thì chủ nhà cho gởi phải dẫn đến trước mặt Đức Chúa Trời, đặng thề rằng mình chẳng hề đặt tay vào tài vật của kẻ lân cận mình.
9 Trong mọi việc gian lận nào, hoặc về một con bò, một con lừa, một con chiên, áo xống hay là một vật chi bị mất, mà có người nói rằng: “quả thật là đồ đó”, thì phải đem duyên cớ hai đàng đến trước mặt Đức Chúa Trời; kẻ nào bị Ngài xử phạt phải thường bồi cho kẻ lân cận mình gấp hai.
10 Nhược bằng người nào giao lừa, bò, chiên, hoặc súc vật nào khác cho kẻ lân cận mình giữ, và bị chết, gãy một giò hay là bị đuổi đi, không ai thấy, 11 thì hai đàng phải lấy danh Đức Giê-hô-va mà thề, hầu cho biết rằng người giữ súc vật có đặt tay trên tài vật của kẻ lân cận mình chăng. Người chủ con vật phải nhận lời thề, và người kia chẳng bồi thường. 12 Còn nếu con vật bị bắt trộm, thì người lãnh giữ phải thường bồi cho chủ nó. 13 Nếu con vật bị thú rừng xé chết, người lãnh giữ phải đem nó ra làm chứng, sẽ không phải bồi thường vật bị xé đó.
14 Ví ai mượn người lân cận mình một con vật mà nó gãy một giò, hoặc bị chết, không có mặt chủ, thì ai đó phải bồi thường. 15 Nếu chủ có mặt tại đó, thì không phải bồi thường. Nếu con vật đã cho mướn, thì giá mướn thế cho tiền bồi thường.

Luật hòa dụ

16 Nếu kẻ nào hòa dụ và nằm với một người gái đồng trinh chưa hứa giá, thì kẻ đó phải nộp tiền sính và cưới nàng làm vợ. 17 Nhược bằng cha nàng quyết từ chối không gả, thì kẻ đó phải nộp tiền bằng số tiền sính của người gái đồng trinh.

Luật về phong tục

18 Ngươi chớ để các đồng cốt sống.
19 Kẻ nào nằm cùng một con vật sẽ bị xử tử.
20 Kẻ nào tế các thần khác hơn một mình Đức Giê-hô-va sẽ bị diệt.

Bổn phận đối cùng người ngoại bang, đàn bà góa, người nghèo khổ, và quan án

21 Ngươi chớ nên bạc đãi khách ngoại bang, và cũng chẳng nên hà hiếp họ, vì các ngươi đã làm khách kiều ngụ tại xứ Ê-díp-tô.
22 Các ngươi chớ ức hiếp một người góa bụa hay là một kẻ mồ côi nào. 23 Nếu ức hiếp họ, và họ kêu van ta, chắc ta sẽ nghe tiếng kêu của họ; 24 cơn nóng giận ta phừng lên, sẽ lấy gươm giết các ngươi, thì vợ các ngươi sẽ trở nên góa bụa, và con các ngươi sẽ mồ côi.
25 Trong dân ta có kẻ nghèo nàn ở cùng ngươi, nếu ngươi cho người mượn tiền, chớ xử với họ như người cho vay, và cũng chẳng nên bắt họ chịu lời. 26 Nếu ngươi cầm áo xống của kẻ lân cận mình làm của tin, thì phải trả cho họ trước khi mặt trời lặn; 27 vì là đồ chỉ có che thân, là áo xống che đậy da mình; người lấy chi mà ngủ? Nếu người đến kêu van ta, tất ta sẽ nghe lời người, vì ta là Đấng hay thương xót.
28 Ngươi chớ nên nói lộng ngôn cùng Đức Chúa Trời, và cũng đừng rủa sả vua chúa của dân sự ngươi.

Luật về sự thờ phượng

29 Ngươi chớ trễ nải mà dâng cho ta những hoa quả đầu mùa của ngươi chứa trong vựa và rượu ép chảy nơi bàn ép. Ngươi cũng phải dâng cho ta con trai đầu lòng ngươi. 30 Về phần chiên và bò ngươi cũng hãy làm như vậy; trong bảy ngày đầu, con đầu lòng ở cùng mẹ nó, qua ngày thứ tám ngươi hãy dâng nó cho ta.
31 Các ngươi sẽ làm người thánh của ta, chớ nên ăn thịt chi bị thú rừng xé ở ngoài đồng; hãy liệng cho chó ăn.

22

Buih Ga'naaiv Nyei Leiz

1“Se gorngv maaih mienh zoux zaqc nimc ngongh fai ba'gi yungh dorh mingh daix fai maaic, yietc dauh ngongh oix zuqc buih biaa dauh, yietc dauh ba'gi yungh buih biei dauh.
2“Se gorngv mienh buatc janx-zaqc wetv kuotv bieqc biauv ziouc mborqv janx-zaqc daic nor, mborqv janx-zaqc wuov dauh maiv maaih daix mienh nyei zuiz. 3Mv baac se gorngv mba'hnoi cuotv daaih ninh mborqv daic nor, ninh ziouc maaih daix mienh nyei zuiz.
 “Janx-zaqc zungv oix zuqc buih ninh nimc nyei ga'naaiv. Maiv maaih haaix nyungc buih nor, oix zuqc maaic ninh ganh daaih buih.
4“Se gorngv ninh nimc daaih nyei saeng-kuv, maiv gunv ngongh fai lorh fai ba'gi yungh, corc yiem ninh nyei buoz-ndiev, maiv gaengh maaic maiv gaengh daix, yietc dauh oix zuqc buih i dauh.
5“Haaix dauh bungx saeng-kuv yiem ninh ganh nyei ndeic fai a'ngunc huingx nyanc miev, saeng-kuv yaac saau mingh bieqc ganh dauh nyei ndeic nyanc ga'naaiv, saeng-kuv ziouv oix zuqc zorqv ganh nyei ndeic gauh longx jiex nyei ga'naaiv fai a'ngunc huingx gauh longx jiex nyei biouv daaih tipv.
6“Haaix dauh yiem ndeic buov douz, douz yaac lanh njimv-mbiorqc, aengx lanh zuqc mienh nyei mbiauh ndui fai maiv gaengh gaatv nyei mbiauh fai buov nzengc ziangh nzong ndeic, buov douz wuov laanh mienh oix zuqc tipv junh nzengc.
7“Se gorngv maaih mienh dorh nyaanh fai jaaix nyei ga'naaiv bun dauh juangc laangz nyei gorx-youz tengx siou, wuov deix ga'naaiv yaac zuqc janx-zaqc nimc mi'aqv, zorqv duqv janx-zaqc nor, janx-zaqc ganh oix zuqc buih. Yietc gouv oix zuqc buih i gouv. 8Zorqv maiv duqv janx-zaqc nor, oix zuqc dorh siou ga'naaiv wuov dauh biauv-ziouv mingh dunx sic mienh wuov zaah mangc gaax, zeiz ninh ganh nimc fai maiv zeiz. 9Haaix zanc maaih gox nyei sic, maiv gunv se laaix ngongh, fai lorh, ba'gi yungh, lui-houx fai haaix nyungc ga'naaiv dingx laaih, se gorngv maaih dauh gorngv, ‘Naaiv se yie nyei,’ oix zuqc dorh ninh mbuo i dauh mingh taux dunx sic mienh wuov dunx. Dingc haaix dauh dorngc, dorngc wuov dauh oix zuqc buih i gouv.
10“Haaix dauh dorh lorh fai ngongh fai ba'gi yungh fai haaix nyungc saeng-kuv yaac duqv, bun dauh juangc laangz nyei gorx-youz tengx ninh goux, se gorngv saeng-kuv daic fai zuqc mun, fai zuqc mienh caangv mingh yaac maiv maaih haaix dauh buatc nor, 11tengx mangc nyei mienh oix zuqc dorng jienv Ziouv houv waac gorngv, maiv zeiz ninh nimc wuov dauh nyei ga'naaiv. Saeng-kuv nyei ziouv ganh oix zuqc laengz ndortv. Tengx goux wuov dauh maiv zuqc buih aqv. 12Mv baac se gorngv tengx goux nyei mienh goux jienv nyei ziangh hoc zuqc janx-zaqc nimc wuov dauh saeng-kuv nor, goux nyei mienh oix zuqc tipv junh. 13Se gorngv hieh ga'naaiv daaih ngaatc saeng-kuv daic, oix zuqc dorh hieh ga'naaiv nyanc zengc nyei orv daaih bun saeng-kuv ziouv mangc. Goux nyei mienh ziouc maiv zuqc tipv aqv.
14“Gorngv hnangv maaih mienh gaav laangz zaangc gorx-youz nyei saeng-kuv mingh longc, saeng-kuv nyei ziouv maiv buatc nyei ziangh hoc wuov dauh saeng-kuv zuqc mun fai daic nor, gaav nyei mienh oix zuqc tipv junh. 15Se gorngv saeng-kuv nyei ziouv caux jienv yiem nor, gaav longc nyei mienh maiv zuqc tipv. Se gorngv benx gouv daaih nyei saeng-kuv, saeng-kuv ziouv duqv gouv nyei nyaanh div saeng-kuv nyei m'nqorngv hnangv.

Zoux Horpc Nyei Leiz

16“Se gorngv maaih dauh sieqv maiv nziaauc jiex dorn yaac maiv gaengh maaih haaix dauh gorngv ziangh ninh mv baac maaih dauh m'jangc dorn nduov ninh caux bueix nor, wuov dauh m'jangc dorn zungv oix zuqc cuotv leiz-ging nyaanh yaac oix zuqc longc wuov dauh sieqv zoux ninh nyei auv aqv. 17Gorngv hnangv sieqv nyei die maiv kangv bun wuov dauh m'jangc dorn longc, m'jangc dorn corc oix zuqc cuotv mbuoqc dongh maiv bueix jiex dorn nyei sieqv nyei leiz-ging nyaanh.
18“Zoux faatv nyei m'sieqv dorn, oix zuqc daix guangc.
19“Haaix dauh mienh hienx saeng-kuv, wuov dauh oix zuqc dingc zuiz daix daic.
20“Haaix dauh dorh ga'naaiv ziec bun ganh dauh zienh, maiv zeiz kungx ziec bun Ziouv hnangv, wuov dauh zungv oix zuqc mietc aqv.
21“Maiv dungx zoux doqc hoic caux meih mbuo yiem nyei ganh fingx mienh, weic zuqc zinh ndaangc meih mbuo yaac yiem I^yipv Deic-Bung benx ganh fingx mienh.
22“Maiv dungx zoux doqc auv-guaav caux guh hanh fu'jueiv. 23Se gorngv zoux hoic ninh mbuo, ninh mbuo heuc jienv tov yie tengx, yie ndongc haaix zungv oix muangx ninh mbuo. 24Yie ziouc qiex jiez! haic, bun meih mbuo zuqc nzuqc ndaauv daix. Meih mbuo nyei auv ziouc benx auv-guaav, meih mbuo nyei fu'jueiv yaac benx guh hanh fu'jueiv mi'aqv.
25“Se gorngv yiem meih mbuo mbu'ndongx maaih dauh yie nyei baeqc fingx jomc haic, tengx meih mbuo gaav nyaanh, maiv dungx zoux hnangv bungx zaeqv nyei mienh heuc ninh cuotv leic zinh. 26Se gorngv meih longc haaix dauh nyei domh lui zoux dorngx-daauh nor, mba'hnoi maiv gaengh muotv oix zuqc tuix nzuonx bun ninh, 27weic zuqc ninh kungx maaih naaiv nduqc deix domh lui-ndaauv buix sin hnangv. Ninh maiv maaih nor, ninh longc haaix nyungc homc jienv bueix m'njormh? Se gorngv ninh heuc jienv tov yie tengx, yie ziouc muangx ninh nyei waac, weic zuqc yie korv-lienh mienh.
28“Maiv dungx ki Tin-Hungh. Yaac maiv dungx zioux goux baeqc fingx nyei jien.
29“Maiv dungx ngaih, piatv hnoi dorh meih mbuo nyei laangh ziqc, a'ngunc diuv caux ga'lanv youh fongc horc bun yie.
 “Oix zuqc dorh dauh dauh dorn-la'gauv daaih bun yie.
30Meih mbuo nyei ngongh, yungh caux ba'gi yungh dorn nyei daauh toi dorn yaac oix zuqc fungx bun yie. Bun dorn caux maa yiem buangv siec hnoi. Hietc hnoi wuov hnoi oix zuqc fungx bun yie.
31“Meih mbuo zoux yie nyei cing-nzengc mienh. Weic naaiv maiv dungx nyanc hieh ga'naaiv ngaatc nyei saeng-kuv orv. Oix zuqc guangc bun juv nyanc.