1 Vả, có vợ của một người môn đồ của đấng tiên tri đến phàn nàn cùng Ê-li-sê, mà rằng: Kẻ tôi tớ ông, là chồng tôi, đã qua đời; và ông biết rằng kẻ tôi tớ ông kính sợ Đức Giê-hô-va. Vả, chủ nợ người đến toan bắt hai đứa con tôi làm tôi mọi. 2 Ê-li-sê nói với nàng rằng: Ta phải làm gì cho ngươi? Hãy nói cho ta biết; ngươi có vật gì ở nhà? Nàng thưa rằng: Con đòi ông chẳng có gì trong nhà hơn là một hũ dầu. 3 Người bèn tiếp rằng: Hãy đi ra ngoài mượn những bình không của các kẻ láng giềng ngươi, chớ mượn ít. 4 Khi ngươi trở về, hãy vào nhà với các con ngươi, đóng cửa lại, rồi hãy đổ dầu vào các bình đó; hễ bình nào đầy thì để nó riêng ra. 5 Nàng liền đi khỏi người, vào nhà với các con trai mình, đóng cửa lại; các con trai nàng đem bình lại, và nàng đổ dầu vào. 6 Khi các bình đã đầy, nàng nói với con trai mình rằng: Hãy đem cho ta một bình nữa. Nhưng nó thưa rằng: Hết trơn bình rồi. Dầu bèn ngừng lại. 7 Bấy giờ, nàng đem việc ấy thuật cho người của Đức Chúa Trời, thì người nói rằng: Hãy đem bán dầu mà trả nợ của ngươi; đoạn, ngươi và các con trai ngươi sẽ lấy dầu còn lại mà nuôi mình.
Ê-li-sê khiến đứa con của người nữ Su-nem sống lại
8 Một ngày kia, Ê-li-sê đi ngang qua đất Su-nem. Ở đó, có một người đàn bà giàu, cầm người ở lại ăn bữa. Từ ấy, mỗi khi người đi ngang qua đó, thì vào nhà người đàn bà nầy mà dùng bữa. 9 Người nói với chồng mình rằng: Tôi biết rằng người năng đến nhà chúng ta đây, là một người thánh của Đức Chúa Trời. 10 Xin chúng ta hãy xây cất cho người một cái phòng cao, rồi để tại đó một cái giường, một cái bàn; một cái ghế, và một cây đèn. Vậy, khi người đến nhà ta, thì sẽ ở lại đó. 11 Một ngày kia, Ê-li-sê đi đến Su-nem, trọ nơi phòng cao, và ngủ tại đó. 12 Người nói với Ghê-ha-xi, tôi tớ mình, rằng: Hãy gọi người đàn bà Su-nem đó đến. Ghê-ha-xi gọi nàng; nàng ra đứng trước mặt người. 13 Người nói với tôi tớ mình rằng: Hãy nói cùng nàng rằng: Kìa, ngươi đã lo liệu cho chúng ta mọi điều nầy; vậy chúng ta phải làm gì cho ngươi? Có phải ngươi muốn ta nói giùm cho ngươi với vua hay là với quan tổng binh chăng? Nàng thưa rằng: Tôi vẫn ở giữa dân sự tôi. 14 Ê-li-sê lại tiếp: Vậy, chúng ta phải làm gì cho người? Ghê-ha-xi đáp rằng: À nầy, người không có con trai, và chồng người đã già rồi. 15 Ê-li-sê nói rằng: Hãy gọi nàng. Ghê-ha-xi gọi nàng, nàng đến đứng nơi cửa. 16 Ê-li-sê nói với người đàn bà rằng: Năm tới, trong lúc nầy, ngươi sẽ ẵm một đứa con trai. Nàng thưa: Hỡi chúa tôi, là người của Đức Chúa Trời! xin chớ nói dối cùng con đòi của chúa.⚓ 17 Người đàn bà ấy thọ thai, và một năm sau, cũng trong lúc đó, sanh một đứa con trai, y như lời Ê-li-sê đã nói trước cho nàng. 18 Xảy ra khi đứa trẻ lớn lên, một ngày kia nó đi đến cha nó nơi những người gặt lúa, 19 mà nói rằng: Đầu tôi đau! đầu tôi đau! Người cha biểu kẻ tôi tớ đem nó về cho mẹ nó. 20 Người tôi tớ đem nó về, giao cho mẹ nó; đứa trẻ ngồi trên đầu gối của mẹ cho đến trưa, rồi chết. 21 Nàng bèn đi lên để nó nằm trên giường người của Đức Chúa Trời, rồi đi ra, đóng cửa lại. 22 Kế đó, nàng kêu chồng mình mà nói rằng: Tôi xin ông cắt cho tôi một đứa đầy tớ, và một con lừa, để tôi chạy đến người của Đức Chúa Trời; đoạn, tôi sẽ trở về. 23 Chồng hỏi nàng rằng: Ngày nay chẳng phải mồng một, cũng chẳng phải ngày Sa-bát. Vậy, nhân sao muốn đi đến cùng người? Nàng đáp: Mọi điều bình an. 24 Nàng biểu thắng lừa, và nói với kẻ tôi tớ rằng: Hãy đem ta đi mau mau, nếu ta biểu ngươi mới ngừng lại. 25 Vậy, nàng đi đến cùng người của Đức Chúa Trời tại trên núi Cạt-mên. Người của Đức Chúa Trời thấy nàng đằng xa, bèn nói với Ghê-ha-xi, kẻ tôi tớ mình, rằng: Kìa, người đàn bà Su-nem! 26 Vậy, hãy chạy đi đón nàng, và hỏi nàng rằng: Mọi việc đều bình an chăng? Chồng và con ngươi bình an chăng? Nàng đáp: Bình an. 27 Khi nàng đến gần người của Đức Chúa Trời, tại trên núi, thì ôm lấy chân người. Ghê-ha-xi đến gần đặng xô nàng ra, nhưng người của Đức Chúa Trời nói cùng người rằng: Hãy để mặc nàng; linh hồn nàng đắng cay; Đức Giê-hô-va có giấu ta điều đó, không tỏ cho ta hay. 28 Người đàn bà ấy bèn nói rằng: Tôi há có cầu chúa một đứa con trai sao? Tôi há chẳng có nói với chúa rằng: Xin chớ dối tôi? 29 Ê-li-sê nói cùng Ghê-ha-xi rằng: Hãy thắt lưng ngươi, cầm gậy ta nơi tay và đi. Nếu ngươi gặp ai, chớ chào họ; nếu ai chào ngươi, chớ đáp lại. Ngươi sẽ đặt cây gậy ta trên mặt đứa trẻ. 30 Người mẹ của đứa trẻ nói rằng: Tôi chỉ Đức Giê-hô-va hằng sống, và chỉ mạng sống của ông mà thề, tôi chẳng hề lìa khỏi ông! Ê-li-sê bèn chỗi dậy, và đi theo người. 31 Ghê-ha-xi đi trước hai người, và đặt cây gậy trên mặt đứa trẻ. Nhưng người chẳng nghe một tiếng nào, cũng chẳng thấy mòi gì sống. Người trở lại đón Ê-li-sê, và thưa cùng người rằng: Đứa trẻ không tỉnh lại. 32 Khi Ê-li-sê vào nhà, thấy đứa trẻ đã chết, nằm sải trên giường. 33 Ê-li-sê vào trong phòng, đóng cửa lại, có đứa trẻ và mình ở trong, rồi cầu nguyện cùng Đức Giê-hô-va. 34 Đoạn, người leo lên giường, nằm trên đứa trẻ; đặt miệng mình trên miệng nó, mắt mình trên mắt nó, và tay mình trên tay nó. Người nằm ấp trên mình nó, xác đứa trẻ bèn ấm lại.⚓35 Ê-li-sê trở xuống, đi qua đi lại trong phòng; đoạn, leo lên giường, nằm ấp trên mình đứa trẻ nữa. Rốt lại, nó nhảy mũi bảy lần, và mở mắt ra. 36 Ê-li-sê liền gọi Ghê-ha-xi mà biểu rằng: Hãy gọi người đàn bà Su-nem. Ghê-ha-xi gọi người. Khi nàng chạy đến, Ê-li-sê nói với nàng rằng: Hãy ẵm lấy con ngươi. 37 Nàng bèn lại gần, sấp mình xuống dưới chân người và lạy; đoạn ẵm lấy con mình và đi ra.
Phép lạ Ê-li-sê làm trong cơn đói kém
38 Ê-li-sê trở về Ghinh-ganh. Vả, trong xứ có đói kém. Các môn đồ của những tiên tri đều ngồi trước mặt người. Người biểu kẻ tôi tớ mình rằng: Hãy bắc cái nồi lớn, nấu canh cho các môn đồ của những tiên tri. 39 Một người trong bọn họ đi ra ngoài đồng đặng hái rau, thấy một dây rừng leo, bèn hái những dưa dại, bọc đầy vạt áo tơi mình. Khi người trở về, xắt ra từng miếng, bỏ trong nồi nấu canh, chẳng biết nó là thứ gì. 40 Người ta múc cho các người ăn; nhưng vừa khi họ nếm canh, thì la lên rằng: Hỡi người của Đức Chúa Trời, sự chết ở trong nồi nầy! Họ ăn canh ấy không đặng. 41 Ê-li-sê nói: Thế thì, hãy đem bột lại. Người bỏ bột trong nồi, và biểu rằng: Hãy múc cho các người ăn. Vậy, trong canh chẳng còn độc gì nữa. 42 Có một người ở Ba-anh-Sa-li-sa đến, đem cho người của Đức Chúa Trời hai mươi ổ bánh lúa mạch, và lúa còn gié để trong bị mình, làm của lễ đầu mùa gặt. Ê-li-sê biểu kẻ tôi tớ mình rằng: Hãy đem phát cho các người ăn. 43 Kẻ tôi tớ người thưa rằng: Chi! Tôi phải phát đồ nầy cho một trăm người sao? Nhưng Ê-li-sê đáp: Hãy phát cho họ các bánh đó, hầu cho họ ăn đi; vì Đức Giê-hô-va có phán như vầy: Người ta sẽ ăn và còn dư lại. 44 Ấy vậy, người đặt các bánh đó trước mặt họ: họ ăn, và còn thừa lại, y như lời của Đức Giê-hô-va đã phán.
4
Êa Boh Ôliwơ Mniê Djiê Ung
1Mô̆ sa čô hlăm phung anak phung khua pô hưn êlâo krao kơ Y-Êlisê, “Dĭng buăl ih ung kâo djiê leh; leh anăn ih thâo kơ dĭng buăl ih huĭ mpŭ leh kơ Yêhôwa, ƀiădah pô nư hriê čiăng mă hĕ dua čô anak kâo čiăng mjing digơ̆ hlŭn ñu.” 2Y-Êlisê lač kơ gơ̆, “Ya kâo srăng ngă kơ ih? Hưn kơ kâo, ya mnơ̆ng ih mâo hlăm sang?” Gơ̆ lač, “Dĭng buăl mniê ih amâo mâo mnơ̆ng ôh hlăm sang knŏng sa čeh êa boh ôliwơ.” 3Ñu lač, “Nao kơ tač, akâo mañ bĕ čeh mơ̆ng jih jang phung riêng gah ih, čeh hŏng, leh anăn đăm akâo mañ ƀiă đei ôh. 4Leh anăn mŭt hlăm sang, kđăl ƀăng bhă ti tluôn ih leh anăn phung anak êkei ih, bi bŏ jih jang čeh anăn; tơdah sa boh čeh bŏ leh, brei ih dưm sa anôk.” 5Snăn gơ̆ đuĕ mơ̆ng ñu leh anăn kđăl ƀăng bhă ti tluôn gơ̆ leh anăn phung anak gơ̆; êjai gơ̆ hlĭng êa boh ôliwơ dua čô anak ba čeh kơ gơ̆. 6Tơdah jih jang čeh bŏ leh, gơ̆ lač kơ anak êkei gơ̆, “Ba kơ kâo čeh mkăn.” Ñu lač, “Amâo lŏ mâo čeh mkăn ôh.” Leh anăn êa boh ôliwơ anăn amâo lŏ rôč ôh. 7Ñu nao hưn kơ mnuih Aê Diê, gơ̆ lač, “Nao čhĭ bĕ êa boh ôliwơ leh anăn tla nư ih, ih leh anăn phung anak êkei ih dưi dôk hdĭp hŏng dŏ ăt dôk.”
Y-Êlisê leh anăn Mniê Ƀuôn Sunem
8Sa hruê Y-Êlisê nao kơ ƀuôn Sunem. Tinăn mâo sa čô mniê mdrŏng dôk. Gơ̆ mtrŭt ñu huă ƀơ̆ng. Snăn grăp bliư̆ ñu găn êlan anăn ñu weh huă ƀơ̆ng tinăn. 9Mniê anăn lač kơ ung ñu, “Nĕ anei, kâo mĭn kơ pô găn nanao êlan drei jing sa čô mnuih doh jăk Aê Diê. 10Brei drei ngă sa boh adŭ điêt ti dlông mâo mtih, leh anăn dưm tinăn sa boh jhưng pĭt pioh kơ ñu, sa boh jhưng huă, sa mdhô̆ knang, leh anăn sa boh pui kđen. Snăn grăp bliư̆ ñu truh kơ drei, ñu dưi mŭt dôk tinăn.” 11Sa hruê ñu truh tinăn, leh anăn ñu weh mŭt hlăm adŭ anăn leh anăn mdei. 12Ñu lač kơ Y-Gêhasi dĭng buăl ñu, “Iêu bĕ mniê ƀuôn Sunem anăn.” Leh Y-Gêhasi iêu gơ̆, gơ̆ dôk dơ̆ng ti anăp ñu. 13Leh anăn Y-Êlisê lač kơ Y-Gêhasi, “Ară anei lač bĕ kơ gơ̆, nĕ anei, ih ngă leh jih bruă suăi anei kơ hmei; ya ih čiăng arăng ngă brei kơ ih? Ih mâo klei čiăng mơ̆ brei arăng blŭ brei kơ ih kơ mtao amâodah kơ khua kơ phung kahan?” Gơ̆ lŏ wĭt lač, 14“Kâo dôk ti krah phung ƀuôn sang kâo pô.” Leh anăn ñu lač, “Snăn ya arăng srăng ngă brei kơ gơ̆?” Y-Gêhasi lŏ wĭt lač, “Gơ̆ amâo mâo sa čô anak êkei ôh, leh anăn ung gơ̆ mduôn leh.” 15Ñu lač, “Iêu gơ̆.” Tơdah Y-Gêhasi iêu gơ̆, gơ̆ dôk ti ƀăng bhă. 16 Leh anăn Y-Êlisê lač, “Thŭn êdei tơdah truh yan anei, ih srăng pŭ sa čô anak êkei.” Leh anăn gơ̆ lač, “Hơăi, khua ah, Ơ mnuih Aê Diê, đăm luar kơ dĭng buăl mniê ih ôh.” 17Ƀiădah mniê anăn ba tian leh anăn gơ̆ kkiêng kơ sa čô anak êkei ti yan mnga thŭn êdei, tui si Y-Êlisê lač leh kơ gơ̆. 18Tơdah anak anăn hriê kơ prŏng leh, sa hruê ñu kbiă nao kơ ama ñu dôk mbĭt hŏng phung wiă. 19Ñu lač kơ ama ñu, “Kâo ruă kŏ, kâo ruă kŏ!” Ama lač kơ dĭng buăl ñu, “Pŭ ba gơ̆ kơ amĭ gơ̆.” 20Tơdah dĭng buăl pŭ gơ̆ leh anăn ba gơ̆ kơ amĭ gơ̆, anak anăn dôk gŭ ti kơŭt amĭ gơ̆ tơl yang hruê dơ̆ng, leh anăn gơ̆ djiê. 21Mniê anăn đĭ leh anăn mđih gơ̆ ti jhưng pĭt mnuih Aê Diê, kđăl ƀăng bhă kơ gơ̆, leh anăn kbiă. 22Ñu iêu ung ñu leh anăn lač, “Tiŏ hriê kơ kâo sa čô hlăm phung dĭng buăl leh anăn sa drei aseh dliê, čiăng kâo dưi nao djăl kơ mnuih Aê Diê leh anăn lŏ wĭt.” 23Ung ñu lač, “Si ngă ih čiăng nao kơ ñu hruê anei? Amâo djŏ mâo mlan mrâo ƀlĕ amâodah hruê sabat ôh.” Gơ̆ lač, “Srăng jing jăk.” 24Ñu să ưn aseh dliê leh anăn lač kơ dĭng buăl ñu, “Mtrŭt aseh êbat; đăm brei aseh dliê êbat êmưt hĭn ôh knŏng tơdah kâo lač kơ ih.” 25Snăn ñu đuĕ nao leh anăn truh kơ mnuih Aê Diê ti čư̆ Karmel. Tơdah mnuih Aê Diê ƀuh ñu hriê, ñu lač kơ Y-Gêhasi dĭng buăl ñu, “Dlăng bĕ, duh adih mniê ƀuôn Sunem. 26Êran nao bi tuôm hŏng gơ̆ mtam, leh anăn lač kơ gơ̆, Ih mâo klei jăk mơ̆? Ung ih mâo klei jăk mơ̆? Anak ih mâo klei jăk mơ̆?” Gơ̆ lŏ wĭt lač, “Jăk mơh.” 27Leh anăn tơdah gơ̆ truh ti čư̆ kơ mnuih Aê Diê, gơ̆ djă jơ̆ng ñu. Y-Gêhasi hriê čiăng suôt hĕ gơ̆, ƀiădah mnuih Aê Diê lač, “Lui gơ̆, kyuadah gơ̆ mâo klei ênguôt ktrŏ; leh anăn Yêhôwa mdăp klei anăn kơ kâo, leh anăn amâo hưn kơ kâo ôh.” 28Leh anăn gơ̆ lač, “Kâo tuôm akâo mơ̆ kơ khua kâo čiăng mâo sa čô anak êkei? Amâo djŏ hĕ kâo lač leh, Đăm luar kơ kâo ôh?” 29Y-Êlisê lač kơ Y-Gêhasi, “Hyuă kơiêng ih leh anăn djă ba giê kâo, leh anăn nao bĕ. Tơdah ih bi tuôm hŏng arăng, đăm kkuh kơ ñu ôh; leh anăn tơdah arăng kkuh kơ ih, đăm lŏ wĭt kkuh ôh. Dưm giê kâo ti ƀô̆ mta hđeh anăn.” 30Leh anăn amĭ hđeh anăn lač, “Tui si Yêhôwa dôk hdĭp, leh anăn tui si ih pô dôk hdĭp, kâo amâo srăng đuĕ mơ̆ng ih ôh.” Snăn Y-Êlisê kgŭ leh anăn tui hlue gơ̆. 31Y-Gêhasi đuĕ nao êlâo leh anăn dưm giê ti ƀô̆ mta hđeh anăn, ƀiădah amâo mâo asăp amâodah klei bi knăl kơ klei hdĭp ôh. Snăn gơ̆ wĭt bi tuôm hŏng Y-Êlisê leh anăn hưn kơ ñu, “Hđeh anăn amâo mdih ôh.” 32Tơdah Y-Êlisê mŭt hlăm sang, ñu ƀuh hđeh djiê leh dôk ti jhưng pĭt ñu. 33Snăn ñu mŭt leh anăn kđăl ƀăng bhă kơ diñu dua, leh anăn wah lač kơ Yêhôwa. 34 Leh anăn ñu đĭ leh anăn ap ti dlông hđeh anăn, mtŏ ƀăng êgei ñu ti ƀăng êgei gơ̆, mtŏ ală ñu ti ală gơ̆, kngan ñu ti kngan gơ̆; leh anăn êjai ñu ap asei mlei ñu pô ti dlông gơ̆, asei mlei hđeh anăn jing mđao. 35Leh anăn ñu kgŭ, êbat sa bliư̆ tinei tinăn hlăm sang, leh anăn lŏ đĭ ti jhưng leh anăn ap asei mlei ñu pô ti dlông gơ̆. Hđeh anăn bhañ kjuh bliư̆ leh anăn gơ̆ mblang ală. 36Y-Êlisê iêu Y-Gêhasi leh anăn lač, “Iêu bĕ mniê ƀuôn Sunem.” Snăn Y-Gêhasi iêu gơ̆. Leh anăn tơdah gơ̆ hriê kơ Y-Êlisê, ñu lač, “Pŭ bĕ anak êkei ih.” 37Gơ̆ hriê buôn ti jơ̆ng ñu, kŭp ƀô̆ ti lăn; leh anăn gơ̆ pŭ mă anak êkei gơ̆ leh anăn kbiă.