4

Ê-li-sê hóa ra nhiều dầu

¹ Vả, có vợ của một người môn đồ của đấng tiên tri đến phàn nàn cùng Ê-li-sê, mà rằng: Kẻ tôi tớ ông, là chồng tôi, đã qua đời; và ông biết rằng kẻ tôi tớ ông kính sợ Đức Giê-hô-va. Vả, chủ nợ người đến toan bắt hai đứa con tôi làm tôi mọi. ² Ê-li-sê nói với nàng rằng: Ta phải làm gì cho ngươi? Hãy nói cho ta biết; ngươi có vật gì ở nhà? Nàng thưa rằng: Con đòi ông chẳng có gì trong nhà hơn là một hũ dầu. ³ Người bèn tiếp rằng: Hãy đi ra ngoài mượn những bình không của các kẻ láng giềng ngươi, chớ mượn ít. ⁴ Khi ngươi trở về, hãy vào nhà với các con ngươi, đóng cửa lại, rồi hãy đổ dầu vào các bình đó; hễ bình nào đầy thì để nó riêng ra. ⁵ Nàng liền đi khỏi người, vào nhà với các con trai mình, đóng cửa lại; các con trai nàng đem bình lại, và nàng đổ dầu vào. ⁶ Khi các bình đã đầy, nàng nói với con trai mình rằng: Hãy đem cho ta một bình nữa. Nhưng nó thưa rằng: Hết trơn bình rồi. Dầu bèn ngừng lại. ⁷ Bấy giờ, nàng đem việc ấy thuật cho người của Đức Chúa Trời, thì người nói rằng: Hãy đem bán dầu mà trả nợ của ngươi; đoạn, ngươi và các con trai ngươi sẽ lấy dầu còn lại mà nuôi mình.

Ê-li-sê khiến đứa con của người nữ Su-nem sống lại

⁸ Một ngày kia, Ê-li-sê đi ngang qua đất Su-nem. Ở đó, có một người đàn bà giàu, cầm người ở lại ăn bữa. Từ ấy, mỗi khi người đi ngang qua đó, thì vào nhà người đàn bà nầy mà dùng bữa. ⁹ Người nói với chồng mình rằng: Tôi biết rằng người năng đến nhà chúng ta đây, là một người thánh của Đức Chúa Trời. ¹⁰ Xin chúng ta hãy xây cất cho người một cái phòng cao, rồi để tại đó một cái giường, một cái bàn; một cái ghế, và một cây đèn. Vậy, khi người đến nhà ta, thì sẽ ở lại đó.
¹¹ Một ngày kia, Ê-li-sê đi đến Su-nem, trọ nơi phòng cao, và ngủ tại đó. ¹² Người nói với Ghê-ha-xi, tôi tớ mình, rằng: Hãy gọi người đàn bà Su-nem đó đến. Ghê-ha-xi gọi nàng; nàng ra đứng trước mặt người. ¹³ Người nói với tôi tớ mình rằng: Hãy nói cùng nàng rằng: Kìa, ngươi đã lo liệu cho chúng ta mọi điều nầy; vậy chúng ta phải làm gì cho ngươi? Có phải ngươi muốn ta nói giùm cho ngươi với vua hay là với quan tổng binh chăng? Nàng thưa rằng: Tôi vẫn ở giữa dân sự tôi. ¹⁴ Ê-li-sê lại tiếp: Vậy, chúng ta phải làm gì cho người? Ghê-ha-xi đáp rằng: À nầy, người không có con trai, và chồng người đã già rồi. ¹⁵ Ê-li-sê nói rằng: Hãy gọi nàng. Ghê-ha-xi gọi nàng, nàng đến đứng nơi cửa. ¹⁶ Ê-li-sê nói với người đàn bà rằng: Năm tới, trong lúc nầy, ngươi sẽ ẵm một đứa con trai. Nàng thưa: Hỡi chúa tôi, là người của Đức Chúa Trời! xin chớ nói dối cùng con đòi của chúa.⚓
¹⁷ Người đàn bà ấy thọ thai, và một năm sau, cũng trong lúc đó, sanh một đứa con trai, y như lời Ê-li-sê đã nói trước cho nàng. ¹⁸ Xảy ra khi đứa trẻ lớn lên, một ngày kia nó đi đến cha nó nơi những người gặt lúa, ¹⁹ mà nói rằng: Đầu tôi đau! đầu tôi đau! Người cha biểu kẻ tôi tớ đem nó về cho mẹ nó. ²⁰ Người tôi tớ đem nó về, giao cho mẹ nó; đứa trẻ ngồi trên đầu gối của mẹ cho đến trưa, rồi chết. ²¹ Nàng bèn đi lên để nó nằm trên giường người của Đức Chúa Trời, rồi đi ra, đóng cửa lại. ²² Kế đó, nàng kêu chồng mình mà nói rằng: Tôi xin ông cắt cho tôi một đứa đầy tớ, và một con lừa, để tôi chạy đến người của Đức Chúa Trời; đoạn, tôi sẽ trở về. ²³ Chồng hỏi nàng rằng: Ngày nay chẳng phải mồng một, cũng chẳng phải ngày Sa-bát. Vậy, nhân sao muốn đi đến cùng người? Nàng đáp: Mọi điều bình an. ²⁴ Nàng biểu thắng lừa, và nói với kẻ tôi tớ rằng: Hãy đem ta đi mau mau, nếu ta biểu ngươi mới ngừng lại.
²⁵ Vậy, nàng đi đến cùng người của Đức Chúa Trời tại trên núi Cạt-mên. Người của Đức Chúa Trời thấy nàng đằng xa, bèn nói với Ghê-ha-xi, kẻ tôi tớ mình, rằng: Kìa, người đàn bà Su-nem! ²⁶ Vậy, hãy chạy đi đón nàng, và hỏi nàng rằng: Mọi việc đều bình an chăng? Chồng và con ngươi bình an chăng? Nàng đáp: Bình an. ²⁷ Khi nàng đến gần người của Đức Chúa Trời, tại trên núi, thì ôm lấy chân người. Ghê-ha-xi đến gần đặng xô nàng ra, nhưng người của Đức Chúa Trời nói cùng người rằng: Hãy để mặc nàng; linh hồn nàng đắng cay; Đức Giê-hô-va có giấu ta điều đó, không tỏ cho ta hay.
²⁸ Người đàn bà ấy bèn nói rằng: Tôi há có cầu chúa một đứa con trai sao? Tôi há chẳng có nói với chúa rằng: Xin chớ dối tôi? ²⁹ Ê-li-sê nói cùng Ghê-ha-xi rằng: Hãy thắt lưng ngươi, cầm gậy ta nơi tay và đi. Nếu ngươi gặp ai, chớ chào họ; nếu ai chào ngươi, chớ đáp lại. Ngươi sẽ đặt cây gậy ta trên mặt đứa trẻ. ³⁰ Người mẹ của đứa trẻ nói rằng: Tôi chỉ Đức Giê-hô-va hằng sống, và chỉ mạng sống của ông mà thề, tôi chẳng hề lìa khỏi ông! Ê-li-sê bèn chỗi dậy, và đi theo người.
³¹ Ghê-ha-xi đi trước hai người, và đặt cây gậy trên mặt đứa trẻ. Nhưng người chẳng nghe một tiếng nào, cũng chẳng thấy mòi gì sống. Người trở lại đón Ê-li-sê, và thưa cùng người rằng: Đứa trẻ không tỉnh lại. ³² Khi Ê-li-sê vào nhà, thấy đứa trẻ đã chết, nằm sải trên giường. ³³ Ê-li-sê vào trong phòng, đóng cửa lại, có đứa trẻ và mình ở trong, rồi cầu nguyện cùng Đức Giê-hô-va. ³⁴ Đoạn, người leo lên giường, nằm trên đứa trẻ; đặt miệng mình trên miệng nó, mắt mình trên mắt nó, và tay mình trên tay nó. Người nằm ấp trên mình nó, xác đứa trẻ bèn ấm lại.⚓ ³⁵ Ê-li-sê trở xuống, đi qua đi lại trong phòng; đoạn, leo lên giường, nằm ấp trên mình đứa trẻ nữa. Rốt lại, nó nhảy mũi bảy lần, và mở mắt ra. ³⁶ Ê-li-sê liền gọi Ghê-ha-xi mà biểu rằng: Hãy gọi người đàn bà Su-nem. Ghê-ha-xi gọi người. Khi nàng chạy đến, Ê-li-sê nói với nàng rằng: Hãy ẵm lấy con ngươi. ³⁷ Nàng bèn lại gần, sấp mình xuống dưới chân người và lạy; đoạn ẵm lấy con mình và đi ra.

Phép lạ Ê-li-sê làm trong cơn đói kém

³⁸ Ê-li-sê trở về Ghinh-ganh. Vả, trong xứ có đói kém. Các môn đồ của những tiên tri đều ngồi trước mặt người. Người biểu kẻ tôi tớ mình rằng: Hãy bắc cái nồi lớn, nấu canh cho các môn đồ của những tiên tri. ³⁹ Một người trong bọn họ đi ra ngoài đồng đặng hái rau, thấy một dây rừng leo, bèn hái những dưa dại, bọc đầy vạt áo tơi mình. Khi người trở về, xắt ra từng miếng, bỏ trong nồi nấu canh, chẳng biết nó là thứ gì. ⁴⁰ Người ta múc cho các người ăn; nhưng vừa khi họ nếm canh, thì la lên rằng: Hỡi người của Đức Chúa Trời, sự chết ở trong nồi nầy! Họ ăn canh ấy không đặng. ⁴¹ Ê-li-sê nói: Thế thì, hãy đem bột lại. Người bỏ bột trong nồi, và biểu rằng: Hãy múc cho các người ăn. Vậy, trong canh chẳng còn độc gì nữa.
⁴² Có một người ở Ba-anh-Sa-li-sa đến, đem cho người của Đức Chúa Trời hai mươi ổ bánh lúa mạch, và lúa còn gié để trong bị mình, làm của lễ đầu mùa gặt. Ê-li-sê biểu kẻ tôi tớ mình rằng: Hãy đem phát cho các người ăn. ⁴³ Kẻ tôi tớ người thưa rằng: Chi! Tôi phải phát đồ nầy cho một trăm người sao? Nhưng Ê-li-sê đáp: Hãy phát cho họ các bánh đó, hầu cho họ ăn đi; vì Đức Giê-hô-va có phán như vầy: Người ta sẽ ăn và còn dư lại. ⁴⁴ Ấy vậy, người đặt các bánh đó trước mặt họ: họ ăn, và còn thừa lại, y như lời của Đức Giê-hô-va đã phán.

4

Elisha and the Widow’s Oil

¹A certain woman of the wives of ⚓the sons of the prophets cried out to Elisha, saying, “Your servant my husband is dead, and you know that your servant feared the Lord. And the creditor is coming ⚓to take my two sons to be his slaves.”
²So Elisha said to her, “What shall I do for you? Tell me, what do you have in the house?” And she said, “Your maidservant has nothing in the house but a jar of oil.”
³Then he said, “Go, borrow vessels from everywhere, from all your neighbors—empty vessels; ⚓do not gather just a few. ⁴And when you have come in, you shall shut the door behind you and your sons; then pour it into all those vessels, and set aside the full ones.”
⁵So she went from him and shut the door behind her and her sons, who brought the vessels to her; and she poured it out. ⁶Now it came to pass, when the vessels were full, that she said to her son, “Bring me another vessel.”
And he said to her, “There is not another vessel.” So the oil ceased. ⁷Then she came and told the man of God. And he said, “Go, sell the oil and pay your debt; and you and your sons live on the rest.”

Elisha Raises the Shunammite’s Son

⁸Now it happened one day that Elisha went to ⚓Shunem, where there was a notable woman, and she persuaded him to eat some food. So it was, as often as he passed by, he would turn in there to eat some food. ⁹And she said to her husband, “Look now, I know that this is a holy man of God, who passes by us regularly. ¹⁰Please, let us make a small upper room on the wall; and let us put a bed for him there, and a table and a chair and a lampstand; so it will be, whenever he comes to us, he can turn in there.”
¹¹And it happened one day that he came there, and he turned in to the upper room and lay down there. ¹²Then he said to ⚓Gehazi his servant, “Call this Shunammite woman.” When he had called her, she stood before him. ¹³And he said to him, “Say now to her, ‘Look, you have been concerned for us with all this care. What can I do for you? Do you want me to speak on your behalf to the king or to the commander of the army?’ ”
She answered, “I dwell among my own people.”
¹⁴So he said, “What then is to be done for her?”
And Gehazi answered, “Actually, she has no son, and her husband is old.”
¹⁵So he said, “Call her.” When he had called her, she stood in the doorway. ¹⁶Then he said, “About this time next year you shall embrace a son.”
And she said, “No, my lord. Man of God, ⚓do not lie to your maidservant!”
¹⁷But the woman conceived, and bore a son when the appointed time had come, of which Elisha had told her.
¹⁸And the child grew. Now it happened one day that he went out to his father, to the reapers. ¹⁹And he said to his father, “My head, my head!”
So he said to a servant, “Carry him to his mother.” ²⁰When he had taken him and brought him to his mother, he sat on her knees till noon, and then died. ²¹And she went up and laid him on the bed of the man of God, shut the door upon him, and went out. ²²Then she called to her husband, and said, “Please send me one of the young men and one of the donkeys, that I may run to the man of God and come back.”
²³So he said, “Why are you going to him today? It is neither the ⚓New Moon nor the Sabbath.”
And she said, “It is well.” ²⁴Then she saddled a donkey, and said to her servant, “Drive, and go forward; do not slacken the pace for me unless I tell you.” ²⁵And so she departed, and went to the man of God ⚓at Mount Carmel.
So it was, when the man of God saw her afar off, that he said to his servant Gehazi, “Look, the Shunammite woman! ²⁶Please run now to meet her, and say to her, ‘Is it well with you? Is it well with your husband? Is it well with the child?’ ”
And she answered, “It is well.” ²⁷Now when she came to the man of God at the hill, she caught him by the feet, but Gehazi came near to push her away. But the man of God said, “Let her alone; for her soul is in deep distress, and the Lord has hidden it from me, and has not told me.”
²⁸So she said, “Did I ask a son of my lord? ⚓Did I not say, ‘Do not deceive me’?”
²⁹Then he said to Gehazi, ⚓“Get yourself ready, and take my staff in your hand, and be on your way. If you meet anyone, ⚓do not greet him; and if anyone greets you, do not answer him; but ⚓lay my staff on the face of the child.”
³⁰And the mother of the child said, ⚓“As the Lord lives, and as your soul lives, ⚓I will not leave you.” So he arose and followed her. ³¹Now Gehazi went on ahead of them, and laid the staff on the face of the child; but there was neither voice nor hearing. Therefore he went back to meet him, and told him, saying, “The child has ⚓not awakened.”
³²When Elisha came into the house, there was the child, lying dead on his bed. ³³He ⚓went in therefore, shut the door behind the two of them, ⚓and prayed to the Lord. ³⁴And he went up and lay on the child, and put his mouth on his mouth, his eyes on his eyes, and his hands on his hands; and ⚓he stretched himself out on the child, and the flesh of the child became warm. ³⁵He returned and walked back and forth in the house, and again went up ⚓and stretched himself out on him; then ⚓the child sneezed seven times, and the child opened his eyes. ³⁶And he called Gehazi and said, “Call this Shunammite woman.” So he called her. And when she came in to him, he said, “Pick up your son.” ³⁷So she went in, fell at his feet, and bowed to the ground; then she ⚓picked up her son and went out.

Elisha Purifies the Pot of Stew

³⁸And Elisha returned to ⚓Gilgal, and there was a ⚓famine in the land. Now the sons of the prophets were⚓sitting before him; and he said to his servant, “Put on the large pot, and boil stew for the sons of the prophets.” ³⁹So one went out into the field to gather herbs, and found a wild vine, and gathered from it a lapful of wild gourds, and came and sliced them into the pot of stew, though they did not know what they were. ⁴⁰Then they served it to the men to eat. Now it happened, as they were eating the stew, that they cried out and said, “Man of God, there is⚓death in the pot!” And they could not eat it.
⁴¹So he said, “Then bring some flour.” And ⚓he put it into the pot, and said, “Serve it to the people, that they may eat.” And there was nothing harmful in the pot.

Elisha Feeds One Hundred Men

⁴²Then a man came from ⚓Baal Shalisha, ⚓and brought the man of God bread of the firstfruits, twenty loaves of barley bread, and newly ripened grain in his knapsack. And he said, “Give it to the people, that they may eat.”
⁴³But his servant said, ⚓“What? Shall I set this before one hundred men?”
He said again, “Give it to the people, that they may eat; for thus says the Lord: ⚓‘They shall eat and have some left over.’ ” ⁴⁴So he set it before them; and they ate ⚓and had some left over, according to the word of the Lord.