19

Phao-lô tại Ê-phê-sô

¹ Trong khi A-bô-lô ở thành Cô-rinh-tô, Phao-lô đã đi khắp những miền trên, rồi xuống thành Ê-phê-sô, gặp một vài người môn đồ ở đó. ² Người hỏi rằng: Từ khi anh em tin, có lãnh được Đức Thánh Linh chăng! Trả lời rằng: Chúng tôi cũng chưa nghe có Đức Thánh Linh nào. Người lại hỏi: Vậy thì anh em đã chịu phép báp-têm nào? ³ Trả lời rằng: Phép báp-têm của Giăng. ⁴ Phao-lô bèn nói rằng: Giăng đã làm phép báp-têm về sự ăn năn tội, mà truyền dân phải tin Đấng sẽ đến sau mình, nghĩa là tin Đức Chúa Jêsus.⚓ ⁵ Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn chịu phép báp-têm nhân danh Đức Chúa Jêsus. ⁶ Sau khi Phao-lô đã đặt tay lên, thì có Đức Thánh Linh giáng trên chúng, cho nói tiếng ngoại quốc và lời tiên tri. ⁷ Cộng hết thảy độ mười hai người.
⁸ Phao-lô vào nhà hội, và trong ba tháng giảng luận một cách dạn dĩ ở đó; giải bày những điều về nước Đức Chúa Trời mà khuyên dỗ các kẻ nghe mình. ⁹ Song vì có mấy người cứng lòng, từ chối không tin, gièm chê đạo Chúa trước mặt dân chúng, thì người phân rẽ họ mà nhóm các môn đồ riêng ra, và dạy dỗ hằng ngày trong trường học Ti-ra-nu. ¹⁰ Việc đó cứ luôn hai năm, đến nỗi mọi người ở trong cõi A-si, hoặc người Giu-đa hay là người Gờ-réc, đều nghe đạo Chúa. ¹¹ Đức Chúa Trời lại dùng tay Phao-lô làm các phép lạ khác thường, ¹² đến nỗi người ta lấy khăn và áo đã bận vào mình người mà để trên các kẻ đau yếu; thì họ được lành bệnh, và được cứu khỏi quỉ dữ.

Mấy người Giu-đa là thầy trừ quỉ

¹³ Bấy giờ có mấy thầy trừ quỉ là người Giu-đa đi từ nơi nầy sang chỗ kia, mạo kêu danh Đức Chúa Jêsus trên những kẻ bị quỉ dữ ám, rằng: Ta nhân Đức Chúa Jêsus nầy, là Đấng mà Phao-lô giảng, để truyền khiến chúng bay. ¹⁴ Các kẻ làm việc đó là bảy con trai của Sê-va, tức là một người trong bọn thầy tế lễ cả Giu-đa. ¹⁵ Song quỉ dữ đáp lại rằng: Ta biết Đức Chúa Jêsus, và rõ Phao-lô là ai; nhưng các ngươi là kẻ nào? ¹⁶ Người bị quỉ dữ ám bèn sấn vào chúng, thắng được hai người trong bọn và hành hạ dữ lắm, đến nỗi phải trần truồng và bị thương, trốn ra khỏi nhà. ¹⁷ Phàm người Giu-đa và người Gờ-réc nào ở tại thành Ê-phê-sô đều biết việc đó, thì sợ hãi, và danh Đức Chúa Jêsus được tôn trọng. ¹⁸ Phần nhiều kẻ đã tin, đến xưng tội và tỏ ra việc mình đã làm. ¹⁹ Có lắm người trước theo nghề phù phép đem sách vở mình đốt trước mặt thiên hạ; người ta tính giá sách đó, cộng là năm muôn đồng bạc. ²⁰ Ấy vậy, nhờ quyền phép của Chúa, đạo bèn đồn ra, càng ngày càng được thắng.

Đê-mê-triu gây loạn

²¹ Các việc đó rồi, Phao-lô toan⚓ đi ngang qua xứ Ma-xê-đoan và xứ A-chai đặng đến thành Giê-ru-sa-lem. Người nói rằng: Khi ta đã thăm thành đó rồi, cũng phải thăm thành Rô-ma nữa. ²² Người bèn sai hai người giúp đỡ mình là Ti-mô-thê và Ê-rát sang xứ Ma-xê-đoan, song chính người còn ở lại trong cõi A-si ít lâu nữa.
²³ Lúc đó, có sự loạn lớn sanh ra vì cớ đạo Tin lành. ²⁴ Một người thợ bạc kia tên là Đê-mê-triu, vốn dùng bạc làm khám nữ thần Đi-anh,⚓ sinh nhiều lợi cho thợ làm công, ²⁵ bèn nhóm những thợ đó và kẻ đồng nghiệp lại, mà nói rằng: Hỡi bạn ta, các ngươi biết sự thạnh lợi chúng ta sanh bởi nghề nầy; ²⁶ các ngươi lại thấy và nghe nói, không những tại thành Ê-phê-sô thôi, gần suốt hết cõi A-si nữa, rằng tên Phao-lô nầy đã khuyên dỗ và trở lòng nhiều người, mà nói rằng các thần bởi tay người ta làm ra chẳng phải là chúa. ²⁷ Chúng ta chẳng những sợ nghề nghiệp mình phải bị gièm chê, lại cũng e rằng đền thờ của đại nữ thần Đi-anh bị khinh dể nữa, và nữ thần ta bị tiêu diệt về sự vinh hiển mà cõi A-si cùng cả thế giới đều tôn kính chăng. ²⁸ Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn nổi giận lắm, cất tiếng kêu rằng: Lớn thay là nữ thần Đi-anh của người Ê-phê-sô!
²⁹ Cả thành thảy đều rối loạn; chúng đồng lòng đến rạp hát, kéo theo mình Gai-út, A-ri-tạc, là người Ma-xê-đoan, bạn đồng đi với Phao-lô. ³⁰ Phao-lô muốn chính mình ra mặt trước dân chúng, nhưng môn đồ chẳng cho. ³¹ Cũng có mấy quan lớn xứ A-si, là bạn hữu người, sai đến xin người chớ đi tới rạp hát. ³² Người thì reo lên thể nầy, kẻ thì la lên thể khác; vì trong hội om sòm, phần nhiều người cũng không biết vì cớ nào mình nhóm lại. ³³ Chúng bèn kéo A-léc-xan-đơ từ trong đám đông ra, và người Giu-đa xô người ra đứng trước; người bèn lấy tay ra dấu, muốn nói cùng dân chúng để binh vực bọn mình. ³⁴ Nhưng vừa khi đoàn dân nhận người là người Giu-đa, thì kêu rập lên ước trong hai giờ, rằng: Lớn thay là nữ thần Đi-anh của người Ê-phê-sô!
³⁵ Bấy giờ, có người thơ ký thành phố dẹp yên đoàn dân, nói rằng: Hỡi người Ê-phê-sô, há có ai chẳng biết thành Ê-phê-sô là kẻ canh giữ đền thờ nữ thần lớn Đi-anh và tượng thần ấy đã từ trên trời giáng xuống sao? ³⁶ Bởi điều đó thật chối cãi chẳng nổi, nên các ngươi khá ở yên, đừng làm sự gì vội vã. ³⁷ Vì những tên mà các ngươi đã kéo đến đây, chẳng phải mắc tội hoặc phạm đến của thánh, hay là lộng ngôn với nữ thần chúng ta đâu. ³⁸ Vậy, nếu Đê-mê-triu và các thợ làm công ở với người có cần kiện cáo ai, thì đã có ngày xử đoán và quan trấn thủ; mặc họ kiện cáo nhau. ³⁹ Ví bằng các ngươi có nài việc khác nữa, thì khá quyết định việc đó trong hội đồng theo phép. ⁴⁰ Vì e cho chúng ta bị hạch về sự dấy loạn xảy ra ngày hôm nay, không thể tìm lẽ nào để binh vực sự nhóm họp nầy. ⁴¹ Người nói bấy nhiêu lời, bèn cho chúng về.

19

Phao-lô Tại Ê-phê-sô

¹Trong khi A-pô-lô ở tại Cô-rinh-tô, Phao-lô đi qua vùng cao nguyên và đến Ê-phê-sô; tại đó ông gặp một số môn đồ. ²Ông hỏi họ, “Từ khi anh chị em tin, anh chị em đã nhận lãnh Ðức Thánh Linh chưa?”
Họ trả lời ông, “Chúng tôi chưa hề nghe ai nói có Ðức Thánh Linh bao giờ.”
³Ông lại hỏi họ, “Vậy anh em đã chịu phép báp-têm nào?”
Họ trả lời, “Phép báp-têm của Giăng.”
⁴Phao-lô nói, “Giăng làm báp-têm để người nhận phép báp-têm tỏ lòng ăn năn; ông đã nói với dân rằng họ phải tin Ðấng đến sau ông, Ðấng đó chính là Ðức Chúa Jesus.”
⁵Khi nghe như thế, họ xin được nhận phép báp-têm trong danh Ðức Chúa Jesus. ⁶Khi Phao-lô đặt tay trên họ, Ðức Thánh Linh ngự xuống trên họ, họ nói tiếng lạ và nói tiên tri; ⁷và có chừng mười hai người cả thảy.
⁸Phao-lô vào hội đường và liên tiếp trong ba tháng, dạn dĩ giảng dạy, biện luận, và thuyết phục những người nghe về vương quốc Ðức Chúa Trời. ⁹Nhưng khi ở hội đường có một số người cứng lòng, không tin, mà còn nói xấu Ðạo trước mặt đám đông, nên ông rời khỏi họ, đem các môn đồ riêng ra, và hằng ngày thảo luận với nhau trong trường học của Ty-ran-nu. ¹⁰Việc ấy cứ tiếp diễn luôn hai năm, đến nỗi mọi người trong toàn vùng A-si-a, cả người Do-thái lẫn người Hy-lạp, đều được nghe Ðạo Chúa.

Các Thầy Trừ Quỷ Bị Nhục

¹¹Ðức Chúa Trời đã dùng tay Phao-lô thực hiện những phép lạ phi thường, ¹²đến nỗi người ta lấy những khăn tay và những khăn choàng đã chạm vào da thịt ông đem đặt trên những người bịnh, thì những bịnh tật tan biến và các tà linh xuất ra.
¹³Bấy giờ có mấy thầy trừ quỷ người Do-thái đi đây đó cũng thử dùng danh Ðức Chúa Jesus để đuổi quỷ ra khỏi những người bị quỷ ám. Họ nói, “Ta nhân danh Ðức Chúa Jesus mà Phao-lô giảng ra lịnh cho các ngươi phải xuất ra.” ¹⁴Ðó là việc làm của bảy con trai của Sê-va, một vị trưởng tế người Do-thái.
¹⁵Nhưng quỷ trả lời và nói với họ, “Ðức Chúa Jesus thì ta biết, và Phao-lô thì ta biết, nhưng các ngươi là ai?” ¹⁶Rồi người bị quỷ nhập xông vào họ, đè cả bọn xuống, đánh đấm tơi bời, khiến họ phải bỏ nhà ấy chạy trốn, thân thể trần truồng, và mình đầy thương tích.
¹⁷Khi việc ấy được mọi người Do-thái và Hy-lạp ở Ê-phê-sô biết, mọi người đều khiếp sợ, và danh của Ðức Chúa Jesus được tôn cao. ¹⁸Lúc ấy cũng có nhiều tín hữu đến, thú nhận, và nói ra những việc mê tín họ đã làm. ¹⁹Một số tín hữu trước kia làm nghề thầy pháp đã đem các sách vở đến đốt trước mặt mọi người. Người ta cộng tổng số tiền các sách vở bị đốt lên đến năm mươi ngàn đồng bạc. ²⁰Vậy, Ðạo Chúa cứ tăng trưởng cách đầy quyền năng và mạnh mẽ.

Các Dự Tính Truyền Giáo của Phao-lô

²¹Sau khi các việc đó xảy ra, Phao-lô được Ðức Thánh Linh thúc giục đi qua các miền Ma-xê-đô-ni-a và A-chai, rồi trở về Giê-ru-sa-lem; ông nói, “Sau khi tôi về đó, tôi cũng phải đi Rô-ma nữa.” ²²Vậy ông phái hai người phụ tá là Ti-mô-thê và Ê-ra-tu đi qua Ma-xê-đô-ni-a trước; còn ông, ông ở lại trong vùng A-si-a thêm một thời gian.

Ðê-mê-triu Gây Loạn Tại Ê-phê-sô

²³Lúc ấy có cuộc rối loạn không nhỏ xảy ra liên quan đến Ðạo. ²⁴Số là có một người thợ bạc kia tên là Ðê-mê-triu; ông làm nghề đúc khám thờ bằng bạc cho Thần Ạc-tê-mít, nhờ đó các thợ thủ công đã có một nguồn lợi tức không nhỏ. ²⁵Ông tập họp các thợ thủ công và các đồng nghiệp của ông lại và nói, “Thưa các bạn, các bạn hẳn đã biết rằng nhờ nghề nầy chúng ta được giàu có. ²⁶Nhưng các bạn đã thấy và đã nghe đó: không những ở Ê-phê-sô, nhưng trong khắp vùng A-si-a, tên Phao-lô nầy đã thuyết phục và thay đổi quan niệm của rất đông người, bảo rằng những thần tượng do bàn tay người ta làm ra không phải là thần. ²⁷Ðiều đó không những gây nguy hiểm cho nghề nghiệp chúng ta bị chê bai, mà còn làm cho đền thờ của nữ thần vĩ đại Ạc-tê-mít bị coi chẳng ra gì, và nữ thần của chúng ta được tôn thờ khắp cõi A-si-a và cả thế giới sẽ bị diệt mất vẻ huy hoàng.”
²⁸Khi nghe như thế, họ đùng đùng nổi giận và hô to rằng, “Vĩ đại thay là thần Ạc-tê-mít của người Ê-phê-sô!” ²⁹Cả thành đầy hỗn loạn; dân chúng ùn ùn kéo nhau đến hý trường, lôi theo Gai-út và A-ri-tạc, là các bạn đồng hành của Phao-lô đến từ Ma-xê-đô-ni-a. ³⁰Phao-lô muốn ra gặp đám đông, nhưng các môn đồ không cho ông ra. ³¹Ngay cả những viên chức lãnh đạo trong vùng A-si-a là các bạn của Phao-lô cũng nhắn tin và khuyên ông không nên mạo hiểm mà vào hý trường. ³²Trong khi đó tại hý trường, người la lên thể nầy, kẻ hô lên thể khác. Cả đám đông đều rối loạn và hầu hết không biết tại sao họ tập họp về đó. ³³Một vài người trong đám đông giục A-léc-xan-đơ, người mà dân Do-thái địa phương đẩy ra để phát biểu. A-léc-xan-đơ ra dấu cho họ im lặng và toan nói mấy lời biện bạch trước đám đông. ³⁴Nhưng khi họ nhận ra ông là người Do-thái, mọi người đồng thanh gào to gần hai tiếng đồng hồ rằng, “Vĩ đại thay là thần Ạc-tê-mít của người Ê-phê-sô!”
³⁵Cuối cùng viên thư ký thành phố đã bước ra trấn an đám đông và nói rằng:
“Kính thưa quý vị, những công dân của Thành Ê-phê-sô. Có ai trong nhân gian mà không biết rằng Thành Ê-phê-sô đã được chọn làm người bảo hộ cho đền thờ của đại nữ thần Ạc-tê-mít, và hình tượng của nữ thần đã từ trời rơi xuống chăng? ³⁶Những việc ấy không thể nào chối cãi được. Vậy xin quý vị hãy bình tĩnh và đừng làm gì nông nổi. ³⁷Quý vị đã giải những người nầy đến đây, nhưng họ không trộm cắp của đền thờ và cũng không nói phạm đến thần của chúng ta. ³⁸Vậy nếu Ðê-mê-triu và các thợ thủ công của ông muốn kiện cáo ai điều gì, thì đã có các tòa án đang mở cửa; nơi đó có các quan chấp chính xét xử; hãy để họ đưa nhau ra tòa mà kiện cáo. ³⁹Nếu quý vị không còn vấn đề gì khác, xin hãy để việc ấy cho Hội Ðồng Pháp Luật giải quyết. ⁴⁰Vì thật vậy chúng ta có nguy cơ bị cáo buộc về tội nổi loạn đã xảy ra hôm nay, bởi chúng ta sẽ không có lý do chính đáng nào để giải thích sự rối loạn nầy cả.” ⁴¹Sau khi ông đã nói như vậy, ông giải tán đám đông.