1 Trong khi A-bô-lô ở thành Cô-rinh-tô, Phao-lô đã đi khắp những miền trên, rồi xuống thành Ê-phê-sô, gặp một vài người môn đồ ở đó. 2 Người hỏi rằng: Từ khi anh em tin, có lãnh được Đức Thánh Linh chăng! Trả lời rằng: Chúng tôi cũng chưa nghe có Đức Thánh Linh nào. Người lại hỏi: Vậy thì anh em đã chịu phép báp-têm nào? 3 Trả lời rằng: Phép báp-têm của Giăng. 4 Phao-lô bèn nói rằng: Giăng đã làm phép báp-têm về sự ăn năn tội, mà truyền dân phải tin Đấng sẽ đến sau mình, nghĩa là tin Đức Chúa Jêsus.⚓5 Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn chịu phép báp-têm nhân danh Đức Chúa Jêsus. 6 Sau khi Phao-lô đã đặt tay lên, thì có Đức Thánh Linh giáng trên chúng, cho nói tiếng ngoại quốc và lời tiên tri. 7 Cộng hết thảy độ mười hai người. 8 Phao-lô vào nhà hội, và trong ba tháng giảng luận một cách dạn dĩ ở đó; giải bày những điều về nước Đức Chúa Trời mà khuyên dỗ các kẻ nghe mình. 9 Song vì có mấy người cứng lòng, từ chối không tin, gièm chê đạo Chúa trước mặt dân chúng, thì người phân rẽ họ mà nhóm các môn đồ riêng ra, và dạy dỗ hằng ngày trong trường học Ti-ra-nu. 10 Việc đó cứ luôn hai năm, đến nỗi mọi người ở trong cõi A-si, hoặc người Giu-đa hay là người Gờ-réc, đều nghe đạo Chúa. 11 Đức Chúa Trời lại dùng tay Phao-lô làm các phép lạ khác thường, 12 đến nỗi người ta lấy khăn và áo đã bận vào mình người mà để trên các kẻ đau yếu; thì họ được lành bệnh, và được cứu khỏi quỉ dữ.
Mấy người Giu-đa là thầy trừ quỉ
13 Bấy giờ có mấy thầy trừ quỉ là người Giu-đa đi từ nơi nầy sang chỗ kia, mạo kêu danh Đức Chúa Jêsus trên những kẻ bị quỉ dữ ám, rằng: Ta nhân Đức Chúa Jêsus nầy, là Đấng mà Phao-lô giảng, để truyền khiến chúng bay. 14 Các kẻ làm việc đó là bảy con trai của Sê-va, tức là một người trong bọn thầy tế lễ cả Giu-đa. 15 Song quỉ dữ đáp lại rằng: Ta biết Đức Chúa Jêsus, và rõ Phao-lô là ai; nhưng các ngươi là kẻ nào? 16 Người bị quỉ dữ ám bèn sấn vào chúng, thắng được hai người trong bọn và hành hạ dữ lắm, đến nỗi phải trần truồng và bị thương, trốn ra khỏi nhà. 17 Phàm người Giu-đa và người Gờ-réc nào ở tại thành Ê-phê-sô đều biết việc đó, thì sợ hãi, và danh Đức Chúa Jêsus được tôn trọng. 18 Phần nhiều kẻ đã tin, đến xưng tội và tỏ ra việc mình đã làm. 19 Có lắm người trước theo nghề phù phép đem sách vở mình đốt trước mặt thiên hạ; người ta tính giá sách đó, cộng là năm muôn đồng bạc. 20 Ấy vậy, nhờ quyền phép của Chúa, đạo bèn đồn ra, càng ngày càng được thắng.
Đê-mê-triu gây loạn
21 Các việc đó rồi, Phao-lô toan⚓ đi ngang qua xứ Ma-xê-đoan và xứ A-chai đặng đến thành Giê-ru-sa-lem. Người nói rằng: Khi ta đã thăm thành đó rồi, cũng phải thăm thành Rô-ma nữa. 22 Người bèn sai hai người giúp đỡ mình là Ti-mô-thê và Ê-rát sang xứ Ma-xê-đoan, song chính người còn ở lại trong cõi A-si ít lâu nữa. 23 Lúc đó, có sự loạn lớn sanh ra vì cớ đạo Tin lành. 24 Một người thợ bạc kia tên là Đê-mê-triu, vốn dùng bạc làm khám nữ thần Đi-anh,⚓ sinh nhiều lợi cho thợ làm công, 25 bèn nhóm những thợ đó và kẻ đồng nghiệp lại, mà nói rằng: Hỡi bạn ta, các ngươi biết sự thạnh lợi chúng ta sanh bởi nghề nầy; 26 các ngươi lại thấy và nghe nói, không những tại thành Ê-phê-sô thôi, gần suốt hết cõi A-si nữa, rằng tên Phao-lô nầy đã khuyên dỗ và trở lòng nhiều người, mà nói rằng các thần bởi tay người ta làm ra chẳng phải là chúa. 27 Chúng ta chẳng những sợ nghề nghiệp mình phải bị gièm chê, lại cũng e rằng đền thờ của đại nữ thần Đi-anh bị khinh dể nữa, và nữ thần ta bị tiêu diệt về sự vinh hiển mà cõi A-si cùng cả thế giới đều tôn kính chăng. 28 Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn nổi giận lắm, cất tiếng kêu rằng: Lớn thay là nữ thần Đi-anh của người Ê-phê-sô! 29 Cả thành thảy đều rối loạn; chúng đồng lòng đến rạp hát, kéo theo mình Gai-út, A-ri-tạc, là người Ma-xê-đoan, bạn đồng đi với Phao-lô. 30 Phao-lô muốn chính mình ra mặt trước dân chúng, nhưng môn đồ chẳng cho. 31 Cũng có mấy quan lớn xứ A-si, là bạn hữu người, sai đến xin người chớ đi tới rạp hát. 32 Người thì reo lên thể nầy, kẻ thì la lên thể khác; vì trong hội om sòm, phần nhiều người cũng không biết vì cớ nào mình nhóm lại. 33 Chúng bèn kéo A-léc-xan-đơ từ trong đám đông ra, và người Giu-đa xô người ra đứng trước; người bèn lấy tay ra dấu, muốn nói cùng dân chúng để binh vực bọn mình. 34 Nhưng vừa khi đoàn dân nhận người là người Giu-đa, thì kêu rập lên ước trong hai giờ, rằng: Lớn thay là nữ thần Đi-anh của người Ê-phê-sô! 35 Bấy giờ, có người thơ ký thành phố dẹp yên đoàn dân, nói rằng: Hỡi người Ê-phê-sô, há có ai chẳng biết thành Ê-phê-sô là kẻ canh giữ đền thờ nữ thần lớn Đi-anh và tượng thần ấy đã từ trên trời giáng xuống sao? 36 Bởi điều đó thật chối cãi chẳng nổi, nên các ngươi khá ở yên, đừng làm sự gì vội vã. 37 Vì những tên mà các ngươi đã kéo đến đây, chẳng phải mắc tội hoặc phạm đến của thánh, hay là lộng ngôn với nữ thần chúng ta đâu. 38 Vậy, nếu Đê-mê-triu và các thợ làm công ở với người có cần kiện cáo ai, thì đã có ngày xử đoán và quan trấn thủ; mặc họ kiện cáo nhau. 39 Ví bằng các ngươi có nài việc khác nữa, thì khá quyết định việc đó trong hội đồng theo phép. 40 Vì e cho chúng ta bị hạch về sự dấy loạn xảy ra ngày hôm nay, không thể tìm lẽ nào để binh vực sự nhóm họp nầy. 41 Người nói bấy nhiêu lời, bèn cho chúng về.
19
Ê-phê-sô, Tiểu Á
1Trong khi A-bô-lô ở Cổ-linh, Phao-lô đi lên các xứ miền Bắc, rồi xuống Ê-phê-sô. Gặp một số tín hữu, 2ông hỏi: “Khi tin Chúa, anh em đã nhận được Thánh Linh chưa?” Họ đáp: “Chúng tôi chưa bao giờ nghe nói về Thánh Linh cả 3ông hỏi tiếp: “Thế anh em đã chịu báp-tem nào?” Họ đáp: “Báp-tem của Giăng.” 4Phao-lô giải thích: “Báp-tem của Giăng chỉ về sự ăn năn tội lỗi. Giăng đã dạy nhân dân tin Đấng đến sau mình, tức là tin Chúa Giê-xu.” 5Họ liền chịu báp-tem nhân danh Chúa Giê-xu. 6Phao-lô đặt tay trên họ, Thánh Linh liền giáng xuống ngự vào lòng mỗi người, cho họ nói ngoại ngữ và truyền giảng Phúc âm. 7Số tín hữu Phao-lô làm báp-tem hôm ấy được mười hai người.8Phao-lô vào hội trường, dạn dĩ nói về Chúa liên tiếp trong ba tháng. Ông giảng luận về Nước Trời và thuyết phục nhiều người tin Chúa Giê-xu. 9Nhưng có một số người cứng lòng không tin, trở mặt đả kích Đạo Chúa trước quần chúng. Phao-lô bỏ hội trường, đem các tín hữu về huấn luyện riêng tại trường học của Ti-ra-nu. 10Nhờ chương trình giáo huấn hàng ngày suốt hai năm, Phúc âm được phổ biến rộng rãi đến nỗi nhân dân Tiểu Á cả Do-thái và Hy-lạp đều nghe Đạo Chúa.
Bảy thầy phù thủy
11Chúa cho Phao-lô quyền năng làm nhiều phép lạ, 12đến nỗi người ta lấy khăn tay, khăn choàng của ông đặt trên người đau thì bệnh liền hết, quỷ bị trục xuất. 13,14Bảy con trai của thầy trưởng tế Sê-va làm nghề trừ quỷ. Họ đi khắp nơi thử hô Danh Chúa Giê-xu để chữa những người bị quỷ ám. Họ bảo các quỷ: “Nhân danh Chúa Giê-xu mà Phao-lô truyền giảng, ta trục xuất các ngươi!” 15Nhưng quỷ trả lời: “Tao biết Chúa Giê-xu và quen mặt Phao-lô, nhưng tao không biết bọn mày là ai cả!” 16Người bị quỷ ám nhảy bổ vào đánh cho cả bọn ngã rập, vất áo quần chạy trốn, mình đầy thương tích. 17Việc này đồn ra khắp thành Ê-phê-sô, người Do-thái và Hy-lạp đều khiếp sợ. Danh Chúa Giê-xu càng được tôn kính. 18Nhiều tín hữu đến xưng tội, khai ra những việc xấu họ đã làm. 19Có những thầy phù thủy đem sách tà thuật gom lại đốt trước công chúng. Số sách trị giá độ 500.000 đồng.⚓20Đạo⚓ Chúa ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Cuộc biểu tình vĩ đại
21Sau thời gian ấy, Phao-lô có ý định đi thăm xứ Ma-xê-đoan và Hy-lạp⚓ trước khi về Giê-ru-sa-lem. Ông nói: “Sau đó tôi còn phải đến thủ đô La-mã nữa.” 22Phao-lô sai hai phụ tá là Ty-mộ-thư và Ê-rát sang Ma-xê-đoan trước, trong khi ông còn ở lại Tiểu Á. 23Lúc ấy tại Ê-phê-sô có cuộc biểu tình lớn, nhằm chống lại công cuộc truyền bá Phúc âm. 24Một người thợ bạc tên Đê-mê-triu làm khám thờ thần Đi-anh, đem lại thịnh vượng chung cho cả giới thủ công nghệ.25Một hôm, Đê-mê-triu triệu tập nghiệp đoàn thợ bạc và cổ động: “Các bạn đã biết nhờ nghề này mà chúng ta phát tài. 26Tuy nhiên, tên Phao-lô đã quyến rũ bao nhiêu người tại Ê-phê-sô và cả Tiểu Á. Nó dám bảo các thần do tay người làm ra đều là giả tạo! Các bạn đã thấy tận mắt, nghe tận tai rồi. 27Như thế, nghề nghiệp chúng ta đã bị bêu xấu, mà đền thờ của Nữ thần Đi-anh vĩ đại cũng bị khinh bỉ, và uy danh Nữ thần mà Tiểu Á và cả thế giới tôn thờ sẽ tiêu tan!” 28Nghe xong, đám thợ bạc nổi giận, đồng thanh hô lớn: “Hoan hô Nữ thần Đi-anh vĩ đại của người Ê-phê-sô!” 29Cả thành phố đều náo động. Dân chúng xuống đường biểu tình, bắt hai bạn đồng hành của Phao-lô là Gai-út và A-ri-tạc, người Ma-xê-đoan, và kéo về tập trung tại hội trường thị xã. 30Phao-lô định ra tiếp xúc với đám biểu tình, nhưng các tín hữu ngăn cản. 31Một vài nhà lãnh đạo Tiểu Á, bạn của Phao-lô, cũng sai người đến khuyên ông đừng mạo hiểm vào hội trường. 32Hội trường vô cùng hỗn loạn, người hoan hô, kẻ đả đảo. Phần đông cũng chẳng hiểu vì sao mình đến họp. 33Người Do-thái bảo Á-lịch-sơn phát biểu và đẩy ông tới trước. Ông lấy tay ra hiệu định lên tiếng thanh minh. 34Nhưng khi dân chúng biết ông là người Do-thái liền đồng thanh gào thét suốt hai giờ: “Hoan hô Nữ thần Đi-anh vĩ đại của người Ê-phê-sô!” 35Tổng thư ký thị xã⚓ yều cầu mọi người yên lặng rồi lựa lời khuyên can: “Thưa đồng bào,⚓ ai cũng biết Ê-phê-sô là trung tâm thờ phượng⚓ Nữ thần Đi-anh vĩ đại. Tượng của Nữ thần đã từ trời⚓ rơi xuống giữa chúng ta. 36Không ai chối cãi được điều ấy nên đồng bào phải bình tĩnh, đừng liều lĩnh. 37Vì những người đồng bào bắt giải đến đây không có trộm cắp vật thánh đền thờ, cũng không xúc phạm Nữ thần chúng ta.38Vậy nếu Đê-mê-triu và nghiệp đoàn thợ bạc muốn kiện cáo ai, đã có tòa án và các thẩm phán xét xử. Cứ để họ đưa nhau ra tòa! 39Còn nếu đồng bào muốn khiếu nại điều gì, sẽ có Hội đồng thành phố giải quyết. 40Vì không khéo chúng ta có thể bị chính quyền La-mã hạch tội về vụ rối loạn hôm nay, mà không có lý do nào để bào chữa cả!” 41Nói xong, ông cho giải tán đám biểu tình.