19

Phao-lô tại Ê-phê-sô

1 Trong khi A-bô-lô ở thành Cô-rinh-tô, Phao-lô đã đi khắp những miền trên, rồi xuống thành Ê-phê-sô, gặp một vài người môn đồ ở đó. 2 Người hỏi rằng: Từ khi anh em tin, có lãnh được Đức Thánh Linh chăng! Trả lời rằng: Chúng tôi cũng chưa nghe có Đức Thánh Linh nào. Người lại hỏi: Vậy thì anh em đã chịu phép báp-têm nào? 3 Trả lời rằng: Phép báp-têm của Giăng. 4 Phao-lô bèn nói rằng: Giăng đã làm phép báp-têm về sự ăn năn tội, mà truyền dân phải tin Đấng sẽ đến sau mình, nghĩa là tin Đức Chúa Jêsus. 5 Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn chịu phép báp-têm nhân danh Đức Chúa Jêsus. 6 Sau khi Phao-lô đã đặt tay lên, thì có Đức Thánh Linh giáng trên chúng, cho nói tiếng ngoại quốc và lời tiên tri. 7 Cộng hết thảy độ mười hai người.
8 Phao-lô vào nhà hội, và trong ba tháng giảng luận một cách dạn dĩ ở đó; giải bày những điều về nước Đức Chúa Trời mà khuyên dỗ các kẻ nghe mình. 9 Song vì có mấy người cứng lòng, từ chối không tin, gièm chê đạo Chúa trước mặt dân chúng, thì người phân rẽ họ mà nhóm các môn đồ riêng ra, và dạy dỗ hằng ngày trong trường học Ti-ra-nu. 10 Việc đó cứ luôn hai năm, đến nỗi mọi người ở trong cõi A-si, hoặc người Giu-đa hay là người Gờ-réc, đều nghe đạo Chúa. 11 Đức Chúa Trời lại dùng tay Phao-lô làm các phép lạ khác thường, 12 đến nỗi người ta lấy khăn và áo đã bận vào mình người mà để trên các kẻ đau yếu; thì họ được lành bệnh, và được cứu khỏi quỉ dữ.

Mấy người Giu-đa là thầy trừ quỉ

13 Bấy giờ có mấy thầy trừ quỉ là người Giu-đa đi từ nơi nầy sang chỗ kia, mạo kêu danh Đức Chúa Jêsus trên những kẻ bị quỉ dữ ám, rằng: Ta nhân Đức Chúa Jêsus nầy, là Đấng mà Phao-lô giảng, để truyền khiến chúng bay. 14 Các kẻ làm việc đó là bảy con trai của Sê-va, tức là một người trong bọn thầy tế lễ cả Giu-đa. 15 Song quỉ dữ đáp lại rằng: Ta biết Đức Chúa Jêsus, và rõ Phao-lô là ai; nhưng các ngươi là kẻ nào? 16 Người bị quỉ dữ ám bèn sấn vào chúng, thắng được hai người trong bọn và hành hạ dữ lắm, đến nỗi phải trần truồng và bị thương, trốn ra khỏi nhà. 17 Phàm người Giu-đa và người Gờ-réc nào ở tại thành Ê-phê-sô đều biết việc đó, thì sợ hãi, và danh Đức Chúa Jêsus được tôn trọng. 18 Phần nhiều kẻ đã tin, đến xưng tội và tỏ ra việc mình đã làm. 19 Có lắm người trước theo nghề phù phép đem sách vở mình đốt trước mặt thiên hạ; người ta tính giá sách đó, cộng là năm muôn đồng bạc. 20 Ấy vậy, nhờ quyền phép của Chúa, đạo bèn đồn ra, càng ngày càng được thắng.

Đê-mê-triu gây loạn

21 Các việc đó rồi, Phao-lô toan đi ngang qua xứ Ma-xê-đoan và xứ A-chai đặng đến thành Giê-ru-sa-lem. Người nói rằng: Khi ta đã thăm thành đó rồi, cũng phải thăm thành Rô-ma nữa. 22 Người bèn sai hai người giúp đỡ mình là Ti-mô-thê và Ê-rát sang xứ Ma-xê-đoan, song chính người còn ở lại trong cõi A-si ít lâu nữa.
23 Lúc đó, có sự loạn lớn sanh ra vì cớ đạo Tin lành. 24 Một người thợ bạc kia tên là Đê-mê-triu, vốn dùng bạc làm khám nữ thần Đi-anh, sinh nhiều lợi cho thợ làm công, 25 bèn nhóm những thợ đó và kẻ đồng nghiệp lại, mà nói rằng: Hỡi bạn ta, các ngươi biết sự thạnh lợi chúng ta sanh bởi nghề nầy; 26 các ngươi lại thấy và nghe nói, không những tại thành Ê-phê-sô thôi, gần suốt hết cõi A-si nữa, rằng tên Phao-lô nầy đã khuyên dỗ và trở lòng nhiều người, mà nói rằng các thần bởi tay người ta làm ra chẳng phải là chúa. 27 Chúng ta chẳng những sợ nghề nghiệp mình phải bị gièm chê, lại cũng e rằng đền thờ của đại nữ thần Đi-anh bị khinh dể nữa, và nữ thần ta bị tiêu diệt về sự vinh hiển mà cõi A-si cùng cả thế giới đều tôn kính chăng. 28 Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn nổi giận lắm, cất tiếng kêu rằng: Lớn thay là nữ thần Đi-anh của người Ê-phê-sô!
29 Cả thành thảy đều rối loạn; chúng đồng lòng đến rạp hát, kéo theo mình Gai-út, A-ri-tạc, là người Ma-xê-đoan, bạn đồng đi với Phao-lô. 30 Phao-lô muốn chính mình ra mặt trước dân chúng, nhưng môn đồ chẳng cho. 31 Cũng có mấy quan lớn xứ A-si, là bạn hữu người, sai đến xin người chớ đi tới rạp hát. 32 Người thì reo lên thể nầy, kẻ thì la lên thể khác; vì trong hội om sòm, phần nhiều người cũng không biết vì cớ nào mình nhóm lại. 33 Chúng bèn kéo A-léc-xan-đơ từ trong đám đông ra, và người Giu-đa xô người ra đứng trước; người bèn lấy tay ra dấu, muốn nói cùng dân chúng để binh vực bọn mình. 34 Nhưng vừa khi đoàn dân nhận người là người Giu-đa, thì kêu rập lên ước trong hai giờ, rằng: Lớn thay là nữ thần Đi-anh của người Ê-phê-sô!
35 Bấy giờ, có người thơ ký thành phố dẹp yên đoàn dân, nói rằng: Hỡi người Ê-phê-sô, há có ai chẳng biết thành Ê-phê-sô là kẻ canh giữ đền thờ nữ thần lớn Đi-anh và tượng thần ấy đã từ trên trời giáng xuống sao? 36 Bởi điều đó thật chối cãi chẳng nổi, nên các ngươi khá ở yên, đừng làm sự gì vội vã. 37 Vì những tên mà các ngươi đã kéo đến đây, chẳng phải mắc tội hoặc phạm đến của thánh, hay là lộng ngôn với nữ thần chúng ta đâu. 38 Vậy, nếu Đê-mê-triu và các thợ làm công ở với người có cần kiện cáo ai, thì đã có ngày xử đoán và quan trấn thủ; mặc họ kiện cáo nhau. 39 Ví bằng các ngươi có nài việc khác nữa, thì khá quyết định việc đó trong hội đồng theo phép. 40 Vì e cho chúng ta bị hạch về sự dấy loạn xảy ra ngày hôm nay, không thể tìm lẽ nào để binh vực sự nhóm họp nầy. 41 Người nói bấy nhiêu lời, bèn cho chúng về.

19

Baulo Yiem E^fe^so Zunh Doz

1Aa^bor^lo yiem Ko^lin^to Zingh wuov zanc, Baulo yangh wuov jiex wuov diuh jauv mingh taux E^fe^so Zingh. Yiem naaic ninh buatc deix sienx Yesu nyei mienh. 2Baulo naaic ninh mbuo, “Meih mbuo sienx Yesu wuov zanc, meih mbuo duqv zipv Singx Lingh nyei fai?”
 Ninh mbuo dau, “Yie mbuo liemh maiv haiz jiex maaih dauh Singx Lingh.”
3Baulo aengx naaic, “Wuov nyungc meih mbuo jiex haaix nyungc leiz?”
 Ninh mbuo dau, “Yie mbuo jiex Yo^han nyei leiz.”
4Baulo gorngv, “Yo^han tengx mienh jiex wuov nyungc wuom nyei leiz se bun cing mienh goiv hnyouv guangc zuiz. Mv baac Yo^han zunh mbuox I^saa^laa^en Mienh ninh daaih ndaangc, aengx maaih dauh nqa'haav daaih. Mienh oix zuqc sienx wuov dauh, se dongh Yesu aqv.” 5Haiz Baulo hnangv naaiv nor gorngv liuz, ninh mbuo dengv Ziouv Yesu nyei mbuox jiex wuom nyei leiz. 6Baulo maan jienv ninh mbuo, Singx Lingh ziouc njiec taux ninh mbuo. Ninh mbuo gorngv cuotv ganh nyungc waac yaac douc Tin-Hungh nyei waac. 7Naaiv deix mienh nziex maaih ziepc nyeic dauh.
8Baulo longc buo hlaax nyieqc mingh wuov wuic dorngh gorngv doz-leiz. Ninh luonx leiz gorngv ⟨Tin-Hungh zoux Ziouv gunv mienh⟩ nyei sic kuinx mienh sienx. 9Mv baac yiem wuov maaih deix mienh hnyouv ngaengc, maiv kangv sienx, aengx dorng zuangx daanh Yesu nyei Jauv.
 Baulo ziouc maiv caux ninh mbuo yiem wuov aqv. Ninh dorh jienv sai-gorx caux ninh mingh Ti^lan^natv nyei horqc dorngh, hnoi-hnoi yiem wuov luonx leiz.
10Ninh hnangv naaiv nor zoux duqv i hnyangx, taux Esie Saengv nyei mienh, maiv gunv Yiutai Mienh fai fingx-fingx Janx, yietc zungv duqv haiz Ziouv nyei doz.

Sewaa Nyei Dorn

11Tin-Hungh longc Baulo nyei buoz zoux cuotv lengc jeiv mbuoqc horngh nyei sic. 12Baulo longc jiex nyei siqc jaauv caux ninh torngv lui-houx wuov kuaaiv ndie, mienh dorh mingh an baengc mienh nyei sin, baengc ziouc longx. Liemh mienv yaac zuqc zunc cuotv mi'aqv.
13Maaih deix Yiutai Mienh youh jienv zueih laangz zueih mungv mingh tengx zunc hieh guaiv mienv cuotv mienh nyei sin. Ninh mbuo seix mangc gaax ninh mbuo longc Ziouv Yesu nyei mbuox haih zunc duqv mienv cuotv fai maiv cuotv. Ninh mbuo mbuox mienv, “Yie dengv Baulo zunh wuov dauh Yesu zunc meih mbuo cuotv mingh.” 14Maaih Yiutai Mienh nyei yietc dauh sai mienh bieiv, mbuox heuc Sewaa, maaih siec dauh dorn hnangv naaiv nor zoux.
15Wuov dauh mienv dau ninh mbuo, “Yesu yie hiuv nyei, Baulo yie zieqv duqv nyei. Mv baac meih mbuo ni? Dongh haaix dauh?”
16Maaih hieh guaiv mienv yiem sin wuov laanh mienh ziouc biu mingh nyau jienv borngz hingh ninh mbuo yietc zungv. Ninh mbuo laengh gaengv nyei biaux cuotv wuov norm biauv, yietc zungv mun nzengc. 17Yiem E^fe^so Zingh, maiv gunv Yiutai Mienh fai fingx-fingx Janx haiz naaiv deix sic, ninh mbuo gamh nziex haic. Mienh ziouc aengx jaa taaih Ziouv Yesu nyei mbuox camv.
18E^fe^so Zingh sienx Yesu nyei mienh camv nyei daaih dorng zuangx nyiemc zuiz gorngv ninh mbuo zoux jiex nyei sic. 19Zoux faatv nyei mienh camv nyei dorh ninh mbuo nyei faatv-sou daaih ndui jienv dorng zuangx mienh buov guangc nzengc mi'aqv. Naaiv deix sou nyei jaax-zinh funx daaih zic duqv biaa waanc loz-hnoi nyei zinh. 20Naaiv kang sic cuotv liuz, Ziouv nyei doz zunh jangv jienv mingh yaac gunv zoux gunv henv.

E^fe^so Zingh Lunc Nzengc

21Naaiv deix sic cuotv liuz, Baulo dingc hnyouv jiex Maa^si^ndo^nie Deic-Bung caux Aa^kaa^yaa Saengv aengx mingh taux Ye^lu^saa^lem Zingh. Ninh gorngv, “Mingh liuz Ye^lu^saa^lem, yie yaac oix zuqc mingh mangc Lomaa Zingh.” 22Ninh paaiv i dauh ninh nyei borng-buoz mienh, Ti^mo^tai caux E^latv^tatv, mingh Maa^si^ndo^nie Deic-Bung ndaangc. Ninh ganh aengx yiem hnoi baav Esie Saengv wuov.
23Wuov zanc laaix Yesu nyei Jauv, E^fe^so Zingh cuotv domh sic. 24Maaih dauh nyaanh zaangc, mbuox heuc Nde^metv^li^atc. Ninh longc nyaanh daav ⟨Aan^te^mitv⟩ miuc-biauv dorn. Hnangv naaiv zoux bun yietc zungv nyaanh zaangc zornc duqv ndaauv-daauh camv. 25Nde^metv^li^atc heuc yietc zungv nyaanh zaangc caux bangc naaiv nyungc saeng-eix duqv nyaanh nyei mienh daaih zunv gorngv mbuox ninh mbuo, “Gorx-youz aah! Meih mbuo hiuv duqv mbuo kuh yiem kuh nyanc se weic naaiv nyungc gong. 26Meih mbuo duqv buatc yaac duqv haiz wuov dauh lov, Baulo, hnangv haaix nor zoux. Ninh maiv daan yiem E^fe^so Zingh zoux hnangv. Ninh mingh aav lamh gormx Esie Saengv nduov mienh camv haic guangc loz-jauv mi'aqv. Ninh gorngv mienh nyei buoz zoux daaih nyei ga'naaiv se maiv zeiz zienh. 27Hnangv naaiv, maiv daan kungx mbuo nyei saeng-eix ndortv hnangv. Gamh nziex mienh mangc piex Aan^te^mitv zienh nyeiz nyei biauv. Esie Saengv caux lungh ndiev mienh zaangc naaiv dauh Aan^te^mitv zienh nyeiz nyei njang-laangc yaac zuqc ndortv nzengc aqv.”
28Zuangx mienh haiz naaiv deix waac ninh mbuo gengh! qiex jiez haic, nauc jienv gorngv, “E^fe^so Mienh nyei Aan^te^mitv zienh zoux hlo.” 29Maiv lauh yietc norm zingh lunc nzengc. Ninh mbuo ziouc nyau jienv mbienz Baulo daaih wuov deix Maa^si^ndo^nie Mienh, Gaai^atc caux Aa^litv^taa^katv, ziangh guanh nyei lomz-lomz nyei tiux bieqc ninh mbuo nyei a'nziaauc ciangv. 30Baulo ganh yaac oix mingh zuangx mienh nyei nza'hmien wuov mv baac sienx Yesu nyei mienh maiv bun ninh mingh. 31Maaih deix Esie Saengv nyei domh jien zoux Baulo nyei doic, bun waac mingh tov ninh maiv dungx bieqc a'nziaauc ciangv.
32Gapv zunv nyei mienh ceuv-ceuv nauc-nauc nyei. Maaih deix heuc naaiv, maaih deix heuc wuov. Mienh gauh camv jiex zungv maiv hiuv duqv ninh mbuo weic haaix diuc gapv zunv yiem naaic. 33Yiutai Mienh fongv Aa^lekv^saan^nde cuotv wuov ndaangc maengx. Aengx maaih deix mbuox ninh hnangv haaix nor gorngv. Aa^lekv^saan^nde ziouc huangx buoz oix jaiv sin mbuox zuangx mienh. 34Mv baac mienh zieqv duqv ninh se Yiutai Mienh ziouc dongh dangh nauc-nauc nyei heuc leih maiv go i norm ziangh hoc. Ninh mbuo heuc jienv gorngv, “E^fe^so Mienh nyei Aan^te^mitv zienh zoux hlo.”
35Zoux gau, maaih dauh E^fe^so Zingh nyei jien cuotv daaih baav ninh mbuo sekv mingh aengx gorngv mbuox ninh mbuo, “E^fe^so Zingh nyei mienh aah! Haaix dauh yaac hiuv duqv mbuo E^fe^so Mienh goux Aan^te^mitv zienh nyeiz caux yiem lungh ndortv daaih nyei la'bieiv-fangx maiv zeiz? 36Maiv maaih haaix dauh haih gorngv maiv zeiz. Hnangv naaiv, meih mbuo gunv bungx hnyouv, maiv dungx ceux aqv. 37Meih mbuo dorh naaiv deix mienh daaih naaiv. Ninh mbuo maiv nimc miuc-biauv nyei haaix nyungc ga'naaiv, yaac maiv gorngv doqc mbuo nyei zienh nyeiz. 38Se gorngv Nde^metv^li^atc caux ninh juangc gong nyei zaangc mienh maaih sic oix gox haaix dauh, mbuo maaih mbenc sic nyei hnoi yaac maaih dunx sic jien tengx dunx. Ninh mbuo haih mingh wuov gox duqv nyei. 39Se gorngv meih mbuo aengx maaih haaix nyungc sic, oix zuqc zuov taux koi domh zuangx nyei mbenc sic wuic ziouc haih mingh wuov gorngv. 40Gamh nziex ih hnoi cuotv nyei sic hungh jaa zungv oix gox mv bei, weic zuqc mbuo liemh maiv maaih dorngx jaiv ih hnoi ceux lunc zingh naaiv deix sic.” 41Gorngv baac ninh ziouc heuc zuangx mienh nzuonx nzengc.