19

Phao-lô tại Ê-phê-sô

¹ Trong khi A-bô-lô ở thành Cô-rinh-tô, Phao-lô đã đi khắp những miền trên, rồi xuống thành Ê-phê-sô, gặp một vài người môn đồ ở đó. ² Người hỏi rằng: Từ khi anh em tin, có lãnh được Đức Thánh Linh chăng! Trả lời rằng: Chúng tôi cũng chưa nghe có Đức Thánh Linh nào. Người lại hỏi: Vậy thì anh em đã chịu phép báp-têm nào? ³ Trả lời rằng: Phép báp-têm của Giăng. ⁴ Phao-lô bèn nói rằng: Giăng đã làm phép báp-têm về sự ăn năn tội, mà truyền dân phải tin Đấng sẽ đến sau mình, nghĩa là tin Đức Chúa Jêsus.⚓ ⁵ Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn chịu phép báp-têm nhân danh Đức Chúa Jêsus. ⁶ Sau khi Phao-lô đã đặt tay lên, thì có Đức Thánh Linh giáng trên chúng, cho nói tiếng ngoại quốc và lời tiên tri. ⁷ Cộng hết thảy độ mười hai người.
⁸ Phao-lô vào nhà hội, và trong ba tháng giảng luận một cách dạn dĩ ở đó; giải bày những điều về nước Đức Chúa Trời mà khuyên dỗ các kẻ nghe mình. ⁹ Song vì có mấy người cứng lòng, từ chối không tin, gièm chê đạo Chúa trước mặt dân chúng, thì người phân rẽ họ mà nhóm các môn đồ riêng ra, và dạy dỗ hằng ngày trong trường học Ti-ra-nu. ¹⁰ Việc đó cứ luôn hai năm, đến nỗi mọi người ở trong cõi A-si, hoặc người Giu-đa hay là người Gờ-réc, đều nghe đạo Chúa. ¹¹ Đức Chúa Trời lại dùng tay Phao-lô làm các phép lạ khác thường, ¹² đến nỗi người ta lấy khăn và áo đã bận vào mình người mà để trên các kẻ đau yếu; thì họ được lành bệnh, và được cứu khỏi quỉ dữ.

Mấy người Giu-đa là thầy trừ quỉ

¹³ Bấy giờ có mấy thầy trừ quỉ là người Giu-đa đi từ nơi nầy sang chỗ kia, mạo kêu danh Đức Chúa Jêsus trên những kẻ bị quỉ dữ ám, rằng: Ta nhân Đức Chúa Jêsus nầy, là Đấng mà Phao-lô giảng, để truyền khiến chúng bay. ¹⁴ Các kẻ làm việc đó là bảy con trai của Sê-va, tức là một người trong bọn thầy tế lễ cả Giu-đa. ¹⁵ Song quỉ dữ đáp lại rằng: Ta biết Đức Chúa Jêsus, và rõ Phao-lô là ai; nhưng các ngươi là kẻ nào? ¹⁶ Người bị quỉ dữ ám bèn sấn vào chúng, thắng được hai người trong bọn và hành hạ dữ lắm, đến nỗi phải trần truồng và bị thương, trốn ra khỏi nhà. ¹⁷ Phàm người Giu-đa và người Gờ-réc nào ở tại thành Ê-phê-sô đều biết việc đó, thì sợ hãi, và danh Đức Chúa Jêsus được tôn trọng. ¹⁸ Phần nhiều kẻ đã tin, đến xưng tội và tỏ ra việc mình đã làm. ¹⁹ Có lắm người trước theo nghề phù phép đem sách vở mình đốt trước mặt thiên hạ; người ta tính giá sách đó, cộng là năm muôn đồng bạc. ²⁰ Ấy vậy, nhờ quyền phép của Chúa, đạo bèn đồn ra, càng ngày càng được thắng.

Đê-mê-triu gây loạn

²¹ Các việc đó rồi, Phao-lô toan⚓ đi ngang qua xứ Ma-xê-đoan và xứ A-chai đặng đến thành Giê-ru-sa-lem. Người nói rằng: Khi ta đã thăm thành đó rồi, cũng phải thăm thành Rô-ma nữa. ²² Người bèn sai hai người giúp đỡ mình là Ti-mô-thê và Ê-rát sang xứ Ma-xê-đoan, song chính người còn ở lại trong cõi A-si ít lâu nữa.
²³ Lúc đó, có sự loạn lớn sanh ra vì cớ đạo Tin lành. ²⁴ Một người thợ bạc kia tên là Đê-mê-triu, vốn dùng bạc làm khám nữ thần Đi-anh,⚓ sinh nhiều lợi cho thợ làm công, ²⁵ bèn nhóm những thợ đó và kẻ đồng nghiệp lại, mà nói rằng: Hỡi bạn ta, các ngươi biết sự thạnh lợi chúng ta sanh bởi nghề nầy; ²⁶ các ngươi lại thấy và nghe nói, không những tại thành Ê-phê-sô thôi, gần suốt hết cõi A-si nữa, rằng tên Phao-lô nầy đã khuyên dỗ và trở lòng nhiều người, mà nói rằng các thần bởi tay người ta làm ra chẳng phải là chúa. ²⁷ Chúng ta chẳng những sợ nghề nghiệp mình phải bị gièm chê, lại cũng e rằng đền thờ của đại nữ thần Đi-anh bị khinh dể nữa, và nữ thần ta bị tiêu diệt về sự vinh hiển mà cõi A-si cùng cả thế giới đều tôn kính chăng. ²⁸ Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn nổi giận lắm, cất tiếng kêu rằng: Lớn thay là nữ thần Đi-anh của người Ê-phê-sô!
²⁹ Cả thành thảy đều rối loạn; chúng đồng lòng đến rạp hát, kéo theo mình Gai-út, A-ri-tạc, là người Ma-xê-đoan, bạn đồng đi với Phao-lô. ³⁰ Phao-lô muốn chính mình ra mặt trước dân chúng, nhưng môn đồ chẳng cho. ³¹ Cũng có mấy quan lớn xứ A-si, là bạn hữu người, sai đến xin người chớ đi tới rạp hát. ³² Người thì reo lên thể nầy, kẻ thì la lên thể khác; vì trong hội om sòm, phần nhiều người cũng không biết vì cớ nào mình nhóm lại. ³³ Chúng bèn kéo A-léc-xan-đơ từ trong đám đông ra, và người Giu-đa xô người ra đứng trước; người bèn lấy tay ra dấu, muốn nói cùng dân chúng để binh vực bọn mình. ³⁴ Nhưng vừa khi đoàn dân nhận người là người Giu-đa, thì kêu rập lên ước trong hai giờ, rằng: Lớn thay là nữ thần Đi-anh của người Ê-phê-sô!
³⁵ Bấy giờ, có người thơ ký thành phố dẹp yên đoàn dân, nói rằng: Hỡi người Ê-phê-sô, há có ai chẳng biết thành Ê-phê-sô là kẻ canh giữ đền thờ nữ thần lớn Đi-anh và tượng thần ấy đã từ trên trời giáng xuống sao? ³⁶ Bởi điều đó thật chối cãi chẳng nổi, nên các ngươi khá ở yên, đừng làm sự gì vội vã. ³⁷ Vì những tên mà các ngươi đã kéo đến đây, chẳng phải mắc tội hoặc phạm đến của thánh, hay là lộng ngôn với nữ thần chúng ta đâu. ³⁸ Vậy, nếu Đê-mê-triu và các thợ làm công ở với người có cần kiện cáo ai, thì đã có ngày xử đoán và quan trấn thủ; mặc họ kiện cáo nhau. ³⁹ Ví bằng các ngươi có nài việc khác nữa, thì khá quyết định việc đó trong hội đồng theo phép. ⁴⁰ Vì e cho chúng ta bị hạch về sự dấy loạn xảy ra ngày hôm nay, không thể tìm lẽ nào để binh vực sự nhóm họp nầy. ⁴¹ Người nói bấy nhiêu lời, bèn cho chúng về.

19

Paul at Ephesus

¹And it happened, while ⚓Apollos was at Corinth, that Paul, having passed through ⚓the upper regions, came to Ephesus. And finding some disciples ²he said to them, “Did you receive the Holy Spirit when you believed?”
So they said to him, ⚓“We have not so much as heard whether there is a Holy Spirit.”
³And he said to them, “Into what then were you baptized?”
So they said, ⚓“Into John’s baptism.”
⁴Then Paul said, ⚓“John indeed baptized with a baptism of repentance, saying to the people that they should believe on Him who would come after him, that is, on Christ Jesus.”
⁵When they heard this, they were baptized ⚓in the name of the Lord Jesus. ⁶And when Paul had ⚓laid hands on them, the Holy Spirit came upon them, and ⚓they spoke with tongues and prophesied. ⁷Now the men were about twelve in all.
⁸⚓And he went into the synagogue and spoke boldly for three months, reasoning and persuading ⚓concerning the things of the kingdom of God. ⁹But ⚓when some were hardened and did not believe, but spoke evil ⚓of the Way before the multitude, he departed from them and withdrew the disciples, reasoning daily in the school of Tyrannus. ¹⁰And ⚓this continued for two years, so that all who dwelt in Asia heard the word of the Lord Jesus, both Jews and Greeks.

Miracles Glorify Christ

¹¹Now ⚓God worked unusual miracles by the hands of Paul, ¹²⚓so that even handkerchiefs or aprons were brought from his body to the sick, and the diseases left them and the evil spirits went out of them. ¹³⚓Then some of the itinerant Jewish exorcists ⚓took it upon themselves to call the name of the Lord Jesus over those who had evil spirits, saying, “We exorcise you by the Jesus whom Paul ⚓preaches.” ¹⁴Also there were seven sons of Sceva, a Jewish chief priest, who did so.
¹⁵And the evil spirit answered and said, “Jesus I know, and Paul I know; but who are you?”
¹⁶Then the man in whom the evil spirit was leaped on them, overpowered them, and prevailed against them, so that they fled out of that house naked and wounded. ¹⁷This became known both to all Jews and Greeks dwelling in Ephesus; and ⚓fear fell on them all, and the name of the Lord Jesus was magnified. ¹⁸And many who had believed came ⚓confessing and telling their deeds. ¹⁹Also, many of those who had practiced magic brought their books together and burned them in the sight of all. And they counted up the value of them, and it totaled fifty thousand pieces of silver. ²⁰⚓So the word of the Lord grew mightily and prevailed.

The Riot at Ephesus

²¹⚓When these things were accomplished, Paul ⚓purposed in the Spirit, when he had passed through ⚓Macedonia and Achaia, to go to Jerusalem, saying, “After I have been there, ⚓I must also see Rome.” ²²So he sent into Macedonia two of those who ministered to him, ⚓Timothy and ⚓Erastus, but he himself stayed in Asia for a time.
²³And ⚓about that time there arose a great commotion about ⚓the Way. ²⁴For a certain man named Demetrius, a silversmith, who made silver shrines of Diana, brought ⚓no small profit to the craftsmen. ²⁵He called them together with the workers of similar occupation, and said: “Men, you know that we have our prosperity by this trade. ²⁶Moreover you see and hear that not only at Ephesus, but throughout almost all Asia, this Paul has persuaded and turned away many people, saying that ⚓they are not gods which are made with hands. ²⁷So not only is this trade of ours in danger of falling into disrepute, but also the temple of the great goddess Diana may be despised and her magnificence destroyed, whom all Asia and the world worship.”
²⁸Now when they heard this, they were full of wrath and cried out, saying, “Great is Diana of the Ephesians!” ²⁹So the whole city was filled with confusion, and rushed into the theater with one accord, having seized ⚓Gaius and ⚓Aristarchus, Macedonians, Paul’s travel companions. ³⁰And when Paul wanted to go in to the people, the disciples would not allow him. ³¹Then some of the officials of Asia, who were his friends, sent to him pleading that he would not venture into the theater. ³²Some therefore cried one thing and some another, for the assembly was confused, and most of them did not know why they had come together. ³³And they drew Alexander out of the multitude, the Jews putting him forward. And ⚓Alexander ⚓motioned with his hand, and wanted to make his defense to the people. ³⁴But when they found out that he was a Jew, all with one voice cried out for about two hours, “Great is Diana of the Ephesians!”
³⁵And when the city clerk had quieted the crowd, he said: “Men of Ephesus, what man is there who does not know that the city of the Ephesians is temple guardian of the great goddess Diana, and of the image which fell down from Zeus? ³⁶Therefore, since these things cannot be denied, you ought to be quiet and do nothing rashly. ³⁷For you have brought these men here who are neither robbers of temples nor blasphemers of your goddess. ³⁸Therefore, if Demetrius and his fellow craftsmen have a case against anyone, the courts are open and there are proconsuls. Let them bring charges against one another. ³⁹But if you have any other inquiry to make, it shall be determined in the lawful assembly. ⁴⁰For we are in danger of being called in question for today’s uproar, there being no reason which we may give to account for this disorderly gathering.” ⁴¹And when he had said these things, he dismissed the assembly.