28

Sự phước lành và sự rủa sả

¹ Nếu ngươi nghe theo tiếng phán của Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi cách trung thành, cẩn thận làm theo mọi điều răn của Ngài, mà ta truyền cho ngươi ngày nay, thì Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi sẽ ban cho ngươi sự trổi hơn mọi dân trên đất.⚓ ² Nếu ngươi nghe theo tiếng phán của Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, nầy là mọi phước lành sẽ giáng xuống trên mình ngươi:
³ Ngươi sẽ được phước trong thành, và được phước ngoài đồng ruộng. ⁴ Bông trái của thân thể ngươi, hoa quả của đất ruộng ngươi, sản vật của sinh súc ngươi, luôn với lứa đẻ của bò cái và chiên cái ngươi, đều sẽ được phước; ⁵ cái giỏ và thùng nhồi bột của ngươi đều sẽ được phước!
⁶ Ngươi sẽ được phước trong khi đi ra, và sẽ được phước trong khi vào. ⁷ Đức Giê-hô-va sẽ làm cho kẻ thù nghịch dấy lên cùng ngươi bị đánh bại trước mặt ngươi; chúng nó sẽ do một đường ra đánh ngươi, rồi do bảy đường chạy trốn trước mặt ngươi. ⁸ Đức Giê-hô-va sẽ khiến phước lành ở cùng ngươi tại trong kho lúa và trong các công việc của ngươi; Ngài sẽ ban phước cho ngươi trong xứ mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ban cho ngươi.
⁹ Nếu ngươi gìn giữ những điều răn của Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, và đi theo đường lối Ngài, thì Đức Giê-hô-va sẽ lập ngươi làm một dân thánh cho Ngài, y như Ngài đã thề cùng ngươi; ¹⁰ muôn dân của thế gian sẽ thấy rằng ngươi được gọi theo danh Đức Giê-hô-va, và chúng nó sẽ sợ ngươi. ¹¹ Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi sẽ làm cho ngươi được của cải nhiều dư dật, khiến cho hoa quả của thân thể ngươi, sản vật của sinh súc, và bông trái của đất ruộng ngươi được sanh nhiều thêm trong xứ mà Đức Giê-hô-va đã thề cùng các tổ phụ ngươi để ban cho ngươi. ¹² Đức Giê-hô-va sẽ vì ngươi mở trời ra, là kho báu của Ngài, đặng cho mưa phải thì giáng xuống đất, và ban phước cho mọi công việc của tay ngươi. Ngươi sẽ cho nhiều nước vay, còn ngươi không vay ai.
¹³- ¹⁴ Nếu ngươi nghe theo các điều răn của Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi mà ngày nay ta truyền cho ngươi gìn giữ làm theo, và nếu không lìa bỏ một lời nào ta truyền cho ngươi ngày nay, mà xây qua bên hữu hoặc bên tả, đặng đi theo hầu việc các thần khác, thì Đức Giê-hô-va sẽ đặt ngươi ở đằng đầu, chớ chẳng phải đằng đuôi, ngươi sẽ ở trên cao luôn luôn, chớ chẳng hề ở dưới thấp.
¹⁵ Nhưng nếu ngươi không nghe theo tiếng phán của Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, không cẩn thận làm theo các điều răn và luật pháp của Ngài mà ta truyền cho ngươi ngày nay, thì nầy là mọi sự rủa sả sẽ giáng xuống trên mình ngươi và theo kịp ngươi:
¹⁶ Ngươi sẽ bị rủa sả ở trong thành và ngoài đồng ruộng, ¹⁷ cái giỏ và thùng nhồi bột của ngươi cũng bị rủa sả, ¹⁸ hoa quả của thân thể ngươi, bông trái của đất ruộng ngươi, luôn với lứa đẻ của bò cái và chiên cái ngươi, đều sẽ bị rủa sả!
¹⁹ Ngươi sẽ bị rủa sả khi đi ra và lúc đi vào. ²⁰ Vì cớ ngươi làm điều ác, và lìa bỏ Đức Giê-hô-va, nên trong mọi công việc ngươi bắt tay làm, Ngài sẽ khiến giáng cho ngươi sự rủa sả, kinh khủng, và hăm dọa cho đến chừng nào ngươi bị hủy diệt và chết mất vội vàng. ²¹ Đức Giê-hô-va sẽ khiến ôn dịch đeo đuổi ngươi cho đến chừng nào nó diệt ngươi mất khỏi đất mà ngươi sẽ vào nhận lấy. ²² Đức Giê-hô-va sẽ lấy bịnh lao, bịnh nóng lạnh, bịnh phù, sự nắng cháy, sự hạn hán, binh đao, và sâu lúa mà hành hại ngươi, khiến cho các nỗi đó đuổi theo ngươi cho đến khi ngươi bị chết mất. ²³ Các từng trời ở trên đầu ngươi sẽ như đồng, và đất dưới chân ngươi sẽ như sắt. ²⁴ Thay vì mưa, Đức Giê-hô-va sẽ khiến cát và bụi từ trời sa xuống trên đất ngươi, cho đến chừng nào ngươi bị hủy diệt.
²⁵ Đức Giê-hô-va sẽ khiến ngươi bị những kẻ thù nghịch mình đánh bại. Ngươi sẽ do một đường ra đánh chúng nó, rồi do bảy đường chạy trốn trước mặt chúng nó; ngươi sẽ bị xô đùa đây đó trong khắp các nước của thế gian. ²⁶ Thây ngươi sẽ làm đồ ăn cho chim trên trời và thú dưới đất, không ai đuổi chúng nó đi. ²⁷ Đức Giê-hô-va sẽ giáng cho ngươi ghẻ chốc của xứ Ê-díp-tô, trĩ lậu, ghẻ ngứa, và lác, mà ngươi không thể chữa lành; ²⁸ lại giáng cho ngươi sự sửng sốt, sự đui mù, và sự lảng trí; ²⁹ đương buổi trưa, ngươi sẽ đi rờ rờ như kẻ mù trong tối tăm; ngươi không được may mắn trong công việc mình, hằng ngày sẽ bị hiếp đáp và cướp giựt, chẳng ai giải cứu cho.
³⁰ Ngươi sẽ làm lễ hỏi một người nữ, nhưng một người nam khác lại nằm cùng nàng; ngươi cất một cái nhà, nhưng không được ở; ngươi trồng một vườn nho, song không được hái trái. ³¹ Con bò ngươi sẽ bị giết trước mặt ngươi, song ngươi không được ăn thịt nó; lừa ngươi sẽ bị ăn cắp hiện mắt ngươi, nhưng không ai trả nó lại; chiên ngươi sẽ bị nộp cho kẻ thù nghịch, nhưng ngươi không có ai giải cứu nó. ³² Các con trai và con gái ngươi sẽ bị nộp cho dân ngoại bang có mắt ngươi thấy, hằng ngày hao mòn vì trông mong chúng nó; song tay ngươi không còn sức cứu vớt. ³³ Một dân tộc mà ngươi chưa hề biết sẽ ăn lấy thổ sản và mọi công lao của ngươi; ngươi sẽ bị hiếp đáp và giày đạp không ngớt, ³⁴ trở nên điên cuồng vì cảnh tượng mắt mình sẽ thấy. ³⁵ Đức Giê-hô-va sẽ giáng cho ngươi một thứ ung độc tại trên đầu gối và chân, không thể chữa lành được, tự bàn chân chí chót đầu. ³⁶ Đức Giê-hô-va sẽ dẫn ngươi và vua mà ngươi đã lập trên mình, đến một nước mà ngươi và tổ phụ ngươi chưa hề biết. Ở đó, ngươi sẽ hầu việc các thần khác bằng cây, bằng đá; ³⁷ trong các dân tộc mà Đức Giê-hô-va sẽ dẫn ngươi đến, ngươi sẽ thành một sự kinh hãi, tục ngữ, và tiếu đàm.
³⁸ Ngươi sẽ đem gieo nhiều mạ trong ruộng mình, nhưng mùa gặt lại ít, vì sẽ bị cào cào ăn sạch. ³⁹ Ngươi trồng nho, song không được uống rượu và không gặt hái chi hết, vì sâu bọ sẽ ăn phá đi. ⁴⁰ Ngươi sẽ có cây ô-li-ve trong cả địa phận mình, nhưng lại không được xức dầu, vì cây ô-li-ve sẽ rụng trái. ⁴¹ Ngươi sẽ sanh con trai và con gái, nhưng chúng nó không thuộc về ngươi, vì chúng nó sẽ bị bắt làm mọi. ⁴² Con rầy sẽ ăn hết cây cối và thổ sản của ngươi. ⁴³ Khách lạ ở giữa ngươi sẽ lướt trên ngươi càng ngày càng cao; còn ngươi, lại hạ xuống càng ngày càng thấp: ⁴⁴ họ sẽ cho ngươi vay, còn ngươi chẳng hề cho vay lại, họ sẽ ở đằng đầu, còn ngươi ở đằng đuôi.
⁴⁵ Hết thảy những sự chúc rủa sả nầy sẽ giáng trên ngươi, đuổi ngươi và theo kịp, cho đến chừng nào ngươi bị hủy diệt, bởi vì ngươi không có nghe theo tiếng phán của Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, và không giữ các điều răn và luật lệ mà Ngài truyền cho ngươi. ⁴⁶ Các sự rủa sả nầy sẽ ở trên mình ngươi và trên dòng dõi ngươi như một dấu kỳ, sự lạ đến đời đời.
⁴⁷ Bởi trong lúc dư dật mọi điều, ngươi không vui lòng lạc ý phục sự Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, ⁴⁸ cho nên trong lúc đói khát, trong lúc trần truồng, và thiếu thốn mọi điều, ngươi sẽ hầu việc kẻ thù nghịch mà Đức Giê-hô-va sai đến đánh ngươi; họ sẽ tra ách sắt trên cổ ngươi, cho đến chừng nào tiêu diệt ngươi.
⁴⁹ Đức Giê-hô-va sẽ từ nơi xa, từ địa cực, khiến dấy lên nghịch cùng ngươi một dân tộc bay như chim ưng, tức là một dân tộc ngươi không nghe tiếng nói được, ⁵⁰ một dân tộc mặt mày hung ác, không nể vì người già, chẳng thương xót kẻ trẻ; ⁵¹ ăn sản vật của súc vật ngươi, hoa quả của đất ruộng ngươi, cho đến chừng nào ngươi bị tiêu diệt; nó không chừa lại ngũ cốc, rượu, dầu, hay là lứa đẻ của bò và chiên ngươi, cho đến chừng nào đã tiêu diệt ngươi đi. ⁵² Dân đó sẽ vây ngươi trong các thành của cả xứ mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ban cho ngươi, cho đến chừng nào những vách cao lớn và vững bền kia mà ngươi nhờ cậy đó, sẽ bị ngã xuống. ⁵³ Trong lúc bị vây, và khi quân nghịch làm cho túng thế cùng đường, ngươi sẽ ăn hoa quả của thân thể mình, tức là ăn thịt của con trai và con gái mình, mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ban cho ngươi. ⁵⁴- ⁵⁵ Trong lúc ngươi bị quân nghịch vây tại các thành mình, làm cho cùng đường túng thế, người nam nào nhu nhược và yếu ớt hơn hết trong các ngươi sẽ ngó giận anh em mình, vợ yêu dấu và con cái mình còn lại, không chịu cho ai trong bọn đó thịt của con cái mình, mà người sẽ ăn, bởi mình không còn chi hết. ⁵⁶- ⁵⁷ Trong lúc ngươi bị quân nghịch vây tại các thành mình, làm cho cùng đường túng thế, người nữ nào non nớt và mảnh khảnh hơn hết trong các ngươi, vì sự yểu điệu hay là sự sắc sảo mình, vốn không đặt bàn chân xuống đất, sẽ nhìn giận chồng rất yêu của mình, con trai và con gái mình, bởi cớ nhau bọc ra từ trong bụng, và những con cái mình sanh đẻ; vì trong cơn thiếu thốn mọi điều, nàng sẽ ăn nhẹm chúng nó.⚓
⁵⁸ Nếu ngươi không cẩn thận làm theo các lời của luật pháp nầy, ghi trong sách nầy, không kính sợ danh vinh hiển và đáng sợ nầy là Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, ⁵⁹ thì Đức Giê-hô-va sẽ giáng cho ngươi và dòng giống ngươi những tai vạ lạ thường, lớn lao và lâu bền, những chứng độc bịnh hung. ⁶⁰ Ngài sẽ khiến giáng trên ngươi các bịnh hoạn của xứ Ê-díp-tô mà ngươi đã run sợ đó, và nó sẽ đeo dính theo ngươi. ⁶¹ Vả lại, các thứ chứng bịnh và tai vạ không có chép trong sách luật pháp nầy, thì Đức Giê-hô-va cũng sẽ khiến giáng trên ngươi, cho đến chừng nào ngươi bị tiêu diệt đi. ⁶² Số các ngươi vốn đông như sao trên trời, nhưng vì không có nghe theo tiếng phán của Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, nên chỉ sẽ còn lại ít.
⁶³ Hễ Đức Giê-hô-va lấy làm vui mà làm lành và gia thêm các ngươi thể nào, thì Đức Giê-hô-va cũng sẽ lấy làm vui mà làm cho các ngươi hư mất và tiêu diệt các ngươi thể ấy. Các ngươi sẽ bị truất khỏi xứ mà mình vào nhận lấy, ⁶⁴ và Đức Giê-hô-va sẽ tản lạc ngươi trong các dân, từ cuối đầu nầy của đất đến cuối đầu kia; tại đó, ngươi sẽ hầu việc các thần khác bằng cây và bằng đá mà ngươi cùng tổ phụ ngươi không hề biết. ⁶⁵ Trong các nước ấy, ngươi không được an tịnh, bàn chân ngươi không được nghỉ ngơi; nhưng tại đó Đức Giê-hô-va sẽ ban cho ngươi một tấm lòng run sợ, mắt mờ yếu, và linh hồn hao mòn. ⁶⁶ Sự sống ngươi vẫn không chắc trước mặt ngươi; ngày và đêm ngươi hằng sợ hãi, khó liệu bảo tồn sự sống mình. ⁶⁷ Bởi cớ sự kinh khủng đầy dẫy lòng ngươi, và bi cảnh mắt ngươi sẽ thấy, nên sớm mai ngươi sẽ nói: Chớ chi được chiều tối rồi! Chiều tối ngươi sẽ nói: Ước gì được sáng mai rồi! ⁶⁸ Đức Giê-hô-va sẽ khiến ngươi đi tàu trở lại xứ Ê-díp-tô, bởi con đường mà trước ta đã nói: Ngươi không thấy nó nữa; ở đó, ngươi sẽ đem bán mình cho kẻ thù nghịch làm nô và tì, nhưng không có ai mua!

28

Blessings on Obedience

¹“Now it shall come to pass, ⚓if you diligently obey the voice of the Lord your God, to observe carefully all His commandments which I command you today, that the Lord your God ⚓will set you high above all nations of the earth. ²And all these blessings shall come upon you and ⚓overtake you, because you obey the voice of the Lord your God:
³⚓“Blessed shall you be in the city, and blessed shall you be⚓in the country.
⁴“Blessed shall be⚓the fruit of your body, the produce of your ground and the increase of your herds, the increase of your cattle and the offspring of your flocks.
⁵“Blessed shall be your basket and your kneading bowl.
⁶⚓“Blessed shall you be when you come in, and blessed shall you be when you go out.
⁷“The Lord⚓will cause your enemies who rise against you to be defeated before your face; they shall come out against you one way and flee before you seven ways.
⁸“The Lord will ⚓command the blessing on you in your storehouses and in all to which you ⚓set your hand, and He will bless you in the land which the Lord your God is giving you.
⁹⚓“The Lord will establish you as a holy people to Himself, just as He has sworn to you, if you keep the commandments of the Lord your God and walk in His ways. ¹⁰Then all peoples of the earth shall see that you are ⚓called by the name of the Lord, and they shall be ⚓afraid of you. ¹¹And ⚓the Lord will grant you plenty of goods, in the fruit of your body, in the increase of your livestock, and in the produce of your ground, in the land of which the Lord swore to your fathers to give you. ¹²The Lord will open to you His good treasure, the heavens, ⚓to give the rain to your land in its season, and ⚓to bless all the work of your hand. ⚓You shall lend to many nations, but you shall not borrow. ¹³And the Lord will make ⚓you the head and not the tail; you shall be above only, and not be beneath, if you heed the commandments of the Lord your God, which I command you today, and are careful to observe them. ¹⁴⚓So you shall not turn aside from any of the words which I command you this day, to the right or the left, to go after other gods to serve them.

Curses on Disobedience

¹⁵“But it shall come to pass, ⚓if you do not obey the voice of the Lord your God, to observe carefully all His commandments and His statutes which I command you today, that all these curses will come upon you and overtake you:
¹⁶“Cursed shall you be in the city, and cursed shall you be in the country.
¹⁷“Cursed shall be your basket and your kneading bowl.
¹⁸“Cursed shall be the fruit of your body and the produce of your land, the increase of your cattle and the offspring of your flocks.
¹⁹“Cursed shall you be when you come in, and cursed shall you be when you go out.
²⁰“The Lord will send on you ⚓cursing, ⚓confusion, and ⚓rebuke in all that you set your hand to do, until you are destroyed and until you perish quickly, because of the wickedness of your doings in which you have forsaken Me. ²¹The Lord will make the plague cling to you until He has consumed you from the land which you are going to possess. ²²⚓The Lord will strike you with consumption, with fever, with inflammation, with severe burning fever, with the sword, with ⚓scorching, and with mildew; they shall pursue you until you perish. ²³And ⚓your heavens which are over your head shall be bronze, and the earth which is under you shall be iron. ²⁴The Lord will change the rain of your land to powder and dust; from the heaven it shall come down on you until you are destroyed.
²⁵⚓“The Lord will cause you to be defeated before your enemies; you shall go out one way against them and flee seven ways before them; and you shall become troublesome to all the kingdoms of the earth. ²⁶⚓Your carcasses shall be food for all the birds of the air and the beasts of the earth, and no one shall frighten them away. ²⁷The Lord will strike you with ⚓the boils of Egypt, with ⚓tumors, with the scab, and with the itch, from which you cannot be healed. ²⁸The Lord will strike you with madness and blindness and ⚓confusion of heart. ²⁹And you shall ⚓grope at noonday, as a blind man gropes in darkness; you shall not prosper in your ways; you shall be only oppressed and plundered continually, and no one shall save you.
³⁰⚓“You shall betroth a wife, but another man shall lie with her; ⚓you shall build a house, but ⚓you shall not dwell in it; you shall plant a vineyard, but shall not gather its grapes. ³¹Your ox shall be slaughtered before your eyes, but you shall not eat of it; your donkey shall be violently taken away from before you, and shall not be restored to you; your sheep shall be given to your enemies, and you shall have no one to rescue them. ³²Your sons and your daughters shall be given to ⚓another people, and your eyes shall look and ⚓fail with longing for them all day long; and there shall be no strength in your ⚓hand. ³³A nation whom you have not known shall eat ⚓the fruit of your land and the produce of your labor, and you shall be only oppressed and crushed continually. ³⁴So you shall be driven mad because of the sight which your eyes see. ³⁵The Lord will strike you in the knees and on the legs with severe boils which cannot be healed, and from the sole of your foot to the top of your head.
³⁶“The Lord will ⚓bring you and the king whom you set over you to a nation which neither you nor your fathers have known, and ⚓there you shall serve other gods—wood and stone. ³⁷And you shall become ⚓an astonishment, a proverb, ⚓and a byword among all nations where the Lord will drive you.
³⁸⚓“You shall carry much seed out to the field but gather little in, for ⚓the locust shall consume it. ³⁹You shall plant vineyards and tend them, but you shall neither drink of the ⚓wine nor gather the grapes; for the worms shall eat them. ⁴⁰You shall have olive trees throughout all your territory, but you shall not anoint yourself with the oil; for your olives shall drop off. ⁴¹You shall beget sons and daughters, but they shall not be yours; for ⚓they shall go into captivity. ⁴²Locusts shall consume all your trees and the produce of your land.
⁴³“The alien who is among you shall rise higher and higher above you, and you shall come down lower and lower. ⁴⁴He shall lend to you, but you shall not lend to him; he shall be the head, and you shall be the tail.
⁴⁵“Moreover all these curses shall come upon you and pursue and overtake you, until you are destroyed, because you did not obey the voice of the Lord your God, to keep His commandments and His statutes which He commanded you. ⁴⁶And they shall be upon ⚓you for a sign and a wonder, and on your descendants forever.
⁴⁷⚓“Because you did not serve the Lord your God with joy and gladness of heart, ⚓for the abundance of everything, ⁴⁸therefore you shall serve your enemies, whom the Lord will send against you, in ⚓hunger, in thirst, in nakedness, and in need of everything; and He ⚓will put a yoke of iron on your neck until He has destroyed you. ⁴⁹⚓The Lord will bring a nation against you from afar, from the end of the earth, ⚓as swift as the eagle flies, a nation whose language you will not understand, ⁵⁰a nation of fierce countenance, ⚓which does not respect the elderly nor show favor to the young. ⁵¹And they shall eat the increase of your livestock and the produce of your land, until you are destroyed; they shall not leave you grain or new wine or oil, or the increase of your cattle or the offspring of your flocks, until they have destroyed you.
⁵²“They shall ⚓besiege you at all your gates until your high and fortified walls, in which you trust, come down throughout all your land; and they shall besiege you at all your gates throughout all your land which the Lord your God has given you. ⁵³⚓You shall eat the fruit of your own body, the flesh of your sons and your daughters whom the Lord your God has given you, in the siege and desperate straits in which your enemy shall distress you. ⁵⁴The sensitive and very refined man among you ⚓will be hostile toward his brother, toward ⚓the wife of his bosom, and toward the rest of his children whom he leaves behind, ⁵⁵so that he will not give any of them the flesh of his children whom he will eat, because he has nothing left in the siege and desperate straits in which your enemy shall distress you at all your gates. ⁵⁶The tender and delicate woman among you, who would not venture to set the sole of her foot on the ground because of her delicateness and sensitivity, will refuse to the husband of her bosom, and to her son and her daughter, ⁵⁷her placenta which comes out ⚓from between her feet and her children whom she bears; for she will eat them secretly for lack of everything in the siege and desperate straits in which your enemy shall distress you at all your gates.
⁵⁸“If you do not carefully observe all the words of this law that are written in this book, that you may fear ⚓this glorious and awesome name, THE Lord YOUR GOD, ⁵⁹then the Lord will bring upon you and your descendants ⚓extraordinary plagues—great and prolonged plagues—and serious and prolonged sicknesses. ⁶⁰Moreover He will bring back on you all ⚓the diseases of Egypt, of which you were afraid, and they shall cling to you. ⁶¹Also every sickness and every plague, which is not written in this Book of the Law, will the Lord bring upon you until you are destroyed. ⁶²You ⚓shall be left few in number, whereas you were ⚓as the stars of heaven in multitude, because you would not obey the voice of the Lord your God. ⁶³And it shall be, that just as the Lord⚓rejoiced over you to do you good and multiply you, so the Lord⚓will rejoice over you to destroy you and bring you to nothing; and you shall be ⚓plucked from off the land which you go to possess.
⁶⁴“Then the Lord⚓will scatter you among all peoples, from one end of the earth to the other, and ⚓there you shall serve other gods, which neither you nor your fathers have known—wood and stone. ⁶⁵And ⚓among those nations you shall find no rest, nor shall the sole of your foot have a resting place; ⚓but there the Lord will give you a trembling heart, failing eyes, and ⚓anguish of soul. ⁶⁶Your life shall hang in doubt before you; you shall fear day and night, and have no assurance of life. ⁶⁷⚓In the morning you shall say, ‘Oh, that it were evening!’ And at evening you shall say, ‘Oh, that it were morning!’ because of the fear which terrifies your heart, and ⚓because of the sight which your eyes see.
⁶⁸“And the Lord⚓will take you back to Egypt in ships, by the way of which I said to you, ⚓‘You shall never see it again.’ And there you shall be offered for sale to your enemies as male and female slaves, but no one will buy you.”