1 Ra-chên thấy mình chẳng sanh con cho Gia-cốp, thì đem lòng ghen ghét chị, nói cùng Gia-cốp rằng: Hãy cho tôi có con, bằng không, tôi chết. 2 Gia-cốp nổi giận cùng Ra-chên mà rằng: Há ta được thay quyền Đức Giê-hô-va, mà không cho ngươi sanh sản sao? 3 Ra-chên rằng: Nầy con đòi Bi-la của tôi, hãy lại cùng nó, hầu cho nó sanh đẻ thay cho tôi,⚓ đặng phần tôi bởi nó cũng có con nữa. 4 Vậy, Ra-chên đưa Bi-la làm hầu Gia-cốp, và người đi lại cùng nàng. 5 Bi-la thọ thai, sanh một con trai cho Gia-cốp. 6 Ra-chên rằng: Đức Chúa Trời đã xét tôi công bình, nhậm lời tôi, nên cho tôi một con trai; vì cớ ấy, nàng đặt tên đứa trai đó là Đan.⚓7 Bi-la, con đòi của Ra-chên, thọ thai nữa, và sanh một con trai thứ nhì cho Gia-cốp. 8 Ra-chên rằng: Tôi đã hết sức chống cự với chị tôi, và tôi được thắng; vì cớ ấy, nàng đặt tên đứa trai nầy là Nép-ta-li.⚓
Nàng Xinh-ba sanh Gát và A-se
9 Lê-a thấy mình thôi sanh sản, bèn bắt Xinh-ba, con đòi mình, làm hầu cho Gia-cốp. 10 Xinh-ba, con đòi của Lê-a, sanh một con trai cho Gia-cốp. 11 Lê-a rằng: Phước biết dường bao! rồi đặt tên đứa trai đó là Gát.⚓12 Xinh-ba, con đòi của Lê-a, sanh một con trai thứ nhì cho Gia-cốp; 13 thì Lê-a rằng: Tôi lấy làm vui mừng dường bao! vì các con gái sẽ xưng ta được phước; nàng bèn đặt tên đứa trai đó là A-se.⚓
Lê-a sanh thêm Y-sa-ca, Sa-bu-lôn và Đi-na
14 Nhằm mùa gặt lúa mì, Ru-bên đi ra đồng gặp được những trái phong già,⚓ đem về dâng cho Lê-a, mẹ mình. Ra-chên bèn nói cùng Lê-a rằng: Xin chị hãy cho tôi những trái phong già của con chị đó. 15 Đáp rằng: Cướp chồng tao há là một việc nhỏ sao, nên mầy còn muốn lấy trái phong già của con trai tao nữa? Ra-chên rằng: Ừ thôi! Chồng ta hãy ở cùng chị tối đêm nay, đổi cho trái phong già của con chị đó. 16 Đến chiều, Gia-cốp ở ngoài đồng về, thì Lê-a đến trước mặt người mà nói rằng: Chàng hãy lại cùng tôi, vì tôi đã dùng trái phong già của con tôi chịu thuê được chàng; vậy, đêm đó người lại nằm cùng nàng. 17 Đức Chúa Trời nhậm lời Lê-a, nàng thọ thai và sanh cho Gia-cốp một con trai thứ năm. 18 Nàng rằng: Đức Chúa Trời đã đền công tôi, vì cớ tôi đã trao con đòi cho chồng; vậy, nàng đặt tên đứa con trai đó là Y-sa-ca.⚓19 Lê-a thọ thai nữa, sanh một con trai thứ sáu cho Gia-cốp, 20 bèn nói rằng: Đức Chúa Trời ban cho tôi một vật quí báu; lần nầy chồng sẽ ở cùng tôi, vì đã sanh cho người sáu con trai rồi. Nàng đặt tên đứa con trai nầy là Sa-bu-lôn.⚓21 Kế đó, nàng sanh một con gái, đặt tên là Đi-na.
Ra-chên sanh Giô-sép
22 Đức Chúa Trời nhớ lại Ra-chên, bèn nhậm lời và cho nàng sanh sản. 23 Nàng thọ thai, sanh một con trai, mà rằng: Đức Chúa Trời đã rửa sự xấu hổ cho tôi rồi; 24 bèn đặt tên đứa trai đó là Giô-sép;⚓ lại nói rằng: Cầu xin Đức Giê-hô-va thêm cho một con trai nữa!
Lời khế ước của La-ban và Gia-cốp
25 Khi Ra-chên đã sanh Giô-sép thì Gia-cốp thưa cùng La-ban rằng: Xin cậu cho tôi thôi, đặng trở về quê hương tôi; 26 xin giao vợ và con lại cho tôi, mà tôi đã được vì cớ giúp cậu, để tôi đi; bởi cậu cũng biết rằng tôi đã giúp công việc cho cậu thể nào. 27 La-ban đáp rằng: Ước gì cậu được nhờ ơn cháu! Cậu cũng đoán rõ ràng Đức Giê-hô-va đã vì cháu mà ban phước cho cậu vậy. 28 Lại nói rằng: Cháu hãy định công giá cháu đi, rồi cậu sẽ trả cho! 29 Gia-cốp đáp: Cậu biết tôi giúp đỡ cậu thể nào, và về tay tôi bầy súc vật cậu được ra sao. 30 Trước khi tôi đến, súc vật của cậu thật ít, nhưng từ khi tôi đến ở, thì thêm nhiều quá bội. Đức Giê-hô-va đã ban phước cho cậu từ khi tôi bước chân vào nhà nầy; bây giờ biết chừng nào tôi sẽ được lo việc nhà tôi? 31 La-ban rằng: Cậu sẽ cho cháu cái gì bây giờ? Đáp rằng: Sẽ chẳng cho tôi chi cả. Nếu thuận theo lời nầy, thì tôi sẽ cho ăn và chăn bầy súc vật cậu nữa: 32 Ngày nay tôi sẽ đi kiểm soát các bầy chiên và bầy dê của cậu; trong bầy chiên bầy dê, hễ con nào có rằn, có đốm, cùng chiên sắc đen, thì tôi sẽ để riêng ra; ấy sẽ là phần công giá của tôi đó. 33 Một mai cậu đi xem xét công giá tôi, thì lòng ngay thẳng tôi sẽ làm chứng trước mặt cậu. Hễ ở về phần bên tôi, các con dê nào không có rằn và đốm, các chiên con nào không có sắc đen, thì sẽ cho là ăn cắp. 34 La-ban đáp: Ừ thôi! Được như lời cháu nói. 35 Chánh ngày đó, La-ban liền để riêng các dê đực có sọc, có đốm, các dê cái có rằn, có đốm, các vật nào có đốm trắng và các chiên con có sắc đen, giao cho mấy con trai mình; 36 rồi để Gia-cốp cùng mình ở cách xa nhau chừng ba ngày đường; Gia-cốp bèn chăn bầy súc vật của La-ban chỉ còn lại. 37 Đoạn, Gia-cốp lấy nhành bạch dương, nhành bồ đào và nhành bá tiên tươi, lột vỏ để bày lằn da trắng ở trong ra. 38 Người để những nhành đã lột vỏ trong máng trước mặt con chiên, là nơi các thú đó đến uống; khi đến uống nước thì con chiên có giao hiệp nhau. 39 Các con chiên ngó thấy những nhành đó mà giao hiệp nhau thì sanh chiên con có sọc, có rằn và có đốm. 40 Gia-cốp để riêng chiên con ra, rồi để chiên cái trong bầy của La-ban trước mặt các con có sọc và có sắc đen; nhưng bầy mình thì riêng ra, không để gần bầy của La-ban. 41 Vả, mọi lần các con chiên mạnh mập giao hiệp, thì Gia-cốp để các nhành đó dưới mắt trong máng uống nước, đặng chúng nó đối nhành mà giao hiệp cùng nhau. 42 Nhưng khi nào con chiên gầy ốm, thì người không để nhành như vậy; thế thì, các chiên con gầy ốm để về phần La-ban, còn chiên con mạnh mập lại về phần Gia-cốp. 43 Vậy, người trở nên rất giàu, có nhiều bầy súc vật, tôi trai, tớ gái, lạc đà và lừa.
30
Con cái của Bi-la và Xinh-ba
1Ra-chên thấy mình son, nên ganh tức với chị, lại trách móc Gia-cốp: "Anh phải cho tôi có con! Bằng không, tôi sẽ chết!" 2Gia-cốp nổi giận, quát: "Anh có thay quyền Thượng Đế được đâu! Chỉ một mình Ngài có quyền cho em son sẻ!" 3Ra-chên đề nghị: "Anh cứ ngủ với cô nữ tỳ của em; nếu cô ta có con là con của em đó!" 4Vậy Ra-chên giao Bi-la cho chồng. 5Gia-cốp ngủ với Bi-la, nàng thụ thai, sinh một con trai! 6Ra-chên đặt tên nó là Đan⚓ rồi giải thích: "Thượng Đế đã minh oan cho tôi, nghe lời tôi van nài và ban cho tôi một con trai." 7Bi-la thụ thai lần thứ nhì và sinh một con trai nữa cho Gia-cốp. 8Ra-chên đặt tên nó là Nép-ta-li,⚓ rồi giải thích: "Tôi đã tranh đấu với chị tôi và thắng cuộc!" 9Trong khi đó, Lê-a thấy mình thôi sinh nở, liền giao cô nữ tỳ Xinh-ba cho chồng làm vợ. 10Xinh-ba thụ thai, sinh một con trai cho Gia-cốp. 11Lê-a đặt tên nó là Gát (nghĩa là may mắn). 12Xinh-ba lại thụ thai và sinh con trai thứ nhì. 13Lê-a đặt tên nó là A-se⚓ rồi giải thích: "Tôi vui sướng vô cùng! Các phụ nữ sẽ nhìn nhận tôi là người có phúc." 14Một hôm, giữa mùa gặt lúa mì, Ru-bên ra đồng ruộng, hái được mấy trái táo rừng⚓ đem về biếu mẹ. Ra-chên thấy được, năn nỉ xin Lê-a cho một vài quả. 15Lê-a nổi giận: "Mày cướp chồng tao, chưa đủ hay sao, lại còn muốn cướp táo của con tao?" Ra-chên rụt rè điều đình: "Chị cho em ăn táo, em sẽ để ảnh ngủ với chị tối nay!" 16Đến chiều tối, Gia-cốp ở đồng áng về đến nhà, đã thấy Lê-a đon đả: "Anh phải ngủ với em đêm nay, vì em đã lấy táo rừng của con em mà 'thuê' anh một đêm đó!" Gia-cốp cũng chấp thuận. 17Chúa nhậm lời cầu nguyện của Lê-a và cho nàng thụ thai trở lại. Nàng sinh con trai thứ năm, 18đặt tên là Y-sa-ca (nghĩa là tiền công) và giải thích rằng: "Thượng Đế đã trả công lại cho tôi vì tôi đã giao nữ tỳ tôi cho chồng." 19Lê-a thụ thai nữa, sinh con trai thứ sáu, đặt tên là Xê- bu-lân (nghĩa là tặng phẩm), 20rồi giải thích: "Thượng Đế đã ban cho tôi nhiều tặng phẩm để đem về cho chồng tôi. Bây giờ, chàng sẽ quý trọng tôi vì tôi đã sinh cho chàng 6 con trai rồi." 21Sau hết, Lê-a sinh được một con gái, đặt tên là Đài-na. 22Thượng Đế nhớ lại Ra-chên, nhậm lời cầu nguyện của nàng và cho nàng sinh nở. 23,24Nàng thụ thai và sinh một con trai, nên nàng ca ngợi Chúa: "Thượng Đế đã dẹp điều sỉ nhục của tôi rồi!" Nàng đặt tên con là Giô-sép⚓ và thầm nguyện: "Xin Chúa cho con thêm một đứa nữa!"
Gia-cốp mặc cả với La-ban
25Sau khi Ra-chên sinh Giô-sép, Gia-cốp yêu cầu La-ban: "Xin cậu cho cháu về quê. 26Cháu đã tận tình phục vụ cậu đúng theo giao kèo, xin cậu cho cháu đem vợ con lên đường!" 27Nhưng La-ban đáp: "Xin cháu đừng bỏ cậu. Cậu nhận định rằng bao nhiêu phúc lành cậu được hưởng bấy lâu nay đều là do cháu cả. 28Cháu muốn cậu tăng lương bao nhiêu, cậu cũng sẵn lòng tất!” 29,30Gia-cốp đáp: "Cậu đã biết cháu làm việc trung tín tận tâm, phục vụ cậu bao nhiêu năm nay. Các bầy gia súc của cậu gia tăng nhanh chóng. Trước ngày cháu đến, cậu chỉ có ít tài sản, bây giờ cậu đã giàu nứt vách đổ tường. Chúa Hằng Hữu đã ban phúc dồi dào cho cậu qua mọi việc cháu làm. Nhưng còn phần cháu thì sao? Bao giờ cháu mới có tài sản để tự túc cho gia đình?” 31,32La-ban lại hỏi: "Cháu đòi lương hướng bao nhiêu?" Gia-cốp đáp: "Nếu cậu chấp thuận điều này, cháu sẽ trở lại làm việc cho cậu. Hôm nay, cậu để cháu đi kiểm soát các bầy gia súc của cậu. Những con cừu, con dê nào có rằn, có đốm hoặc lông đen thì cậu để riêng cho cháu, kể là tiền công. 33Từ nay về sau, nếu cậu bắt gặp con cừu, con dê nào lông trắng trong bầy gia súc của cháu, thì cậu cứ kể là ăn cắp!" 34La-ban hí hửng chấp thuận đề nghị ấy: "Cháu đã nói thế, thì cậu cũng bằng lòng!" 35,36Ngay hôm ấy, La-ban chọn riêng tất cả dê cừu lông đen hoặc có rằn, có đốm - kể cả các con có đốm trắng - chia thành từng bầy và giao cho các con trai mình chăn, rồi bảo chúng lùa tất cả đi cách xa địa điểm La¬-ban và Gia-cốp đang ở đến ba ngày đường. Gia-cốp chăn bầy gia súc còn lại của La¬ban. 37,38Gia-cốp lấy những cành bạch dương, cành hạnh và cành ngô đồng mới nứt, lột bớt vỏ từng đường dài rồi đặt cạnh các máng nước cho dê, cừu trông thấy mỗi khi chúng đến uống nước và giao hợp nhau. 39,40Sau đó, chúng đẻ con, con nào cũng có vằn, có đốm, Gia-cốp liền bắt các con này để riêng cho mình. Gia-cốp cũng đem riêng các cừu cái của La-ban ra, cho chúng giao hợp với cừu đực đen của mình. Thế là Gia- cốp gầy được nhiều bầy dê, bầy cừu cho mình. 41Khéo hơn nữa, Gia-cốp chỉ đặt các cành lột vỏ trước các dê, cừu mập mạnh. 42Các con ốm yếu vẫn tiếp tục đẻ con gầy guộc cho La-ban; chỉ những đàn con mập mạnh mới về tay Gia-cốp. 43Kết quả là bầy gia súc của Gia-cốp gia tăng nhanh chóng. Gia-cốp ngày càng giàu, mua được nhiều nô lệ, lạc đà và lừa và trở thành cự phú.