45

Giô-sép tỏ thật cho anh em mình biết, và sai người về rước cha già

¹ Bấy giờ, Giô-sép không còn thể nào cầm lòng cho đậu được trước mặt các người hầu chung quanh, bèn la lên rằng: Hãy đuổi họ ra hết thảy! Khi Giô-sép tỏ thật cùng các anh em mình, thì không có một người nào khác ở tại đó hết.⚓ ² Người cất tiếng lên khóc; dân Ê-díp-tô nghe và nhà Pha-ra-ôn nghe nữa.
³ Giô-sép nói cùng anh em rằng: Tôi là Giô-sép. Cha tôi còn sống chăng? Nhưng trước mặt người các anh em bối rối, chẳng đáp lời được. ⁴ Người lại nói rằng: Các anh em hãy lại gần tôi. Họ bèn lại gần. Người nói: Tôi là Giô-sép, em mà các anh đã bán đặng bị dẫn qua xứ Ê-díp-tô. ⁵ Bây giờ, đừng sầu não và cũng đừng tiếc chi về điều các anh đã bán tôi đặng bị dẫn đến xứ nầy; vì để giữ gìn sự sống các anh, nên Đức Chúa Trời đã sai tôi đến đây trước các anh. ⁶ Kìa, hai năm rồi trong xứ đã bị đói kém, và còn năm năm nữa sẽ không có cày cấy chi, gặt hái chi được hết. ⁷ Đức Chúa Trời sai tôi đến đây trước, đặng làm cho các anh còn nối dòng trên mặt đất, và nương một sự giải cứu lớn đặng giữ gìn sự sống cho anh em. ⁸ Không, chẳng phải các anh sai tôi đến đây đâu, ấy là Đức Chúa Trời; Ngài dường đặt tôi làm cha Pha-ra-ôn, cai quản cả nhà người, và trị khắp xứ Ê-díp-tô.
⁹ Các anh hãy mau mau trở về cha tôi đi, và nói với người rằng: Giô-sép, con của cha, có nói như vầy: Đức Chúa Trời đã đặt tôi làm chúa cả xứ Ê-díp-tô, cha hãy xuống với tôi; xin đừng chậm trễ,⚓ ¹⁰ cha, các con, các cháu, các chiên, bò cùng tài vật của cha sẽ ở tại xứ Gô-sen gần tôi đây. ¹¹ Ở đó tôi sẽ nuôi cha, (vì còn năm năm đói kém nữa), e khi cha, người nhà cha, và hết thảy loài vật của cha phải bị ách mà hao mòn. ¹² Nầy, các anh và Bên-gia-min, em tôi, đã thấy tận mắt rằng chính miệng tôi đã nói chuyện cùng các anh em đó. ¹³ Vậy, hãy thuật lại các điều vinh hiển của tôi tại xứ Ê-díp-tô, cùng mọi việc mà anh em đã thấy cho cha nghe, và hãy mau mau dời cha xuống đây.
¹⁴ Đoạn, người ôm lấy cổ Bên-gia-min, em mình, mà khóc; Bên-gia-min cũng ôm cổ người mà khóc. ¹⁵ Người cũng ôm các anh mình mà khóc. Đoạn, anh em nói chuyện cùng người.

Pha-ra-ôn phù hộ theo ý Giô-sép

¹⁶ Lập tức, tiếng đồn đến nhà Pha-ra-ôn rằng: Anh em Giô-sép đã đến. Pha-ra-ôn và quần thần nghe lấy làm đẹp dạ. ¹⁷ Pha-ra-ôn bèn phán cùng Giô-sép rằng: Hãy dặn các anh em ngươi rằng: Hãy chở đồ lên lừa, đi trở về xứ Ca-na-an, ¹⁸ rước cha và người nhà của các ngươi xuống ở cùng ta. Ta sẽ nhượng cho vật tốt nhứt trong xứ Ê-díp-tô, và các ngươi sẽ hưởng màu mỡ của đất. ¹⁹ Còn ta dặn ngươi hãy nói lại cùng họ như vầy: Hãy đem xe cộ từ xứ Ê-díp-tô về cho con nhỏ và vợ mình, cùng dời cha các ngươi xuống đây. ²⁰ Đừng tiếc tài vật mình, vì vật tốt nhứt của xứ Ê-díp-tô sẽ về phần các ngươi.
²¹ Các con trai của Y-sơ-ra-ên làm y như lời; Giô-sép vâng mạng Pha-ra-ôn, đưa những xe cộ cho anh em mình và lương thực dùng trong lúc đi đường. ²² Người cũng đưa áo xống mặc đổi thay cho mỗi người, còn Bên-gia-min, người cho trăm miếng bạc cùng năm bộ áo xống. ²³ Người cũng sai đem về cho cha mình mười con lừa chở các vật quí nhứt trong xứ Ê-díp-tô, mười con lừa cái chở lúa, bánh, và lương thực để dành dùng trong khi cha đi đường. ²⁴ Vậy, Giô-sép đưa anh em mình lên đường. Lại dặn họ rằng: Xin anh em đừng cãi lẫy nhau dọc đường.

Gia-cốp sửa soạn đi xuống Ê-díp-tô

²⁵ Các anh em ở Ê-díp-tô trở lên và đến xứ Ca-na-an, nơi Gia-cốp, cha mình, ²⁶ thuật lại lời nầy mà rằng: Giô-sép hãy còn sống; lại ấy là người đương cai trị cả xứ Ê-díp-tô. Nhưng lòng Gia-cốp vẫn vô tình, vì người không tin lời họ nói. ²⁷ Anh em thuật lại cho người nghe hết mọi lời của Giô-sép đã nói; Gia-cốp vừa thấy các xe cộ của Giô-sép sai đem về đặng rước mình, thì tâm thần người tỉnh lại, ²⁸ bèn nói rằng: Thôi, biết rồi; Giô-sép, con trai ta, hãy còn sống; ta sẽ đi thăm nó trước khi ta qua đời.

45

Joseph Makes Himself Known

¹Then Joseph could no longer control himself before all his attendants, and he cried out, “Have everyone leave my presence!” So there was no one with Joseph when he made himself known to his brothers. ²And he wept so loudly that the Egyptians heard him, and Pharaoh’s household heard about it.
³Joseph said to his brothers, “I am Joseph! Is my father still living?” But his brothers were not able to answer him, because they were terrified at his presence.
⁴Then Joseph said to his brothers, “Come close to me.” When they had done so, he said, “I am your brother Joseph, the one you sold into Egypt! ⁵And now, do not be distressed and do not be angry with yourselves for selling me here, because it was to save lives that God sent me ahead of you. ⁶For two years now there has been famine in the land, and for the next five years there will be no plowing and reaping. ⁷But God sent me ahead of you to preserve for you a remnant on earth and to save your lives by a great deliverance.⚓
⁸“So then, it was not you who sent me here, but God. He made me father to Pharaoh, lord of his entire household and ruler of all Egypt. ⁹Now hurry back to my father and say to him, ‘This is what your son Joseph says: God has made me lord of all Egypt. Come down to me; don’t delay. ¹⁰You shall live in the region of Goshen and be near me—you, your children and grandchildren, your flocks and herds, and all you have. ¹¹I will provide for you there, because five years of famine are still to come. Otherwise you and your household and all who belong to you will become destitute.’
¹²“You can see for yourselves, and so can my brother Benjamin, that it is really I who am speaking to you. ¹³Tell my father about all the honor accorded me in Egypt and about everything you have seen. And bring my father down here quickly.”
¹⁴Then he threw his arms around his brother Benjamin and wept, and Benjamin embraced him, weeping. ¹⁵And he kissed all his brothers and wept over them. Afterward his brothers talked with him.
¹⁶When the news reached Pharaoh’s palace that Joseph’s brothers had come, Pharaoh and all his officials were pleased. ¹⁷Pharaoh said to Joseph, “Tell your brothers, ‘Do this: Load your animals and return to the land of Canaan, ¹⁸and bring your father and your families back to me. I will give you the best of the land of Egypt and you can enjoy the fat of the land.’
¹⁹“You are also directed to tell them, ‘Do this: Take some carts from Egypt for your children and your wives, and get your father and come. ²⁰Never mind about your belongings, because the best of all Egypt will be yours.’ ”
²¹So the sons of Israel did this. Joseph gave them carts, as Pharaoh had commanded, and he also gave them provisions for their journey. ²²To each of them he gave new clothing, but to Benjamin he gave three hundred shekels⚓ of silver and five sets of clothes. ²³And this is what he sent to his father: ten donkeys loaded with the best things of Egypt, and ten female donkeys loaded with grain and bread and other provisions for his journey. ²⁴Then he sent his brothers away, and as they were leaving he said to them, “Don’t quarrel on the way!”
²⁵So they went up out of Egypt and came to their father Jacob in the land of Canaan. ²⁶They told him, “Joseph is still alive! In fact, he is ruler of all Egypt.” Jacob was stunned; he did not believe them. ²⁷But when they told him everything Joseph had said to them, and when he saw the carts Joseph had sent to carry him back, the spirit of their father Jacob revived. ²⁸And Israel said, “I’m convinced! My son Joseph is still alive. I will go and see him before I die.”