1 Ta xây lại, xem xét mọi sự hà hiếp làm ra ở dưới mặt trời; kìa, nước mắt của kẻ bị hà hiếp, song không ai an ủi họ! Kẻ hà hiếp có quyền phép, song không ai an ủi cho kẻ bị hà hiếp! 2 Vậy, ta khen những kẻ chết đã lâu rồi là sướng hơn kẻ còn sống; 3 còn kẻ chưa được sanh ra, chưa thấy những gian ác làm ra dưới mặt trời, ta cho là có phước hơn hai đằng kia. 4 Ta cũng thấy mọi công lao và mọi nghề khéo là điều gây cho người nầy kẻ khác ganh ghét nhau. Điều đó cũng là sự hư không, theo luồng gió thổi. 5 Kẻ ngu muội khoanh tay, ăn lấy thịt mình. 6 Thà đầy một lòng bàn tay mà bình an, hơn là đầy cả hai mà bị lao khổ, theo luồng gió thổi. 7 Ta bèn xây lại xem thấy sự hư không ở dưới mặt trời: 8 Nầy một người cô độc, chẳng có ai hoặc con trai hay là anh em; dầu vậy, lao khổ nó không thôi, mắt nó không hề chán của cải; nó không hề nghĩ rằng: Vậy ta lao khổ, ta bắt linh hồn nhịn các phước là vì ai? Điều đó cũng là hư không, thật là công việc cực nhọc. 9 Hai người hơn một, vì họ sẽ được công giá tốt về công việc mình. 10 Nếu người nầy sa ngã, thì người kia sẽ đỡ bạn mình lên; nhưng khốn thay cho kẻ ở một mình mà sa ngã, không có ai đỡ mình lên! 11 Cũng vậy, nếu hai người ngủ chung thì ấm; còn một mình thì làm sao ấm được? 12 Lại nếu kẻ ở một mình bị người khác thắng, thì hai người có thế chống cự nó; một sợi dây bện ba lấy làm khó đứt. 13 Một kẻ trẻ tuổi nghèo mà khôn, hơn một ông vua già cả mà dại, chẳng còn biết nghe lời khuyên can. 14 Vì kẻ trẻ ra khỏi ngục khám đặng làm vua, dầu sanh ra nghèo trong nước mình. 15 Ta thấy mọi người sống đi đi lại lại dưới mặt trời, đều theo kẻ trẻ ấy, là người kế vị cho vua kia. 16 Dân phục dưới quyền người thật đông vô số; dầu vậy, những kẻ đến sau sẽ chẳng vui thích về người. Điều đó cũng là sự hư không, theo luồng gió thổi.
4
Đau khổ và sai lầm
1Kế đến, tôi quan sát những sự áp bức ở đời. Người bị áp bức kêu than chẳng ai an ủi, giúp đỡ trong khi người áp bức là người có thế lực. 2Nên tôi cho rằng người đã chết sướng hơn người còn sống. 3Nhưng người có phúc nhất là người chưa sinh ra, chưa hề chứng kiến những việc tội lỗi, xấu xa ở đời. 4Tôi lại thấy rằng, mọi công việc vất vả lao khổ và tài năng đều được thúc đẩy bởi lòng cạnh tranh ganh tị, cho nên tài năng cũng chỉ là phù vân. 5Kẻ dại lười biếng ngồi khoanh tay để rồi chết đói; 6Thà làm vừa đủ ăn mà tâm hồn bình an hơn là khổ công làm giàu để rồi mọi sự qua đi như luồng gió thoảng. 7Tôi đã chứng kiến cảnh đời phù vân hư ảo này: 8Một người kia sống một mình, không có con trai, cũng không anh em, nhưng cứ cắm đầu làm việc, sắm tạo của cải. Chẳng biết có bao giờ người ấy nghĩ lại xem, của cải rồi sẽ để lại cho ai? Sao cứ phải tiện tặn, chắt lót để làm gì? Công khó ấy thật hoàn toàn vô nghĩa. 9Hai người hơn một. Hiệu quả công việc của hai người làm chung sẽ hơn gấp đôi một người làm một mình. 10Nếu một người ngã, người kia đỡ; nhưng nếu ở một mình, lúc ngã, ai đỡ mình dậy? 11Lúc lạnh, hai người ngủ chung sẽ ấm hơn ngủ một mình. 12Đứng lẻ một mình dễ bị tấn công, nhưng hai người sát cánh cự địch sẽ thắng. Ba người lại càng tốt, như một sợi dây đánh ba tao thật khó đứt. 13Một thanh niên nghèo mà khôn hơn một ông vua giàu mà dại, chẳng biết nghe lời khuyên can. 14Người thanh niên ấy dù sinh ra trong một gia đình nghèo nàn, dù ra từ nhà giam, vẫn thành công; cả đến vương quyền cũng có thể đạt được. 15Tôi thấy mọi người đều hăng hái theo giúp đỡ thanh niên để người kế vị vua già. 16Người theo vua trẻ đông vô số. Tuy nhiên, thời gian trôi qua, thế hệ sau không còn mến phục vua này nữa. Vậy, vương quyền cũng vô nghĩa; chạy theo quyền hành chẳng khác gì đuổi theo bắt gió!