21

¹In the Lord’s hand the king’s heart is a stream of water
that he channels toward all who please him.

²A person may think their own ways are right,
but the Lord weighs the heart.

³To do what is right and just
is more acceptable to the Lord than sacrifice.

⁴Haughty eyes and a proud heart—
the unplowed field of the wicked—produce sin.

⁵The plans of the diligent lead to profit
as surely as haste leads to poverty.

⁶A fortune made by a lying tongue
is a fleeting vapor and a deadly snare.⚓

⁷The violence of the wicked will drag them away,
for they refuse to do what is right.

⁸The way of the guilty is devious,
but the conduct of the innocent is upright.

⁹Better to live on a corner of the roof
than share a house with a quarrelsome wife.

¹⁰The wicked crave evil;
their neighbors get no mercy from them.

¹¹When a mocker is punished, the simple gain wisdom;
by paying attention to the wise they get knowledge.

¹²The Righteous One⚓ takes note of the house of the wicked
and brings the wicked to ruin.

¹³Whoever shuts their ears to the cry of the poor
will also cry out and not be answered.

¹⁴A gift given in secret soothes anger,
and a bribe concealed in the cloak pacifies great wrath.

¹⁵When justice is done, it brings joy to the righteous
but terror to evildoers.

¹⁶Whoever strays from the path of prudence
comes to rest in the company of the dead.

¹⁷Whoever loves pleasure will become poor;
whoever loves wine and olive oil will never be rich.

¹⁸The wicked become a ransom for the righteous,
and the unfaithful for the upright.

¹⁹Better to live in a desert
than with a quarrelsome and nagging wife.

²⁰The wise store up choice food and olive oil,
but fools gulp theirs down.

²¹Whoever pursues righteousness and love
finds life, prosperity⚓ and honor.

²²One who is wise can go up against the city of the mighty
and pull down the stronghold in which they trust.

²³Those who guard their mouths and their tongues
keep themselves from calamity.

²⁴The proud and arrogant person—“Mocker” is his name—
behaves with insolent fury.

²⁵The craving of a sluggard will be the death of him,
because his hands refuse to work.
²⁶All day long he craves for more,
but the righteous give without sparing.

²⁷The sacrifice of the wicked is detestable—
how much more so when brought with evil intent!

²⁸A false witness will perish,
but a careful listener will testify successfully.

²⁹The wicked put up a bold front,
but the upright give thought to their ways.

³⁰There is no wisdom, no insight, no plan
that can succeed against the Lord.

³¹The horse is made ready for the day of battle,
but victory rests with the Lord.

21

¹Lòng của vua trong tay Đức Giê-hô-va khác nào dòng nước chảy;
Ngài muốn làm nghiêng lệch nó bên nào tùy ý Ngài.
²Mọi đường lối của con người đều chính đáng theo mắt mình,
Nhưng Đức Giê-hô-va đánh giá tấm lòng.
³Làm theo sự công chính và ngay thẳng
Được đẹp lòng Đức Giê-hô-va hơn là dâng sinh tế.
⁴Mắt tự cao, lòng kiêu ngạo,
Và ngọn đèn của kẻ ác đều là tội lỗi.
⁵Các ý tưởng của người cần mẫn chắc chắn dẫn đến sự dư dật,
Còn tất cả kẻ hấp tấp chỉ chạy đến điều thiếu thốn.
⁶Tài sản nhờ dùng lưỡi dối gạt mà được
Là hơi thở thoáng qua, là cạm bẫy⚓ sự chết.
⁷Sự hung bạo của kẻ ác sẽ đùa chúng đi,
Vì chúng không chịu làm điều công chính.
⁸Con đường của kẻ phạm tội là quanh co,
Nhưng công việc người trong sạch là ngay thẳng.
⁹Thà ở một góc trên mái nhà
Còn hơn là ở chung nhà với người đàn bà hay tranh cạnh.
¹⁰Lòng kẻ dữ mong ước điều ác;
Nó không thương xót người lân cận mình.
¹¹Khi kẻ nhạo báng bị phạt, người khờ dại trở nên khôn ngoan;
Khi được khuyên dạy, người khôn ngoan càng thêm tri thức.
¹²Đấng công chính xem xét nhà kẻ ác;
Là Đấng xô những kẻ ác vào tai họa.
¹³Kẻ bịt tai không chịu nghe tiếng kêu la của người nghèo khổ,
Khi kẻ ấy kêu la thì chẳng ai đáp lại.
¹⁴Quà biếu kín đáo làm nguôi cơn tức giận;
Hối lộ bí mật làm dịu trận lôi đình.
¹⁵Khi công lý được thi hành là niềm vui cho người công chính,
Nhưng là nỗi sợ hãi cho kẻ làm ác.
¹⁶Người lầm lạc khỏi đường khôn sáng
Sẽ ở trong hội kẻ chết.
¹⁷Ai ham sự vui chơi chắc chắn sẽ nghèo khó;
Còn ai ưa rượu với dầu sẽ chẳng làm giàu.
¹⁸Kẻ ác trở thành giá chuộc cho người công chính,
Và kẻ dối gạt thế chỗ cho người ngay thẳng.
¹⁹Thà ở một nơi vắng vẻ
Còn hơn là ở với một người đàn bà hay tranh cạnh và càu nhàu.
²⁰Báu vật và dầu còn lại trong nhà người khôn ngoan,
Nhưng kẻ ngu dại tiêu xài hết.
²¹Người nào đeo đuổi sự công chính và nhân từ
Sẽ tìm được sự sống, sự công chính và tôn trọng.
²²Người khôn ngoan tấn công⚓ thành của dũng sĩ
Và triệt hạ đồn lũy mà chúng tin cậy.
²³Ai giữ miệng lưỡi mình
Là giữ linh hồn mình khỏi hoạn nạn.
²⁴“Nhạo báng” là tên của kẻ tự cao, kiêu ngạo,
Nó cư xử cách xấc xược theo tính kiêu căng của nó.
²⁵Ước vọng của kẻ lười biếng giết chết nó,
Vì hai tay nó không chịu làm việc.
²⁶Suốt ngày nó chỉ tham lam, thèm muốn.
Nhưng người công chính ban cho rộng rãi.
²⁷Sinh tế của kẻ ác là một vật ghê tởm;
Huống chi chúng đem đến với ý gian tà.
²⁸Nhân chứng giả dối sẽ bị hư mất,
Nhưng người biết lắng nghe sẽ được nói mãi.
²⁹Kẻ ác tự làm mặt chai mày đá,
Còn người ngay thẳng làm vững đường lối mình.
³⁰Chẳng có sự khôn ngoan, thông sáng, hay là mưu kế nào
Có thể chống lại Đức Giê-hô-va được.
³¹Ngựa sắm sẵn cho ngày chiến trận,
Nhưng sự chiến thắng thuộc về Đức Giê-hô-va.