31
雅各逃离拉班
1雅各听见拉班儿子们的话，说：“雅各把我们父亲所有的都夺去了！他从我们父亲所拥有的获得这一切的财富。”
2雅各见拉班的脸色，看哪，待他不如从前了。
3耶和华对雅各说：“你要回你祖先之地，到你本族那里去，我必与你同在。”
4雅各就派人叫拉结和利亚到田野他的羊群那里去，
5对她们说：“我看你们父亲待我的脸色不如从前了，但我父亲的上帝向来与我同在。
6你们也知道，我尽了全力服事你们的父亲。
7可是你们的父亲欺骗我，十次更改我的工资，但上帝不容许他害我。
8他若说：‘有点的归给你作工资’，羊群所生的都是有点的；他若说：‘有纹的归给你作工资’，羊群所生的都是有纹的。
9这样，上帝把你们父亲的牲畜拿来赐给我了。
10“羊群交配的时候，我在梦中举目一看，看哪，跳母羊的公羊都是有纹的、有点的、有花斑的。
11上帝的使者在梦中呼叫我说：‘雅各。’我说：‘我在这里。’
12他说：‘你举目观看，跳母羊的公羊都是有纹的、有点的、有花斑的。拉班向你所做的一切，我都看见了。
13我是伯特利的上帝；你曾在那里用油膏过柱子，向我许过愿。现在你起来，离开这地，回你本族之地去吧！’”
14拉结和利亚回答雅各说：“在我们父亲家里还有我们可分得的产业吗？
15我们不是被他看作外人吗？因为他卖了我们，还吞吃了我们的银钱。
16上帝从我们父亲所拿走的一切财物，都是我们和我们孩子的。现在，凡上帝所吩咐你的，你只管去做吧！”
17雅各起来，叫他的孩子和妻子都骑上骆驼，
18又赶着他一切的牲畜和他所得的一切财物，就是他在巴旦．亚兰所得的，他拥有的牲畜⚓，往迦南地他父亲以撒那里去了。
19当时拉班去剪羊毛，拉结偷了他父亲家中的神像。
20雅各瞒住亚兰人拉班，不通知他就逃走了。
21雅各带着他所有的逃走了；他起程，渡过大河，面向着基列山。
拉班追赶雅各
22到第三天，有人告诉拉班，雅各逃跑了。
23拉班带着他的弟兄们去追他，追了七天，就在基列山追上了。
24夜间，上帝来到亚兰人拉班那里，在梦中对他说：“你要小心，不可对雅各说好说歹。”
25拉班追上雅各。雅各在山上支搭帐棚；拉班和他的弟兄们也在基列山上支搭帐棚。
26拉班对雅各说：“你做的是什么事呢？你瞒着我把我的女儿们带走，好像用刀剑掳去一般。
27你为什么暗暗地逃跑，瞒着我，不通知我一声，叫我可以欢乐、唱歌、击鼓、弹琴送你回去呢？
28为什么不容许我与外孙和女儿吻别呢？你现在所做的真是愚蠢！
29我的手本有能力害你，只是你父亲的上帝昨夜对我说：‘你要小心，不可对雅各说好说歹。’
30现在你既然这么想念你的父家，不得不去，为什么又偷了我的神明呢？”
31雅各回答拉班说：“因为我害怕，我想，恐怕你把你的女儿从我这里夺走。
32至于你的神明，你若在谁那里搜出来，就不让谁活。当着我们弟兄面前，你认一认在我这里有什么东西是你的，你就拿去吧。”原来雅各并不知道拉结偷了神明。
33拉班进了雅各、利亚，以及两个使女的帐棚，却没有找到，就从利亚的帐棚出来，进入拉结的帐棚。
34拉结拿了神像，藏在骆驼的鞍子里，自己坐在上面。拉班搜遍了那帐棚，并没有找到。
35拉结对她父亲说：“请我主不要生气，因为我恰有月事，不能在你面前起来。”拉班搜寻，却找不到神像。
36于是雅各发怒，斥责拉班。雅各对拉班说：“我有什么过犯，有什么罪恶，你竟这样火速地追我？
37你搜遍了我一切的物件，你找到什么呢？可以放在你我弟兄面前，叫他们在我们两个之间评评理。
38我在你那里这二十年，你的母绵羊、母山羊没有掉过胎。你羊群中的公绵羊，我没有吃过；
39被野兽撕裂的，我没有带来给你，是我自己赔偿的。无论是白日被偷的，或是黑夜被偷的，你都从我手中索取。
40我常常白日受尽炎热，黑夜受尽寒霜，不得合眼入睡。
41我这二十年在你家里，为你两个女儿服事了你十四年，为你的羊群服事了你六年，你却十次更改我的工资。
42若不是我父亲以撒所敬畏的上帝，就是亚伯拉罕的上帝与我同在，你如今必定打发我空手而去。上帝看见我的苦情和我手的辛劳，就在昨夜责备了你。”
雅各和拉班立约
43拉班回答雅各说：“这两个女儿是我的女儿，这些孩子是我的孩子，这些羊群也都是我的羊群；凡你所看见的都是我的。我的女儿和她们所生的孩子，我今日还能对他们做什么呢？
44现在，来吧！让我和你立约，作你我之间的证据。”
45雅各就拿一块石头立作柱子，
46对弟兄们说：“大家来堆积石头。”他们拿石头堆成一堆，于是在那里，在石堆旁边吃喝。
47拉班称那石堆为伊迦尔．撒哈杜他，雅各却称那石堆为迦累得⚓ 。
48拉班说：“今日这石堆成为你我之间的证据。”因此这地方名叫迦累得，
49又叫米斯巴，因为他说：“我们彼此离别以后，愿耶和华在你我中间鉴察⚓ 。
50你若苦待我的女儿，或在我的女儿以外另娶妻，虽没有人在场，你看，有上帝在你我中间作证。”
51拉班又对雅各说：“看哪，这石堆，看哪，这柱子，是我在你我中间所立的。
52这石堆是证据，这柱子也是证据。我必不越过这石堆去害你；你也不可越过这石堆和柱子来害我。
53愿亚伯拉罕的上帝和拿鹤的上帝，就是他们父亲的上帝⚓，在你我中间判断。”雅各就指着他父亲以撒所敬畏的上帝起誓，
54又在山上献祭，请弟兄们来吃饭。他们吃了饭，就在山上过夜。
55拉班清早起来，与他外孙和女儿亲吻，为他们祝福，就回到自己的地方去了。
31
Yakhauj tswv ntawm Lanpaa
1Yakhauj nov has tas Lanpaa cov tub ywg ywg tas, “Yakhauj txeeb peb txwv cuab txhaj cuab taam ib puas tsaav yaam taag lawm, hab tej kws nwg muaj hov puavleej yog tau peb txwv le xwb.”
2Yakhauj pum tas Lanpaa tsw txaus sab rua nwg tsw thooj le yaav thau u lawm.
3Yawmsaub txawm has rua Yakhauj tas, “Ca le rov qaab moog nyob koj tej laug lub tebchaws moog nrug koj kw koj tig nyob. Kuv yuav nrug nraim koj.”
4Yakhauj txhad khaiv tuabneeg moog hu Lachee hab Le‑a tuaj tom tshaav zaub kws nwg yug yaaj yug tshws.
5Mas nwg has rua ob tug tas, “Kuv pum tas meb txwv tsw txaus sab rua kuv tsw thooj le yaav thau u lawm. Tassws kuv txwv tug Vaajtswv yeej nrug nraim kuv nyob.
6Meb yeej paub tas kuv ua meb txwv le daag num kawg daag kawg zug le,
7los meb txwv tseed ntxag kuv, txauv kuv nqe zug kaum zag lawm. Tassws Vaajtswv tsw kheev nwg ua tau ib yaam phem le caag rua kuv.
8Txwv has tas tej tsaj kws txaij ua tej teev mas muab ua nqe zug rua kuv, tes txhua tug tsaj txawm xyaa mivnyuas txaij ua tej teev taag le. Txwv tsua has tas tej tsaj kws txaij ua tej kaab mas muab ua nqe zug rua kuv tes txhua tug tsaj txawm xyaa mivnyuas txaij ua tej kaab taag huvsw.
9Tej nuav yeej yog Vaajtswv rhu koj txwv tej tsaj lug pub rua kuv ntaag.
10Thaus lub caij kws tej tsaj txhu phuv kuv ua npau suav pum tas tej txwv tshws kws phuv paab tshws ntawd ib txha txaij ua tej kaab ib txha txaij ua tej teev ib txha txheeb.
11Vaajtswv tug tubkhai txawm has rua kuv huv zaaj npau suav hov has tas, ‘Yakhauj.’ Kuv teb tas, ‘Hav, kuv nyob nuav 'os.’
12Nwg has tas, ‘Tsaa muag saib txhua tug txwv tshws kws phuv paab tshws hov ib txha txaij ua tej kaab ib txha txaij ua tej teev hab ib txha txheeb, tsua qhov kuv tub pum txhua yaam kws Lanpaa ua rua koj lawm.
13Kuv yog tug Vaajtswv ntawm Npe‑ee kws koj muab roj laub ywg tug ncej zeb txhus ca hab koj tau cog lug tseg rua kuv. Nwgnuav koj ca le sawv tseeg tawm huv lub tebchaws nuav rov qaab moog nyob rua lub tebchaws kws yug koj.’ ”
14Lachee hab Le‑a ob tug teb tas, “Wb cav tsw muaj feem tau ib txwv tej qub txeeg qub teg.
15Txwv kuj muab ib saib yaam le yog lwm haiv tuabneeg hab xwb hoj. Txwv tub muab ib muag hab muab ib nqe noj taag.
16Ib puas tsaav yaam nplua mag kws Vaajtswv rhu ntawm txwv lug hov yeej yog peb le hab peb tej mivnyuas le. Nwgnuav Vaajtswv has kuas koj ua le caag kuj ua lawv le ntawd.”
17Tes Yakhauj txawm sawv tseeg muab nwg tej quaspuj mivnyuas caij ntxhuav,
18hab lawv nwg tej tsaj txhu huvsw ua nwg ntej moog, yog tej hov txhua chaw huvsw hab nwg tej tsaj txhu kws nwg tau huv lub tebchaws Panta Alaa rov qaab moog rua nwg txwv Yiha rua huv tebchaws Khana‑aa.
19Lub swjhawm ntawd Lanpaa moog txav plaub yaaj lawm tes Lachee ca le nyag kag nwg txwv cov txoov daab kws teev huv tsev coj moog.
20Yakhauj kuj daag Lanpaa kws yog tuabneeg Alaa, Yakhauj tsw qha rua Lanpaa paub tas nwg yuav tswv le.
21Yakhauj txawm coj ib puas tsaav yaam hov txhua chaw taag nrho tswv moog hlaa tug dej Yufeti ncaaj nraim moog rua peg toj sab Kile‑a tebchaws.
Lanpaa caum Yakhauj qaab
22Tub tau peb nub lawm le muaj tuabneeg moog has rua Lanpaa paub tas Yakhauj tswv lawm.
23Lanpaa txhad coj kwvtij caum qaab tau xyaa nub le caum cuag Yakhauj peg tej toj roob Kile‑a tebchaws.
24Mas thaus mo ntuj Vaajtswv lug has rua Lanpaa kws yog tuabneeg Alaa huv npau suav has tas, “Koj ceev faaj zoo zoo tsw xob moog has daabtsw rua Yakhauj le, txawm yog lug zoo lug phem los tsw xob has le.”
25Yakhauj moog tsaa tsev ntaub tsuam chaw su rua peg toj sab Kile‑a tebchaws mas Lanpaa kuj caum cuag Yakhauj. Lanpaa hab nwg cov kwvtij kuj tsuam chaw su rua ntawd hab.
26Lanpaa has rua Yakhauj tas, “Koj ua daabtsw le nuav? Koj daag tau kuv lawm. Koj coj kuv tej ntxhais tswv yaam nkaus le koj moog ntaus rog yeej es koj txeeb tau lug.
27Ua caag koj nyag kev tswv kuv le nuav hab daag kuv tsw qha kuv paub le? Yog kuv paub, kuv tseed yuav paab xaa koj ua xyiv faab quas hlo, tseed yuav hu nkauj nrov seev quas yeeg hab yuav npuaj nruag ntaus nkauj nog ncaas xaa koj hab los sas.
28Ua le caag koj tsw kheev kuv nwj xob kuv tej tub tej ntxhais? Koj ua ruag kawg le.
29Kuv yeej muaj peevxwm ua phem tau rua mej. Tassws yog naag mo mej txwv tug Vaajtswv has rua kuv tas, ‘Koj ceev faaj zoo zoo tsw xob moog has daabtsw rua Yakhauj le, txawm yog lug zoo lug phem los tsw xob has le.’
30Tej zag qhov kws koj tswv yog koj ncu txug vaaj tse nam txwv heev, tassws ua caag koj tseed nyag kuv tej txoov daab lug lawm hab nawj?”
31Yakhauj teb Lanpaa has tas, “Kuv ntshai vem kuv xaav tas tsaam koj tsua txeeb hlo koj tej ntxhais rov qaab.
32Yog koj pum koj tej txoov daab nyob huv leejtwg teg tes tsw xob tseg tug ntawd sav le. Txwm kaav xawb taab meeg huv peb cov kwvtij neej tsaa, yog pum ib yaam daabtsw kws yog koj le nyob ntawm kuv kuj ca le coj moog.” Yakhauj tsw paub tas Lachee tub nyag tej txoov daab hov lug.
33Lanpaa txawm nkaag rua huv Yakhauj lub tsev ntaub hab moog rua huv Le‑a lub tsev ntaub hab moog rua huv ob tug nkauj qhev lub tsev ntaub los kuj tsw pum. Nwg txawm tawm huv Le‑a lub tsev ntaub moog nkaag rua huv Lachee lub tsev ntaub.
34Tassws Lachee tub muab tej txoov daab hov coj moog zais rua huv lub eeb ntxhuav nwg txawm nyob tsawg sau lawm. Mas Lanpaa moog xawb nrhav txhua zog huv Lachee lub tsev ntaub los kuj tsw pum le.
35Lachee txawm has rua leej txwv has tas, “Thov txwv tsw xob chim sab. Kuv cev tsw huv kuv txhad sawv tsw tau lug fem txwv.” Tes Lanpaa xawb taag los tsw pum nwg tej txoov daab le.
36Yakhauj txawm chim heev nwg txhad tshev Lanpaa tas, “Kuv ua txhum le caag? Kuv muaj txem le caag es koj yuav swv zug caum kuv qaab ua luaj le?
37Txawm yog koj tub xawb nrhav huv kuv tej nraa huvsw lawm yog koj pum muaj daabtsw kws yog koj le? Ca le muab lug txawb kag rua ntawm nuav taab meeg peb cov kwvtij neej tsaa ob tog es ca puab txav cai rua ib ob tog.
38Kuv nrug koj nyob tau neeg nkaum xyoo lawm. Koj tej yaaj tej tshws tsw muaj ib tug lawb mivnyuas le, hab koj tej txwv yaaj kuv tsw tau noj ib tug le.
39Tej kws tsaj qus tum lawd kuv kuj tsw coj lug rua koj, kuv tseed nrhav kuv lug ntxwv rua xwb. Tej kws tub saab nyag tsw has nyag nruab nub nyag mo ntuj koj kuj muab xaam huvsw rua kuv them.
40Kuv lub neej yeej zoo le nuav, nruab nub kuv kuj tiv tshaav ntuj kub mo ntuj kuv kuj tiv no kuv tub pw tsw tsaug zug le.
41Kuv nrug koj tsev tuabneeg nyob le nuav tau neeg nkaum xyoo. Kuv ua koj zug kaum plaub xyoo yuav koj ob tug ntxhais hab kuv ua koj zug rau xyoo yuav koj tej tsaj txhu los koj tseed txauv kuv nqe zug kaum zag.
42Yog kuv txwv tug Vaajtswv kws yog Aplahaa tug Vaajtswv hab yog tug kws kuv txwv Yiha fwm hab ntshai, tsw tuaj kuv tog tes zag nuav koj yeej yuav ua kuas kuv moog teg dawb teg nplag xwb lauj. Yog Vaajtswv pum kuv txujkev txom nyem lwj sab hab pum tej num kws kuv ua, naag mo Vaajtswv txhad le txwv koj.”
43Lanpaa txawm teb Yakhauj tas, “Tej ntxhais nuav los yog kuv ntxhais, tej mivnyuas nuav los yog kuv mivnyuas, tej nam paab tsaj nuav los yog kuv le, ib puas tsaav yaam kws nyob ntawm koj xubndag nuav puavleej yog kuv le. Nub nua sub kuv nim ua tau le caag rua kuv tej ntxhais hab tej mivnyuas kws puab yug?
44Ca le txaav lug es ib sws cog lug ca sub tej lug cog tseg hov txhad ua tau timkhawv rua kuv hab koj.”
45Yakhauj txawm muab ib txhwb zeb lug txhus ua ib tug ncej.
46Yakhauj has rua nwg cov kwvtij neej tsaa tas “Khaws pob zeb lug.” Puab txawm khaws pob zeb lug tib ua ib pawg. Tes puab txawm noj ib tsum mov rua ntawm pawg pob zeb hov.
47Lanpaa tis npe rua pawg pob zeb hov has tas Yeka Xahantutha huas Yakhauj tsua tis npe has tas Kale‑e.⚓
48Lanpaa has tas, “Nub nua pawg pob zeb nuav ua timkhawv rua koj hab kuv.” Vem le nuav txhad hu qhov chaw ntawd ua Kale‑e,
49hab hu ua Mixapa,⚓ tsua qhov Lanpaa has tas, “Txawm yog ib ob tog sws ncaim lawm los thov Yawmsaub zuv rawv ib ob tog.
50Yog koj tswm txom kuv tej ntxhais lossws koj yuav dua nam yau, txawm yog tsw muaj leejtwg nrug ib ob tog nyob los koj ncu ntsoov tas Vaajtswv ua timkhawv rua koj hab kuv.”
51Lanpaa kuj has rua Yakhauj tas, “Saib pawg pob zeb hab tug ncej zeb kws ib muab txhus kem koj hab kuv nuav nawj.
52Pawg pob zeb nuav ua timkhawv hab tug ncej zeb ua timkhawv has tas kuv yuav tsw hlaa pawg pob zeb nuav tuaj ua phem rua koj, hab koj yuav tsw hlaa pawg pob zeb hab tug ncej zeb nuav tuaj ua phem rua kuv.
53Ca Aplahaa hab Nahau ob tug tug Vaajtswv kws yog ob tug txwv tug Vaajtswv ua tug kws txav cai rua ib.” Yakhauj kuj tuav tug Vaajtswv kws nwg txwv Yiha fwm hab ntshai lub npe cog lug twv hab.
54Yakhauj txawm tua tsaj xyeem sau lub roob hov, hab hu nwg tej kwvtij neej tsaa suavdawg lug noj ib tsum mov ua ke. Puab noj mov nyob ib mos sau lub roob hov.
55Lanpaa sawv ntxuv ntxuv lug nwj xob nwg tej xeeb ntxwv hab nwg tej ntxhais hab foom koob moov rua puab taag tes nwg txawm rov moog tsev lawm.