2

Lời trối của Đa-vít. – Người qua đời. – Sa-lô-môn khởi trị vì

¹ Khi ngày của Đa-vít hầu trọn, người truyền lịnh cho Sa-lô-môn, con trai mình, mà rằng: ² Ta hầu đi con đường chung của cả thế gian, khá mạnh dạn và nên người trượng phu! ³ Hãy giữ điều Giê-hô-va Đức Chúa Trời muốn con giữ, để đi trong đường lối Ngài, gìn giữ những luật pháp, điều răn, mạng lịnh, và sự dạy dỗ của Ngài, y như đã chép trong luật pháp của Môi-se, hầu cho con làm điều chi hay là đi nơi nào cũng đều được thành công, ⁴ và Đức Giê-hô-va sẽ làm ứng nghiệm lời Ngài đã phán về ta, rằng: Nhược bằng các con trai ngươi cẩn thận về đường lối mình, hết lòng, hết ý theo lẽ thật mà đi ở trước mặt ta, thì ngươi sẽ chẳng hề thiếu người ngồi trên ngôi Y-sơ-ra-ên.
⁵ Con biết sự Giô-áp, con trai Xê-ru-gia, đã làm cho cha, sự nó đã làm cho hai quan tướng của Y-sơ-ra-ên, là Áp-ne, con trai của Nê-rơ, và A-ma-sa, con trai của Giê-the, là hai người nó đã giết, làm đổ huyết ra trong lúc hòa bình như trong cơn chiến trận, và khiến cho huyết đổ ra trong chiến trận dính vào đai nó thắt lưng, cùng vào giày nó mang nơi chân.⚓ ⁶ Con hãy cứ sự khôn ngoan con mà cư xử, chớ để đầu bạc nó xuống âm phủ cách bình yên.
⁷ Con hãy ở với các con trai Bát-xi-lai, người Ga-la-át, cách nhân từ cho họ ăn đồng bàn cùng con; vì chính chúng nó đã đãi cha như vậy, mà đến đón rước cha, lúc cha chạy trốn trước mặt Áp-sa-lôm, anh con.⚓ ⁸ Nầy còn kẻ ở với con, là Si-mê-i, con trai Ghê-ra, người Bên-gia-min, ở Ba-hu-rim, là kẻ lấy những lời độc ác mà nguyền rủa cha trong ngày cha đi đến Ma-ha-na-im; nhưng nó xuống đón cha tại Giô-đanh, thì cha đã nhân danh Đức Giê-hô-va mà thề với nó rằng: Ta sẽ chẳng giết ngươi bằng gươm.⚓ ⁹ Bây giờ, con chớ để nó khỏi phạt, vì con là khôn ngoan, biết thế nào phải xử nó: Con khá làm cho đầu bạc nó dính máu mà xuống âm phủ.
¹⁰ Đa-vít an giấc với các tổ phụ mình, và được chôn trong thành Đa-vít. ¹¹ Những ngày Đa-vít trị vì trên Y-sơ-ra-ên là bốn mươi năm: Người trị vì bảy năm tại Hếp-rôn, và ba mươi ba năm tại Giê-ru-sa-lem.⚓ ¹² Đoạn, Sa-lô-môn ngồi trên ngai Đa-vít, cha mình, và nước người được lập rất vững bền.⚓
¹³ A-đô-ni-gia, con trai Ha-ghít, đến cùng Bát-Sê-ba, mẹ của Sa-lô-môn. Bà nói: Ngươi đến có ý bình an chớ? Người thưa rằng: Phải, có ý bình an. ¹⁴ Người lại rằng: Tôi có một lời nói cùng bà. Bà đáp: Hãy nói. ¹⁵ Người tiếp: Bà biết rằng nước vốn thuộc về tôi, và cả Y-sơ-ra-ên đều mong thấy tôi trị vì; nhưng ngôi nước đã trở nên của em tôi, vì do nơi Đức Giê-hô-va mà thuộc về người. ¹⁶ Vậy bây giờ, tôi có một sự xin với bà, chớ từ chối. Bà đáp: Hãy nói. ¹⁷ Người nói: Xin bà hãy nói với vua Sa-lô-môn (vì người chẳng chối gì với bà), và cầu người cho tôi lấy A-bi-sác, người Su-nem, làm vợ.⚓ ¹⁸ Bát-Sê-ba đáp: Được, ta sẽ nói với vua giùm cho ngươi.
¹⁹ Bát-Sê-ba đi đến vua Sa-lô-môn, để nói với người giùm cho A-đô-ni-gia. Vua đứng dậy đi đón bà, cúi xuống lạy bà; đoạn, người ngồi trên ngai mình, và sai đặt một ngai khác cho mẹ mình; bà bèn ngồi bên tay hữu vua. ²⁰ Bà nói với vua rằng: Mẹ có một việc nhỏ xin con, con chớ từ chối. Vua đáp: Mẹ ôi! Xin hãy nói; vì tôi sẽ chẳng từ chối với mẹ đâu. ²¹ Bà tiếp: Hãy ban A-bi-sác, người Su-nem, làm vợ A-đô-ni-gia, là anh con. ²² Nhưng vua Sa-lô-môn thưa cùng mẹ mình rằng: Cớ sao mẹ xin A-bi-sác, người Su-nem, cho A-đô-ni-gia? Cũng hãy xin nước cho người luôn, vì người là anh cả tôi; hãy xin cho người, cho thầy tế lễ A-bia-tha, và cho Giô-áp, con trai Xê-ru-gia.
²³ Vua Sa-lô-môn bèn chỉ Đức Giê-hô-va mà thề rằng: A-đô-ni-gia có nói lời đó nghịch với mạng sống mình; bằng chẳng, nguyện Đức Chúa Trời xử tôi cách nặng nề! ²⁴ Bây giờ, tôi chỉ Đức Giê-hô-va hằng sống, là Đấng đã làm cho tôi vững vàng, và khiến tôi ngồi trên ngai của Đa-vít, cha tôi, cùng lập một nhà cho tôi y như lời Ngài đã hứa, mà thề rằng: A-đô-ni-gia sẽ bị xử tử chính ngày hôm nay. ²⁵ Vua Sa-lô-môn bèn truyền lịnh cho Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, xông đánh A-đô-ni-gia, thì người chết.
²⁶ Đoạn, vua nói với thầy tế lễ A-bia-tha rằng: Hãy lui về A-na-tốt, trong đất ngươi, vì ngươi đáng chết. Song ngày nay ta không giết ngươi, vì ngươi có khiêng hòm giao ước của Chúa Giê-hô-va, trước mặt Đa-vít, là cha ta, và bởi vì ngươi đã bị hoạn nạn trong các sự hoạn nạn của cha ta.⚓ ²⁷ Như vậy, Sa-lô-môn đuổi A-bia-tha ra đi không cho làm thầy tế lễ của Đức Giê-hô-va nữa, hầu cho lời của Đức Giê-hô-va đã phán về nhà Hê-li, tại Si-lô, được ứng nghiệm.⚓
²⁸ Tin nầy thấu đến Giô-áp. (Vả Giô-áp đã theo phe A-đô-ni-gia, dầu không có theo phe của Áp-sa-lôm.) Người liền trốn đến Đền tạm của Đức Giê-hô-va, và nắm sừng của bàn thờ. ²⁹ Người ta đến tâu với vua Sa-lô-môn rằng: Giô-áp đã trốn đến Đền tạm của Đức Giê-hô-va, và kìa người đứng bên cạnh bàn thờ. Sa-lô-môn bèn sai Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, mà dặn rằng: Hãy đi đánh giết hắn đi. ³⁰ Bê-na-gia đi đến Đền tạm của Đức Giê-hô-va, nói cùng Giô-áp rằng: Vua có nói như vầy: Hãy ra khỏi đó. Giô-áp đáp: Không; ta muốn chết tại đây. Bê-na-gia đi thuật lại cho vua, và tâu rằng: Giô-áp đã nói và đáp lại như vậy. ³¹ Vua nói rằng: Hãy làm y như hắn nói. Hãy giết hắn và chôn đi. Như vậy, ngươi sẽ cất khỏi ta và khỏi nhà cha ta huyết mà Giô-áp đã đổ ra vô cớ. ³² Đức Giê-hô-va sẽ khiến huyết hắn đổ lại trên đầu hắn, vì hắn đã xông vào hai người công bình hơn, tốt hơn hắn, và giết họ bằng gươm, mà Đa-vít, cha ta, không hay đến chi cả: ấy là Áp-ne, con trai của Nê-rơ, quan tướng của đạo binh Y-sơ-ra-ên, và A-ma-sa, con trai Giê-the, quan tướng của đạo binh Giu-đa. ³³ Huyết hai người ấy sẽ đổ lại trên đầu Giô-áp và trên đầu của dòng dõi nó cho đến đời đời; còn phần Đa-vít và dòng dõi người, nhà và ngôi nước người sẽ nhờ Đức Giê-hô-va mà được bình yên mãi mãi. ³⁴ Vậy, Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, trở lên xông vào Giô-áp và giết người. Người được chôn ở nhà người, tại nơi đồng vắng. ³⁵ Vua đặt Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa, làm quan tổng binh thay cho Giô-áp, và lập Xa-đốc làm thầy tế lễ thay cho A-bia-tha.
³⁶ Đoạn, vua sai đòi Si-mê-i, và nói với người rằng: Hãy cất cho ngươi một cái nhà tại Giê-ru-sa-lem, và ở đó; chớ ra đặng đi đầu nầy đầu kia. ³⁷ Vì khá biết rằng ngày nào ngươi ra khỏi đó, và đi qua khe Xết-rôn, thì chắc ngươi sẽ chết: Huyết ngươi sẽ đổ lại trên đầu ngươi. ³⁸ Si-mê-i thưa với vua rằng: Lời ấy phải lắm, vua chúa tôi phán dặn điều gì, kẻ tôi tớ vua sẽ làm điều đó. Vậy, Si-mê-i ở lâu ngày tại Giê-ru-sa-lem.
³⁹ Cuối ba năm, xảy có hai kẻ tôi tớ của Si-mê-i trốn đến nhà A-kích, con trai Ma-a-ca, vua của Gát. Người ta đến thuật điều đó cho Si-mê-i mà rằng: Kìa, hai kẻ tôi tớ ông ở tại Gát. ⁴⁰ Si-mê-i chỗi dậy, thắng lừa mình, đi đến Gát, nơi nhà A-kích, đặng tìm hai kẻ tôi tớ mình. Gặp đoạn, bèn dẫn chúng nó về. ⁴¹ Người ta thuật cho Sa-lô-môn rằng Si-mê-i ở Giê-ru-sa-lem đã đi đến Gát, rồi trở về. ⁴² Vua sai đòi Si-mê-i mà phán rằng: Ta há chẳng có bắt ngươi chỉ Đức Giê-hô-va mà thề, và bảo ngươi trước rằng: Khá biết rằng ngày nào ngươi ra, và đi đầu nầy đầu kia, thì ngươi chắc sẽ chết, sao? Và ngươi có thưa cùng ta rằng: Lời tôi đã nghe, thậm phải. ⁴³ Vậy, cớ sao ngươi không giữ lời chỉ Đức Giê-hô-va mà thề, và mạng lịnh ta đã truyền cho ngươi? ⁴⁴ Vua lại nói với Si-mê-i rằng: Ngươi biết mọi sự ác ngươi đã làm cho Đa-vít, là cha ta, mà lòng ngươi vẫn còn nhớ lắm. Vậy nên Đức Giê-hô-va sẽ khiến sự ác của ngươi đổ lại trên đầu ngươi. ⁴⁵ Nhưng vua Sa-lô-môn sẽ được phước, và ngôi của Đa-vít sẽ được lập vững bền trước mặt Đức Giê-hô-va đến đời đời. ⁴⁶ Đoạn, vua truyền lịnh cho Bê-na-gia, con trai Giê-hô-gia-đa; người bèn đi ra đánh giết Si-mê-i. Như vậy, ngôi nước được vững bền trong tay Sa-lô-môn.

2

Lời Đa-vít trối với Sa-lô-môn

¹Khi sắp qua đời, vua Đa-vít truyền huấn lệnh cho Sa-lô-môn con mình như sau: ²“Ta sắp đi vào con đường thế nhân phải đi. Phần con, phải mạnh dạn tỏ ra đáng bậc nam nhi. ³Phải tuân giữ mệnh lệnh Thượng Đế Hằng Hữu mình, đi theo đường lối Ngài, tuân giữ tất cả những điều răn, luật lệ, quy tắc và chỉ thị đã ghi trong luật Mai-sen. Như thế dù đi đến đâu hay làm việc gì, con sẽ được thành công; ⁴và Chúa Hằng Hữu sẽ thực hiện lời Ngài đã phán hứa: 'Nếu con cháu ngươi bước đi thận trọng, hết lòng hết linh hồn trung thành với ta, chúng nó sẽ tiếp tục làm vua Y-sơ-ra-ên mãi mãi.'⚓
⁵Ngoài ra, con cũng biết Giô-áp (con Sê-ru-gia) đã đối xử với ta cách nào. Ông ta đã sát hại hai tổng tư lệnh quân đội Y-sơ-ra-ên là Áp-ne (con Nê-rơ) và A-ma-sa (con Giê-the). Ông ta gây đổ máu trong thời bình cũng như thời chiến, còn máu chiến tranh thì vẫn dính đầy thắt lưng và giày ông ta. ⁶Con phải hành động khôn khéo, đừng để cho lão già ấy an ổn xuống mồ. ⁷Còn đối với các con Bát-si-lai người Ga-la-át, con phải tử tế, cho họ ăn cùng bàn với con, vì họ đã giúp đỡ ta khi ta chạy trốn Áp-sa-lôm, anh con. ⁸Riêng về Si-mê-i (con Ghê-ra, người Bên-gia-min ở Ba-hu-rim), người này đã nguyền rủa ta thậm tệ lúc ta đi Ma-ha-na-im ngày ấy. Nhưng khi người này xuống sông Giô-đan gặp ta, ta có nhân danh Chúa Hằng Hữu thề sẽ không giết nó. ⁹Nhưng con đừng kể nó là vô tội. Là người khôn ngoan, con biết phải xử sự thế nào. Phải cho đầu bạc nó vấy máu khi xuống mồ."
¹⁰Đa-vít an nghỉ với các tổ tiên, được chôn trong thành Đa-vít. ¹¹Vua trị vì Y-sơ-ra-ên bốn mươi năm, (bảy năm ở Hếp-rôn, ba mươi ba năm ở Giê-ru-sa-lem.) ¹²Sa-lô-môn nối ngôi Đa-vít và ngôi nước người được vững bền.

Ngai của Sa-lô-môn được vững lập

¹³A-đô-ni-gia (con Ha-ghít) đến tìm Bát sê-ba mẹ Sa-lô-môn. Bà hỏi: "Ông đến với tinh thần hiếu hòa chứ?" Thưa: "Vâng, hiếu hòa." ¹⁴A-đô-ni-gia tiếp: "Tôi có lời xin thưa với bà." Bà bảo: "Nói đi." ¹⁵A-đô-ni-gia nói: "Bà biết nước vốn thuộc về tôi, cả Y-sơ-ra-ên đều mong tôi làm vua. Nhưng nay nước lại về tay em tôi, vì Chúa Hằng Hữu muốn thế. ¹⁶Bây giờ tôi có một lời thỉnh cầu, xin bà đừng từ chối." Bà đáp: "Xin cứ nói." ¹⁷A-đô-ni-gia nói: "Nhờ bà xin phép vua Sa-lô-môn giúp vì vua không từ khước bà - cho tôi được cưới A-bi-sác, người Su-nem làm vợ." ¹⁸Bát-sê-ba nhận lời: "Được. Tôi hứa sẽ xin với vua điều đó cho ông." ¹⁹Và bà đến gặp Sa-lô-môn để nói việc này. Vua đứng lên đón và cúi mình chào mẹ; rồi ngồi lại trên ngai. Vua sai đặt ghế cho mẹ ngồi bên phải. ²⁰Bà nói: "Mẹ có một việc nhỏ xin con, đừng từ chối mẹ." Vua đáp: "Mẹ nói đi, con không từ chối dâu."
²¹Bà tiếp: "Con cho phép A-đô-ni-gia, anh con, được cưới A-bi-sác người Su-nem làm vợ." ²²Vua trả lời mẹ: "Tại sao mẹ xin A-bi-sác cho A-đô-ni-gia? Sao không xin cả vương quốc cho anh ấy một thể, vì là anh con? Nếu mẹ đã xin cho anh ấy, sao mẹ không xin luôn cho thầy tế lễ A-bia-tha và Giô-áp nữa cho xong!" ²³Vua lại nhân danh Chúa thề rằng: "Xin Thượng Đế phạt tôi nặng nề nếu yêu sách của A-đô-ni-gia không làm cho anh ấy mất mạng. ²⁴Tôi thề có Chúa Hằng Hữu - Đấng đã đặt tôi làm vua thế cho Đa-vít cha tôi và lập triều đại này⚓ như Ngài đã hứa A-đô-ni-gia phải chết hôm nay." ²⁵Và vua Sa-lô-môn sai Bê-na-gia (con Giê-hô-gia-đa) giết A-đô-ni-gia.
²⁶Sau đó vua bảo thầy tế lễ A-bia-tha: "Hãy hồi hương về sống ở A-na-tốt! Tội ông đáng chết, nhưng bây giờ ta không giết ông vì ông đã khiêng Rương giao ước của Chúa Hằng Hữu trước mặt Đa-vít, cha ta, và ông cũng đã chia sẻ hoạn nạn với cha ta." ²⁷Thế là Sa-lô-môn cách chức A-bia-tha, không cho làm chức tế lễ của Chúa nữa. Việc này làm ứng nghiệm lời Chúa đã phán về nhà Hê-li ở Si-lô.
^28,29Khi Giô-áp nghe những tin này (Giô-áp là người ủng hộ A-đô-ni-gia dù không theo Áp-sa-lôm), liền chạy đến Đền tạm, nắm lấy sừng bàn thờ. Người ta báo cáo việc này cho Sa-lô-môn. Vua sai Bê-na-gia đi giết Giô-áp. ³⁰Bê-na-gia đến Đền tạm và nói với Giô-áp: "Vua truyền lệnh cho ông đi ra." Nhưng Giô-áp đáp: "Không, ta chết tại đây." Bê-na-gia đi báo cáo cho vua. ³¹Vua đáp: "Cứ làm như lời nó nói. Giết và chôn nó đi! Như vậy mới gỡ cho ta và nhà cha ta khỏi tội sát nhân. Nó đã giết người cách vô cớ. ³²Vì nó làm đổ máu người khác nên Chúa khiến máu đổ lại trên đầu nó. Nó đã giết hai người ngay thẳng hơn, tốt hơn nó đó là Áp-ne con Nê-rơ, tư lệnh quân đội Y-sơ-ra-ên và A-ma-sa con Giê-the, tư lệnh quân đội Giu-đa trong khi Đa-vít, cha ta không hề hay biết. ³³Xin huyết của họ đổ trên đầu Giô-áp và con cháu nó đời đời. Còn đối với Đa-vít, con cháu, gia đình và ngôi nước người sẽ được Chúa cho bình an mãi mãi." ³⁴Vậy Bê-na-gia trở lại giết Giô-áp. Ông được chôn tại nhà mình trong sa mạc. ³⁵Vua chỉ định Bê-na-gia làm tổng tư lệnh quân đội thay cho Giô-áp, Xa-đốc làm thầy tế lễ thay cho A-bia-tha.
³⁶Vua đòi Si-mê-i đến, bảo: "Ông phải cất một cái nhà tại Giê-ru-sa-lem rồi ở đấy, không được đi đâu cả! ³⁷Ngày nào ông đi qua suối Kít-rôn, thì ông phải chết. Máu ông sẽ đổ lại trên đầu ông." ³⁸Si-mê-i đáp: "Bệ hạ nói phải lắm. Tôi xin làm theo lời vua phán." Và Si-mê-i ở lại Giê-ru-sa-lem lâu ngày.
³⁹Ba năm sau, hai người nô-lệ của Si-mê-i chạy trốn đến với A-kích (con Ma-a-ca) vua đất Gát. Có người báo cho Si-mê-i hay. ⁴⁰Ông thắng lừa đi đến Gát gặp A-kích tìm được hai người nô lệ và dẫn họ về.
⁴¹Khi Sa-lô-môn nghe Si-mê-i đi Gát về, ⁴²liền đòi ông đến tra hỏi: Ta có bảo ông thề nhân danh Chúa và cảnh cáo ông rằng: ngày nào ông bỏ đi bất kỳ nơi nào, ông phải chết,' và ông có đáp: 'vua nói đúng. Tôi xin vâng lời.' ⁴³Tại sao ông không giữ lời thề với Chúa và không tuân lệnh ta?" ⁴⁴Vua tiếp lời: "Những điều ác ông chủ tâm làm cho Đa-vít, cha ta, ông còn nhớ đấy chứ! Chúa sẽ khiến những điều ác ấy quay lại đổ lên đầu ông. ⁴⁵Nhưng ta sẽ được phước lành, và ngôi nhà Đa-vít sẽ được vững bền trước mặt Chúa đời đời." ⁴⁶Vua ra lệnh cho Bê-na-gia giết Si-mê-i. Như vậy, Sa-lô-môn củng cố được vương quốc mình.