1 Người nữ khôn ngoan xây cất nhà mình; Song kẻ ngu dại lấy tay mình mà phá hủy nó đi. 2 Ai đi theo sự ngay thẳng kính sợ Đức Giê-hô-va; Còn ai ăn ở tà vạy khinh bỉ Ngài, 3 Trong miệng kẻ ngu dại có cây roi đánh phạt sự kiêu ngạo nó; Song môi người khôn ngoan giữ lấy người. 4 Đâu không có bò, đó máng cỏ trống không; Nhưng nhiều hoa lợi do nơi sức bò đực mà ra. 5 Người chứng trung thành không hề nói dối; Còn kẻ làm chứng gian buông lời dối trá. 6 Kẻ nhạo báng tìm khôn ngoan, mà không gặp; Song sự tri thức lấy làm dễ cho người thông sáng. 7 Hãy dang xa khỏi mặt kẻ ngu muội, Con sẽ chẳng tìm được môi khôn ngoan nơi nó. 8 Sự trí huệ của người khôn khéo, ấy là hiểu rõ đường lối mình; Nhưng sự điên cuồng của kẻ ngu muội là sự phỉnh gạt. 9 Kẻ ngu dại bỉ báng tội lỗi; Nhưng người ngay thẳng có được ơn của Đức Chúa Trời. 10 Lòng nhìn biết sự cay đắng của lòng; Một người ngoại không chia vui với nó được. 11 Nhà kẻ gian ác sẽ bị đánh đổ; Song trại người ngay thẳng sẽ được hưng thịnh. 12 Có một con đường coi dường chánh đáng cho loài người; Nhưng đến cuối cùng nó thành ra nẻo sự chết.⚓ 13 Dầu trong lúc cười cợt lòng vẫn buồn thảm; Và cuối cùng sự vui, ấy là điều sầu não. 14 Lòng kẻ nào lìa xa Đức Chúa Trời sẽ được no nê sự kết quả của mình; Còn người lành nhờ chính mình mà được thỏa nguyện. 15 Kẻ ngu dốt tin hết mọi lời; Nhưng người khôn khéo xem xét các bước mình. 16 Người khôn ngoan sợ và tránh khỏi điều ác; Song kẻ ngu muội ở xấc xược, và có lòng cậy mình. 17 Người nóng nảy làm điên làm dại; Và kẻ toan mưu ác bị ghét. 18 Kẻ ngu muội được sự điên dại làm cơ nghiệp; Song người khôn ngoan được đội mão triều thiên bằng tri thức. 19 Người ác phục trước mặt người thiện; Và kẻ dữ cúi lạy ở ngoài cửa người công bình. 20 Người nghèo khó dầu láng giềng cũng ghét bỏ; Nhưng bằng hữu của người giàu thì nhiều thay. 21 Ai khinh bỉ kẻ lân cận mình phạm tội; Còn ai thương xót người khốn khó lấy làm có phước thay. 22 Kẻ toan mưu ác há chẳng lầm lạc sao? Còn nhân từ và chân thật thuộc về người toan mưu thiện. 23 Trong các thứ công việc đều có ích lợi; Nhưng miệng nói nhiều chỉ dẫn đến sự thiếu thốn. 24 Giàu có là mão triều thiên cho người khôn ngoan; Còn điên cuồng của kẻ ngây dại chỉ là điên cuồng. 25 Kẻ làm chứng chân thật giải cứu linh hồn người ta; Song kẻ nào nói dối gây sự phỉnh gạt. 26 Trong sự kính sợ Đức Giê-hô-va có nơi nương cậy vững chắc; Và con cái Ngài sẽ được một nơi ẩn núp. 27 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va vốn một nguồn sự sống, Đặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết. 28 Dân sự đông đảo, ấy là sự vinh hiển của vua; Còn dân sự ít, ấy khiến cho quan tướng bị bại. 29 Kẻ nào chậm nóng giận có thông sáng lớn; Nhưng ai hay nóng nảy tôn lên sự điên cuồng. 30 Lòng bình tịnh là sự sống của thân thể; Còn sự ghen ghét là đồ mục của xương cốt. 31 Kẻ hà hiếp người nghèo khổ làm nhục Đấng tạo hóa mình; Còn ai thương xót người bần cùng tôn trọng Ngài. 32 Kẻ ác bị đánh đổ trong sự gian ác mình; Nhưng kẻ công bình vẫn có nơi nương cậy, dầu trong khi chết. 33 Sự khôn ngoan ở tại lòng người thông sáng; Còn điều ở trong lòng kẻ ngu muội được lộ ra. 34 Sự công bình làm cho nước cao trọng; Song tội lỗi là sự hổ thẹn cho các dân tộc. 35 Vua làm ơn cho tôi tớ nào ăn ở khôn sáng; Nhưng cơn thạnh nộ vua nổi nghịch cùng kẻ gây sự hổ thẹn.
14
1Tswvyim ua nws lub tsev, tiamsis txojkev ruam txhais tes muab nws lub tsev rhuav pov tseg.⚓ 2Tus uas taug txojkev ncaj hwm thiab paub ntshai Yawmsaub, tiamsis tus uas taug txojkev nkhaus yog saib tsis taus Yawmsaub. 3Hauv neeg ruam lub qhov ncauj muaj rab nplawm rau nws lub nrob qaum, tus neeg ntse daim tawv ncauj yuav tiv thaiv tau nws. 4Qhovtwg tsis muaj txiv nyuj, qhov ntawd tsis muaj qoob, tiamsis tej qoob loo ntau tau ntawm nyuj lub zog. 5Tus timkhawv ncaj tsis hais dag, tiamsis tus timkhawv cuav ua pa puavleej yog dag. 6Tus uas muab hlob yeej nrhiav tsis tau tswvyim li, tiamsis tus uas nkag siab mas yoojyim kawm tau kev txawj ntse. 7Cia li khiav ntawm tus neeg ruam lub xubntiag mus vim tias koj yuav tsis tau tej lus txawj ntse qhov ntawd. 8Tus paub tab lub tswvyim qhia nws paub ua neej, tiamsis tus neeg ruam txojkev ruam dag ntxias nws. 9Neeg ruam luag qhov uas ua kevcai xyeem daws txim,⚓ tiamsis Vajtswv txaus siab rau cov uas ncaj ncees. 10Nyias lub siab paub nyias txojkev lwj siab, thiab tsis muaj lwm tus los nrog nws zoo siab. 11Tus neeg limhiam lub tsev yuav raug puam tsuaj, tiamsis tus uas ncaj ncees lub tsev ntaub yuav vam meej. 12Muaj ib txojkev uas neeg pom tias zoo, tiamsis txojkev ntawd qhov kawg yog kev tuag. 13Lub ntsej muag luag los lub siab tseem txhawj quaj, qhov uas siab xyiv fab, thaum kawg yog kev quaj ntsuag. 14Tus neeg siab nkhaus yuav tau saws tej uas nws ua phem puv npo, neeg zoo yuav tau saws tej uas nws ua zoo. 15Tus neeg tsis thoob tsib ntseeg txhua yam, tiamsis tus uas paub qabhau ua tib zoo saib nws taug txojkev twg. 16Tus uas muaj tswvyim ceev faj thiab tig hlo ntawm txojkev phem, tiamsis tus neeg ruam tsis txawj tswj, nws lam tau lam ua. 17Tus neeg npau ceev mas ua tej uas ruam kawg li, tiamsis tus uas ntse ua siab ntev.⚓ 18Cov uas tsis thoob tsib tau txojkev ruam, cov uas paub qabhau tau txojkev txawj ntse ua lub mom kub. 19Cov neeg phem pe cov neeg zoo, cov neeg limhiam pe ntawm cov uas ncaj ncees lub qhov rooj. 20Tus neeg pluag mas kwvtij zej zog los kuj ntxub, tiamsis tus nplua nuj muaj phoojywg coob heev. 21Tus uas saib tsis taus kwvtij zej zog kuj muaj txim, tiamsis tus uas hlub cov pluag kuj tau hmoov zoo. 22Cov uas ntaus tswvyim phem tsis txhaum lov? Cov uas ntaus tswvyim zoo kuj tau qhov zoo thiab luag tso siab rau lawv. 23Muaj tshaj thawj rau txhua yam haujlwm uas ua, tiamsis lub ncauj hais do xwb ua rau pluag. 24Tej nyiaj txiag⚓ yog cov uas txawj ntse lub mom kub, tiamsis txojkev ruam yog cov uas ruam txoj saw ntawm caj dab. 25Tus timkhawv uas ncaj pab cawm txojsia, tiamsis tus hais tsis ncaj yog ntxias luag nce nthab. 26Qhov uas hwm thiab paub ntshai Yawmsaub ua rau yus nyob tso siab plhuav, yus cov menyuam kuj tau lub chaw mus cawm siav. 27Qhov uas hwm thiab paub ntshai Yawmsaub yog lub qhov dej txhawv uas pub txojsia, kom thiaj lug dhau txojkev tuag lub voj hlua. 28Tej pejxeem coob coob yog vajntxwv li meej mom, yog tsis muaj pejxeem vajntxwv kuj puam tsuaj tag. 29Tus uas tsis chim sai kuj yog tus thoob tsib to nrog, tiamsis tus uas npau taws sai kuj yog txhawb txojkev ruam. 30Lub siab uas nyob tus kuj yog pub txojsia rau lub cev, tiamsis lub siab uas kub ntxhov hnyo ua rau pob txha po. 31Tus uas quab yuam tus pluag kuj saib tsis taus Vajtswv uas yog tus tsim, tiamsis tus uas hlub cov uas txom nyem kuj ua rau Vajtswv tau koob meej. 32Tus neeg limhiam ntog vim tej kev phem uas nws ua, tiamsis tus ncaj ncees kuj tau lub chaw cawm siav vim nws ua ncaj.⚓ 33Tswvyim nyob hauv tus uas thoob tsib to nrog lub siab, tiamsis neeg ruam lub siab tsis pom tswvyim kiag li. 34Kev ncaj ncees txhawb nqa lub tebchaws, tiamsis kev txhaum ua rau lub tebchaws poob ntsej muag. 35Cov tub qhe uas ua haujlwm ntse ntswb ntsuav ua rau vajntxwv txaus siab, tiamsis vajntxwv npau taws rau tus uas ua tej kev txaj muag.