19

¹ Thà người nghèo khổ ăn ở thanh liêm,
Còn hơn là kẻ có môi miệng gian tà và là một kẻ ngây dại.
² Lòng thiếu tri thức ấy chẳng phải một điều hay;
Vả kẻ nào vội bước bị vấp phạm.
³ Sự ngu dại của người nào làm cho hư hỏng đường lối mình,
Và lòng người oán Đức Giê-hô-va.
⁴ Sự giàu có kết nhiều bậu bạn;
Còn kẻ khó khăn dầu bạn cũng lìa bỏ.
⁵ Chứng gian nào chẳng bị phạt;
Và kẻ buông điều giả dối không sao thoát khỏi.
⁶ Có nhiều kẻ tìm ơn người rộng rãi;
Và mỗi người đều là bằng hữu của kẻ hay ban lễ vật.
⁷ Hết thảy anh em ruột của kẻ nghèo đều ghét người;
Phương chi bậu bạn sẽ lìa xa khỏi người!
Người lấy lời đuổi theo chúng,… chúng chẳng còn đó nữa!
⁸ Ai có được sự khôn ngoan thương mến linh hồn mình;
Còn ai giữ lấy sự thông sáng tìm được phước hạnh.
⁹ Chứng gian sẽ chẳng thoát khỏi bị phạt;
Và kẻ buông lời giả dối sẽ bị hư mất.
¹⁰ Ăn ở sung sướng chẳng xứng hiệp cho kẻ ngu muội;
Phương chi kẻ tôi mọi cai trị các hoàng tử!
¹¹ Sự khôn ngoan của người khiến cho người chậm nóng giận;
Và người lấy làm danh dự mà bỏ qua tội phạm.
¹² Vua thạnh nộ khác nào sư tử gầm thét;
Còn ân dịch người như sương móc xuống trên đồng cỏ.
¹³ Con trai ngu muội là tai họa cho cha nó;
Và sự tranh cãi của người vợ vốn một máng xối hằng chảy luôn.
¹⁴ Nhà cửa và tài sản là cơ nghiệp của tổ phụ để lại;
Còn một người vợ khôn ngoan do nơi Đức Giê-hô-va mà đến.
¹⁵ Sự biếng nhác làm cho ngủ mê;
Và linh hồn trễ nải sẽ bị đói khát.
¹⁶ Ai gìn giữ điều răn, gìn giữ lấy linh hồn mình;
Nhưng kẻ nào không coi chừng đường lối mình sẽ thác.
¹⁷ Ai thương xót kẻ nghèo, tức cho Đức Giê-hô-va vay mượn;
Ngài sẽ báo lại việc ơn lành ấy cho người.
¹⁸ Hãy sửa phạt con ngươi trong lúc còn sự trông cậy;
Nhưng chớ toan lòng giết nó.
¹⁹ Người hay nóng giận dữ tợn, sẽ phải mang hình;
Vì nếu con giải cứu hắn, ắt phải giải cứu lại nữa.
²⁰ Hãy nghe lời khuyên dạy, và tiếp nhận sự giáo hối,
Để con được khôn ngoan trong lúc cuối cùng.
²¹ Trong lòng loài người có nhiều mưu kế;
Song ý chỉ của Đức Giê-hô-va sẽ thành được.
²² Lòng nhân từ của người làm cho người ta yêu chuộng mình;
Và người nghèo khổ là hơn kẻ nói dối.
²³ Sự kính sợ Đức Giê-hô-va dẫn đến sự sống,
Làm cho người ta được ở thỏa nguyện, không bị tai họa lâm đến.
²⁴ Kẻ biếng nhác thò tay mình trong dĩa,
Rồi không thèm đem nó lên miệng mình nữa.
²⁵ Hãy đánh kẻ nhạo báng, thì người ngu dại sẽ trở nên khôn khéo;
Khá sửa dạy người thông sáng, ắt người sẽ hiểu điều tri thức.
²⁶ Kẻ hãm hại cha mình, và xô đuổi mẹ mình,
Là một con trai gây hổ ngươi và chiêu sỉ nhục.
²⁷ Hỡi con, hãy thôi nghe sự khuyên dạy
Khiến cho con lầm lạc cách xa các lời tri thức.
²⁸ Chứng gian tà nhạo báng sự công bình;
Và miệng kẻ dữ nuốt tội ác.
²⁹ Sự xét đoán dự bị cho kẻ nhạo báng;
Và roi vọt sắm sửa cho lưng kẻ ngu muội.

19

¹Thà nghèo mà sống đời thanh bạch,
Còn hơn giàu có cách bất lương.
²Hăng say mà vô ý thức,
Cũng hỏng việc như người quá vội vàng.
³Đường hư hỏng chính vì người điên dại,
Nhưng nó lại u mê oán hận Chân Thần!
⁴Khi giàu có thu hút nhiều bè bạn,
Lúc khốn cùng, bạn thiết cũng lánh xa.
⁵Nhân chứng gian chắc chắn mang hình phạt,
Người dối gạt không sao thoát lưới trời.
⁶Bậc cao quý được lắm người cầu cạnh,
Ai cũng ưa làm bạn với mạnh thường quân.⚓
⁷Khi nghèo ngặt, ruột thịt còn xa lánh,
Huống hồ là bè bạn thân sơ.
Muốn xin họ rủ lòng thương,
Họ lãng đâu mất, không đường tìm ra!
⁸Người khôn ngoan yêu mến linh hồn mình,
Người thông sáng tìm được nhiều phước hạnh.
⁹Nhân chứng gian lãnh hình phạt chắc chắn,
Người dối trá bị tiêu diệt chẳng sai.
¹⁰Kẻ ngu muội không đáng hưởng giàu sang phú quý,
Người nô lệ đâu dám lấn lướt bậc hoàng thần⚓.
¹¹Người khôn ngoan kìm hãm cơn giận dữ,
Kẻ khoan dung,⚓ thường được tiếng ngợi khen.
¹²Khi giận dữ, vua nạt nộ như sư tử rống,
Lúc hiền hòa, vua đổ ân huệ như sương móc trên đồng xanh.
¹³Con ngổ nghịch là tai họa cho cha,
Vợ mè nheo như nhà dột cho chồng.
¹⁴Tài sản do ông cha để lại,
Người vợ hiền do Thượng Đế ban cho.
¹⁵Vì biếng nhác mà người ta mê ngủ,
Vì ở dưng mà bụng đói xép ve.
¹⁶Ai giữ điều răn, giữ lấy linh hồn mình,
Ai bỏ đường Chúa chọn lấy cảnh diệt vong.
¹⁷Ai thương người nghèo, tức cho Thượng Đế vay mượn,
Và được Ngài ban thưởng chẳng sai.
¹⁸Sửa dạy con khi còn hy vọng,
Đừng để con sa chốn diệt vong.
¹⁹Người nóng tính sẽ mang hậu họa,
Ai giúp người, còn phải giúp liên miên.
²⁰Biết nghe lời khuyên răn chỉ giáo,
sẽ khôn ngoan suốt cả cuộc đời.
²¹Lòng con người lo bày mưu tính kế,
Nhưng thành tựu là do tay Thượng Đế.
²²Nhân hậu khiến mọi người mến phục,
Thà chịu nghèo còn hơn sống gian ngoan.
²³Kính sợ Thượng Đế là nguồn sự sống,
Làm thỏa lòng và ngăn cản họa tai.
²⁴Kẻ biếng nhác đặt tay mình vào đĩa,
Nhưng rồi thôi, không buồn để lên mồm.
²⁵Trừng phạt kẻ nhạo báng kẻ chon chất sẽ học khôn,
Trách cứ người thông sáng, thông sáng người gia tăng.
²⁶Hành hung cha và xô đuổi mẹ,
Là con làm điếm nhục gia phong.
²⁷Con ơi, chớ nên nghe tà thuyết,
Để con không lạc lối lầm đường.
²⁸Nhân chứng gian nhạo cười công lý,
Miệng ác nhân ăn nuốt tội ô.
²⁹Hình phạt để dành cho kẻ nhạo báng,
Roi vọt sắm sẵn cho người khùng điên.