19

¹ Thà người nghèo khổ ăn ở thanh liêm,
Còn hơn là kẻ có môi miệng gian tà và là một kẻ ngây dại.
² Lòng thiếu tri thức ấy chẳng phải một điều hay;
Vả kẻ nào vội bước bị vấp phạm.
³ Sự ngu dại của người nào làm cho hư hỏng đường lối mình,
Và lòng người oán Đức Giê-hô-va.
⁴ Sự giàu có kết nhiều bậu bạn;
Còn kẻ khó khăn dầu bạn cũng lìa bỏ.
⁵ Chứng gian nào chẳng bị phạt;
Và kẻ buông điều giả dối không sao thoát khỏi.
⁶ Có nhiều kẻ tìm ơn người rộng rãi;
Và mỗi người đều là bằng hữu của kẻ hay ban lễ vật.
⁷ Hết thảy anh em ruột của kẻ nghèo đều ghét người;
Phương chi bậu bạn sẽ lìa xa khỏi người!
Người lấy lời đuổi theo chúng,… chúng chẳng còn đó nữa!
⁸ Ai có được sự khôn ngoan thương mến linh hồn mình;
Còn ai giữ lấy sự thông sáng tìm được phước hạnh.
⁹ Chứng gian sẽ chẳng thoát khỏi bị phạt;
Và kẻ buông lời giả dối sẽ bị hư mất.
¹⁰ Ăn ở sung sướng chẳng xứng hiệp cho kẻ ngu muội;
Phương chi kẻ tôi mọi cai trị các hoàng tử!
¹¹ Sự khôn ngoan của người khiến cho người chậm nóng giận;
Và người lấy làm danh dự mà bỏ qua tội phạm.
¹² Vua thạnh nộ khác nào sư tử gầm thét;
Còn ân dịch người như sương móc xuống trên đồng cỏ.
¹³ Con trai ngu muội là tai họa cho cha nó;
Và sự tranh cãi của người vợ vốn một máng xối hằng chảy luôn.
¹⁴ Nhà cửa và tài sản là cơ nghiệp của tổ phụ để lại;
Còn một người vợ khôn ngoan do nơi Đức Giê-hô-va mà đến.
¹⁵ Sự biếng nhác làm cho ngủ mê;
Và linh hồn trễ nải sẽ bị đói khát.
¹⁶ Ai gìn giữ điều răn, gìn giữ lấy linh hồn mình;
Nhưng kẻ nào không coi chừng đường lối mình sẽ thác.
¹⁷ Ai thương xót kẻ nghèo, tức cho Đức Giê-hô-va vay mượn;
Ngài sẽ báo lại việc ơn lành ấy cho người.
¹⁸ Hãy sửa phạt con ngươi trong lúc còn sự trông cậy;
Nhưng chớ toan lòng giết nó.
¹⁹ Người hay nóng giận dữ tợn, sẽ phải mang hình;
Vì nếu con giải cứu hắn, ắt phải giải cứu lại nữa.
²⁰ Hãy nghe lời khuyên dạy, và tiếp nhận sự giáo hối,
Để con được khôn ngoan trong lúc cuối cùng.
²¹ Trong lòng loài người có nhiều mưu kế;
Song ý chỉ của Đức Giê-hô-va sẽ thành được.
²² Lòng nhân từ của người làm cho người ta yêu chuộng mình;
Và người nghèo khổ là hơn kẻ nói dối.
²³ Sự kính sợ Đức Giê-hô-va dẫn đến sự sống,
Làm cho người ta được ở thỏa nguyện, không bị tai họa lâm đến.
²⁴ Kẻ biếng nhác thò tay mình trong dĩa,
Rồi không thèm đem nó lên miệng mình nữa.
²⁵ Hãy đánh kẻ nhạo báng, thì người ngu dại sẽ trở nên khôn khéo;
Khá sửa dạy người thông sáng, ắt người sẽ hiểu điều tri thức.
²⁶ Kẻ hãm hại cha mình, và xô đuổi mẹ mình,
Là một con trai gây hổ ngươi và chiêu sỉ nhục.
²⁷ Hỡi con, hãy thôi nghe sự khuyên dạy
Khiến cho con lầm lạc cách xa các lời tri thức.
²⁸ Chứng gian tà nhạo báng sự công bình;
Và miệng kẻ dữ nuốt tội ác.
²⁹ Sự xét đoán dự bị cho kẻ nhạo báng;
Và roi vọt sắm sửa cho lưng kẻ ngu muội.

19

¹Better the poor whose walk is blameless
than a fool whose lips are perverse.

²Desire without knowledge is not good—
how much more will hasty feet miss the way!

³A person’s own folly leads to their ruin,
yet their heart rages against the Lord.

⁴Wealth attracts many friends,
but even the closest friend of the poor person deserts them.

⁵A false witness will not go unpunished,
and whoever pours out lies will not go free.

⁶Many curry favor with a ruler,
and everyone is the friend of one who gives gifts.

⁷The poor are shunned by all their relatives—
how much more do their friends avoid them!
Though the poor pursue them with pleading,
they are nowhere to be found.⚓

⁸The one who gets wisdom loves life;
the one who cherishes understanding will soon prosper.

⁹A false witness will not go unpunished,
and whoever pours out lies will perish.

¹⁰It is not fitting for a fool to live in luxury—
how much worse for a slave to rule over princes!

¹¹A person’s wisdom yields patience;
it is to one’s glory to overlook an offense.

¹²A king’s rage is like the roar of a lion,
but his favor is like dew on the grass.

¹³A foolish child is a father’s ruin,
and a quarrelsome wife is like
the constant dripping of a leaky roof.

¹⁴Houses and wealth are inherited from parents,
but a prudent wife is from the Lord.

¹⁵Laziness brings on deep sleep,
and the shiftless go hungry.

¹⁶Whoever keeps commandments keeps their life,
but whoever shows contempt for their ways will die.

¹⁷Whoever is kind to the poor lends to the Lord,
and he will reward them for what they have done.

¹⁸Discipline your children, for in that there is hope;
do not be a willing party to their death.

¹⁹A hot-tempered person must pay the penalty;
rescue them, and you will have to do it again.

²⁰Listen to advice and accept discipline,
and at the end you will be counted among the wise.

²¹Many are the plans in a person’s heart,
but it is the Lord’s purpose that prevails.

²²What a person desires is unfailing love⚓ ;
better to be poor than a liar.

²³The fear of the Lord leads to life;
then one rests content, untouched by trouble.

²⁴A sluggard buries his hand in the dish;
he will not even bring it back to his mouth!

²⁵Flog a mocker, and the simple will learn prudence;
rebuke the discerning, and they will gain knowledge.

²⁶Whoever robs their father and drives out their mother
is a child who brings shame and disgrace.

²⁷Stop listening to instruction, my son,
and you will stray from the words of knowledge.

²⁸A corrupt witness mocks at justice,
and the mouth of the wicked gulps down evil.

²⁹Penalties are prepared for mockers,
and beatings for the backs of fools.