19

1 Thà người nghèo khổ ăn ở thanh liêm,
 Còn hơn là kẻ có môi miệng gian tà và là một kẻ ngây dại.
2 Lòng thiếu tri thức ấy chẳng phải một điều hay;
 Vả kẻ nào vội bước bị vấp phạm.
3 Sự ngu dại của người nào làm cho hư hỏng đường lối mình,
 Và lòng người oán Đức Giê-hô-va.
4 Sự giàu có kết nhiều bậu bạn;
 Còn kẻ khó khăn dầu bạn cũng lìa bỏ.
5 Chứng gian nào chẳng bị phạt;
 Và kẻ buông điều giả dối không sao thoát khỏi.
6 Có nhiều kẻ tìm ơn người rộng rãi;
 Và mỗi người đều là bằng hữu của kẻ hay ban lễ vật.
7 Hết thảy anh em ruột của kẻ nghèo đều ghét người;
 Phương chi bậu bạn sẽ lìa xa khỏi người!
 Người lấy lời đuổi theo chúng,… chúng chẳng còn đó nữa!
8 Ai có được sự khôn ngoan thương mến linh hồn mình;
 Còn ai giữ lấy sự thông sáng tìm được phước hạnh.
9 Chứng gian sẽ chẳng thoát khỏi bị phạt;
 Và kẻ buông lời giả dối sẽ bị hư mất.
10 Ăn ở sung sướng chẳng xứng hiệp cho kẻ ngu muội;
 Phương chi kẻ tôi mọi cai trị các hoàng tử!
11 Sự khôn ngoan của người khiến cho người chậm nóng giận;
 Và người lấy làm danh dự mà bỏ qua tội phạm.
12 Vua thạnh nộ khác nào sư tử gầm thét;
 Còn ân dịch người như sương móc xuống trên đồng cỏ.
13 Con trai ngu muội là tai họa cho cha nó;
 Và sự tranh cãi của người vợ vốn một máng xối hằng chảy luôn.
14 Nhà cửa và tài sản là cơ nghiệp của tổ phụ để lại;
 Còn một người vợ khôn ngoan do nơi Đức Giê-hô-va mà đến.
15 Sự biếng nhác làm cho ngủ mê;
 Và linh hồn trễ nải sẽ bị đói khát.
16 Ai gìn giữ điều răn, gìn giữ lấy linh hồn mình;
 Nhưng kẻ nào không coi chừng đường lối mình sẽ thác.
17 Ai thương xót kẻ nghèo, tức cho Đức Giê-hô-va vay mượn;
 Ngài sẽ báo lại việc ơn lành ấy cho người.
18 Hãy sửa phạt con ngươi trong lúc còn sự trông cậy;
 Nhưng chớ toan lòng giết nó.
19 Người hay nóng giận dữ tợn, sẽ phải mang hình;
 Vì nếu con giải cứu hắn, ắt phải giải cứu lại nữa.
20 Hãy nghe lời khuyên dạy, và tiếp nhận sự giáo hối,
 Để con được khôn ngoan trong lúc cuối cùng.
21 Trong lòng loài người có nhiều mưu kế;
 Song ý chỉ của Đức Giê-hô-va sẽ thành được.
22 Lòng nhân từ của người làm cho người ta yêu chuộng mình;
 Và người nghèo khổ là hơn kẻ nói dối.
23 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va dẫn đến sự sống,
 Làm cho người ta được ở thỏa nguyện, không bị tai họa lâm đến.
24 Kẻ biếng nhác thò tay mình trong dĩa,
 Rồi không thèm đem nó lên miệng mình nữa.
25 Hãy đánh kẻ nhạo báng, thì người ngu dại sẽ trở nên khôn khéo;
 Khá sửa dạy người thông sáng, ắt người sẽ hiểu điều tri thức.
26 Kẻ hãm hại cha mình, và xô đuổi mẹ mình,
 Là một con trai gây hổ ngươi và chiêu sỉ nhục.
27 Hỡi con, hãy thôi nghe sự khuyên dạy
 Khiến cho con lầm lạc cách xa các lời tri thức.
28 Chứng gian tà nhạo báng sự công bình;
 Và miệng kẻ dữ nuốt tội ác.
29 Sự xét đoán dự bị cho kẻ nhạo báng;
 Và roi vọt sắm sửa cho lưng kẻ ngu muội.

19

  1Hiam hloh jing sa čô mơnuih rin đuaĭ tui tơlơi tơpă hiam
   jing hloh kơ mơnuih mlŭk pleč ƀlŏr hăng tơƀông bah ñu.
  2Tơlơi răm rai yơh či truh kơ mơnuih hơmâo tơlơi hur har rơngiao kơ tơlơi kơsem pơmĭn,
   sĭt pô anŭn ječ ameč đơi či rơbat jrôk hĭ jơlan yơh.
  3Hơmâo mơnuih pơrai hĭ tơlơi hơdip ñu hăng tơlơi kơmlư ñu pô,
   amăng pran jua ñu brŏk ƀuăh kơ Yahweh.
  4Hơmâo lu mơnuih kiăng jing hĭ gơyut gơyâo hăng ƀing pơdrŏng yơh,
   samơ̆ gơyut mơnuih ƀun rin ăt čơlah đuaĭ hĭ mơ̆ng gơ̆ mơ̆n.
  5Pô ngă gơ̆ng jơlan soh amăng anih phat kơđi ƀu či rơngai mơ̆ng tơlơi pơkơhma̱l ôh,
   sĭt pô pơhiăp ƀlŏr anŭn kŏn či klaih rơngai lơi.
  6Lu mơnuih gir tŭ mă tơlơi rơiêŭ mơak mơ̆ng mơnuih yom pơphan,
   sĭt rĭm čô kiăng kơ jing gơyut gơyâo hăng pô thâo pha brơi hơdôm gơnam hiam yơh.
  7Tơdah abih bang adơi ai pô ƀun rin ăt čơlah đuaĭ hĭ mơ̆ng gơ̆ mơ̆n,
   jai ƀai yơh gơyut gơyâo gơ̆ či pơpĕ đuaĭ ataih hĭ mơ̆ng gơ̆!
  Wơ̆t tơdah ñu đuaĭ tui kwưh rơkâo,
   samơ̆ ñu ƀu dưi ngă ôh.

  8Hlơi pô tŭ mă tơlơi rơgơi, ƀlơ̆ng brơi kơ jua bơngăt ñu pô yơh;
   hlơi pô djă̱ pioh tơlơi thâo hluh, đĭ kơyar yơh.
  9Pô ngă gơ̆ng jơlan soh amăng anih phat kơđi ƀu či rơngai mơ̆ng tơlơi pơkơhma̱l ôh,
   sĭt pô pơhiăp ƀlŏr anŭn či răm rơngiă yơh.
  10Ƀu djơ̆ ôh kơ mơnuih mlŭk hơdip jơna̱p mơak hrup hăng ƀing pơdrŏng,
   jai ƀai yơh kơ sa čô hlŭn wai lăng ƀing khua ba akŏ!
  11Tơlơi thâo hluh mơnuih djru brơi kơ ñu ƀu tañ hil ôh;
   laih anŭn arăng či pơư pơang kơ ñu yuakơ ñu pơrơgao hĭ tơlơi mơnuih pơsoh hĭ ñu.
  12Tơlơi pơtao hil nač jing hrup hăng tơlơi sa drơi rơmung dŭl pơgrao pơhuĭ,
   samơ̆ tơlơi ñu pơmơak jing hiam klă hrup hăng ia ngo̱m ƀơi añăm tăm yơh.

  13Ană đah rơkơi mlŭk jing tơlơi răm rai kơ ama ñu yơh,
   laih anŭn bơnai brŏk ƀuăh rơkơi ñu hơmư̆ jing hrup hăng ia hluh ƀlĕ nanao yơh.
  14Sang dŏ laih anŭn mŭk dram jing kŏng ngăn hơmâo mơ̆ng amĭ ama yơh,
   samơ̆ sa čô bơnai răng pơñen kơnơ̆ng Yahweh đôč yơh dưi pha brơi kơ ñu.

  15Tơlơi alah ba rai tơlơi pĭt wơr,
   samơ̆ mơnuih thô alah anŭn ăt či ư̆ rơpa yơh.
  16Hlơi pô gưt tui khul tơlơi Yahweh pơđar, ñu anŭn răk wai tơlơi hơdip ñu pô yơh,
   samơ̆ hlơi pô ƀu ƀlơ̆ng pơmĭn ôh kơ hơdră jơlan ñu pô, ñu anŭn či djai hĭ yơh.
  17Hlơi pô ngă hiam klă kơ mơnuih ƀun rin, ñu anŭn pha brơi Yahweh čan mă yơh,
   laih anŭn Ñu či kla glaĭ kơ gơ̆ tui hăng tơlơi gơ̆ hơmâo brơi laih yơh.

  18Pơkhư̆ pơhrăm ană đah rơkơi ih bĕ tơdang dŏ hơmâo tơlơi čang rơmang či ngă tui;
   tơdah ih ƀu ngă tui anŭn ôh, ih či djru ƀing gơñu pơrai hĭ gơñu pô yơh.
  19Sa čô mơnuih tañ pơiă, khŏm kla nua kơ tơlơi sat anŭn yơh,
   tơdah ih pơklaih hĭ ñu sa wơ̆t, ih či khŏm ngă tơlơi anŭn dơ̆ng.
  20Hơmư̆ tui bĕ tơlơi djru pơmĭn laih anŭn mă tŭ bĕ tơlơi pơkhư̆ pơhrăm,
   tui anŭn ih či jing rơgơi amăng abih bang hrơi ih hơdip yơh.

  21Mơnuih mơnam hơmâo lu hơdră bruă amăng jua pơmĭn,
   samơ̆ Yahweh yơh či pơkơjăp tơlơi kơñăm Ñu.
  22Tơlơi mơnuih mơnam dŏ tŏng ten nanao jing yom pơphan yơh ƀơi mơta arăng,
   hiam hloh jing mơnuih ƀun rin yơh hloh kơ mơnuih ƀlŏr kiăng mă tŭ gơnam.
  23Hlơi pô huĭ pơpŭ kơ Yahweh či hơdip sui,
   tui anŭn pô anŭn ăt či pơdơi rơnŭk hơđơ̆ng mơ̆n,
   laih anŭn tơlơi rŭng răng ƀu či dưi tĕk djơ̆ ñu ôh.
  24Mơnuih thô alah yơr tơbiă tơngan ñu pơ ja̱m kiăng mă gơnam ƀơ̆ng,
   samơ̆ ñu alah đơi tơl ƀu kiăng ba đĭ pơ amăng bah ñu pô ôh.
  25Hiam yơh tơdah taih ama̱ng mơnuih djik djak, tui anŭn mơnuih aka ƀu thâo phe pho či ƀuh tơlơi anŭn hăng mă tŭ tơlơi răng pơñen yơh;
   tơdah ƀuăh pơtô mơnuih thâo rơđah, ñu či mă tŭ tơlơi thâo pơmĭn hloh dơ̆ng yơh.

  26Hlơi pô ngă sat kơ ama ñu laih anŭn puh pơđuaĭ hĭ amĭ ñu mơ̆ng sang,
   ñu anŭn jing pô pơmlâo pơmlañ kơ amĭ ama ñu yơh.
  27Ơ dăm, tơdah ih hơngah hĭ hơmư̆ tui tơlơi pơtô laĭ,
   tui anŭn ih či jrôk jơlan đuaĭ ataih hĭ mơ̆ng abih bang boh hiăp thâo pơmĭn ih hrăm laih yơh.
  28Tơdang pô ƀrưh mơhiăh ngă gơ̆ng jơlan pleč ƀlŏr, ñu djik djak kơ tơlơi djơ̆ tơpă,
   laih anŭn amăng bah pô sat ƀai anŭn khăp ha̱ nao kơ tơlơi sat ƀai yơh.
  29Arăng či pơkơhma̱l hĭ ƀing djik djak,
   sĭt arăng či taih ama̱ng rŏng ƀing mlŭk ngă ƀrưh yơh.