19

1 Thà người nghèo khổ ăn ở thanh liêm,
 Còn hơn là kẻ có môi miệng gian tà và là một kẻ ngây dại.
2 Lòng thiếu tri thức ấy chẳng phải một điều hay;
 Vả kẻ nào vội bước bị vấp phạm.
3 Sự ngu dại của người nào làm cho hư hỏng đường lối mình,
 Và lòng người oán Đức Giê-hô-va.
4 Sự giàu có kết nhiều bậu bạn;
 Còn kẻ khó khăn dầu bạn cũng lìa bỏ.
5 Chứng gian nào chẳng bị phạt;
 Và kẻ buông điều giả dối không sao thoát khỏi.
6 Có nhiều kẻ tìm ơn người rộng rãi;
 Và mỗi người đều là bằng hữu của kẻ hay ban lễ vật.
7 Hết thảy anh em ruột của kẻ nghèo đều ghét người;
 Phương chi bậu bạn sẽ lìa xa khỏi người!
 Người lấy lời đuổi theo chúng,… chúng chẳng còn đó nữa!
8 Ai có được sự khôn ngoan thương mến linh hồn mình;
 Còn ai giữ lấy sự thông sáng tìm được phước hạnh.
9 Chứng gian sẽ chẳng thoát khỏi bị phạt;
 Và kẻ buông lời giả dối sẽ bị hư mất.
10 Ăn ở sung sướng chẳng xứng hiệp cho kẻ ngu muội;
 Phương chi kẻ tôi mọi cai trị các hoàng tử!
11 Sự khôn ngoan của người khiến cho người chậm nóng giận;
 Và người lấy làm danh dự mà bỏ qua tội phạm.
12 Vua thạnh nộ khác nào sư tử gầm thét;
 Còn ân dịch người như sương móc xuống trên đồng cỏ.
13 Con trai ngu muội là tai họa cho cha nó;
 Và sự tranh cãi của người vợ vốn một máng xối hằng chảy luôn.
14 Nhà cửa và tài sản là cơ nghiệp của tổ phụ để lại;
 Còn một người vợ khôn ngoan do nơi Đức Giê-hô-va mà đến.
15 Sự biếng nhác làm cho ngủ mê;
 Và linh hồn trễ nải sẽ bị đói khát.
16 Ai gìn giữ điều răn, gìn giữ lấy linh hồn mình;
 Nhưng kẻ nào không coi chừng đường lối mình sẽ thác.
17 Ai thương xót kẻ nghèo, tức cho Đức Giê-hô-va vay mượn;
 Ngài sẽ báo lại việc ơn lành ấy cho người.
18 Hãy sửa phạt con ngươi trong lúc còn sự trông cậy;
 Nhưng chớ toan lòng giết nó.
19 Người hay nóng giận dữ tợn, sẽ phải mang hình;
 Vì nếu con giải cứu hắn, ắt phải giải cứu lại nữa.
20 Hãy nghe lời khuyên dạy, và tiếp nhận sự giáo hối,
 Để con được khôn ngoan trong lúc cuối cùng.
21 Trong lòng loài người có nhiều mưu kế;
 Song ý chỉ của Đức Giê-hô-va sẽ thành được.
22 Lòng nhân từ của người làm cho người ta yêu chuộng mình;
 Và người nghèo khổ là hơn kẻ nói dối.
23 Sự kính sợ Đức Giê-hô-va dẫn đến sự sống,
 Làm cho người ta được ở thỏa nguyện, không bị tai họa lâm đến.
24 Kẻ biếng nhác thò tay mình trong dĩa,
 Rồi không thèm đem nó lên miệng mình nữa.
25 Hãy đánh kẻ nhạo báng, thì người ngu dại sẽ trở nên khôn khéo;
 Khá sửa dạy người thông sáng, ắt người sẽ hiểu điều tri thức.
26 Kẻ hãm hại cha mình, và xô đuổi mẹ mình,
 Là một con trai gây hổ ngươi và chiêu sỉ nhục.
27 Hỡi con, hãy thôi nghe sự khuyên dạy
 Khiến cho con lầm lạc cách xa các lời tri thức.
28 Chứng gian tà nhạo báng sự công bình;
 Và miệng kẻ dữ nuốt tội ác.
29 Sự xét đoán dự bị cho kẻ nhạo báng;
 Và roi vọt sắm sửa cho lưng kẻ ngu muội.

19

  1Thà nghèo mà sống chính trực
   Hơn là kẻ có môi miệng gian tà và ngu dại.
  2Lòng nhiệt thành mà thiếu hiểu biết cũng không tốt;
   Kẻ bước đi vội vã sẽ trượt ngã.
  3Sự ngu dại của một người làm đường lối người hư hại,
   Rồi lòng người lại oán trách CHÚA.
  4Giàu có thêm nhiều bạn hữu,
   Nhưng nghèo khó bạn lại bỏ rơi.
  5Người làm chứng gian sẽ bị trừng phạt,
   Và kẻ nói dối sẽ không tránh khỏi.
  6Người quyền quý được nhiều kẻ nịnh hót,
   Và mọi người đều là bạn của người hay ban tặng.
  7Ngay cả anh em của người nghèo khó cũng ghét người,
   Huống gì bè bạn lại không xa lánh người;
  Người chạy theo năn nỉ,
   Họ không còn ở đó nữa.
  8Ai nhận được lòng khôn ngoan, yêu mến linh hồn mình;
   Người nào giữ được sự sáng suốt, tìm được phúc lành.
  9Người làm chứng gian sẽ bị trừng phạt,
   Và kẻ nói dối sẽ bị hủy diệt.
  10Xa hoa không xứng với kẻ ngu dại;
   Huống hồ kẻ nô lệ cai trị hoàng tử.
  11Người hiểu biết chậm nóng giận,
   Và vì sự vinh hiển của mình, người bỏ qua sự xúc phạm.
  12Cơn giận của vua khác nào sư tử rống,
   Nhưng ân huệ của vua như sương móc trên cỏ.
  13Một đứa con ngu dại làm tai hại cho cha;
   Một người vợ hay cằn nhằn như nước mưa nhỏ giọt không dứt.
  14Nhà cửa và tài sản là cơ nghiệp thừa hưởng của cha ông;
   Nhưng một người vợ khôn ngoan đến từ CHÚA.
  15Lười biếng làm cho người ta ngủ mê,
   Và người ở không thì sẽ bị đói.
  16Người nào giữ điều răn, gìn giữ linh hồn mình;
   Còn kẻ khinh thường đường lối mình sẽ chết.
  17Người nào nhân từ đối với người nghèo là cho CHÚA vay mượn;
   Ngài sẽ đền đáp cho việc lành của người.
  18Hãy thi hành kỷ luật đối với con cái vì còn hy vọng,
   Nhưng đừng định tâm giết nó.
  19Kẻ hay giận dữ sẽ phải trả giá hình phạt;
   Nếu con giải cứu nó, con lại phải làm nữa.
  20Hãy nghe lời khuyên, nhận sự giáo huấn,
   Để cuối cùng con trở nên khôn ngoan.
  21Lòng người có nhiều kế hoạch,
   Nhưng ý định của CHÚA mới được thành tựu.
  22Điều người ta mong muốn nơi một người là lòng trung thành;
   Thà làm một người nghèo hơn là kẻ dối trá.
  23Kính sợ CHÚA dẫn đến sự sống;
   Được mãn nguyện và tai họa không đụng đến.
  24Kẻ lười biếng thò tay vào đĩa,
   Rồi cũng không đưa tay lên miệng.
  25Hãy đánh đòn kẻ nhạo báng thì kẻ đơn sơ sẽ học khôn;
   Hãy quở trách người hiểu biết thì người sẽ học được tri thức.
  26Kẻ bạc đãi cha, xô đuổi mẹ
   Là đứa con xấu hổ và nhục nhã.
  27Hỡi con, khi con thôi, không nghe lời giáo huấn nữa,
   Con sẽ lầm lạc xa lời tri thức.
  28Nhân chứng vô lại chế nhạo sự công bình;
   Miệng kẻ gian ác nuốt điều tội lỗi.
  29Án phạt đã dành sẵn cho kẻ nhạo báng,
   Và roi vọt dành cho lưng kẻ ngu dại.