1 Hỡi con, nếu con có bảo lãnh cho kẻ lân cận mình, Nếu con giao tay mình vì người ngoại, 2 Thì con đã bị lời miệng mình trói buộc, Mắc phải lời của miệng con. 3 Hỡi con, bởi vì con đã sa vào tay kẻ lân cận con, Hãy làm điều nầy và giải cứu mình con: Hãy đi hạ mình xuống, nài xin người lân cận con; 4 Chớ để cho hai mắt con ngủ, Hoặc mí mắt con chợp lại; 5 Hãy giải cứu mình khỏi người như con hoàng dương thoát khỏi tay thợ săn, Như con chim thoát khỏi tay kẻ đánh rập.
Về sự biếng nhác
6 Hỡi kẻ biếng nhác, hãy đi đến loài kiến; Khá xem xét cách ăn ở nó mà học khôn ngoan. 7 Tuy nó không có hoặc quan tướng, Hoặc quan cai đốc, hay là quan trấn, 8 Thì nó cũng biết sắm sửa lương phạn mình trong lúc mùa hè, Và thâu trữ vật thực nó trong khi mùa gặt. 9 Hỡi kẻ biếng nhác, ngươi sẽ nằm cho đến chừng nào? Bao giờ ngươi sẽ ngủ thức dậy? 10 Ngủ một chút, chợp mắt một chút, Khoanh tay nằm một chút…,⚓ 11 Thì sự nghèo khổ của ngươi sẽ đến như kẻ đi rảo, Và sự thiếu thốn của ngươi tới như người cầm binh khí.
Về sự gian lận
12 Người nào đi đứng có miệng giả dối, Là một kẻ vô loại, một người gian ác; 13 Hắn liếc con mắt, dùng chân mình bày ý, Và lấy ngón tay mình ra dấu; 14 Trong lòng hắn vẫn có sự gian tà; Nó toan mưu ác luôn luôn, Và gieo sự tranh cạnh. 15 Bởi cớ ấy, tai họa sẽ xảy đến nó thình lình; Bỗng chúc nó bị bại hoại, không phương thế chữa được.
Điều Đức Giê-hô-va gớm ghét
16 Có sáu điều Đức Giê-hô-va ghét, Và bảy điều Ngài lấy làm gớm ghiếc: 17 Con mắt kiêu ngạo, lưỡi dối trá, Tay làm đổ huyết vô tội; 18 Lòng toan những mưu ác, Chân vội vàng chạy đến sự dữ, 19 Kẻ làm chứng gian và nói điều dối, Cùng kẻ gieo sự tranh cạnh trong vòng anh em.
Về sự tà dâm
20 Hỡi con, hãy giữ lời răn bảo của cha, Chớ lìa bỏ các phép tắc của mẹ con. 21 Khá ghi tạc nó nơi lòng con luôn luôn, Và đeo nó nơi cổ con. 22 Khi con đi, các lời đó sẽ dẫn dắt con; Lúc con ngủ, nó gìn giữ con; Và khi con thức dậy, thì nó sẽ trò chuyện với con. 23 Vì điều răn là một cái đèn, luật pháp là ánh sáng, Và sự quở trách khuyên dạy là con đường sự sống, 24 Đặng giữ con khỏi người đàn bà ác nghiệp, Và khỏi lưỡi dua nịnh của dâm phụ. 25 Lòng con chớ tham muốn sắc nó, Đừng để mình mắc phải mí mắt nó. 26 Vì tại kỵ nữ có người nông nổi chỉ còn một miếng bánh mà thôi; Người dâm phụ vẫn lừa sẵn linh hồn quí báu. 27 Há có người nào để lửa trong lòng mình, Mà áo người lại chẳng bị cháy sao? 28 Há có ai đi trên than lửa hực, Mà chân mình lại chẳng bị phồng chăng? 29 Kẻ nào đi tới cùng vợ người lân cận mình cũng vậy; Phàm ai đụng đến nàng ắt chẳng được khỏi bị phạt. 30 Người ta chẳng khinh dị kẻ trộm, Nếu nó ăn cắp đặng phỉ lòng mình khi đói khát; 31 Hễ nó bị bắt, chắc phải thường bồi gấp bảy lần; Nó sẽ nộp hết tài sản của nhà nó. 32 Kẻ nào phạm tội ngoại tình với người đàn bà, tất vô tâm vô trí: Ai làm như vậy, khiến cho linh hồn mình bị hư mất. 33 Người ấy sẽ bị thương tích và khinh bỉ, Sự sỉ nhục người sẽ chẳng bôi mất đi; 34 Vì sự ghen ghét là điều giận dữ của người nam, Trong ngày báo thù, người không dung thứ; 35 Người sẽ chẳng nhận giá đền tội nào hết, Mặc dầu con gia tăng của lễ, người cũng không đặng phỉ ý đâu.
6
Khuyến Cáo về Sự Bảo Ðảm
1Con ơi, nếu con đứng ra bảo đảm cho người lân cận con, Nếu con trao tay cam kết để bảo đảm cho một người xa lạ, 2Con đã bị ràng buộc bởi những lời miệng con đã hứa, Con đã bị trói buộc bởi những lời miệng con đã nói ra. 3Vậy con ơi, hãy làm điều nầy và giải thoát con ra, Vì con đã sa vào tay của người lân cận con, Hãy đi, hạ mình xuống, và năn nỉ người lân cận con. 4Ðừng cho mắt con ngủ, Ðừng để mí mắt con sụp xuống; 5Hãy tìm cách giải thoát lấy mình Như con linh dương cố thoát khỏi tay người thợ săn, Như con chim cố thoát khỏi tay người đánh bẫy.
Khuyến Cáo về Sự Biếng Nhác
6Hỡi kẻ biếng nhác, hãy đến xem loài kiến; Hãy quan sát các sinh hoạt của chúng mà học khôn nơi chúng. 7Loài kiến chẳng có tướng tá chỉ huy, Chẳng có sĩ quan điều động, và cũng chẳng có ai cầm quyền; 8Nhưng chúng biết chuẩn bị lương thực trong mùa hè, Và thâu trữ thức ăn trong mùa gặt. 9Hỡi kẻ biếng nhác, bạn còn nằm đó bao lâu nữa? Khi nào bạn mới ngủ xong và thức dậy? 10Ngủ một chút, chợp mắt một chút, Khoanh tay nằm nghỉ một chút... 11Thì sự nghèo khổ của bạn sẽ vụt đến như tên cướp, Sự thiếu thốn của bạn sẽ ập đến như quân cướp có vũ khí xông vào.
Cảnh Cáo về Kẻ Gian Xảo
12Một tên vô lại, một đứa gian hiểm, Là kẻ đi đây đó nói dối luôn mồm. 13Mắt liếc ngược xuôi, chân khèo làm dấu, Tay chỉ chỏ ngấm ngầm ra hiệu, 14Lòng dạ bất chính, luôn luôn nghĩ độc kế hại người, Mở miệng ra là gieo bất hòa xích mích. 15Vì thế tại họa sẽ thình lình ập đến trên nó; Trong chốc lát nó sẽ vỡ tan và không thể nào hàn gắn lại được.
Những Ðiều Gớm Ghiếc
16Có sáu điều CHÚA ghét, Và bảy điều Ngài gớm ghiếc: 17Con mắt kiêu ngạo, Lưỡi dối trá, Tay làm đổ máu vô tội, 18Lòng toan tính điều ác, Chân vội vàng chạy đi làm việc gian tà, 19Kẻ làm chứng gian mở miệng nói những lời dối trá, Và kẻ gieo rắc sự bất hòa giữa anh chị em.
Khuyến Cáo về Sự Ngoại Tình
20Con ơi, hãy vâng giữ điều cha dặn bảo, Chớ lìa bỏ những lời nghiêm huấn của mẹ con. 21Hãy luôn ghi tạc chúng vào lòng con; Hãy đeo chúng nơi cổ con. 22Ðể khi con bước chân ra đi, chúng sẽ hướng dẫn con; Khi con ngủ, chúng sẽ gìn giữ con; Và khi con thức dậy, chúng sẽ trò chuyện với con. 23Vì điều cha bảo sẽ là ngọn đèn và lời mẹ dạy sẽ là ánh sáng; Sự quở trách khuyên răn là con đường sự sống, 24Ðể giữ con khỏi sa vào tay người đàn bà tội lỗi, Khỏi miệng lưỡi dụ dỗ ngọt ngào của người phụ nữ xa lạ. 25Lòng con chớ thèm muốn sắc đẹp của nàng, Ðừng để ánh mắt của nàng thu hút con. 26Vì gái điếm có thể làm giảm giá trị của con xuống còn bằng một ổ bánh, Người phụ nữ tà dâm đang rình bắt cuộc đời quý báu của con. 27Há có ai lấy lửa để vào lòng, Mà áo không bị cháy sao? 28Há có ai đi trên than lửa hực, Mà chân không bị phỏng sao? 29Kẻ nào phạm tội ngoại tình với vợ người khác thì cũng như vậy; Ai đụng đến nàng thì sớm muộn gì cũng sẽ bị hình phạt. 30Người ta có thể không quá khinh kẻ ăn trộm, Vì khi đói quá nó có thể làm liều để kiếm gì ăn đỡ bụng. 31Nhưng nếu nó bị bắt, nó có thể bị bồi thường gấp bảy lần; Nó có thể phải nộp hết tài sản của nhà nó để bồi thường. 32Kẻ phạm tội ngoại tình là người thiếu suy nghĩ; Ai làm như thế là hủy hoại chính đời mình. 33Người ấy sẽ chỉ tìm thấy tổn thương và hổ nhuốc; Sự xấu hổ đó sẽ không bao giờ có thể được xóa bôi. 34Vì sự ghen tương sẽ làm người chồng tức giận; Trong ngày báo thù nó sẽ không chút nương tay. 35Nó sẽ không chấp nhận của bồi thường chuộc lỗi, Nó sẽ không hài lòng dù của chuộc lỗi nhiều bao nhiêu.